فرارو- دو فعال سیاسی در ارتباط با تحلیل اخیر تئوریسین اصلاحات می گویند حجاریان آدرس غلط داده است.
«آنهايي كه از ابتداي دولت روحاني در روضه‌هاي‌شان و از تريبون صداوسيما و نماز جمعه يأس و نااميدي پمپاژ مي‌كردند و مي‌خواستند روحاني را بي‌كفايت نشان دهند، فرمان «نه به روحاني» را صادر كردند و شعار «مرگ بر روحاني» سر دادند در حالي كه نگفتند پس از روحاني به چه فرد يا نهادي مي‌رسند. پاسخ روشن است؛ عبور از روحاني يعني گذر از دولت و رسيدن به حاكميت و اصل نظام و در آخر عبور از جمهوري اسلامي.»
اینها جملاتی از سعید حجاریان ملقب به تئوریسین اصلاحات است. او در تحلیلی که امروزدر ارتباط با حوادث ماه گذشته ارائه کرده است که از فحوایش این گونه برداشت می شود که مخالفان سیاسی دولت بدون آنکه مقصد عبور از روحانی را در نظر داشته باشند علیه دولت موضع گیری می کردند، اما عبور از روحانی در نهایت به عبور از حکومت می انجامد. همچنانکه در حوادث اخیر بعضی شهرهای ایران ما شاهد بعضی شعارهای ساختار شکنانه از سوی معترضین بوده ایم.
حجاریان در جای دیگری از بخشی یادداشت خود ناآرامی های اخیر کشور را با 18 تیر 78 و حوادث بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم مقایسه می کند و می گوید در هیچ کدام از آنها عبور از نظام موضوعیت نداشت اما در دی ماه 96 عبور از نظام در بخشی از معترضین دیده میشد.
فرارو درباره این تحلیل با عبدالله ناصری و حسین کنعانی مقدم فعالان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا به گفت و گو نشسته است.
تحلیل حجاریان می تواند به مسئولان آدرس غلط بدهد
عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح طلب تحلیل حجاریان را دچار اشکالاتی می داند. ناصری به فرارو می گوید: چارچوب کلی تحلیل آقای حجاریان را قبول دارم اما این تحلیل می تواند به مسئولان کشور آدرس غلط بدهد. شعار عبور از روحانی مثل شعار عبور از خاتمی است. عبور از روحانی لزما عبور از نظام نیست. در دوران اصلاحات هم کسانی که عبور از روحانی را مطرح می کردند موافق عبور از نظام نبودند. البته عبور از روحانی گوش شنوایی پیدا نکرده و مورد توجه قرار نگرفته است.
او با اشاره به ناآرامی های دی ماه گذشته می گوید: مسئولان کشور در همه سطوح اصل مدنی بودن اعتراضات دی ماه را پذیرفتن و در عین حال ساختارشکنی های آن را نیز محکوم کردند. اما ما نباید آنها را دچار تحلیل غلط و اشتباه در تحلیل کنیم تا در آینده برنامه ریزی درستی نداشته باشند. با این تحلیل که عبور از روحانی می تواند منجر به عبور از حاکمیت شود، با وجود آنکه در اعتراضات اخیر شاهد اشکالات زیادی بودیم و بعضی عناصر و رسانه های خارجی خواستند از فرصت سوءاستفاده کنند، ممکن است مسئولین دچار توهم توطئه شوند و به جای آنکه برای حل مسائل تلاش کنند با تحلیل وارونه صورت مساله مطالبات برحق را پاک کنند.
زلزله اجتماعی بعدی شدیدتر است
این فعال سیاسی ادامه می دهد: در تیر 78 یک طرف دعوا، دولت مستقری بود که حامی اعتراضات دانشجویی بود. اعتراضات سال 88 هم رهبر داشت. اما ناآرامی های دی 96 رهبری مشخصی نداشت. در عوض این واقعیت آشکار را داشت که مسئولین باید بپذیرند که گسست بین جامعه مدنی و حاکمیت نسبت به دو دهه قبل عمیق تر شده است و نه تنها دولت بلکه مجموعه حکومت باید بعد از این ناآرامی های زلزله وار برنامه ریزی کنند و دست به اقداماتی فوری بزنند که ما شاهد زلزله شدیدتری نباشیم. اگر یک بار دیگر اعتراضی صورت بگیرد به مراتب سنگین تر و پرپیام تر از گذشته خواهد بود. جمهوری اسلامی اگر دیروز با یک نسل رو به رو بود امروز به خاطر گذشت 40 سال از انقلاب با دو نسل رو به رو شده است. این دو نسل بسیاری از مطالبات خود را تحقق نایافته می دانند. آنها تاریخ را خوانده اند و می بینند بسیاری از مسائلی که با اشکال ناهنجاری اجتماعی یا اقتصادی دیده می شود در گذشته وجود نداشته است. بعضی از این مسائل سرانجامی نداشته است. به عنوان نمونه، فردی به نام بابک زنجانی سه سال است که کل حاکمیت را بازی می دهد اما معلوم نیست مسائلی که درباره او مطرح می شود به کجا رسید.
او با اشاره به نقش شبکه های مجازی در اطلاع رسانی به جامعه می گوید: مسئولین باید این واقعیت را ببینند که امروز شبکه های اجتماعی پرده ها را بالا زده است. خیلی از واقعیات رو شده است. مثلا امسال بعد از 39 سال بودجه در شبکه های اجتماعی، زندگی مردم و گفت و گوی های کوچه و خیابان مردم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
روحانی مطالبات را بالابرد اما به بخشی از آنها پاسخ نداد
ناصری می گوید: شعارهای سال 96 آقای روحانی جدی تر و پرطرفدارتر از شعارهای او در سال 92 بود. شعارهای امسال او مطالبات اجتماعی را بالاتر برد اما او بعد از انتخابات با بعضی از انتصاب و انتخاب ها نتوانست به بخشی از مطالبات پاسخ دهد. بسیاری از انتصاب ها و انتخاب های او در سطوح ملی و استانی به ویژه در استان ها مساله برانگیز بود. توجه کنیم که بخشی از اعتراضات اخیر در شهرهای کوچک شروع شد و بسیاری از نارضایتی ها را از عملکرد مدیران محلی مثل بخشدار، فرماندار یا استاندار نشان می داد.
این فعال سیاسی می گوید: با اینکه مدافع آقای روحانی هستم معتقدم تحلیل آقای حجاریان در دفاع از آقای روحانی نباید باعث شود که رئیس دولت بسیاری از نارسایی ها را نادیده بگیرد. او در پاسخ به اینکه عبور از روحانی به چه کسی یا چه اتفاقی ختم می شود این گونه پاسخ می دهد: نمی دانیم. جامعه ایران غیرقابل پیش بینی است. همچنان که بسیاری امیدوار بودند 29 اردیبهشت اتفاق دیگری بیفتد. این اتفاقا علی رغم آنکه بخش هایی از حاکمیت تلاش خود را برای یک دوره ای کردن آقای روحانی به کار گرفتند رخ داد و آقای روحانی با رای بی نظیری انتخاب شد. من با عبور از روحانی موافق نیستم و معتقدم در این شرایط بهتر از آقای روحانی کسی نیست که بتواند دولت را اداره کند. اما آقای روحانی هم در عین حال که در اجرا محدودیت هایی دارد باید متوجه ناکارآمدی های دولت ملی و محلی خود باشد.
کنعانی مقدم: کسی نمی خواهد از روحانی عبور کند
حسین کنعانی مقدم، فعال سیاسی اصولگرا هم در ارتباط با یادداشت اخیر تئوریسین اصلاحات نیز از اصطلاح آدرس غلط استفاده می کند. این فعال سیاسی می گوید: آقای روحانی آخرین دوره دولت خود را به سر می برد و اصولگرایان هیچ نیازی به عبور کردن از روحانی ندارند. اصولگرایان تا کنون هم نشان داده اند که با آقای روحانی تعامل خوبی داشته اند.
کنعانی مقدم ادامه می دهد: نتیجه گیری آقای حجاریان با مقدمه بحث ایشان تطبیق ندارد. ما همیشه شاهد این بودیم که اصلاح طلبان خواستار عبور از آقای هاشمی و خاتمی شده اند. اما این بار آقای روحانی با شناختی که از اصلاح طلبان دارد می خواهد از اصلاح طلبان عبور کند. البته این به مفهوم این نیست که اصلاح طلبان می خواهند از آقای روحانی عبور کنند.
در 78 و 88 معترضین می دانستند چه می خواهند اما در 96 نه
او در ارتباط با این بحث حجاریان که تنها در ناآرامی های دی ماه 96 شاهد شعارهایی علیه حکومت بوده ایم نیز می گوید: در اعتراضات اخیر بعضی افراد دنبال مطرح کردن مکتب ایرانی بودند. آنها با طرح این مباحث احتمالا می خواهند بحث بهار ایرانی را دنبال کنند. اما کسانی که در خیابان ها شعار ساختارشکنانه می داند هم خیلی نمی دانستند که چه چیزی می خواهند. اگر با این شعاردهندگان به بحث بنشینیم می بینیم که درکی از شعاری که داده اند ندارند و تنها به عنوان مخالفت شعارهای ناسیونالیسم گرایی سر دادند.
این فعال سیاسی اصولگرا اما معتقد است: در حوادث 78 و 88 معترضین می دانستند چه می خواهند. عقبه تیر 78 و 88 جریانات سیاسی بودند. اما موجی که درست کردند از دست جریانات سیاسی خارج شد و آنها نتوانستند آنگونه که می خواستند بهره برداری کنند. در مقابل در ناآرامی های اخیر شاهد یک آشفتگی سیاسی از سوی افرادی هستیم که شعارهای ساختارشکنانه سر می دادند.
اعتراضات اخیر به حواشی علیه دولت ربطی ندارد
کنعانی مقدم معتقد است: حوادث اخیر هیچ ارتباطی با آن حواشی که علیه دولت ایجاد شد ندارد. ما با دو بردار خارجی و داخلی رو به رو بودیم. بردار داخلی نارضایتی های مردم از مسائل و شرایط موجود است که عمدتا به اعتراضات مسالمت آمیز ختم شد. بردار خارجی هم سازمان ها و سرویس های اطلاعاتی و امنیتی خارجی هستند که از هر فرصتی برای موج سواری استفاده می کنند. اما این بار هم ملت ایران آنها را پس زدند و خارجی ها نتوانستند آشوب های خود را ادامه دهند.
او در پایان می گوید: من صحبت های آقای حجاریان را این گونه می فهمم که ایشان آدرس غلط می دهند. الان بحث عبور روحانی از اصلاح طلبان مطرح است تا بحث عبور اصلاح طلبان از روحانی. ما اصولگرایان هم باید به دولت کمک کنیم که بتواند بر مشکلات کشور فایق شود. بنابراین در جریان اصولگرا هم بحث عبور از روحانی مطرح نیست. ممکن است در سخنرانی ها یا مواضعی که گرفته می شود به دولت روحانی انتقاد شود که خیلی از نقدها هم به حق است اما این به معنای آن نیست که جریانی دنبال براندازی دولت است. عقل سلیم حکم می کند که در این شرایط به دولت کمک کند تا دولت مشکلات کشور را حل کند.