«خواهشمند است از به همراه آوردن آلات موسیقی، قلیان، حیوانات (سگ و...) و برپایی چادر در سطح بوستان جدا خودداری فرمایید. پلیس پارک.»؛ این متن تابلو نوشته‌ای است که در ورودی بعضی پارک‌ها و بوستان‌های پایتخت ایران نصب شده و در روز‌های اخیر واکنش‌هایی را به همراه داشته است.
به گزارش شهروند، اعضای شورای شهر تهران می‌گویند نصب این نوشته غیرقانونی است و پارلمان شهری هیچگاه مصوبه‌ای در این زمینه نداشته و باید این تابلو‌ها برداشته شود. در سمت دیگر، اما عامل اصلی پشت این نوشته‌ها نامشخص است و سازمان یا نهادی حاضر به حمایت از محتوای این نوشته نشده است.
ماجرا، اما به سال‌ها پیش برمی‌گردد؛ نزدیک به ٧سال پیش و در دوره شهرداری «محمدباقر قالیباف» که هم پلیس پارک به وجود آمد و هم «به همراه آوردن آلات موسیقی در سطح بوستان‌ها» ممنوع شد.
دستور از کجاست؟
تابلو‌هایی که ۵سال پیش محدودیت‌های جدیدی را برای ورود به بوستان‌ها و پارک‌های تهران تعیین کردند، از کجا و به دستور چه نهادی نصب شدند؟ درباره این پرسش اظهارنظر دقیقی وجود ندارد، اما به نظر می‌آید آنچنان که اعضای شورای شهر می‌گویند، نیروی انتظامی چنین محدودیتی را اعمال کرده است.
«حسن خلیل‌آبادی» رئیس کمیته گردشگری و میراث فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران در این‌باره می‌گوید: «این تابلو‌ها از چند‌سال پیش، شاید حدود ٨-٧سال پیش و به دستور نیروی انتظامی نصب شده‌اند. در آن‌سال‌ها تازه مد شده بود و مردم سگ و ابزارآلات موسیقی را به پارک‌ها می‌بردند.»
این عضو شورای شهر تهران می‌گوید که شورا هیچگاه مصوبه‌ای در این زمینه نداشته است: «این مصوبه شورای شهر نیست. علاوه براین، این موارد مورد تأیید شورا نیست. در مورد ساز که کاملا نادرست است و درباره حیوانات هم اگر برای بقیه آزاری نداشته باشد، مورد تأیید شورا نیست. من با ممنوعیت ورود حیوانات به‌طور مطلق موافق نیستم، مگر اینکه آزار و اذیتی برای مردم داشته باشد.»
راهکار مقابله قانونی با این محدودیت‌ها چیست؟
اگرچه امروز اعضای شورای شهر نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و خواهان برداشتن تمام این تابلو‌ها هستند و این موضوع تا اندازه‌ای هم اصلاح شده، اما به نظر می‌آید مقابله با چنین برخورد‌هایی نیاز به راه‌حلی دایمی دارد.
خلیل‌آبادی، عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش و راهکار احتمالی پیش‌رو هم می‌گوید: «باید با نیروی انتظامی رایزنی کنیم و ببینیم چه دلایل حقوقی برای این محدودیت دارند و آیا اصلا دلایل حقوقی وجود دارد. البته ما هنوز هم مطمئن نیستیم کار نیروی انتظامی باشد، ولی معمولا این موارد انتظامی است و باید بررسی شود که برچه اساسی چنین مواردی نوشته می‌شود.»
خلیل‌آبادی درباره کلیت این موضوع هم می‌گوید: «آن‌چه که ما می‌خواهیم در سطح جامعه انجام بگیرد و اعمال شود، باید مستند به قانون باشد و حقوق شهروندی مدنظر قرار بگیرد. هر نوشته و برخوردی که قانون و حقوق شهروندی را لحاظ نکند، از نظر ما نادرست و باید اصلاح شود.»
تبلیغ پلیس پارک مبنی بر ممنوعیت ورود ساز در پاک‌ها تخلف است
«مجید فراهانی» یکی دیگر از نمایندگان مردم تهران در شورای شهر معتقد است که نه‌تنها به همراه‌داشتن ساز در پارک ممنوع نیست بلکه تبلیغ چنین محدودیتی توسط پلیس پارک، یک تخلف است. او در این‌باره ی‌گوید: «این تابلو‌ها مربوط به حدود ۵سال پیش است که در بعضی پارک‌ها نصب شد. اولا درباره موجودیت پلیس پارک ما مصوبه‌ای نداشتیم و نمی‌دانم از کجا آمده است. درباره ساز هم که زبان احساسات است و در همه دنیا به‌عنوان زبان مشترک شناخته می‌شود، چنین برخوردی ناشایست و غیرقانونی است. استفاده از موسیقی یکی از راه‌های آرامش‌آفرینی و ترویج زندگی شهری و شادی در شهر است و نمی‌توان چنین برخوردی انجام داد.»
رئیس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر تهران هم می‌گوید که چنین محدودیتی مصوبه شورا نیست. او پیش از این هم در صفحه شخصی خود در توییتر نوشته بود: «موسیقی به مثابه زبان احساسات و از اجزای لاینفک هنر و فرهنگ در همه جوامع است و نقش مهمی در شادی‌آفرینی و آرامش شهروندان ایفا می‌کند؛ لذا تبلیغ پلیس پارک مبنی بر ممنوعیت ورود ساز در پاک‌ها قطعا تخلف است و مصوبه شورا وجود ندارد که اگر کسی با ساز وارد پارک شد، بگویند تخلف است.»
این برخورد‌ها مایه تأسف است
چنین تابلو‌هایی علاوه بر محدودیتی که ایجاد می‌کنند، می‌توانند تأثیر منفی بر نگاه مردم نسبت به مسئولان و نوع نگاه آن‌ها به فرهنگ و هنر هم داشته باشند؛ این خلاصه‌ای از نظر بسیاری از هنرمندان و مدیران هنری نسبت به این تابلوهاست. در این‌باره مدیرکل دفتر موسیقی هم پیش از این گفته بود: «هیچ استناد قانونی را نمی‌توان پیدا کرد که چنین نوشته‌هایی را توجیه کند و اگر کسی با ساز وارد پارک شد، بگویند به استناد این ماده قانونی تخلفی انجام داده است. این‌گونه برخورد‌ها اصلا ارزش قانونی ندارند و فقط مایه تأسف است.»
«علی ترابی» این تابلو‌ها را توهین‌آمیز دانسته بود و در توضیح گفته بود: «وجه بیرونی و شهری این موضوع بسیار توهین آمیز است و به هیچ‌عنوان قابل توجیه نیست و نشان می‌دهد تفکری که حاکم بر این‌گونه سیاست‌گذاری‌ها هست، با تفکر فرهنگی جامعه فاصله بسیاری دارد. این موضوع قطعا جز اینکه به فاصله‌های افکاری و اجتماعی نسل امروز با کسانی که این‌گونه برنامه‌ریزی می‌کنند، اضافه کند، هیچ خاصیت دیگری ندارد.» علاوه براین، بسیاری از هنرمندان هم به این تابلو‌ها واکنش نشان دادند و آن‌ها را بیانگر نگاه بعضی از مسئولان نسبت به فرهنگ دانستند.
اصلاح تابلوی بوستان جمشیدیه
واکنش‌ها، اما در روز‌های گذشته تا اندازه‌ای به نتیجه رسیده و این تابلو‌ها در بعضی پارک‌ها اصلاح شده است. یکی از تصاویری که در روز‌های گذشته بار‌ها منتشر و دست‌به‌دست شده بود، مربوط به بوستان جمشیدیه در منطقه یک تهران است که شهردار آن از اصلاح آن خبر داد.
«تاجیک اسماعیلی» در این‌باره گفته است: «این تابلو حدود ٥سال قبل نصب شده که محتوای آن مورد تأیید مدیریت شهری فعلی نیست، برهمین اساس نسبت به اصلاح این تابلو در بوستان جمشیدیه اقدام شد.» او در ادامه توضیح داد که برنامه‌های مختلفی همراه با موسیقی در این پارک اجرا شده و از این به بعد هم ادامه پیدا خواهد کرد: «جشنواره و برنامه‌های مختلفی از سوی شهرداری منطقه یک در بوستان‌های قیطریه، نیاوران و... به همراه اجرای موسیقی سنتی و محلی برپا می‌شود. جشنواره شادستان در بوستان نیاوران از تاریخ ٣ الی ١٩ مرداد نیز با همین رویکرد برگزار شد و مورد استقبال شهروندان قرار گرفت.»
با این توضیح و با توجه به نگاه مدیریت کنونی شهر تهران، به نظر می‌آید این تابلو‌ها در روز‌های آینده از تمام پارک‌های شهر برچیده خواهد شد، اما درباره اینکه آیا این نوع نگاه باز هم به سطح شهر و مدیریت شهری بازخواهد گشت، شاید نتوان درحال حاضر قضاوت قطعی داشت.