رئیس اقلیم کردستان عراق در مصاحبه با روزنامه الشرق الاوسط به بیان دیدگاه‌های خود درباره مسائل مختلف از جمله استقلال کردستان، وضعیت موصل، شراکت با بغداد، نقش ایران و آمریکا در عراق، وضعیت سوریه و مسائل مختلف دیگری پرداخت.
به گزارش ایسنا، مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق در مصاحبه با این روزنامه فرامنطقه‌ای درباره تحولات جنگ موصل گفت: آخرین تحولات موصل آزادی شرق این شهر است که به معنای آزادی نیمی از موصل است. این یک پیروزی بزرگ و ضربه کوبنده‌ای به داعش است. موصل برای داعش مهم‌ترین مقر است و مطمئنا تا پای مرگ از آن دفاع می‌کنند برای همین تخمین زدن پایان عملیات موصل دشوار است.
وی درباره میزان خسارت‌های پیشمرگ‌ها در جنگ علیه داعش گفت: از سال 2014 تاکنون ما 1668 شهید داده‌ایم و تعداد زخمی شدگان نیز 9725 تن هستند. تلفات داعش نیز براساس تمامی گزارشات و آمارها از 15 هزار کشته تجاوز می‌کند.
مسعود بارزانی درباره حمایت آمریکا گفت: بی تردید حمایت آمریکا در جنگ علیه داعش چه در زمینه حمایت از پیشمرگ‌ها و چه ارتش عراق نقش داشته است. حملات هوایی علیه داعش بسیار دقیق و تأثیرگذار بوده و من با افتخار می‌گویم که هماهنگی میان پیشمرگ‌ها و ارتش آمریکا و ائتلاف بسیار ممتاز بود. تا به امروز هیچ هدف غیرنظامی بمباران نشده و هیچ غیرنظامی در نتیجه عملیات ما کشته نشده است. این در تاریخ جنگ‌ها بی سابقه است. ما دستگاه اطلاعات بسیار قوی داریم که نقش مهمی در جنگ دارد اما در حقیقت اطلاعی از مکان ابوبکر بغدادی، سرکرده داعش نداریم. قبلا در موصل بوده اما در چه محله یا منطقه‌ای این مشخص نیست. از موصل به تلعفر و بین سوریه و عراق در رفت و آمد بود. طی ماه‌های اخیر در رفت و آمدهایش محتاط بوده و چیزی از او نمی‌دانیم.
وی درباره آزادی شهر بعشیقه نیز گفت: بعشیقه در 15 کیلومتری شمال موصل واقع است و شهر مهمی محسوب می‌شود چراکه قومیت‌ها و مذاهب مختلفی در آنجا زندگی می‌کنند. داعش به طرز عجیبی در این شهر کمین گرفته بود. زمانی که عملیات آزادی موصل آغاز شد پیشمرگ‌ها شهر را برای دو هفته محاصره کردند و بعد عملیات را آغاز کردند. 113 داعشی در شهر بودند که 110 تن از آن‌ها کشته شد و سه تن نیز اسیر شدند. بعشیقه نماد همزیستی قومی، دینی و مذهبی است.
مسعود بارزانی گفت: موصل شهری است که با دیگر شهرهای عراق فرق دارد. در داخل موصل قبل از اینکه داعش آن را تصرف کند، 300 هزار کرد زندگی می‌کردند که اکنون بیشترشان کوچ کرده‌اند. مسیحی، ترکمان، کرد و سنی و شیعه در این شهر بودند برای همین معتقدم که موصل به یک ساختار اداری فوق العاده نیاز دارد. زمانی که ما با بغداد و آمریکایی‌ها مشغول برنامه‌ریزی بودیم باید طرح کاملی را برای مابعد داعش ایجاد می‌کردیم اما عملیات نظامی با عجله صورت گرفت و ما با تشکیل کمیته عالی برای مهار مشکلات توافق کردیم. در استان نینوا مناطقی وجود دارد که به اقلیم کردستان وابسته است مثل سنجار که بیشتر ساکنانش کرد هستند و مثل الشیخان و شهرستان عقره. از زمان بعث موصل تکه تکه شده و عاقلانه نیست که اینگونه باقی بماند. چگونه گفته می‌شود تمامی تصمیمات شورای فرماندهی انقلاب و حزب بعث ملغی است و این تصمیمات باقی می‌مانند. برای همین ما نیز با همه‌پرسی موافقیم.
بارزانی تأکید کرد: من سه چهارم عمرم را در کوه‌ها به مبارزه و جنگ گذراندم. 16 ساله بودم که تفنگ به دست گرفتم.
وی در جواب این سؤال که کدام یک در زندگی‌اش بی‌رحم‌ترین بوده صدام یا ابوبکر بغدادی، گفت: مستبدان و بی‌رحم‌ها بسیارند و هر یک نماینده مرحله‌ای هستند.
مسعود بارزانی درباره روابط با بغداد گفت: در عملیات آزادی موصل هماهنگی خوبی میان پیشمرگ‌ها و ارتش عراق بود و می‌توانیم بر روی این تحول مثبت در آینده حساب باز کنیم. اما در زمینه‌های دیگر در حقیقت پیشرفتی میان اربیل و بغداد حاصل نشده است. در سفر اخیرم به بغداد طی ماه سپتامبر به صراحت به آن‌ها گفتم که در ایجاد شراکت واقعی شکست خورده‌ایم برای همین باید دنبال ساختارهای دیگری باشیم و "همسایگان خوبی برای هم باشیم".
بارزانی گفت: من این را به حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق و دیگر رهبران ائتلاف ملی شیعیان گفتم و آن‌ها درک کردند. آن‌ها ادعا می‌کنند که ما نفت را بدون هماهنگی صادر می‌کنیم برای همین بدوجه اقلیم کردستان را قطع کردند اما ما زمانی که بودجه‌مان قطع شد نفت را صادر کردیم. به نظر من موانع، فشارها و توطئه علیه العبادی وجود دارد تا شکست بخورد. حتی در روند آزادی موصل کسانی که موصل را به داعش تسلیم کردند با تمامی ابزارهای ممکن تلاش کردند تا روند آزادی شکست بخورد.
وی درباره نقش حشد الشعبی در عملیات موصل گفت: آن‌ها در شهر عملیات انجام نمی‌دهند اما در غرب موصل چرا. آن‌ها اطراف تلعفر را آزاد کردند. گاهی برخی اظهارات غیرمسئولانه را می‌شنویم. مطمئنا در حشد الشعبی مردمی هستند که احساس مسئولیت دارند. ما می‌خواهیم صفحه جنگ بسته شود و مردم در شرایط خوبی زندگی کنند. برخی اظهارات تنش‌آمیز حشد الشعبی موجب نگرانی ماست. بی تردید هر کسی به تجاوز علیه اقلیم کردستان بپردازد پاسخ کوبنده‌ای دریافت خواهد کرد و ما امیدواریم که اوضاع به این مرحله نرسد.
مسعود بارزانی درباره هماهنگی با ایران گفت: ما تنها با ائتلاف بین المللی هماهنگی داریم اما حشد الشعبی با ایران هماهنگی دارند. ما روابط ممتازی با ترکیه داریم و این روابط به ضرر روابطمان با ایران نیست.
وی درباره اینکه می‌گویند ایران حرف اول و آخر را در بغداد می‌زند و اینکه آیا این مسئله درباره اربیل نیز صدق می‌کند یا خیر، گفت: حتی درباره بغداد هم چنین مسئله‌ای صحت ندارد اما ایران صاحب بزرگترین نفوذ در بغداد است. ایران نفوذ زیادی در بغداد دارد و هرگونه تفاهمی میان اربیل و بغداد فکر نمی‌کنم بدون موافقت ایران صورت بگیرد.
مسعود بارزانی درباره نقش بعثی‌ها در ورود داعش به موصل گفت: نقش بعثی‌ها بسیار کمرنگ شده است. زمانی که داعش وارد موصل شد تعداد اعضایش بیشتر از 500 فرد مسلح نبود. بعثی‌ها و دیگران به داعش کمک کردند اما بعد بیشترشان کشته شدند. ما هیچ گونه اطلاعاتی درباره عزت الدوری، معاون صدام یا مکان حضورش نداریم اما اطلاعات قبلی نشان می‌دهد که وی خارج از عراق است. در دوره‌ای در یمن بود اما بعد از حوادث یمن فکر نمی‌کنم اکنون در آنجا باشد. ما هیچ گونه ارتباطات محرمانه‌ای با بعثی‌های سابق نداریم.
وی درباره اوضاع سنی‌های عرب در عراق گفت: سنی‌های عرب در بهترین وضعیتشان نیستند. مشکل اصلی این است که آن‌ها مرجعیت دینی و سیاسی ندارند. این مشکل بزرگ آن‌هاست. پراکنده هستند و متحد نیستند.
بارزانی درباره "شکسته شدن توازن تاریخی میان شیعه و سنی در عراق" به ویژه بعد از حوادث الانبار گفت: بی تردید اینگونه است. توازن قدرت به نفع سنی‌ها نیست.
وی درباره اینکه با هیئتی از علمای سنی بعد از سقوط صدام دیدار کرده و آن‌ها را به تلاش برای دستیابی به یک اقلیم نصیحت کرده، گفت: بله درست است و به آن‌ها برای برگزاری کنفرانس‌هایی در اربیل کمک کردیم. حتی اگر با صراحت بیشتری بخواهم بگویم من با رهبران و نمایندگانشان صحبت کردم و به آن‌ها گفتم که عراق تغییر کرده، اقلیم کردستان تغییر کرده و جهان نیز تغییر کرده است پس شما نیز ذهنیتتان را تغییر دهید اگر فکر می‌کردید که بازگرداندن گذشته ممکن است پس در توهم به سر می‌برید، فدرالی را بپذیرید؛ اما متأسفانه آن‌ها به اهمیت این موضوع پی نبردند. شیعیان در آن زمان آماده قبول این اقیلم بودند. اکنون معادله تغییر کرده است سنی‌ها قبول می‌کنند و شیعیان مخالفند. اوضاع اعراب سنی اکنون بسیار دشوار است مناطقشان ویران شده و تعداد آوارگان بسیار زیاد است و مرجعیتی ندارند.
بارزانی درباره نفوذ آمریکا در عراق گفت: من شاهد هیچ گونه نفوذی از سوی آمریکا در عراق نیستم حداقل در ظاهر اینگونه نشان می‌دهد اما نمی‌دانم آیا چیزی پشت پرده هست یا خیر.
وی درباره احتمال تغییرات در دوره دونالد ترامپ، گفت: همگان انتظار دارند که سیاست آمریکا به طور کلی تغییر کند نه فقط درباره پرونده عراق. روابط خوبی با دولت جدید وجود دارد و ما آن‌ها را به خوبی می‌شناسیم. برخی از آن‌ها در منطقه کار کرده‌اند یا به کردستان سفر داشته‌اند و شناخت خوبی از اوضاع ما دارند. من نیز پیش‌بینی میکنم که ترامپ در برخورد با ایران کاملا با باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا تفاوت داشته باشد و تندروتر باشد.
بارزانی در جواب این سؤال که آیا اگر نوری مالکی بار دیگر نخست‌وزیر شود، چه خواهی کرد، گفت: من امیدوارم این اتفاق نیفتند چراکه به نفع عراقی‌ها نیست اما اگر این اتفاق افتاد در همان لحظه اول استقلال کردستان را اعلام میکنم. ما نمی‌خواهیم نابودی عراق تکمیل شود. در دوره مالکی هزاران تن از عراقی‌ها ترور شدند. من نمی‌گویم که خود مالکی این کار را کرد اما این در دوره وی اتفاق افتاد و بی تردید وی راضی بود. مالکی متأسفانه روش طایفه‌گرای سلطه‌جویانه‌ای را در پیش گرفته و به شیعه، سنی و کرد ضربه زد و فکر می‌کرد که او تنها حاکم عراق است. من هرگز تصور نمی‌کردم مالکی تا به این اندازه کینه و دشمنی نسبت به کردها نشان دهد. به اعتماد برادری و همکاری خیانت کرد.
وی درباره آینده روابط با بغداد و بعد از آزادی موصل گفت: ما مذاکره خواهیم کرد تا ببینیم چگونه می‌توانیم همسایگانی خوب برای همدیگر باشیم.
مسعود بارزانی درباره اوضاع ریاست اقلیم کردستان عراق گفت: ریاست دو دوره و هر دوره چهار سال است و به مدت دو سال تمدید شد. ما وارد جنگ با داعش شدیم. من از پارلمان و احزاب در دولت و پارلمان و خارج از آن خواستم تصمیمی اتخاذ کنند. یا به این وضعیت ادامه داده یا انتخابات برگزار کرده یا شخصی را انتخاب کنند من برای نگه داشتن کرسی خود تلاش نمی‌کنم و نیازی به این مسئله ندارم. برخی طرف‌ها تقریبا در پارلمان چیزی شبیه کودتا به راه انداختند و اصل توافق را زیر پا گذاشتند برای همین ناچار شدیم با آن‌ها مقابله کنیم برای همین تصمیم گرفته شد تا زمان انتخاب رئیس جدید من در ریاست اقلیم باقی بمانم.
وی درباره روند برکناری هوشیار زیباری، وزیر دارایی سابق عراق گفت: روند برکناری زیباری علیه من نبود بلکه علیه العبادی و علیه عملیات موصل بود برای همین گفتم که توطئه بود. تصور کنید که واکنش من قوی بود و روابط را با العبادی و بغداد قطع می‌کردم اما برعکس من به بغداد رفتم و تصمیم به حمایت از العبادی گرفتم چراکه هدف آن‌ها به شکست کشاندن عملیات موصل بود. بله هدفشان سرنگونی العبادی و آوردن مالکی یا کسی از جماعت مالکی بود.
مسعود بارزانی درباره سوریه گفت: محال است سوریه به وضعیت قبل بازگردد. شرق و غرب فرات تقسیم خواهد شد و هر کدام از این دو منطقه وضعیت بخصوصی خواهند داشت. در سوریه معامله‌ای میان آمریکا و روسیه وجود دارد اما چه کسی از این معامله ضرر کرده است؟ چه کسی فروخت؟ چه کسی خرید؟ نمی‌دانم. روس‌ها می‌دانند چگونه رفتار کنند و چه می‌خواهند. بی تردید نظام سوریه را نجات دادند.
بارزانی درباره اینکه روس‌ها با حضورشان در سوریه به مرزهای اقلیم کردستان رسیده‌اند، گفت: آن‌ها در غرب فرات هستند و هنوز نرسیده‌اند اما روابط ما با روسیه خوب است و اولین کشور قدرتمندی است که کنسولگری را در اربیل باز کرد.
وی درباره دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه در آینده گفت: در زمان کنونی دشوار است اما در آینده محال نیست.
بارزانی درباره احتمال ابقای اسد گفت: تحولات سوریه این را تعیین می‌کنند.