سال گذشته حدود 544 هزار و 470 نفر در کشور به علت نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کردند که تهرانی‌ها با 93 هزار و 295 مورد رکورد زدند. رکوردی که نه تنها جای افتخار ندارد، بلکه باید جای خالی توجه ویژه نظام سلامت به این امر را هم در آن جست‌وجو کرد.
از چپ چپ نگاه کردن و تنه زدن توی خیابان تا دعواهای زن و شوهر و هزاران دلیل دیگر باعث بروز نزاع و درگیری‌هایی می‌شود که عاقبت خوشایندی ندارد. اتفاقی با عنوان نزاع که چه در خیابان و چه در خانه می‌تواند منجر به آمدن اورژانس و بستری شدن در بیمارستان یا فوت شود.
تنها در سال ۹۵ تعداد ۶ هزار و ۹۲۸ نفر به علت صدمات ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کردند و از این تعداد، ۲ هزار و ۵۹۵ نفر را زنان تشکیل می‌دادند. البته ممکن است رقم نزاع‌ها بسیار بیشتر از این اعداد باشد، زیرا بسیاری از افراد به دلایل مختلف از مراجعه به پزشکی قانونی ممانعت می‌کنند. به هر حال شفاف‌ترین آمار از میزان نزاع‌ها را باید از رقم‌های اعلام شده توسط پزشکی قانونی رصد کرد.
تهرانی‌ها اول، ایلامی‌ها آخر
تهرانی‌ها در صدر جدول دعوا و زد و خورد قرار دارند و ایلامی‌ها در سال 96 کمترین میزان نزاع را داشتند. سال گذشته حدود 544 هزار و 470 نفر در کشور به علت نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کردند که تهرانی‌ها با 93 هزار و 295 مورد رکورد زدند.
همچنین تنها در فروردین ماه امسال 6 هزار و 486 نفر و در سه ماهه ابتدایی سال بیش از 25 هزار تهرانی به علت آسیب‌های ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کردند. مسعود قادی پاشا مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران با بیان این آمارها، گفت: این ارقام افزایش 2 درصدی مراجعه به پزشکی قانونی استان به علت نزاع نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد.
نزاع دومین عامل مرگ و میر در اورژانس کشور
سال گذشته و در روز ملی اورژانس، سید حسن هاشمی وزیر بهداشت نیز به این فاجعه اشاره کرده و گفته بود: تا کی می‌توان ناوگان اورژانس را تجهیز کرد. چرا باید نزاع دومین عامل مرگ و میر در اورژانس کشور باشد. دستگاه‌های فرهنگی مسئولند تا از این اتفاقات پیشگیری کنند.
هاشمی در حاشیه همان مراسم به خبرنگاران گفته بود: مصدومان یا ناشی از تصادفات هستند یا نزاع‌های شخصی، صنفی و خانوادگی که منجر به جرح می‌شوند و بالاترین آمار را نیز دارند. وظیفه اورژانس فرهنگ سازی نیست و رسانه‌ها می‌توانند در این حوزه کمک کنند. بخشی از این مسائل به دست مردم حل می‌شود و باید آموزش‌ها از دوران دبستان و دبیرستان به افراد جامعه ارائه شود.
نکته دیگر این است که بر اساس آمارهای سال 95 سازمان اورژانس کشور، حدود 27 درصد تماس‌ها با اورژانس به علت نزاع بوده است. اتفاقی که تعامل و همکاری بیشتری بین دستگاه‌های مختلف را می‌طلبد.
نزاع خیابانی و اشغال تخت‌های بیمارستانی
سید محمد هادی ایازی معاون اجتماعی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره برنامه‌ریزی‌های این وزارتخانه درباره نزاع‌های خیابانی گفت: بالاترین جرمی که در سامانه 110 پلیس ثبت می‌شود، مربوط به نزاع‌های خیابانی است و این موضوع به رفتار مردم برمی‌گردد. دستگاه‌هایی که در حوزه فرهنگی مسئولیت دارند، باید این موضوع را دنبال و این اشکال رفتاری را برطرف کنند.
ایازی با بیان اینکه در شورای فرهنگ عمومی موضوع فرهنگ سلامت را مطرح کردیم، افزود: در چهارچوب فرهنگ سلامت باید برای مردم اطلاع رسانی کرده و مشکلات را مطرح کنیم. با توجه به اینکه بالاترین آمار جرایم مربوط به نزاع‌های خیابانی است و بخش قابل توجهی منجر به مجروحیت افراد و اشغال تخت‌های بیمارستانی می‌شود، از دستگاه‌های مختلف می‌خواهیم نقش خود را در این زمینه به خوبی انجام دهند.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به نقش مهم رسانه‌ها در راستای کاهش نزاع‌های خیابانی گفت: همکاری‌های بین بخشی نیز در این زمینه وجود دارد؛ در سند فرهنگ سلامت بر اساس بند 11 سیاست‌های ابلاغی نظام سلامت پیش‌بینی کردیم که از ظرفیت دستگاه‌های مختلف استفاده کنیم اما تاکنون به طور خاص به مباحث نزاع خیابانی در وزارت بهداشت پرداخته نشده است.
آمارهای بالای نزاع خیابانی بر اساس ارقام سازمان پزشکی قانونی نشان دهنده خلا موجود برای فرهنگ سازی است. اقدامی موثر که می‌تواند در درازمدت باعث کاهش هزینه‌های سلامت و کاهش ضریب اشغال تخت در بیمارستان‌ها به واسطه درگیری‌های فیزیکی و ضرب و جرح شود.
هرچند معاون اجتماعی وزارت بهداشت بر لزوم این امر تاکید کرد اما به نظر می‌رسد تشکیل کارگروه ویژه برای بررسی دلایل اصلی این اتفاقات موثرتر باشد. قدر مسلم شرایط اقتصادی و فرهنگی در بروز این اتفاقات موثر هستند و این موضوع نیازمند همکاری بین بخشی و تعامل وزارت بهداشت، شهرداری تهران و سازمان‌های دیگر است.