فرارو- تازه ترین سخنان رییس دولت اصلاحات بحث "آشتی ملی" را به بحثی داغ در فضای سیاسی کشور تبدیل کرده است. به گونه ای که امروز رسانه های اصلاح طلب با وجود محدودیت در پوشش اخبار رییس دولت اصلاحات به بررسی این بحث پرداخته اند. در این میان اغلب رسانه های اصولگرا در این باره سکوت کرده اند.
به گزارش فرارو، نودهم بهمن ماه محمد خاتمی به تهدیدهای دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا علیه ایران اشاره کرد و گفت: «معتقدم الان بهترین موقعیتی است که می توان فضای آشتی ملی را در کشور حکم‌فرما کرد.»
رییس دولت اصلاحات دونالد ترامپ را فردی با "پندار بسیار افراطی و تند و ستیزه‌جو" خواند و اظهار کرد: «خطر این است که در مورد ایران، ادعاهایی دارد و مسائلی را دنبال می‌کند که جمهوری‌خواهان هم با آن موافق‌اند. این هم‌سویی حزب حاکم با تندروی‌های رئیس جمهوری که به تازگی حکومت را به دست گرفته ممکن است مسائل و خطراتی را برای ما ایجاد کند.»
او معتقد است: «ممکن است حتی افرادی در ایران میانه خوبی با انقلاب یا نظام هم نداشته باشند، اما... وقتی اصل کشور و نظام و منافع ملی و حیثیت ایران تهدید می‌شود... همه در یک خط در مقابل کسی که می خواهد تجاوز بکند، می‌ایستند و ما ایستاده‌ایم. باید بگذاریم همه بیایند و در صحنه حضور داشته باشند و سیاست‌ها و رویکردها به جانب چنین آینده‌نگری باشد.»
این سخنان با استقبال هواداران جریان اصلاحات در فضای مجازی روبه رو شده است. از سوی دیگر منتقدانی نیز دارد. منتقدانی که طرح او را "بی فایده" می دانند.
مفهوم "آشتی ملی"
اما یک روز پس از این سخنان مصطفی تاج زاده، فعال سیاسی برجسته اصلاح طلب در گفت و گویی با خبرگزاری ایلنا به تشریح مفهوم "آشتی ملی" مورد نظر رییس دولت اصلاحات پرداخت.
بنا به گفته تاج زاده "آشتی ملی آن‌چنان که آقای خاتمی هم تاکید کرده، برای این است که آینده ایران را نجات دهیم و سعی می‌کنیم آینده را به نحو بهتری بسازیم."
او گفت: «آشتی ملی یعنی پذیرش تکثر از موضع برابری و یکسانی نه اینکه یکی از دیگری عذرخواهی کند یا توبه‌نامه بنویسد و مواردی از قبیل. ما اگر اهل چنین کارهایی بودیم در سال‌های گذشته که در زندان بودیم به چنین روش‌هایی متمسک می‌شدیم که خودمان را نجات دهیم و بتوانیم سهمی از حکومت را به خود اختصاص دهیم.»
امروز عبدالله رمضان زاده سخنگوی دولت اصلاحات و از نزدیکان خاتمی نیز در گفت و گو با روزنامه قانون درباره ضرورت طرح بحث "آشتی ملی" اظهار کرد: «بگذارید این پیشنهاد را كمی عامیانه مطرح كنم. همه ما در یك كشتی نشسته‌ایم و عده‌ای كه زور بیشتری دارند، در حال سوراخ كردن كشتی هستند. در چنین شرایطی ما چه راهی داریم؟ چه كاری باید انجام دهیم؟ نگاه كنیم تا كشتی سوراخ شود و همه غرق شویم؟ یا اینكه گوشه‌ای بنشینیم و از آنها بخواهیم در قبال سكوت ما كشتی را سوراخ نكنند تا مملكت از بین نرود! درست است كه طرف مقابل حرف ما را نمی‌پذیرد، آیا باید به طرف بگوییم كشتی را سوراخ كن یا خود ما هم به بزرگ‌تر كردن سوراخ كشتی كمك كنیم؟در چنین شرایطی باید آنقدر به او بگوییم تا متوجه شود كه اگر كشتی سوراخ شود، همه غرق می‌شویم»
او معتقد است: «مشكلی وجود ندارد، در محیط صلح‌آمیز، امن و آشتی‌پذیر گفتوگو می‌كنیم و مشكلات همدیگر را حل می‌كنیم. ما نمی‌خواهیم كسی از قدرت كنار برود، قدرت را برای خودمان نیز نمی‌خواهیم.در عین حال که بر مواضع خود تاکید می کنیم و هویت خود را نیزحفظ می کنیم. حرف ما فقط این است كه جلوی سوراخ شدن كشتی را بگیرید. گفتوگو کرده و آنقدر حرف خود را تكرار می‌كنیم تا به نتیجه برسد، راهی جز این نداریم.»
محمد رضا عارف رییس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی هم امروز در دیداری با سید حسن خمینی تاکید کرد که "اگرچه در ابتدا با تشکیل کارگروهی در داخل فراکسیون امید «گفت‌وگوی ملی» را در داخل پارلمان دنبال کردیم اما اکنون به صورت جدی موضوع گفت‌وگوی ملی را در سطح ملی برای رسیدن به اهدافی که ترسیم کرده‌ایم دنبال می‌کنیم."
او گفت: «گفتمان اصلاحات از حق خود به نفع منافع ملی عبور می‌کند و انتظار داریم بزرگان کشور در عملیاتی شدن گفت‌وگوی ملی به فراکسیون امید کمک کنند.»
پیش از این نیز اخباری از تلاش اصلاح طلبان برای برقراری کانال ارتباطی با رهبر معظم انقلاب منتشر شده بود.
واکنش روزنامه ها
این سخنان در شرایطی مطرح می شود که در روزهای گذشته دونالد ترامپ رییس جمهور جدید آمریکا و دولت تازه کار او ایران را مورد بی سابقه ترین حملات لفظی قرار داده است. برخی تحلیلگران معتقدند ممکن است ترامپ به دنبال فضاسازی برای اقدام نظامی علیه ایران باشد.
از سوی دیگر با این حملات لفظی فضای همدلی بیشتری در فضای سیاسی داخلی کشور ایجاد شده است. روزنامه های اصلاح طلب یک روز پیش از 22 بهمن و برگزاری راهپیمایی که به تعبیر رهبر معظم انقلاب مردم ایران در این روز پاسخ ترامپ را می دهند، به بررسی طرح "آشتی ملی" رییس دولت اصلاحات پرداخته اند.
روزنامه ایران در گزارشی این پرسش را مطرح کرده که "آیا پیشنهاد آشتی ملی می‌تواند نقطه پایان بر کدورت‌های چند سال گذشته باشد که فضای بین دو جریان اصلی سیاست داخلی کشور را تیره و تار ساخته است؟"
روزنامه دولت نوشته است: «آن گونه که از اظهارات و موضعگیری‌های لیدرهای جریان اصلاح طلب بر‌می‌آید، اصلاح طلبان به این سوال جواب مثبت می‌دهند و فراتر از این نگاه حمایتی، معتقدند که شرایط امروز کشور بیش از گذشته ضرورت چنین اتفاقی را ایجاب می‌کند. دیروز مصطفی تاج‌زاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفته که برخلاف تبلیغاتی که از سوی برخی انجام می‌شود که منظور رئیس دولت اصلاحات (محمد خاتمی) از آشتی ملی صرفا تفاهم دو جناح است، مقصود ایشان این است که همه کسانی که به قانون اساسی ملتزم هستند، بتوانند در فرایند مدیریت کشور و در عرصه اجتماع و سیاست فعال شوند.»
روزنامه اعتماد نیز با اشاره به طرح بحث آشتی ملی در آستانه 22 بهمن ماه نوشته است: «می‌شود طرحی نو درانداخت و رفاقت‌های ١٢ بهمن ١٣٥٧ را با وجود فقدان بسیاری از اعضای شورای انقلاب همچون آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و آیت‌الله موسوی اردبیلی احیا كرد و چه كسی با بازتولید رفاقت‌های انقلابی انقلابیون، همان‌هایی كه امروز اصلاح‌طلب و اصولگرا شده‌اند و می‌خواهند مطالبه رهبری و مردم را عملیاتی كنند، مخالف است؟»
به نوشته این روزنامه "آشتی ملی پیش نیاز همزبانی و همدلی ملی برای عملیاتی كردن اهداف نظام جمهوری اسلامی و منافع و مطالبات ملت ایران است."
روزنامه وقایع اتفاقیه نیز گزارشی از مطرح شدن این بحث منتشر کرده است. این روزنامه نوشته است: «کنار بسیاری مسائل، رفع حصر به‌عنوان یک مطالبه بخشی از جامعه می‌تواند پس از هفت سال زمینه را برای همدلی و وحدت مسئولان و مردم بیش‌ازپیش فراهم کند.»
روز گذشته نقل قولی از علی مطهری بیان شد که در کنار طرح "آشتی ملی" فضای خبری را تحت تاثیر قرار داد. خبرگزاری ایسنا در گزارشی به نقل از مطهری نوشته بود: «ملاقاتی با محصوران داشتم تا ببینم اگر آزاد شوند، برنامه‌شان چیست، آنها گفتند نظام را دوست دارند و مایل به وحدت هستند که این مواضع به مقامات و رهبری ابلاغ شد.»
این اظهار نظر توسط محمد تقی کروبی فرزند مهدی کروبی تکذیب شد.
فایل صوتی سخنانی علی مطهری نیز منتشر شد که نشان می دهد او گفته است: «...ملاقاتی باید با محصوران شود تا ما بفهمیم که فرضا اگر آقایان آزاد شوند، برنامه‌شان چیست؟ هر چند ما می‌دانیم و دختران آقای موسوی نیز بارها پیش ما آمدند و پیغام آوردند و ما پرسش کردیم، آنها گفته‌اند که ما نظام را دوست داریم و از دولت حمایت می‌کنیم و دنبال وحدت هستیم.»
با وجود اینکه اغلب رسانه های اصولگرا نسبت به پیشنهاد تازه رییس دولت اصلاحات سکوت اختیار کرده اند اما امروز سایت "جهان نیوز" متعلق به علیرضا زاکانی در گزارشی به این پیشنهاد حمله کرد.
این سایت نوشته است: «چنین حالت طلبكارانه ای همواره از سوی زعمای اصلاح طلب به كار گرفته می شود و به جای اینكه از كارهای گذشته خود در فتنه ها و خیانت ها توبه كنند و از نظام عذرخواهی كنند، خود را در جایگاه ریاکارانه ای قرار می دهند كه حاضرند به خاطر منافع ملی از خواسته های خود كوتاه آمده و در طرح آشتی ملی دست در دست دیگر گروه ها بگذارند. آشتی ای كه براساس استراتژی اصلاح طلبان می بایست یك خروجی داشته باشد و آن نیز به كرسی نشستن یکبار دیگر گزینه های مطلوب آنها در پست های حساس.»