چرا تمایل به لباس‌پوشیدن میان روحانیون کم شده است؟ این گزاره یا پرسشی است که مسئول تلبس معاونت تهذیب حوزه علمیه قم هم آن را تأیید کرده است. چندی پیش آیت‌الله سبحانی در درس خارج خود بر لزوم معمم‌شدن طلاب تأکید کرده و گفته بود: «خیلی‌ها درس حوزه می‌خوانند ولی معمم نمی‌شوند؛ در صورتی که کت‌وشلوارپوشیدن متناسب با جایگاه روحانیت نیست و باید این مسئله را در حوزه الزامی کنیم و یک روحانی همیشه معمم باشد».
مسئول تلبس معاونت تهذیب حوزه علمیه قم به ایسنا گفته هنگامی که نوع حکومت مربوط به روحانیت باشد، چه بسا که به محض بروز برخی مشکلات اقتصادی، سیاسی و... برخی از مردم روحانیون را در ایجاد چنین مشکلاتی مقصر بدانند و این گمان اشتباه از سوی برخی، فضای جامعه را به سمتی سوق می‌دهد که عده‌ای از روحانیون و طلاب، علاقه‌ای نسبت به تلبس نشان دهند. این نکته نیز قابل‌توجه است که امروزه انگیزه طلبه‌ها نسبت به گذشته درخصوص پوشیدن لباس روحانیت در جامعه کمتر شده است که شاید یکی از دلایل مهم و عمده این امر، تغییر فضای امروزه جامعه باشد؛ به این معنا که نوع حکومت در این زمان مربوط به قشر روحانیت است.
مسئول تلبس معاونت تهذیب حوزه علمیه تصریح کرد: یکی دیگر از دلایل تمایل‌نداشتن برخی طلاب به پوشیدن لباس روحانیت، تغییر نوع تربیت طلبه‌ها در حوزه‌های علمیه امروز نسبت به گذشته است؛ چراکه در حوزه‌های علمیه قدیم، یک مجتهد و فقیه به تنهایی مسئولیت آموزش و تربیت طلاب را برعهده می‌گرفت و نوع ارتباط او با شاگردان به گونه‌ای بود که در جنبه‌های مختلف زندگی طلاب ایجاد انگیزه می‌کرد.
محمدعلی ابطحی، مسئول دفتر رئیس دولت اصلاحات که زیاد دیده شده بدون لباس در عموم ظاهر شود، درباره علت یا تجربه شخصی خودش از نپوشیدن لباس می‌گوید: «من اول این نکته را بگویم که اگر از اول شروع کنم بازهم آخوند می‌شوم، اما به نظرم پوشیدن لباس یک مناسبت‌هایی دارد. یعنی من در مراسم یا مراکز رسمی حتما با لباس فرم خودم یعنی لباس روحانیت حاضر می‌شوم، اما یک جا‌هایی هست که دلیلی نمی‌بینم لباس رسمی بپوشم. مثلا وقتی به تئاتر یا سینما می‌روم.
فکر می‌کنم باید یک تناسبی بین رفتار من و فضایی که در آن حضور دارم، وجود داشته باشد. اگر کسی رفتاری را برگزیند که با لباس روحانیت تناسبی ندارد یا در جمعی حاضر شده که رسمی نیست، پس ایرادی نمی‌بینم که با لباس غیرروحانی برود. به‌اضافه اینکه این ماجرا خیلی هم قدیمی است و جدید نیست مثلا از قدیم و قبل از انقلاب هم اگر یک آخوند برای مراجعه به پزشک به تهران می‌آمد، ممکن بود لباس روحانیتش را دربیاورد. به نظرم این تناسب و رعایتش خیلی مهم است.
بیشتر بخوانید: چرا برخی طلاب تمایلی به پوشیدن لباس روحانیت ندارند؟
مثلا شما در پایان کنسرت کف می‌زنید، اما در پایان سخنرانی یک سخنران در یک حسینیه یا امامزاده صالح صلوات می‌فرستید. نکته مثبت دیگر این است که وقتی روحانیت همیشه لباس روحانی نپوشد یعنی قصد دارد خودش را خیلی جدای از بدنه جامعه نکند. مضاف بر اینکه هیچ صاحب لباس فرمی همیشه لباس فرمش را نمی‌پوشد.
ابطحی در واکنش به اینکه مسئول تلبس معاونت تهذیب حوزه علمیه گفته است که تمایل به پوشیدن لباس روحانیت میان طلبه‌ها کمتر شده است، گفت: «این ایرادی است که به حوزه‌های علمیه وجود دارد. حوزه‌های سنتی قدیم قبل از انقلاب نیرو‌های سنتی پرورش می‌دادند و طلبگی برای افراد مزیت نبود. کسانی که می‌آمدند افرادی بودند که برای اعتقاد شخصی خود می‌آمدند و به آن هم پایبند بودند ولی بحران اصلی حوزه‌ها الان این است که در خیلی از موارد حوزه‌ها به بنگاه‌های کاریابی تبدیل شده است. یعنی طلبه‌ها ممکن است خیلی به محتوای درسی توجه نکرده و خود را تسلیم اعتقادات و رابط حوزه نکنند».