خیلی از فعالان حیوانات از این که عده‌ای برای داشتن حیوان خانگی به دنبال حیوانات خوشگل می‌گردند و نژاد برای شان اهمیت دارد، به اندازه کافی کفری هستند، کافی است به آن‌ها بگوییم که بعضی‌ها به این هم راضی نمی‌شوند و همان حیوان بیچاره‌ای را که با هزار وسواس انتخاب کرده اند و چه بسا سفارش داده اند تا از خارج برای شان فرستاده شود، دستکاری می‌کنند تا به نظر آن‌ها زیباتر بیایند.
به گزارش هفته نامه چلچراغ، خیلی از فعالان حیوانات از این که عده‌ای برای داشتن حیوان خانگی به دنبال حیوانات خوشگل می‌گردند و نژاد برای شان اهمیت دارد، به اندازه کافی کفری هستند، کافی است به آن‌ها بگوییم که بعضی‌ها به این هم راضی نمی‌شوند و همان حیوان بیچاره‌ای را که با هزار وسواس انتخاب کرده اند و چه بسا سفارش داده اند تا از خارج برای شان فرستاده شود، دستکاری می‌کنند تا به نظر آن‌ها زیباتر بیایند. مخصوصا وقتی بدانند که این دستکاری‌ها گاهی به عمل جراحی هم می‌کشد. پس به طرفداران حقوق حیوانات که قلب ضعیف و روحیه‌ای لطیف دارند، پیشنهاد می‌شود که از خواندن این گزارش صرف نظر کنند.
کلینیک حیوانات - داخلی - روزسه روز بیشتر به رسیدن سال نو نمانده، سالن انتظار کلینیک پر از مرد‌ها و زن‌هایی است که به نحوی حیوان شان را نگه داشته اند. بعضی‌ها روی پای شان، بعضی‌ها در قدس و آن‌هایی که حیوان شان بزرگ است، آن را کنار خودشان روی زمین نشانده اند. شاید فکر کنید صاحبان این حیوانات برای بررسی سالانه سلامت آن‌ها اینجا هستند، یا دوست زبان بسته شان بیماری خاصی دارد، اما این طور نیست. اینجا بخش زیبایی کلینیک است و کسانی که صف کشیده اند، همه منتظر هستند که سگ میا گربه شان وارد اتاق آرایشگاه شوند و برای روز‌های عید پیش دوست و آشنا مرتب و تمیز باشند.
تا اینجای کار همه چیز عادی است و چه کسی است که بگوید مرتب کردن مو‌های حیوانات خانگی کاری خلاف حقوق آن‌ها و انسانیت است، اما ماجرا از آنجا شروع می‌شود که بدانید بعضی‌ها که اینجا نشسته اند، در انتظار رسیدن نوبت جراحی شان هستند و حتی بعضی از حیوانات داروی بیهوشی دریافت کرده اند و چشم‌های شان در حال فرو افتادن است. لابد می‌پرسید جراحی چه ربطی به بخش زیبایی دارد. ربطش این است که هدف جراحی‌هایی که در این واحد انجام می‌شود، تغییرات ظاهری حیوانات خانگی است؛ تغییراتی که صاحبان آن‌ها می‌خواهند و فکر می‌کنند این طوری حیوان شان قشنگ‌تر است.
شکم بزرگ پوگی
نیلوفر که سگش را برای عمل کوتاهی دم به کلینیک آورده، فکر می‌کند که نانسی با دم کوتاه‌تر قشنگ‌تر می‌شود. می‌گوید: «من از اول هم دم توپی دوست داشتم، اما نژاد‌هایی که دم شان توپی بود، خیلی به دلم ننشستند، برای همین به خرید نانسی رضایت دادم، اما هر چه بزرگتر شد، دمش بلندتر شد. خوشم نمی‌آید که دمش این قدر بلند باشد. با آقای دکتر که صحبت کردم، گفتند هیچ ایرادی ندارد و می‌توانیم دم نانسی را با جراحی کوتاه کنیم. فقط کافی است چند مهره آخر، دمش را برداریم.»
می‌پرسم این کار حیوان را اذیت نمی‌کند؟ جواب می‌دهد: «نه اصلا، یعنی دکتر گفته که مشکلی ندارد. فکر نکنم برای نانسی خیلی اندازه دمش مهم باشد. ضمن این که من نمی‌نگذارم اذیت شود. مراقبش هستم.»
همه مثل نیلوفر خونسرد نیستند. صاحب یک سگ پاکوتاه که تازه برای معاینه آمده و امروز قصد جراحی ندارد، با اضطراب می‌گوید: «خیلی نگرانم. پوگی به شدت چاق شده و اندازه شکمش بزرگ شده، طوری که نمی‌تواند راه برود. من هم دلم نمی‌آید نگذارم چیزی بخورد. یکی از دوستانم گفت که چربی شکم سگ‌ها را هم جراحی می‌کنند. امروز آمده ام با دکتر مشورت کنم که اگر بشود، شکم پوگی را هم عمل کنیم تا لاغر شود. البته چند روز پیش یک دکتر دیگر گفت که این عمل در ایران انجام نمی‌شود، اما تا جایی که می‌دانم در این کلینیک همه نوع جراحی انجام می‌شود.»
صورتش را دوست ندارمندا هم آمده که چشم‌های سگش را درشت‌تر کند. به نظر او پوست بالای پلک نیلو خیلی افتاده است و این موضوع باعث شده چشم هایش ریزتر شود. می‌گوید: «وقتی کوچکتر بود، چشم‌های درشتی داشت که در همه نفوذ می‌کرد و می‌گفتند خیلی قشنگ است، اما الان صورتش را دوست ندارم. انگار اخمو شده و بی حوصله به نظر می‌رسد. اگر بخشی از بالای پلکش را برداریم، چشم هایش مثل سابق می‌شود.»
ادامه می‌دهد: «با خودم گفتم حالا که تعطیلات عید نزدیک است و می‌توانم در خانه مراقبش باشیم، بهترین فرصت برای جراحی است. خودم هم سال گذشته همین موقع بینی و گونه ام را عمل کردم و توانستم حسابی استراحت کنم. حالا قرار است نیلو خوشگل شو. د. و استراحت کند.» این را می‌گوید و با دستش مو‌های سر نیلو را پریشان می‌کند.
منشی سالن که به شدت مشغول سامان دادن جمعیت زیادی است که برای کوتاهی مو آمده اند و پشت در یکی از اتاق‌ها صف کشیده اند. در همان حال که اسامی را یادداشت می‌کند، می‌گوید: «بیشتر مراجعه کننده‌ها برای اصلاح دم و گوش می‌آیند. اغلب آن‌ها می‌خواهند سگ شان دم و گوش‌های کوتاه‌تر یا گردتری داشته باشند یا دوست دارند فرم گوش سگ شان ایستاده باشد. این‌ها جراحی‌های راحتی هستند که کمتر از یک ساعت طول می‌کشند، اما جراحی‌های پیچیده‌تر هم داریم که بیشتر اوقات به صورت حیوان مربوط می‌شود. عجیب‌ترین موردی که خودم دیدم، پسری بود که سگش را برای جراحی باسن آورده بود. می‌خواست حیوان باسن برجسته تری داشته باشد. دکتر قبول نکرد و صاحب سگ با داد و بیداد از کلینیک بیرون رفت.»
سگی با صدای گربهیکی از کسانی که به تنهایی و بدون همراه داشتن حیوان در سالن نشسته، بیشتر از بقیه جلب توجه می‌کند، چون به سختی تلاش می‌کند که اشک هایش را کنترل کند و نگذارد دیگران بفهمند که در حال گریه کردن است. اسمش را نمی‌گوید، اما علت گریه اش را توضیح می‌دهد: «کوکی را برای برداشتن تار‌های صوتی اش آورده ام. خیلی عذاب وجدان دارم، اما چاره‌ای نداشتم. یا باید صدایش را قطع می‌کردم یا برای همیشه از هم جدا می‌شدیم. به هر خانه‌ای نقل مکان منی نکنم، به دو ماه نکشیده همسایه‌ها اعتراض می‌کنند و پلیس می‌آورند. حق هم دارند، کوکی خیلی پارس می‌کند. بی جهت به همه چیز حساسیت نشان می‌دهد و حتی نصف شب سروصدا راه می‌اندازد. مجبور شدم برای این که پیش هم بمانیم، تار‌های صوتی اش را با جراحی اصلاح کنم.»
شدیدتر گریه می‌کند و می‌گوید: «دکتر گفته با این کار صدایش از یک گربه هم کمتر می‌شود، اما می‌دانم که خودم را نمی‌بخشم. هیچ وقت خودم را نمی‌بخشم. تحقیق کرده ام و فهمیده ام که کوکی با این عمل خیلی اذیت می‌شود، اما چاره‌ای نداشتم. نمی‌توانم حتی به یک روز نبودنش در کنار خودم فکر کنم.»
صورت‌های ژلیاغلب کسانی که توی سالن نشسته اند و می‌خواهند به نحوی ظاهر حیوان شان را تغییر دهند، تاکید می‌کنند که این کار‌ها بی ضرر است، اما همایون مرادی که یکی از دام پزشکان همین کلینیک است، طور دیگری فکر می‌کند می‌گوید: «اغلب کار‌هایی مثل کوتاه کردن دم مشکل زیادی ایجاد نمی‌کنند. به همین خاطر هم ما با خودمان می‌گوییم اگر ما انجام ندهیم، یکی دیگر انجام می‌دهد، اما بعضی از جراحی‌ها و درخواست‌هایی که مراجعان مطرح می‌کنند، واقعا برای حیوان خطرناک است، یا درد و مشکل زیادی به او تحمیل می‌کند.»
او مثال‌هایی هم در مورد این طور جراحی‌ها می‌زند: «بعضی‌ها برای برداشتن پوست حیوان می‌آیند، چون بعضی از نژاد‌ها پوست‌های چین خورده زیادی دارند و یکهو صاحب شان دلش می‌خواهد که سطح پوست شان صاف شود. این کار به بدن حیوان آسیب می‌زند، چون هر نژادی با توجه به ساختار بدنش توده پوست و چربی دارد. برداشتن چربی‌ها نظم بدنش را به هم می‌زندو حتی ممکن است باعث مرگ زودهنگام سگ یا گربه شود. از طرفی حیوانات با این عمل‌های جراحی ممکن است شوکه شوند و تا مدت زیادی وضعیت روحی شان درست نشود.»
مرادی به کاربرد‌های درمانی جراحی‌های ظاهری هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «بعضی از این جراحی‌ها که ظاهرا برای زیبایی کاربرد دارند، اولین بار برای درمان حیوانات به کار رفته اند. مثلا بعضی از سگ‌ها با بالا رفتن سن و تجمع پوست و چربی اطرافت چشمشان رو به کوری می‌روند، یا در بعضی از سگ ها، چین‌های زیاد اطراف دهان شان را می‌گیرد. گربه‌ها هم ممکن است به مشکل بخورند. بعضی‌های شان گوش‌های افتاده دارند و این موضوع آزارشان می‌دهد، چون این نژاد‌ها دستکاری شده اند و ایرادات اینچنینی بین شان دیده می‌شود. جراحی به این حیوانات کمک می‌کند که به زندگی عادی برگردند و حتی در مواقعی زندگی شان را نجات می‌د. هد، اما الان خیلی از مراجعان از جراحی حیوانات خانگی شان فقط اهداف زیبایی دارند.»
او ادامه می‌دهد: «ما اینجا برای بعضی از حیوانات از پوتاکس و تزریق ژل هم استفاده می‌کنیم، چون مصاحبان شان نمی‌خواهند تاثیر بالا رفتن سن و افتادگی‌های معمول در سگ شان دیده شود.»
به نظر مرادی حیوانات با این کار‌ها زیبا نمین شوند ف، چون معیار‌های زیبایی برای حیوانات متفاوت است. او می‌گوید: «مثلا سگی که به خاطر نژادش تمام بدن و صورتش چروک‌های پوستی دارد، با برداشته شدن این پوست‌ها صورت دفرمه پیدا می‌کند، اما صاحبش فکر می‌کند که با این کار به خوشگل شدن سگش کمک می‌کند. ما به تمام مراجعانی که حیوان شان نیاز درمانی به جراحی ندارد، تمام عواقب عمل را توضیح می‌دهیم و در بسیاری از موارد هم اصلا قبول نمی‌کنیم. اما نمی‌توانم منکر میل رو به افزایش صاحبان حیوان خانگی به جراحی‌های زیبایی شوم.»
به در‌های سته چهار اتاقی که در سالن دیده می‌شود، نگاه می‌نکنم و به این فکر می‌کنم که احتمالا در هر کدام از آن‌ها روی جراحی زیبایی یکی از حیوانات کار می‌کنند، بدون این که توان نظر پرسیدن از خود حیوان باشد که احتمالا اگر چنین امکانی بود، حیوان بیچاره قطعا زیر بار این کار‌ها نمی‌رفت.
هزینه جراحی زیبایی حیواناتاین طور که به نظر می‌رسد، جراحی زیبایی برای حیوانات هزینه بالایی دارد و بیمه‌ها از پرداختش خودداری می‌کنند. البته چند بیمه گذار محدود خدمات درمانی حیوانات را پوشش می‌دهند، اما همان‌ها هم حاضر نمی‌شوند برای جراحی‌های زیبایی غیر ضروری به صاحبان حیوانات کمک کنند. از طرفی قیمت این نوع جراحی‌ها هم ثابت نیست. نیلوفر می‌گوید که برای جراحی دم سگش باید یک میلیون و دویست هزینه پرداخت کند، تازه این در شرایطی است که حیوان بعد از عمل مرخص شود و نیازی به بستری شدنش نباشد وگرنه شبی ۳۵۰ هزار تومان هم هزینه بستری اش آب می‌خورد، اما او می‌گوید: «برایم مهم نیست قیمتش چقدر می‌شود. بالاخره وقتی آدم حیوان خانگی دارد، باید برای او هم مثل یکی از اعضای خانواده هزینه کند.»
منشی کلینیک در مورد قیمت عمل‌های جراحی مختلف می‌گوید: «اگر کاری که انجام می‌شود، واقعا جراحی باشد، با هزینه دارو‌ها حداقل یک میلیون و نیم تمام می‌شود و تا ۱۵ میلیون هم می‌رسد. اما اگر فقط تزریق بوتاکس و ژل لازم باشد، چیزی در حدود ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد. این قیمت‌ها به نسبت کشور‌های دیگر واقعا مناسب است، مثلا در اروپا برای جراحی دم و گوش حداقل سه هزار یورو می‌گیرند.»