فرارو- دونالد ترامپ یک بار دیگر از مذاکره با ایران سخن گفت. او گفت: این آمادگی را دارد که با ایران «بدون پیش‌شرط» وارد مذاکره شود.
وی گفت: من به ملاقات کردن اعتقاد دارم. اگر آن‌ها بخواهند، من قطعاً با [مقام‌های]ایران ملاقات خواهم کرد. نمی‌دانم که آیا آن‌ها آماده این کار هستند. آن‌ها اکنون در حال پشت سر گذاشتن دوره سختی هستند.
او در پاسخ به این سوال که آیا ترامپ پیش‌شرطی برای چنین ملاقاتی دارد گفت: هیچ پیش‌شرطی، نه. اگر آن‌ها بخواهند ملاقات کنند، من هم ملاقات خواهم کرد. هر زمان که آن‌ها بخواهند. هر زمان که آن‌ها بخواهند. این کار برای این کشور خوب است، برای آن‌ها خوب است، برای ما خوب است و برای جهان خوب است.
رییس‌جمهوری آمریکا در این کنفرانس مطبوعاتی با بیان این که «من به ملاقات کردن اعتقاد دارم»، اضافه کرد: درباره گفتگو با دیگران به خصوص وقتی صحبت از احتمال جنگ، مرگ، قحطی و بسیاری از چیز‌های دیگر مطرح است، باید مذاکره کرد. هیچ مشکلی با مذاکره وجود ندارد.
با وجود آنکه بعضی کنشگران سیاست خارجی معتقدند زمان مذاکره با آمریکا نیست، اما بعضی تحلیل‌گران سیاست خارجی شرایط کنونی را فرصت خوبی برای گفتگو با آمریکا می‌دانند. در ادامه نظر دو تحلیلگر سیاسی را می‌خوانید.
بیشتر بخوانید: دیدار حسن روحانی و دونالد ترامپ محقق می‌شود؟
بهشتی پور: زبان تهدید یعنی آماده مذاکره‌ایم حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل می‌گوید: در رشته علوم سیاسی فرمولی وجود دارد که وقتی مسئولین با تهدید و زبان تند با هم صحبت می‌کنند یعنی آماده مذاکره‌اند.
او در توضیح این فرمول به
فرارو می‌گوید: کشور‌ها دنبال منابع خود هستند. در تئوری بازی‌ها گفته می‌شود که دو طرف سعی دارند خود را مصمم برای مقابله نشان دهند؛ بنابراین مجموعه اقداماتی را انجام می‌دهند که اصطلاحا حساب کار دست طرف مقابل بیاید. اما همه این‌ها برای این است که طرف مقابل را متقاعد کند که پای میز مذاکره و گفتگو بنشیند. چون همه به دنبال تامین منافع کشور خود هستند و اعتقادشان بر این است که قدرت و زور می‌تواند این منافع را به حداکثر برساند. به همین دلیل از زبان تهدید استفاده می‌کنند. تهدید‌های طرفین برای آن است هر طرف می‌خواهد موضع بالای خود را نشان دهد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه می‌دهد: بالا بردن چوب برای ترساندن گربه به این معنا نیست که حتما بر سر گربه کوبیده می‌شود، بلکه چوب بالا می‌رود که آن گربه بترسد و فرار کند. بلوف زدن سیاسی هم یکی از کار‌های سیاستمداران است.
مذاکره؛ تاکتیکی برای پوشاندن چهره جنگ طلبانه آمریکا بهشتی پور ادامه می‌دهد: شیوه ترامپ به صورت کلی اینگونه است که ابتدا موضع تند می‌گیرد، سپس با موضع نرم صحبت می‌کند و دوباره موضع تندی اتخاذ می‌کند. او بیشتر یک تاجر است و تصور می‌کند مذاکرات از موضع بالا بیشتر از موضع برابر می‌تواند نفع داشته باشد. با این حال، اما در پاسخ به سوال خبرنگار که از او درباره ایران می‌پرسد، پاسخ می‌دهد که نمی‌خواهد از موضع بالا گفتگو کند بلکه دنبال گفتگوی برابر است.
او معتقد است اینکه ترامپ دم از مذاکره می‌زند تاکتیکی برای پوشاندن چهره جنگ طلبانه اوست. این کارشناس سیاست خارج ادامه می‌دهد: برخلاف تصوری که در ایران جا افتاده و مذاکره را مترادف با سازش می‌دانند، مذاکره یک امر مثبت است. آمریکایی‌ها هم می‌خواهند از این امر مثبت به صورت تاکتیکی استفاده کنند.
این کارشناس سیاست خارجی در ارتباط با اظهارات مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا که دو ساعت بعد از اظهارات ترامپ، برای مذاکره با ایران شرط تعیین کرد می‌گوید: آمریکا مذاکره را با دست پس می‌زند و با پا پیش می‌کشد.
بیشتر بخوانید: واکنش‌ها به پیشنهاد ترامپ؛ توپ در زمین کیست؟
مخالفت با مذاکره درست نیست
به باور بهشتی پور، مسئولین ایرانی نیز باید از نفس مذاکره استقبال کنند، اما مذاکره‌ای که دستور کار مشخصی داشته باشد، هدف آن و اینکه معلوم باشد مذاکره درباره چه چیزی انجام می‌شود مشخص باشد. آن‌ها باید چارچوب‌های این مذاکره را هم مشخص کنند. این مذاکرات ضمن آنکه باید با موضع برابر باشد باید منافع دوطرف را هم تامین کند. مخالفت با مذاکره اصلا درست نیست. این کار چهره ایران را به افکار عمومی دنیا جنگ طلب نشان می‌دهد. آمریکایی‌ها با زرنگی تهدید و سپس بر مذاکره تاکید می‌کنند. ترامپ با توجه به نزدیک بودن انتخابات کنگره و سنا و برای بهره برداری داخلی می‌خواهد نشان دهد، همانطور که موفق شد کره شمالی را پای میز مذاکرات بکشاند، توانست ایران را هم پای مذاکره بیاورد و این در حالی است که او از برجام خارج شده است.
او تاکید می‌کند: ایران کره شمالی نیست. کیم جونگ اون رهبر کره شمالی شباهتی به آقای روحانی ندارد. همچنین ایران دست آمریکایی‌ها را خوانده و ۴۰ سال است که با سیاست آمریکایی‌ها آشناست. ایران پای چنین مذاکرات یک طرفه‌ای نخواهد رفت مگر آنکه مشخص باشد.
زارعی: ترامپ عموما به وعده‌های انتخاباتی‌اش عمل کرده است
اصغر زارعی، کارشناس مسائل بین‌الملل به فرارو می‌گوید: علی رغم آنکه ترامپ فردی غیرمتعادل و مذبذب در رفتار به نظر می‌رسد، اما از او در دوران ریاست جمهوری‌اش اراده‌ای شاهد بودیم که توانسته عموما به وعده‌های انتخاباتی‌اش عمل کند. او هرچند با زبان تهدید و قلدری با جمهوری اسلامی حرف می‌زند، اما یک بیزینس من و طبیعتا اهل چانه‌زنی و گفتگوست.
این کارشناس سیاست خارجی ادامه می‌دهد: بزرگترین چالش امروز آمریکا تهدید و آسیب پذیری منافع این کشور در غرب آسیا و خاورمیانه است. در چهار دهه اخیر عموم روسای جمهور ایالات متحده، مهمترین چالش خود را در منطقه خاور میانه نوع تعامل با جمهوری اسلامی ایران و تهدیداتی دانسته اند که به زعم خود از ایران متوجه منافع و متحدین آمریکاست. آن‌ها بعد از فروپاشی شوروی بیشترین سرمایه گذاری را برای مقابله با این آسیب‌ها و چالش‌ها انجام داده اند. آمریکا با تحمیل اقدامات جدی علیه انقلاب اسلامی، از جمله سرمایه گذاری امکانات خود در جنگ هشت ساله تحمیلی برنامه ریزی کرده اند که انقلاب به عقب نشینی وادار شود.
این آمریکا بود که در قطع رابطه با ایران پیش قدم شد
زارعی می‌گوید: جمهوری اسلامی از بدو پیروزی انقلاب، خواهان گفتگو با همه دنیا بوده است. امام (ره) جمهوری اسلامی را فقط از رابطه و گفتگو با آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی منع کردند. رژیم حاکم بر آفریقای جنوبی در سال ۱۹۹۰ تغییر کرد و جمهوری اسلامی نیز روابط خود با این کشور را برقرار ساخت. اما در مورد رژیم صهیونیستی شرایط همچنان برقرار است و ما اساسا این رژیم را به رسمیت نمی‌شناسیم.
او در ادامه می‌گوید: ایران حتی در زمان گروگان گیری هم با آمریکا رابطه مستقیم سیاسی داشت. در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی این آمریکایی‌ها بودند که برای قطع روابط با ایران پیش‌قدم شدند. البته بعد از آن هم بار‌ها خواستار تجدید روابط بودند، اما جمهوری اسلامی شرط برقراری روابط و گفتگو را دست برداشتن آمریکا از تهدید و قلدرمابی، به رسمیت شناختن حقوق ملت و نظام جمهوری اسلامی، و عدم مداخله در مسائل داخلی ایران دانست.
فرصت خوبی برای گفتگو با آمریکاست
این تحلیلگر سیاست خارجی می‌گوید: سابقه تاریخی آمریکا با ایران یک سابقه بسیار تاریک است. ملت ایران قطعا با حافظه تاریخی خود اجازه نمی‌دهد آمریکا یک بار دیگر بخواهد از ابزار‌های سخت و با زبان دیکتاتورمابانه علیه خود استفاده کند.
اصغر زارعی شرایط کنونی برای گفتگو و چانه زنی با آمریکا را فرصت خوبی می‌داند و می‌گوید: از این فرصت‌ها باید در دیپلماسی استفاده شود. امروز آمریکایی‌ها به شدت با متحدین سابق خود در عرصه‌های مختلف دچار چالش هستند. اتحادیه اروپا به لحاظ سیاست‌های ترامپ که به دنبال تجدید ساختار اقتصاد آمریکاست و تعرفه‌های گمرکی و منع واردات را برقرار کرده با ایالات متحده با مشکلاتی رو به رو شده است. این شکاف‌ها فرصت خوبی است که جمهوری اسلامی بتواند در آن‌ها حرکت کند. البته ممکن است در مذاکره به نتیجه مشخصی نرسیم. همانطور که آمریکایی‌ها در برجام نشان داده اند که قابل اعتناد و پایبند به تعهدات خود نیستند، ما نیز نگاهمان به این کشور همان نگاه سابق خواهد بود. با این حال باید از این فرصت‌ها استفاده کنیم و بتوانیم منافع خودمان را هوشمندانه مدیریت کنیم.
مذاکره برای ایجاد مفاهمه تا حد امکان. برای مردم و کشور نه برای چریدن آقازاده ها!