قانون انتقال زندانها و مراکز اقدامات تامینی و تربیتی به خارج از شهرها اول بار در سال ۱۳۸۰ به تصویب مجلس ششم و شورای نگهبان رسید اما چندان به آن توجه نشد و زندان ها کماکان مهمان شهر ها باقی ماندند. به همین علت در برنامه ششم توسعه نیز طی ماده ای مجدداً بر اجرای این قانون تاکید شد و دولت و قوه قضاییه موظف شدند ۲۰ زندان که در مراکز استان‌ها قرار دارند را بفروشند و به بیرون شهرها انتقال دهند.
به گزارش خانه ملت، همین تعلل در اجرای این قانون و بالا رفتن جمعیت زندانیان باعث شد سازمان زندانها در سال ۸۸ برای جبران، بودجه‌ای را برای ساخت بزرگ‌ترین زندان کشور و حتی خاورمیانه اختصاص دهد. کمبود فضای زندان در شهر تهران و افزایش تعداد زندانیان، زندان فشافویه یا ندامتگاه بزرگ را خیلی زودتر از آنکه آماده پذیرش زندانی باشد پر از زندانی کرد. ابتدا فاز اول و کم‌کم فازهای بعدی پذیرای زندانیان مواد مخدر و سرقت شد به طوری که تقریباً به غیر از بخش‌هایی از زندان اوین، زندانیان دیگر زندان‌های شهر تهران به این زندان انتقال یافتند؛ غافل از اینکه امکانات زیرساختی محوطه ۱۱۰ هکتاری این زندان، گنجایش پذیرش این همه زندانی را داشته باشد.
یکی از مشکلات عمده این ندامتگاه، آب شرب آن است. در چند سال گذشته آب شرب این زندان بسیار بد کیفیت بوده و همان آب بد کیفیت هم در برخی ساعات در دسترس زندانیان قرار می‌گرفته است. کیفیت این آب در چند ماه گذشته نیز بدتر شده به نحوی گفته می‌شود قابل نوشیدن نیست. به گفته خانواده‌های برخی از زندانیان چند ماهی است که این زندان ۱۵ هزار نفری آب شرب مناسب ندارد و زندانیان مجبورند آب خوردن را از بوفه زندان تهیه کنند. در چنین شرایطی گفته می‌شود که هر بطری آب آشامیدنی با قیمت بالای ۱۰ هزار تومان بین زندانیان خرید و فروش می‌شود.
بهمن طاهرخانی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در این‌باره می‌گوید: ما در رابطه با زندانها متاسفانه با معضلات و چالش‌های عمیقی مواجه هستیم. گرچه در رابطه با شکل ظاهری زندانها یک‌سری اقداماتی در گذشته توسط قوه قضائیه انجام شده اما بررسی‌های میدانی و تحقیقات محسوس و غیرمحسوسی که پیرامون زندانها می‌شود، نشان‌دهنده این است که زندانها از وضعیت نامطلوبی برخوردارند و از استانداردهای دنیا بسیار دور هستند.
نماینده مردم تاکستان در مجلس شوای اسلامی ادامه داد: جمعیت زندانی ما به اندازه‌ای است که زندانها فضای کافی برای نگهداری آنها را ندارند و ما در زندانها با تراکم زندانی مواجه هستیم.
این نماینده مجلس دهم افزود: وضعیت زندان فشافویه هم که اخیرا به این بحث کم‌آبی یا بی‌آبی مواجه شده، به هیچ وجه قابل قبول نیست. به هر حال اینها به هر دلیلی زندانی باشند، انسان هستند و از حق حیات برخوردارند. اگر این زندان از زیرساخت‌های کافی برخوردار نبوده چرا این همه زندانی را از چندین سال پیش به آنجا انتقال داده‌اید؟
وی افزود: حالا که امکان تخلیه آنجا نیست، سازمان زندانها باید خیلی سریع زیرساخت‌های لازم را برای انتقال آب فراهم کند. اگر اعتبار لازم را در اختیار ندارد از طریق قوه قضائیه اقدام کند. چرا که واقعاً قابل قبول نیست که ۱۵ هزار انسان که به اندازه جمعیت یک شهر هستند، در چنین شرایطی زندگی کنند و مثلاً آب ۱۰۰۰ تومانی را بالاتر از ۱۰ هزار تومان بخرند.
طاهرخانی تصریح کرد: این مسائل ناشی از ضعف مدیران ماست که قبل از اینکه اقدامی کنند آینده‌نگری نسبت به آن ندارند. شما ببینید ما همین حالا انتقال ۲۰ زندان شهرها را در دستور کار داریم. آیا می‌توان چند سوله در یک بیابان ساخت و همه زندانی ها را به آنجا منتقل کرد؟ وقتی قرار است شما هزاران نفر را از مکانی به مکان دیگری انتقال دهید نیازمند زیرساخت‌هایی در حد یک شهر هستید. زیرا بحث زیست چندین هزار زندانی و چند صد نفر کارمند و مشاغل گوناگون است.
عضو کمیسیون قضایی و حقوقی در پایان گفت: بنابراین ما قبل از هر چیز وقتی می‌خواهیم زندانی را به خارج از شهر انتقال دهیم باید زیرساخت‌های آن را فراهم کنیم. در حال حاضر نیز بخش عمده‌ای از همین زندان‌هایی که در داخل شهر هستند و نیاز به امکانات خارج از شهر ندارند، دچار مشکلات و معضلات عمده‌ای هستند که باید فکری به حال آنها نیز کرد.
آیا اینگونه زندانی کردن افراد، کشتن تدریجی آنها نیست؟