«صالحی امیری» در اولین نشست خبری با اصحاب رسانه تاکید کرد: اساس کار ما در این دولت در حوزه فرهنگ، مبتنی بر گفتمان خواهد بود.
به گزارش ایسنا، سید رضا صالحی امیری صبح روز سه‌شنبه - ۲۶ بهمن ماه - همان طور که در جشنواره فیلم فجر وعده داده بود، برای پاسخ به پرسش‌های اهالی رسانه پس از شرکت در مراسم اختتامیه ایثار و رسانه که در تالار وحدت برگزار شد، برای نشست خبری در سالن شورای فرهنگ عمومی وزارتخانه حضور یافت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این نشست بیان کرد: وزارت ارشاد وظیفه خود می‌داند که امنیت بیان، فکری و قلم اصحاب رسانه را تضمین کند. تمام فرهنگ و هنر باید امنیت داشته باشند.
سیدرضا صالحی امیری گفت: کمتر از ۱۰۰ روز از حضور من در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گذرد و طبق وظیفه باید گزارشی را نسبت به سیاست‌ها و عملکردهای این وزارتخانه به ملت ارائه کنم. جهت‌گیری و مسیر اصلی ما مبتنی بر گفتمان فرهنگی دولت است که در تداوم گفتمان مقام معظم رهبری و مبتنی بر اعتدال فرهنگی انجام می‌شود.
او با بیان اینکه اعتدال فرهنگی چهار شاخص اصلی دارد، بیان کرد: عقلانیت فرهنگی، انسجام فرهنگی، تنوع و دیانت فرهنگی چهار شاخص اعتدال است و اساس کار ما در این دولت در حوزه فرهنگ مبتنی بر گفتمان خواهد بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعلام سیاست‌های تعیین شده در این وزارتخانه اظهار کرد: سیاست‌هایی که ما در این وزارتخانه اعلام و نسبت به آن وفادار هستیم عبارتند از حفظ ثبات و آرامش در حوزه فرهنگ. ما بر این باور هستیم که در فضای مناقشه احتمال کار فرهنگی نیست. در همین جا از اصحاب رسانه تقاضا می‌کنم تا ما را در مسیر این سیاست کمک کنند تا بتوانیم مجموعه‌ای از مأموریت‌های فرهنگی که به صورت گسترده به آن تعلق داریم را انجام دهیم.
صالحی امیری ادامه داد: گفت‌وگوی فرهنگی سیاست بعدی ماست. برای اینکه بتوانیم در کشور به یک اعتدال فرهنگی دست پیدا کنیم، لازمه آن گفت‌وگوی فرهنگی است و این تنها راه ما برای رسیدن به انسجام فرهنگی است. ما گفت‌وگو می‌کنیم تا باور داشته باشیم در جامعه‌ای که متکثر است زندگی می‌کنیم، تا باور داشته باشیم گرایش‌های فرهنگی در دایره انقلاب اسلامی از حقوق برابر برخوردار هستند. ما گفت‌وگو می‌کنیم تا اشکالات یکدیگر را بشناسیم و عصبانیت جامعه را کاهش دهیم. در نهایت هدف گفت‌وگو ایجاد فضای عقلانی و اعتدال برای تداوم کار است.
او اضافه کرد: دستگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گفتمان مقام معظم رهبری وفادار است. دولت و رئیس جمهور حاکم بر گفت‌وگو عمل می‌کنند. عدالت فرهنگی سیاست بعدی این وزارتخانه است، فرصت‌های فرهنگی در تهران و محرومیت استان‌ها ناعادلانه است. کشور، تهران نیست و بیش از ۸۰ درصد جمعیت مردم در استان‌ها هستند. از جمله سیاست‌های قطعی ما این است که جشنواره‌ها، یارانه‌ها، توجه به موسیقی محلی و نواحی و توجه به ظرفیت‌های هنری، گسترش حوزه کتاب را در نقاط مختلف کشور انجام دهیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امنیت فرهنگی را سیاست بعدی این وزارتخانه دانست و گفت: وزارت ارشاد وظیفه خود می‌داند که امنیت بیان، فکر و قلم اصحاب فرهنگ و هنر را تضمین کند.
صالحی امیری پرهیز از تصدی‌گری را دیگر سیاست این وزارتخانه و اصل دیگر دولت دانست و افزود: واگذاری امور فرهنگی به صورت جدی به صنوف را در دست داریم و من به این اصل شتاب بیشتری داده‌ام. به تدریج به سمتی خواهیم رفت که در طول برنامه ششم توسعه تمام امور تصدی هنر را به اصحاب آن واگذار کنیم. دوران شکوفایی صنفی و مدنی در حوزه فرهنگ و هنر است.
او توجه جدی به فرهنگ عمومی را سیاست بعدی این وزارتخانه خواند و ادامه داد: ما در حوزه فرهنگ عمومی دچار آسیب‌های جدی هستیم و برای حل آسیب‌های اجتماعی قبل از هر چیز باید به حوزه فرهنگ عمومی توجه کنیم. به همین دلیل تغییراتی را در ساختار شورای فرهنگ عمومی ایجاد کرده‌ایم و شش اولویت اصلی آن را در سال ۹۶ تعیین کرده‌ایم. سرمایه اجتماعی، اخلاق، خانواده و گفتمان‌سازی در حوزه اقتصاد مقاومتی از جمله مسائل اصلی است که در حوزه فرهنگ عمومی داریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: در دوره جدید، شورای فرهنگ عمومی کشور فعال‌تر از گذشته و تا سطح شهرستان‌ها تلاش خواهد کرد. تدوین نظام‌های صنفی برای دو حوزه رسانه و هنر به این مفهوم که در حال نهایی کردن سازمان رسانه‌ای در دولت برای ارسال لایحه به مجلس هستیم که با تصویب سازمان نظام رسانه‌ای، حوزه اختیاری صنوف و رسانه به شدت تقویت خواهد شد. با این عمل معاونت مطبوعاتی رسانه ما عمدتا هدف حمایت، سیاست‌گذاری و نظارت را بر عهده خواه داشت.
صالحی امیری بیان کرد: ان‌شاءالله لایحه سازمان نظام هنر را در دستور کار دولت قرار خواهیم داد. خانه سینما، تئاتر و موسیقی اعضای اولیه سازمان برای تدوین پیش‌نویس را آغاز کرده‌اند.
او سیاست بعدی این وزارتخانه را توجه جدی به مطالبات اصحاب فرهنگ و هنر بیان کرد و گفت: هنرمندان در حوزه سلامت و بیمه درمانی با مشکلاتی روبرو هستند، در حوزه نشر نیز بحث مالیات وجود دارد، همچنین بحث تکریم پیشکسوتان را در دستور کار قرار داده‌ایم. توجه به سلامت، امنیت شغلی و معیشت اصحاب فرهنگ و هنر از اولویت‌های ماست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آخرین سیاست این وزارتخانه را توجه جدی به حوزه فرهنگ دینی اعلام کرد و گفت: ما در نظامی زندگی می‌کنیم که مبانی آن مبتنی بر اندیشه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری است. گسترش امور قرآنی و مساجد و توسعه فرهنگ دینی در سراسر کشور از دیگر برنامه‌های ماست و در این زمینه اقداماتی نیز انجام داده‌ایم. توجه به پژوهش و اندیشه‌ورزی با تقویت پژوهشگاه فرهنگ و هنر و رسانه و همچنین استفاده از ظرفیت فکری نخبگان را در دستور کار قرار داده‌ایم.
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی در این نشست که معاون مطبوعاتی وی نیز حضور داشت، پس از بیان سخنان خود پاسخگوی سوالات خبرنگاران شد.
استاد شجریان مورد تکریم ماست
صالحی امیری در پاسخ به اینکه اگر محمدرضا شجریان برای برگزاری کنسرت اعلام آمادگی کند، موضع وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی چیست بیان کرد: همه ما برای ایشان آرزوی سلامتی داریم و امیدواریم در این ایام فاطمیه و دعای خیر مومنان ایشان شفای عاجل پیدا کند. آنچه برای ملت مهم است، سلامت ایشان است و ما دعا گو هستیم.
او البته در بخش‌های پایانی نشست که بار دیگر از سوی خبرنگاری برای اظهار نظر صریح مورد پرسش قرار گرفت گفت: مجوز آلبوم ایشان صادر شده و با همین انتشار آلبوم پیام خود را به اصحاب فرهنگ و هنر منتقل کرده‌ایم که استاد شجریان یکی از شخصیت‌های بزرگ فرهنگ و هنر کشور هستند و مورد تکریم ما است.
اقدام وزارت ارشاد برای جلوگیری از ولنگاری فرهنگی
وی در پاسخ به سوالی درباره‌ی اقدامات عملی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی برای تحقق دغدغه‌های رهبری و جلوگیری از ولنگاری فرهنگی اظهار کرد: پاسخ من به این پرسش این است که پرداختن به حرف‌ها و مطالب مطرح شده از طریق بنر به نوعی ظلم است. از روز اولی که حضور داشته‌ام، شعار نه ولنگاری و نه جزم‌اندیشی را به طور همزمان مطرح کردیم، چون اندیشه اعتدال مبتنی بر نفی ولنگاری و نفی جزم‌اندیشی است.
وی تاکید کرد: به همان اندازه که ولنگاری زیان‌آور است، تحجر و جزم‌اندیشی زیان‌آور است. در این راستا گروهی مسئول پیگیری دغدغه‌های رهبری برای شناسایی و تبیین آنها و چگونگی طراحی سیاست برای رفع و تحقق در عمل شده است.
او در این‌باره خاطرنشان کرد: جشنواره‌هایی که امسال برگزار شده‌اند، در طراز انقلاب اسلامی بوده‌اند؛ اما به طور طبیعی هیچکس نمی‌تواند منکر کاستی‌ها باشد و انکار آنها جهل است.
ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر به خارج کشور
وزیر فرهنگ در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی درباره ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر به آلمان و نقش معاونت هنری در این ماجرا توضیح داد: برگزاری نمایشگاه میان موزه‌های معتبر جهان یک امر جاری است و در این مورد خاص که قرار بود یک گالری در موزه هنرهای معاصر برلین از آثار ایرانی برگزار شود، یک ابهام حقوقی توسط حقوقدانان مطرح شد و از این منظر پس از حضورم در وزارت ارشاد با دولت مکاتبه و تقاضای بررسی و تصویت آن را در دولت مطرح کردم.
وی ادامه داد: در حال حاضر مسئولیت این ماجرا با تشکیل یک کمیته در دولت بر عهده بنده است و هر زمان که بررسی‌ها به نتیجه برسد و دولت تصمیم خود را برای ارسال و یا عدم ارسال آثار به خارج از کشور تصویب کند، اقدام خواهیم کرد و همچنین نتیجه را به طور رسمی اعلام می‌کنیم.
صالحی امیری در این‌باره در پاسخ به سوالی که توضیحات و شفاف‌سازی بیشتری را مطالبه می‌کرد گفت: در این باره تاکید می‌کنم هیچ‌چیز مبهم و غیر شفافی وجود ندارد، من از بدو ورودم تا به امروز در جزییات مسائل هستم و تقاضا می‌کنم با ایجاد ابهام مسئله را دچار سختی و پیچیدگی نکنید.
او با اشاره به نمایش الواح هخامنشی در ایران و موفقیتی که آن نمایشگاه داشت اضافه کرد: وقتی در موضوع ارسال آثار گنجینه ابهام ایجاد شد، دستور توقف را دادم و الان تمام آنها در گنجینه ثبت و ضبط هستند. در این ماجرا نامه‌ای از «اشتون مایر»، وزیر امور خارجه آلمان به آقای ظریف و بنده رسید و طبق تقاضای ما، دولت آلمان نگهداری و بازگشت آثار را تضمین کرد. با این حال پس از تضمین دولت آلمان موضوع را در دولت در دستور کار قرار دادیم و روال به این شکل است که باید مسئله در کمسیون تخصصی دولت بررسی شود. اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است.
آخرین وضعیت دو فیلم «رستاخیز» و «کاناپه»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین درباره آخرین وضعیت دو فیلم «رستاخیز» و «کاناپه» گفت: جلساتی که با حضور سه نفر از صاحب‌نامان این حوزه به همراه آقای درویش برگزار شده، به تفاهمات اولیه‌ای رسیده و نتیجه توسط خود آقای درویش اعلام می‌شود.
او همچنین درباره فیلم «کاناپه» به کارگردانی کیانوش عیاری هم گفت: آقای عیاری از صاحب‌نامان سینمای ایران است و به مشاور عالی وزارتخانه و رئیس سازمان سینمایی اعلام کرده‌ام تا جلسه مستقلی با ایشان برای تصمیم‌گیری برگزار شود، اما با این حال عمده بحث مربوط به فیلم «کاناپه» فقهی است و باید بدون بحث‌های تبلیغی کار را در این‌باره دنبال کنیم.
توافق با وزارت صنعت برای پیگیری خواسته اهالی چاپ و نشر
صالحی امیری در پاسخ به سوالی درباره تعامل با وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه چاپ و نشر هم توضیح داد: تقاضای اصحاب چاپ این بوده که حوزه محتوا از زیرساخت تفکیک شود و با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، موفق به امضای تفاهم‌نامه با وزیر صنعت، معدن و تجارت شدیم. بر این اساس توافق شد که محتوای چاپ بر عهده وزارت ارشاد و زیرساخت‌ها بر عهده وزارت صنعت باشد.
او گفت: آیین‌نامه این موضوع قبل از پایان سال تدوین می‌شود و از آنجا که این مسئله مصوب شده است، برای اولین‌بار پس از دو دهه خانواده بزرگ چاپ به خواسته خود می‌رسند.
تلاش برای تشکیل یک سازمان ملی قرآنی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه درباره رویکرد این وزارتخانه در موضوع آثار قرآنی گفت: در حوزه قرآن مهم‌ترین مسئله ما نیاز به یک انسجام ساختاری و سیاست‌گذاری در سطح ملی است و از آنجا که دستگاه‌ها و نهادهای دیگری در این حوزه فعال هستند، به نظر می‌رسد باید تقسیم کار میان نهادها انجام شود که در این راستا ساز و کار جدی باید ایجاد شود.
وی تأکید کرد: اعتقاد ما یک سازمان ملی فرابخشی برای توسعه فعالیت‌های قرآنی است تا با تشکیل آن، تمام فعالیت‌های قرآنی پوشش داده شود.
افزایش دو برابری بودجه تئاتر قطعی است
صالحی امیری در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه افزایش بودجه اعلام شده از سوی او برای تئاتر به طور مشخص به کدام بخش‌ها تعلق خواهد گرفت و آیا تا پایان سال مطالبات تئاتری‌ها پرداخت خواهد شد تا مانند سال گذشته به شب سال نو نرسد؟ اظهار کرد: براساس گزارشی که از معاونت هنری دریافت کرده‌ام، به طور تقریبی پس از جشنواره تئاتر فجر ۱۲۰ تا ۱۴۰ نمایش هر شب در سالن‌های تهران اجرا می‌شوند، در حالی که در سال ۹۱ میزان اجرای تئاتر در سالن‌های تهران متوسط ۲۰ اجرا بود.
او گفت: از این منظر یک بازگشتی از نسل جدید را به تئاتر شاهدیم که بسیار زیبنده است و از این منظر نوع گرایش نسل جدید به تئاتر یک سیاست را به ما دیکته می‌کند و آن هم تقویت حوزه تئاتر است.
صالحی امیری خاطرنشان کرد: تأکید ما توجه به گروه‌های تئاتری و زیرساخت‌ها بویژه با اولویت بر شهرستان‌هاست و تأکید می‌کنم افزایش دو برابری بودجه تئاتر در سال ۹۶ قطعی است.
ممیزی در حوزه نشر و کتاب سختگیرانه‌تر می‌شود؟
وزیر ارشاد در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی درباره صحبت‌های اخیرش مبنی بر طرح عدم سختگیری در حوزه نشر و ممیزی بیان کرد: با هر گونه سختگیری در همه حوزه‌های فرهنگی و هنری مخالف هستیم، چون فرهنگ و هنر حوزه‌ای نرم است. این حوزه با انسان‌ها و روح آنها سروکار دارد و از جنس تعامل، گفت‌وگو و مذاکره است؛ پس با هر نوع سختگیری مخالفم.
وی ادامه داد: اما این به معنای عدم نظارت نیست. سوءبرداشتی که از حرف‌های بنده شد، این بود که ما بر این باوریم که جامعه‌ی فرهنگ و هنر برای رعایت خطوط قرمز نظام بالغ شده و الان در بهترین شرایط تعاملی با اصحاب فرهنگ و هنر هستیم. سخن من این بود که ما به دلیل آنکه باید در چارچوب قانون عمل کنیم، مجبور به اعمال نظر هستیم. اما میزان اعمال نظارت بر کتاب به کمترین میزان خود پس از انقلاب اسلامی رسیده و دلیل آن هم آشنایی اصحاب فرهنگ با خطوط زرد و قرمز نظام است.
او با تأکید بر اینکه قطعا موضوعاتی همچون نظام جمهوری اسلامی، مقام معظم رهبری، وحدت و ایران جزو خطوط قرمز ما هستند، اضافه کرد: تاکنون امسال بیش از ۶۷ هزار مجوز صادر کرده‌ایم که بیش از ۴۵ هزار مورد آن چاپ اول است و از این تعداد حدود ۵۶ مورد اعمال نظارت شده‌اند که آن هم به دلیل طرح مباحثی در زمینه ایجاد تفرقه میان اقوام یا فُرُق اسلامی و نیز محتوای خشونت‌آمیز بود.
شفاف‌سازی مالی در جشنواره فیلم فجر
صالحی امیری در ادامه در پاسخ به سوالی درباره گزارش‌های مالی دو دوره اخیر جشنواره فیلم فجر و نیز ورود یک‌سری بخش‌ها به جشنواره بدون برگزاری مزایده و مشخص بودن سازوکار اصولی گفت: در اصلاحیه‌ای به معاونت سازمان سینمایی در همان ماه اول حضورم اعلام کردم که مانند معاونت مطبوعاتی، شفاف‌سازی کلیه اقدامات مالی و غیرمالی برای اصحاب فرهنگ و هنر یک امر ضروری است. در این بین مردم محرم‌ترین طبقه برای دانستن اطلاعات حوزه‌های مختلف نشر، یارانه، سینما، تئاتر، موسیقی و... هستند و هیچ گونه ابهامی برای بنده قابل پذیرش نیست.
وی تأکید کرد: امسال جشنواره خوبی را برگزار کردیم، اما با این نگاه که نیازمندیم در سال‌های آتی در ساختار و شکل جشنواره تغییراتی ایجاد شود تا با تحولات سینما سازگار باشد.
وزیر فرهنگ افزود: ما نباید با بیان چند مسئله کام مردم را نسبت به یک نشاط ملی که جشنواره فیلم فجر نماد آن بود، تلخ کنیم و قطعا نهادهای صنفی سینما از جمله خانه سینما را در این راستا تقویت می‌کنیم.
او با تأکید بر اینکه رفتار برنامه تلویزیونی «هفت» غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی بود، اما عملکرد جشنواره باعث شد گفتمان تخریبی آنها ادامه نداشته باشد، اظهار کرد: هیأت داوران و هیأت انتخاب جشنواره از چهره‌های فرهیخته و صاحب‌نام این حوزه بودند، اما مسئله این است که جشنواره فیلم فجر یک رقابت است و عده‌ای به طور طبیعی وارد فینال می‌شوند و عده‌ای هم نمی‌شوند. نباید به انتقادها حساسیت نشان داد؛ اما مهم اعمال عدالت بود و من شهادت می‌دهم این اعمال عدالت وجود داشت. ضمن اینکه بنده به عنوان وزیر فرهنگ با هیچ کدام از داوران و هیأت انتخاب صحبت و مذاکره‌ای نداشتم و در نهایت شب اختتامیه همانند همه مردم متوجه اسامی برگزیدگان شدم.
وی ادامه داد: با این حال کمیته‌ای با حضور دست‌اندرکاران و منتقدان تشکیل شده، اما برخی از افراد از مرز نقد گذشتند و تخریب کردند که این کار غیراخلاقی بود. چون حتی تلاش می‌کردند آن‌هایی که برای گرفتن سیمرغ رقابت می‌کردند را هم دچار تشریق کنند، اما اختتامیه جشنواره درخور شأن جامعه سینمایی برگزار شد.
تأکید بر پررنگ شدن نقش خانه سینما در جشنواره فیلم فجر
صالحی امیری در این بخش از سخنان خود تأکید کرد: باید نقش خانه سینما و نهادهای صنفی و جشنواره فیلم فجر پررنگ شود و وزارت فرهنگ نقش نظارت، حمایتی و سیاست‌گذاری خود را داشته باشد.