فرارو- بیش از انقلاب اسلامی ایران، اوین مستقیماً توسط ساواک اداره می‌شد. با آنکه ساختمان اولیه زندان شامل بیست سلول انفرادی و دو بند عمومی فقط برای ۳۲۰ نفر ساخته شده بود، در طی سالهای بعد به ساختمان‌های زندان چند بار اضافه شد به طوری که در سال قبل از آغاز انقلاب تعداد سلول‌های انفرادی تا پنج برابر (یعنی یکصد سلول انفرادی) در بند ۲۰۹ افزایش یافت.
همین بند سه طبقه شامل شش اتاق بازجوئی در زیرزمین آن بود. یک حیاط اعدام، یک دادگاه، و بندهای جداگانه برای زنان و زندانیان عادی هم ساخته شدند.
مجموع این ساختمان‌ها دارای ظرفیت اسمی بالای یک هزار و پانصد نفر بودند اما تعداد زندانیان اوین بیش از دو برابر این ظرفیت اسمی بود. شرایط زندان اوین از نظر سختگیری با زندانیان به مراتب بدتر از زندان‌های بزرگ دیگر ایران بود.
زندانیان سیاسی از طیف‌ها و گروه‌های مختلف مخالف حکومت پهلوی بودند. بر خلاف زندان قصر که شاهد فرار چندین زندانی در طی سالهای سلطنت پهلوی بود، هیچ زندانی موفق به فرار از زندان اوین نشد.
سر انجام یک روز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در 21 بهمن 1357 مردم انقلابی برای تصرف زندان اوین و آزادی زندانیان سیاسی، جلوی درب زندان تجمع کردند و زندانیان سیاسی را از بند رهانیدند.
عکس‌ها: ایرنا