روز پرکار ظريف در ميان شب‌هاي سفيد نروژ از ١٠:٣٠ صبح به وقت محلي آغاز شد. نخستين ديدار را با «بورگه برنده»، همتاي نروژي، داشت و درباره مسائل دوجانبه و آخرين تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي گفت‌وگو کرد.
به گزارش شرق، بعد از ملاقات با وزير خارجه اندونزي نيز «فدريکا موگريني»،، مسؤل سياست خارجي اروپا را ملاقات کرد. اهميت اين ملاقات به خاطر نامه‌اي است که ظريف به او درباره «بدعهدي‌هاي آمريكا» نوشته است. ظريف خبر ارسال نامه براي موگريني و صحبت درباره بدعهدي آمريكايي‌ها را در همان فرودگاه داده بود.
از قضا مجمع جهاني «اسلوفروم» فرصتي را فراهم کرد تا ظريف و موگريني درست هم‌زمان با نشست سناتورهاي آمريكايي براي تشديد تحريم‌ها عليه ايران، به گفت‌وگو بنشينند. تمرکز گفت‌وگو‌ها بر مسائل منطقه بود؛ اما تلاش براي افزايش تحريم و اعمال فشار بر ايران موضوعي نبود که ناديده گرفته شود.
کنفرانس مشترک با همتاي نروژی
وزيران خارجه ايران و نروژ در اين ملاقات درباره تحولات جاري منطقه از‌جمله بحران جاري ميان قطر و همسايگان و نيز وضعيت کشورهاي منطقه از‌جمله سوريه و عراق گفت‌وگو کردند و گفت‌وگوي سياسي را بهترين راه‌حل براي رفع اختلافات و کاهش تنش در منطقه دانستند.
ظريف با اشاره به خطر وهابيت و ريشه‌هاي اعتقادي افراطي پيروان اين گروه آن را خطري بسيار عمده براي ثبات در منطقه خواند. وزير امور خارجه همچنين بر سياست اصولي کشورمان مبني بر همکاري و مشارکت با کشورهاي منطقه و لزوم وجود ثبات و امنيت در منطقه تأکيد کرد و افزود: دولت آمريكا علائم غلطي را در منطقه ارسال مي‌کند و متأسفانه برخي از کشورهاي منطقه نيز آن را دنبال مي‌کنند.
وزيران خارجه دو کشور در پايان ديدار خود در کنفرانس مطبوعاتي مشترک در محل ميهمان‌سراي دولت نروژ شرکت کردند. ظريف در اين کنفرانس مطبوعاتي با ابراز خوشحالي از حضور اسلو و گفت‌وگو درباره صلح، گفت: فرصتي فراهم شد تا درباره چالش‌ها در سوريه و يمن و ماجراي افراط‌گرايي با هم صحبت کنيم.
متأسفانه ايران اخيرا قرباني اين موج خشونتي شد که منطقه را در برگرفته است. براي همه ما مهم است که با هم کار کنيم تا اين چالش را حل کنيم. ما همچنين اخيرا شاهد يک تنش جديدي در منطقه هستيم و بسيار مهم است که اين مسئله را با گفت‌وگو و ديالوگ حل کنيم.
ظريف افزود: صبحت‌هاي بسيار خوبي براي رسيدن به راهکاري در راستاي برقراري صلح در منطقه داشتيم و در نشست اسلو نيز ايده‌هاي مطرح‌شده در اين جلسه را مفصل‌تر پيگيري مي‌کنيم. ماجراي تحريم‌هاي احتمالي سنا عليه ايران که حتي مقامات آمريكايي از‌جمله جان کري را نيز نگران کرده است، در اين کنفرانس مطبوعاتی نيز مورد اشاره خبرنگاران قرار گرفت. نگاه ظريف در‌اين‌‌باره بود که «معتقديم توافق هسته‌اي نتيجه يک تلاش چند‌جانبه است که به تأييد شوراي امنيت رسيده است. ايران همان‌گونه که در گزارش‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز ذکر شده به تعهدات خود در برجام پايبند است و اثبات شده است که توافق هسته‌اي يک پيروزي مهم براي جامعه جهاني است که منجر با کاهش تنش و پايان‌دادن به يک بحران غيرضروري ادعايي شده است».
او ادامه داد: فکر مي‌کنم که دولت آمريكا اين را در راستاي منافع ملي خود و جامعه جهاني مي‌داند که با اين توافق کنار بيايد. متأسفانه اين کشور تا به امروز به تعهدات خود در برجام پايبند نبوده است.
ظريف همچنين با تأکيد بر اهميت ادامه رابطه کامل و بي‌نقص ايران و اتحاديه اروپا، گفت: به نظر من بسيار مهم است که همه اين پيام مشخص را بدهند که برجام نيازمند تعهد کامل همه است. متأسفانه رفتار دولت جديد آمريكا در اين زمينه خيلي اميدوارکننده نيست و من فکر مي‌کنم در نهايت آنها به اين نتيجه خواهند رسيد که پايبند‌بودن به اين تعهد ضروري است و ما فکر مي‌کنيم دیگر کشورهاي جامعه جهاني به آمريكايي‌ها گوشزد مي‌کنند همان‌طور که تا الان نيز کردند که توافق هسته‌اي يک توافق همه‌جانبه است و يک توافق يک‌جانبه بين ايران و آمريكا نيست.
مسائل و بحران‌هاي منطقه خليج فارس ديگر محور کنفراس خبري مشترک وزراي ايران و نروژ بود. ظريف در پاسخ به سؤالي مبني بر اينکه آيا ايران به کمک‌هاي خود به قطر ادامه مي‌دهد، گفت: ما همسايه ايران هستيم و هميشه خواهان رابطه مثبت با همه همسايگان خود هستيم و بوديم و هيچ‌کدام از کشورهاي همسايه ما مستثنا از اين سياست نيستند.
اگر همسايه قطري ما به کمک از جانب ايران نياز دارد، ايران آماده کمک به آنهاست و اين هم يک کمک نيست؛ بلکه يک رفتار عادي است؛ چرا‌که همه ما بايد آماده ارتباط‌گرفتن و کمک به هم باشيم. ما اعتقاد داريم که تنش راهکاري براي حل‌کردن اختلاف‌ها نيست؛ بلکه همکاري و گفت‌وگو را راهکاري براي پايان‌دادن به اختلاف‌ها مي‌دانيم.وزير امورخارجه گفت: ما مرزها و راه‌هاي ارتباطي باز با قطر داريم و آماده هستيم اجازه دهيم تجارت معمول و نرمال با قطر ادامه پيدا کند و اين به بخش عمومي و خصوصي بستگي دارد که اين رابطه را سودمند ببيند.
ظريف در پاسخ به سؤالي درباره حل بحران سوريه نيز گفت: زماني که همه بازيگران به اين درک واقعي برسند که هيچ راهکار نظامي براي حل بحران سوريه وجود ندارد و اينکه به اين نتيجه برسند که تمام بحران‌ها در منطقه از‌جمله يمن، بحرين و سوريه به راهکار سياسي از طريق گفت‌وگو و احترام‌گذاشتن به استقلال کشورها و خواسته مردم اين کشورها بستگي دارد و نه تحمل راهکارها و شروط از خارج. در صورتي که به اين نتيجه برسيم، گام بلندي براي حل مسائل و بحران‌ها برداشته‌ايم.او ادامه داد: ايران همواره آماده بوده است کمک‌هايي براي رسيدن به راهکار سياسي ارائه دهد.
من اميدوارم دولت جديد آمريكا نيز به اين نتيجه برسد که گزينه نظامي راه حل نيست و تنها به تشديد تنش و اختلاف‌ها منتهي مي‌شود.ظريف در پاسخ به سؤالي درباره روند مذاکرات آستانه گفت: آستانه تاکنون تنها روندي بوده است که به نتيجه رسيده است و بايد اين مسئله را در منطقه‌اي که فقط حمام خون و تنش وجود دارد به فال نيک بگيريم. او افزود: اعتقاد داريم ايران، روسيه و ترکيه بايد به همکاري براي تقويت پروسه آستانه ادامه دهند. آستانه يک روند مکمل براي تلاش‌هاي بين‌المللي در راستاي رسيدن به صلح و پاي ميز مذاکره کشاندن طرفين است.
تلاش براي صلح‌سازي در منطقه
ظريف درست يک هفته بعد از آنکه تير داعش قلب تهران را زخمي کرده به اسلو رفته تا به عنوان دومين چهره شاخص ايران در توسعه صلح جهاني (بعد از سيدمحمد خاتمي که در سال ٢٠٠٨ با ايده گفت‌وگوي تمدن‌ها در مجمع اسلو فروم شرکت کرده بود) در کنار ديگر طرفداران ايده ميانجيگري براي صلح همراه شود.
بحران سوريه يکي از موضوعات مورد بررسي در اين نشست است و اين هم بازي تقويم است که درست در همين روز تصويري از قاسم سليماني فرمانده سپاه قدس ايران منتشر مي‌شود که همراه با نيروهاي لشكر فاطميون به مرز عراق و سوريه رسيده و عملا تحول ميداني مؤثري به زيان جبهه مخالف اسد رقم زده‌اند. آنچه مسلم است ايران به اتکاي نيروهاي مستشاري زبده و بارشادت مدافعان حرم، دست بالا را در تحولات ميداني غرب آسيا از آن خود کرده است.
به اضافه اينکه در عرصه ديپلماسي نيز به اتکاي يک دموکراسي برخاسته از اراده ملي، به دنبال صلح‌سازي در منطقه است. مسئله سوريه به خوبي روشن کرده هيچ توافقي بدون حضور ايران ممکن نيست و اگر هم باشد، دوام ندارد.حضور امروز ظريف در مجمع اسلو نشان مي‌دهد که حتي اگر آمريكايي‌ها نقاب صلح‌دوستي را از چهره بردارند و با آن دست چدني تحريم روي تحريم بگذارند، ايران باز هم بر رويه حمايت از صلح و ثبات خود ادامه مي‌دهد و مي‌کوشد که مشکلات و اختلاف‌نظرها را با گفت‌وگو و مذاکره حل‌وفصل کند. نشست امروز براي «صلح‌سازي در عرصه ژئوپليتيک» و گفت‌وگوي‌هاي ديروز ظريف و موگريني مصداق اين مدعاست.