انتشار خبر خروج دولت آمریکا از توافق آب و هوایی پاریس با واکنش های گسترده مقام ها و کارشناسان محیط زیست روبرو شد به گونه ای که «دونالد ترامپ» آماج انتقاد و محکومیت جهانی در نادیده گرفتن مسائل سیاره زمین شده است.
به گزارش ایرنا، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری ایالات متحده در اقدامی غیرقابل پیش بینی اعلام کرد به معاهده تغییرات اقلیمی پاریس، پایبند نمی ماند آمریکا از این توافق خارج می شود.
این معاهده بین المللی در سال 2015 با تلاش های دولت «باراک اوباما» و با مشارکت نزدیک به 200 کشور به دست آمد و اکنون اغلب کشورهای جهان آن را امضا کرده اند. ترامپ به بهانه تهدید این توافق برای اقتصاد و اشتغال در آمریکا این تصمیم را گرفته است.
البته وی در دوره رقابت های انتخاباتی خروج از پیمان پاریس را برای ایجاد بازار کار بهتر وعده داده بود. وی اکنون می گوید به دنبال مذاکره و امضای یک قرارداد اقلیمی جدید است که منافع آمریکا در آن تامین شود.
کشورهای امضا کننده پیمان آب و هوایی پاریس در سال 2015 متعهد شدند با کاهش گازهای گلخانه ای از گرمایش زمین جلوگیری کنند. تارنمای خبرگزاری «سی.ان.ان» نوشت هدف مهمی که در پاریس به دست آمد این بود که کشورهای جهان میزان دمای کره زمین را به اندازه دو درجه کاهش دهند.
برای این منظور برای هر یک از 147 کشوری که بیشترین میزان تولید دی اکسید کربن را دارند هدفی تعیین شد. برای آمریکا نیز کاهش 26 تا 28 درصدی تولید این ماده مضر در خلال 10 سال مقرر شده بود.
با این وجود بسیاری از دانشمندان حتی این تعهد را برای دستیابی به هدف دو درجه ای کاهش دمای زمین ناکافی دانسته اند.
سی.ان.ان در زمینه تاثیرات خروج آمریکا از توافق هم عنوان کرد تاخیر در اجرای این تلاش بین المللی هزینه های زیادی را برای آن کشور و جهان در بر دارد. دانشمندان اطمینان دارند افزایش دمای کره زمین باعث افزایش سطح آب ها، وقوع سیل در سواحل، قحطی، بحران های مهاجرتی، افزایش موج گرمایی مرگبار، کاهش محصولات کشاورزی و وقوع طوفان های شدید می شود.
گفته می شود خروج آمریکا رسیدن به هدف نهایی توافق پاریس را تقریبا غیرممکن می سازد و در کل به اندازه 0.3 درجه دستیابی به هدف (کاهش 2 درجه ای دما) را به تاخیر می اندازد.
اقدام روز پنچشنبه دونالد ترامپ در خروج از این پیمان با واکنش های گوناگونی در داخل و خارج آمریکا روبرو شد. بسیاری از سیاستمداران و کارشناسان این اقدام را اشتباه و ناسنجیده دانستند.
انزوای ترامپ در داخل و خارج آمریکا
به باور رسانه های بزرگ جهان در حالی که ترامپ با این اقدام خود را منزوی می کند بسیاری از کشورهای جهان اعلام کرده اند در زمینه توافق آب و هوایی پاریس در کنار هم قرار می گیرند.
اکنون ایالات متحده در کنار نیکاراگوئه و سوریه سه کشوری هستند که تعهدی نسبت به توافق پاریس 2015 ندارد البته به دلیل ساختار قانونی و متن توافق، خروج عملی آمریکا تا سال 2020 و تقریبا پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ به طول می کشد.
خبرگزاری «فرانس 24 » در گزارشی نوشت با وجود خروج ایالات متحده از این توافق اما تعهد جامعه بین المللی به تغییر وضعیت آب و هوایی محکم باقی خواهد ماند. چین و اتحادیه اروپا نسبت به ادامه مسیر تاکید کردند.
هفته گذشته رهبران آلمان، فرانسه، کانادا، ایتالیا، ژاپن و انگلستان امیدوار بودند تصمیم ترامپ تغییر کند اما آن ها نتوانستند در جلسه سران 7 کشور بر ترامپ تاثیرگذار باشند.
با اینکه بسیاری از کارشناسان حتی توافق پاریس را ناکافی و آغازی برای یک فرایند طولانی توصیف کردند اما ترامپ این تصمیم را اتخاذ کرد و خود را در مقابل دیگر کشورها به ویژه در گروه کشورهای 7 کشور صنعتی قرار داد.
نشریه «آتلانتیک» نیز نوشت واکنش های رهبران جهان نشان می دهد از تصمیم ترامپ برای خروج از توافق آب و هوایی ناراحت هستند زیرا این پیمان نخستین اقدام بین المللی در راه مقابله با تغییرات آب و هوایی بود و این تصمیم کاخ سفید با محکومیت بسیاری از رهبران کشورها همراه شد.
ترامپ توافق را علیه منافع آمریکا توصیف کرد و در بخشی از سخنان خود گفت که برای سال ها کشورهای دیگر از آمریکا برای کسب سود خود استفاده می کردند و به ایالات متحده می خندیدند. آتلانتیک افزود: اما پس از اعلام خروج از توافق، هیچ رهبر خارجی به آمریکا نخندید و کشورها واکنش عکس نشان دادند.
به سرعت اتحادیه اروپا تاسف عمیق خود از موضع آمریکا در قبال توافق پاریس را اعلام کرد و افزود که به جنگ با تغییرات آب و هوایی در کنار دیگر کشورها ادامه می دهد و به مشارکت و اتحاد خود پایبند می ماند.
در واکنشی دیگر به این اقدام ترامپ، رهبران آلمان، فرانسه و ایتالیا در بیانیه مشترکی ضمن ابراز تاسف تاکید کردند که توافق آب و هوایی پاریس بار دیگر قابل مذاکره نیست. نکته جالب نبود انگلستان در میان کشورهای اروپایی است که از اقدام ترامپ ابراز ناخرسندی کردند.
آتلانتیک ابراز داشت امانوئل مکرون با اعلام احترام به تصمیم ترامپ، آن را اشتباهی واقعی برای ایالات متحده و سیاره زمین عنوان کرد.
واشنگتن پست اما در گزارشی از بروز واکنش ها در داخل و خارج آمریکا به این موضوع خبر داد و نوشت این اقدام باعث متفرق شدن متحدان آمریکا و توقف تلاش جهانی در مقابله با پدیده گرم شدن زمین می شود. در ضمن این اقدام باعث محکومیت های نرم و حتی تند و تیز رهبران خارجی شد و آن را نشانه بی مسئولیتی رهبر آمریکا ارزیابی کردند.
بسیاری از شرکت ها و ایالت های آمریکا هم اعلام کردند با وجود مخالفت دونالد ترامپ آن ها به سیاست های کنونی خود ادامه می دهند و محدودیت ها در زمینه گازهای گلخانه ای و توافق پاریس را رعایت می کنند.
واشنگتن پست افزود: ترامپ اعتقاد دارد ماندن در چارچوب این توافق برای آمریکا تا سال 2025 به قیمت 2.7 میلیون شغل و خسارت به تولید داخلی به اندازه 3 تریلیون دلار تمام می شود.
گرچه ترامپ قبل از اعلام تصمیم خود با برخی از رهبران کشورهای عضو جی 7 گفت وگوی تلفنی کرده بود اما بسیاری پس از اعلام، این تصمیم را محکوم کردند.
« اریک سولهیم» مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل نیز اعلام کرد مهمترین بازنده این تصمیم مردم آمریکا هستند.
وی گفت: این تاسفبار است. جهان نیازمند رهبری آمریکا در این موضوع است اما اکنون تاثیر خروج ایالات متحده کمتر از آن چیزی است که مردم فکر می کنند زیرا چین، هند و اروپا این رهبری را بر عهده می گیرند.
این تصمیم حتی در میان نزدیکان و مشاوران ترامپ نیز دودستگی ایجاد کرد. براساس این گزارش، «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه و «ایوانکا ترامپ» دختر و مشاور ترامپ بر ماندن در توافق تاکید و استدلال می کردند که به نفع آمریکا است.
در طرف دیگر «استیفن بنن» استراتژیست ارشد کاخ سفید و «اسکات پروت» مدیرآژانس حفظ محیط زیست بر خروج از توافق تاکید داشتند. با اعلام خروج آمریکا در Rose Garden کاخ سفید صدای تشویق بلند شد و بنن دست خود را به نشانه پیروزی بالا برد.
چین برنده اقدام ترامپ
به طور کلی اقدام ترامپ برای خروج از معاهده پاریس به ضرر این کشور تفسیر می شود زیرا پس از آن دیگر کشورها همچون چین یا اتحادیه اروپا جای خالی کاخ سفید در مدیریت این فرایند را پر می کنند.
شبکه خبری «سی.ان.بی.سی» در گزارشی عنوان کرد چین تاکنون طرف شرور توافق های آب و هوایی به شمار می رفت اما خروج آمریکا از توافق، منافع ژئوپلتیکی، بین المللی و اقتصادی را برای پکن به همراه می آورد.
از جمله مهمترین پیامدهای این تصمیم ارتقای جایگاه چین در عرصه های جهانی است زیرا این موضوع فرصت های زیادی را در اختیار چین قرار می دهد. از سوی دیگر بهترین زمان برای چین ایجاد شده تا رهبری این توافق آب و هوایی را به دست گیرد.
با این شرایط چین خود را از طرف شرور توافق های آب و هوایی سال 2009 به سطح رهبری کنفرانس پاریس ارتقا داده است. چین اکنون می تواند رهبر واقعی مقابله با تغییرات اقلیمی در دوره ترامپ باشد.
این رخداد مشابه خروج آمریکا از توافق مشارکت اقتصادی فرا آتلانتیکی است؛ آنجا هم چین در غیاب ایالات متحده خود را به عنوان قهرمان تجارت بین المللی نمایان ساخت.
پکن روز پنج شنبه پس از اقدام ترامپ اعلام کرد که به توافق پاریس متعهد می ماند تا میزان دی اکسید کربن را تا سال 2030 بین 60 تا65 درصد از تولید دی اکسید کربن خود را بر مبنای سال 2005 بکاهد. اتحادیه اروپا نیز چنین تصمیم مشابهی را مورد تاکید قرار داد.
یک استاد حقوق محیط زیست در دانشگاه کالیفورنیا اعتقاد دارد اگر آمریکا به جای توجه به انرژی های تجدید پذیر به سوی سوخت های فسیلی بازگردد در عرصه های جهانی دست برتر را به چین تقدیم خواهد کرد. همچنین این شرایط فرصت های بیشتری را به روی پکن می گشاید.