رضا میرکریمی دبیر سه دوره اخیر جشنواره جهانی فیلم فجر هیچ‌گاه اینچنین زیر فشار مخالفانش نبود؛ آنها که در دو هفته اخیر با مصاحبه و بیانیه خواستار ادغام جشنواره جهانی و ملی بودند و در واقع حذف میرکریمی را مطالبه کرده‌اند. شایعات حتی به احتمال پیروزی حامیان پیشنهاد ادغام هم کشید.
به گزارش خبرآنلاین، میرکریمی اما در دو هفته اخیر سکوت کرد و واکنشی نشان نداد. او که به نظر بسیاری، امسال جشنواره‌ای به مراتب باکیفیت‌تر از سال‌های گذشته برگزار کرده است، برای اولین بار درباره حاشیه‌های اخیر سخن گفت.
آقای میرکریمی چند هفته‌ای از پایان کار سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر می‌گذرد، ارزیابی‌تان از جشنواره چیست؟ راضی بودید؟
کیفیت جشنواره بالاتر از انتطار من و همکارانم بود، ولی این نباید ملاک باشد و دبیرخانه ما برای دسترسی به آمار قابل اتکا و علمی همچون سال گذشته بلافاصله بعد از برگزاری جشنواره، نظرسنجی ایمیلی انجام داد. سال پیش، بیش از صد و پنجاه مهمان خارجی و قریب به پانصد مهمان ایرانی به سئوالات مختلف درباره نحوه برگزاری جشنواره پاسخ دادند و پیشنهادات خود را برای برگزاری بهتر بخش‌های مختلف ارائه کردند. امسال هم این کار را انجام دادیم و بسیاری پاسخ‌هایشان را ارسال کرده‌اند. براساس دیدگاه شرکت کنندگان در نظرسنجی، تا اینجا میزان رضایتمندی از برنامه‌های جشنواره افزایش چشمگیری نسبت به دو دوره قبل نشان می‌دهد و پیشنهادات متعددی هم در باره بخش‌های مختلف به دستمان رسیده که در حال بررسی و جمع‌بندی هستیم.
بیانیه‌های مختلف صنفی که اخیرا صادر شده و خواستار ادعام جشنواره ملی و جهانی بوده‌اند را خوانده‌اید؟ چرا واکنشی نداشتید؟
همانطور که گفتم برای دسترسی به نظرات و انتقادات پیشقدم هستیم و از هر اظهار نظر کارشناسانه و مستندی برای بهتر و بی‌نقص برگزار شدن این رویداد ملی استقبال می‌کنیم، که البته و متاسفانه متن‌های زنجیره‌ای و هماهنگی که ناگهان منتشر شدند خیلی از این جنس نبودند و نتوانستیم بهره لازم را از آنها ببریم.
به هرحال مثلا شورای مرکزی کانون کارگردانان از همکاران شما و اهل فن هستند.
بله. همه از دوستانمان هستند. گفتم که از هر نقد کارشناسی که توام با استدلال باشد و با نیت رفع ایرادهایمان ابراز شود استقبال می‌کنیم وگرنه با احترام از کنارش می‌گذریم.
مخالفان، درباره بودجه جشنواره حرف‌های زیادی می‌زنند و اینکه این بودجه ۸ میلیاردی دارد اتلاف می شود. حتی برخی بودجه جشنواره را ۱۶ میلیارد عنوان کرده‌اند.
بودجه جشنواره در قبال کاری که انجام می‌شود اصلا زیاد نیست. به جای آنکه درباره عددها حرف بزنیم عددها را در کنار عملکردها بسنجیم. عملکرد جشنواره جهانی و هزینه‌ها‌یش هم کاملا شفاف است و برای هر ریالش تعریف دارد. بارها از سازمان سینمایی درخواست کرده‌ایم ریز هزینه‌های جشنواره ما را اعلام کنند. البته همینکه برخی دوستان فکر می‌کنند ما ۱۶ میلیارد هزینه کرده‌ایم خودش نشانه خوبی‌است. این یعنی کار ما به اندازه دوبرابر هزینه‌ای که کردیم به نظر می‌آید، پس کارمان را خوب انجام داده‌ایم و حالا در جای خوبی ایستاده‌ایم. فقط نمی‌دانم چرا دوستانی که اینقدر نگران بودجه هستند در مواردی که مثلا یک جشنواره داخلی با ۲۱ میلیارد هزینه برگزار می‌شود سکوت می‌کنند و بیانیه نمی‌دهند.
درباره پیشنهاد ادغام و همزمانی دو جشنواره ملی و جهانی برای کاهش هزینه‌ها نظرتان چیست؟
طبیعتا این نظر را کارشناسی نمی‌دانم. اولا که مگر بخش بین‌الملل جشنواره به شکل پیشین، کم هزینه داشت؟ ثانیا برگزاری همزمان دو جشنواره نه تنها از میزان هزینه‌ها نمی‌کاهد بلکه به خاطر اصطکاک زمانی که با هم دارند باعث ریزش مخاطبان یکدیگر می‌شوند و فضای تبلیغاتی و علمی یکدیگر را هم اشغال می‌کنند و به عبارتی این پیشنهاد باعث اتلاف بودجه یا به قول دوستان دلسوز هدر رفتن بیت المال خواهد شد.
حالا واقعا هزینه جشنواره چقدر است و نسبت به دوره های پیش چه تفاوتی کرده؟
هزینه جشنواره در اولین سال جداسازی از بخش ملی درسال ۹۴( دوره ۳۳)، شش میلیارد و دویست میلیون تومان بود. در سال ۹۵ (دوره ۳۴) که من دبیری جشنواره را پذیرفتم به هفت میلیارد تومان رسید، در سال ۹۶ (دوره ۳۵) بودجه جشنواره، هشت میلیارد و ششصد میلیون تومان و در دوره ۳۶(سال ۹۷) هشت میلیارد و دویست و نود میلیون تومان بوده است. این را هم بگویم که هزینه کرد ما به دقت توسط سازمان سینمایی و نهادهای مالی بالادستی کنترل می‌شود و ما هربار به دلیل دقت و شفافیت در هزینه‌ها تقدیر هم شده‌ایم.
فکر می‌کنید این هزینه با فعالیتی که انجام داده‌اید تناسب دارد؟
فکر می‌کنم یک رویداد بین‌المللی فرهنگی برای آنکه بتواند اثرگذار باشد و به بهترین نحو برگزار شود باید درست و خوب هزینه کند. بگذارید بخشی از آمارهایمان را برایتان بگویم. ما ۱۱۰ هنرجوی دارالفنون داشتیم که نیمی از آنها خارجی بودند. ۳۰۸ میهمان خارجی داشتیم و ۱۱۰۰ میهمان ایرانی، ۱۷۷۰۰ دانش آموز در بخش زنگ هفتم فیلم دیدند، ۱۸۵ عنوان فیلم در قالب ۴۲۸ سئانس به نمایش درآمد، ۸۷ کارگاه آموزشی در ۷ دانشگاه و سینماهای جشنواره برگزار کردیم، ۳ نمایشگاه عکس و پوستر برپا شد، یک‌کنسرت با حضور نیکلا پیووانی برگزار شد، میزبان ۸۲۰ خبرنگار و منتقد و اهالی رسانه‌های داخلی و خارجی بودیم، ۹ نشست مطبوعاتی برای مهمانان طراز اول خارجی برگزار کردیم و ۱۹۰۰۰ نفر عضو باشگاه جشنواره شدند. به هرحال این حجم کار که اینها تنها گوشه‌ای از همه ماجراست، هزینه دارد ولی هزینه‌ای که به قول آقای حیدریان تبدیل به سرمایه شده‌است.
اینطور که شما درباره جشنواره حرف می‌زنید انگار معتقدید یک جشنواره بی نقص برگزار کرده‌اید. چنین عقیده ای دارید؟
اصلا اینطور نیست. هر رویدادی و هر پدیده‌ای اشکالات خودش را دارد. من و تیم فعلی جشنواره تازه سه سال است کارمان را شروع کرده‌ایم. قطعا نقایصی داریم. ولی نکته مهم آن است که هربار با سختگیری بر کار خودمان، تلاش می‌کنیم اشکالات را کمتر کنیم. از هر نقد کارشناسی که ما را به اشکالاتمان آگاه تر کند و به رفع آن کمک کند استقبال می‌کنیم. ولی این باعث نمی‌شود از دستاوردهای خوب جشنواره دفاع نکنیم. آمارهای کمی و کیفی جشنواره تحسین مخاطبان خارجی و داخلی را به همراه داشته است.
می‌مانید یا می‌روید؟
با اینکه خیلی اهل کار نیمه تمام نیستم به دلایلی در ادامه دادن این مسئولیت کمی تردید داشتم، ولی پس از مشورت با گروه مدیران جشنواره و انرژی خوب همکاران فیلمساز و سینماگر مصمم شدم که همچنان باشم تا انشاالله مثل سه دوره قبل به کمک همه اهالی سینما شاهد موفقیت‌های روزافزون این رویداد مهم بین‌المللی باشیم.
یعنی حکم دبیری جشنواره سی و هفتم برایتان صادر شده؟
حالاحالاها تا وقتی عذرم را نخواسته‌اند دبیر جشنواره هستم و به همراه همین تیم از دستاوردهای ارزنده و موفق برگزاری مستقل جشنواره حفاظت می‌کنیم. جشنواره جهانی هم به لطف خدا به راه خود ادامه خواهد داد.
کاری هست که فکر کنید امسال باید انجام می‌دادید و ندادید و یا نباید انجام می‌دادید و دادید؟
بر اساس برنامه جامعی که روز اول آغاز به‌کار تیم جدید برای این جشنواره در نظر گرفته شد، خوشبختانه خیلی زود به هدف اول، یعنی پیدا کردن جایگاه ویژه در منطقه نائل آمدیم و از امروز حرکت ما به سمت هدف میان مدتمان که بدست آوردن جایگاهی برتر در آسیا است آغاز شده است. این راهی نه چندان طولانی است که نیازمند حمایت‌های سخت‌افزاری چون سرمایه‌گذاری برای احداث کاخ جشنواره های سینمایی است که در این رابطه هم مذاکرات اولیه خوبی با مدیران شهرداری انجام پذیرفته است.
کار جشنواره بعد را از کی شروع می‌کنید؟
دبیرخانه جشنواره سی و هفتم از فردای اختتامیه کار خود را آغاز کرده و ضمن جمع‌آوری گزارش‌های بخش‌های مختلف و تحلیل آماری جشنواره قبلی، برنامه‌ریزی خود را برای برگزاری هر چه بهتره جشنواره سال آینده شروع کرده و تاکنون چند جلسه در این زمینه تشکیل شده است.
گفته بودید فیلمسازی را به جشنواره ترجیح می‌دهید. گفته بودید خودتان را فیلمساز می‌دانید و جشنواره اگر مانع فیلمسازی‌تان شود رهایش می‌کنید. چه شد که پشیمان شدید؟
نه اتفاقا. به زودی با یک برنامه زمانی دقیق انشاالله فیلمم را هم کلید می‌زنم. من یک فیلمسازم و فیلمسازی برایم اولویت دارد، ولی برای خودم وظایف اجتماعی دیگری هم قائلم. تا زمانی که برای جشنواره جهانی موثر باشم، هستم و در کنار ان فیلم هم خواهم ساخت.
برای منتقدان‌تان حرفی ندارید؟
نه ولی مطمئن هستم در آینده نه چندان دور آنها هم به همراهان این حرکت تاثیرگذار فرهنگی خواهند پیوست.
فکر می‌کنید کلیت سینمای ایران با شما و جشنواره جهانی همراه باشند؟
شک ندارم. در طول این سه دوره بازخوردهای مثبت بی‌شماری دیده‌ام. به همه همکاران سینمایی و فرهنگی‌ام که فداکارانه در شکل گیری این حرکت بزرگ فرهنگی سهیم بودند، خسته نباشید می‌گویم و عرض می‌کنم که محکم و امیدوار باشند چون کار ما تازه شروع شده است.