کشاورزهای عصبانی هرمزگان گونی‌های گوجه‌فرنگی و بادمجان را از پشت وانت بارها آویزان کرده و دسترنج چند ماهه‌شان را در جاده‌های روستایی و رودخانه‌ها رها میکنند.
حالا حدود یک هفته‌ای میشود که اعتراض متفاوت کشاورزان رودان، قلعه غازی، میناب، هشت‌بندی و... استان هرمزگان ادامه دارد و کار به تشکیل کمپین «نچیدن گوجه‌فرنگی» کشیده است. گوجه‌فرنگی که حدود ٢٠ روز پیش در بازار تهران به کیلویی ٥هزار تومان رسیده بود، حالا به یک‌باره بدون مشتری مانده است و کشاورزان هرمزگانی می‌گویند كه سود فروش گوجه‌فرنگی و بادمجان در بازار مصرف‌کننده به اندازه‌ای است که بتواند محصول کشاورزان را نجات دهد؛ اما دلالان به سود کمتر از ٨ تا ٩ برابر قانع نمی‌شوند و برای مفت خریدن! محصول کشاورزان را زیر فشار گذاشته‌اند.
حالا نه دولت بادمجان و گوجه‌فرنگی را به صورت تضمینی از کشاورزان خریداری می‌کند و نه صادرات به همین راحتی است که کشاورزان از عهده آن برآیند و زمین بازی شش دانگ به دلالان واگذار شده است. کشاورزان منطقه به «شهروند» توضیح می‌دهند كه دلال‌ها حاضر نیستند بیشتر از ٢٠٠ تومان برای هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی و بیشتر از ٥٠ تومان برای هر کیلوگرم بادمجان پول بدهند و با این پول حتی نمیشود دستمزد کارگرانی را پرداخت که محصول را برداشت کرده‌اند؛ زیرا هزینه برداشت هر کیلوگرم محصول ٢٥٠ تومان است. یکی از فروشندگان نهاده‌های کشاورزی رودان نیز به «شهروند» می‌گوید: اوضاع مالی کشاورزان منطقه به اندازه‌ای خراب است که برای خرید سم مورد نیازشان، کارت یارانه نقدی‌شان را گرو می‌گذارند.
با گریه محصولاتشان را به جاده می‌ریختند
«کشاورزان با گریه پشت وانت‌بارها ایستاده بودند و گوجه‌فرنگی‌ها را به جاده می‌ریختند» این جمله را حسینی، یکی از کشاورزان منطقه رودان می‌گوید و توضیح می‌دهد كه برداشت گوجه‌فرنگی و بادمجان حدود یک هفته‌ای است در استان هرمزگان شروع شده است. پس از هرمزگان سایر مناطق گرمسیری مانند سیستان‌وبلوچستان و کرمان برداشت خود را آغاز میکنند، این در حالی است که دلالان منطقه قیمت‌های بسیار نازلی برای گوجه‌فرنگی و بادمجان در نظر گرفته‌اند که حتی کفاف هزینه‌های اولیه کشاورزان را نمی‌دهد.
او ادامه می‌دهد: دلالان به کشاورزان گفته‌اند گوجه‌فرنگی و بادمجان در بازار فراوان است و حاضر نمی‌شوند بیشتر از ٢٠٠ تومان برای گوجه‌فرنگی و بیشتر از ٥٠ تومان برای بادمجان پول بدهند.
الگوی کشت نمی‌دهند
حالا دوباره همان بحث‌های قدیمی زنده شده است. اینکه چرا دولت به کشاورزان الگوی کشت نمی‌دهد تا بازار با مازاد عرضه روبه‌رو نشود. خدنگی، مدیرکل دفتر صیفی و سبزیجات وزارت کشاورزی مثل بیشتر اوقات حاضر به پاسخگویی به خبرنگاران نمیشود و عباس کشاورز، معاون وزیر کشاورزی می‌گوید كه ما الگوی کشت به کشاورزان می‌دهیم اما رعایت نمی‌کنند و تصور میکنند چون پارسال قیمت محصولی بالا بوده است، همگی باید همان محصول را بکارند و تنظیم بازار را به هم بریزند.
اما حسینی، کشاورز رودانی می‌گوید: جهاد کشاورزی هیچ الگوی کشتی به کشاورزان نمی‌دهد و اصلا مروجان سر مزرعه‌ها نمی‌آیند. تنها اگر کشاورزی برای خرید کود شیمیایی یا مسأله دیگری سروکارش به سازمان جهاد کشاورزی منطقه بیفتد، ممکن است از او بپرسند چه می‌خواهی بکاری و توصیه‌ای کتبی برای کشت به او بدهند، در غیر این صورت هیچ اطلاع‌رسانی دقیقی به عموم کشاورزان انجام نمیشود.
دلالان به سود متعارف قانع نیستند
عبدالله صالحی، دیگر کشاورز منطقه موضوع را فراتر از الگوی کشت می‌داند و می‌گوید دلالان خون به دل کشاورزان کرده‌اند و به سود متعارف قانع نیستند. او به «شهروند» توضیح می‌دهد: دلالان برای هر کیلوگرم گوجه لوکس و مرغوب گلخانه‌ای بیشتر از ٤٠٠ تومان پول نمی‌دهند این درحالی است که اگر کشاورز بخواهد هزینه و درآمدش سربه‌سر شود و سود صفر را در نظر بگیریم، باید هر کیلوگرم گوجه گلخانه‌ای یک‌هزار تومان به فروش برسد.
او ادامه می‌دهد: دلالان برای هر کیلوگرم گوجه بوته‌ای نیز ٢٠٠ تومان پول می‌دهند اما هزینه برداشت هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی بوته‌ای ٢٥٠ تومان است.
این موضوع درحالی رخ می‌دهد که همین ٢٠ روز در بازار تهران قحطی گوجه‌فرنگی آمد و قیمت هر کیلوگرم گوجه به پنج‌هزار تومان رسید. حسین مهاجران، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزیجات به «شهروند» توضیح می‌دهد: برداشت زودرس گوجه‌فرنگی و بادمجان به دلیل طولانی شدن دوره گرمای هوا باعث شده است تنظیم بازار به هم بخورد و به یک‌باره محصول زیادی به بازار تزریق شود و قیمت گوجه‌فرنگی ظرف ٢٠ روز به کمتر از نصف رسیده است اما با این حال قیمت در بازار مصرف به اندازه‌ای است که سود کشاورزان را تأمین کند.
درحال حاضر، قیمت هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی معمولی در بازار تهران بین ١٥٠٠ تا ١٨٠٠ تومان و قیمت هر کیلوگرم گوجه مرغوب گلخانه‌ای بین ٣٤٠٠ تا ٣٥٠٠ تومان است، اما گویا توقع دلالان سودی بیشتر از ٨ تا ٩ برابر است.
هیچ‌کس واکنشی به اعتراض‌مان نشان نداده است
از سوی دیگر کشاورزان منطقه گفته‌اند امسال صادرات گوجه‌فرنگی به مشکل خورده است و کشاورزان نمی‌توانند محصول خود را از چنگ دلالان نجات بدهند و صادر کنند، اما عباس کشاورز، معاون وزیر کشاورزی این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید: صادرات گوجه‌فرنگی هیچ مشکلی ندارد و کشاورزان بروند محصولشان را صادر کنند!
او حاضر به توضیحات بیشتر نمیشود و البته کشاورزان رودانی می‌گویند این موضوع در اداره جهاد کشاورزی منطقه‌شان نیز تکرار شده است و با گذشت یک هفته از اعتراض کشاورزان آنها هیچ واکنشی به این موضوع نشان نداده‌اند.
کشاورزان می‌گویند عراق به‌عنوان بزرگترین واردکننده محصولات کشاورزی ایران، تعرفه واردات گوجه‌فرنگی را بالا برده است تا از کشاورزانش حمایت کند و به همین دلیل دیوار صادرات محصولات کشاورزی بلندتر شده است.
حالا نه دولت گوجه‌فرنگی و بادمجان را به صورت تضمینی از کشاورزان خریداری می‌کند و به ادعای کشاورزان نه صادراتی در کار است و نه کارخانه‌های رب گوجه‌فرنگی در نیمه دوم سال خرید انجام می‌دهند. کشاورزان به «شهروند» توضیح می‌دهند که گوجه‌فرنگی مورد نیاز کارخانجات رب باید آفتاب تابستانی بخورد و ترش شود تا طعم بهتری به رب تولیدی بدهد برای همین صنایع تبدیلی و تکمیلی گوجه‌فرنگی خریدهای زمستانی ندارند. مجموع این مسائل زمین بازی را به دلالان واگذار کرده است. دلالانی که به سود ٨ تا ٩ برابر هم رضایت نمی‌دهند و کشاورزان را برای «بزخری» محصولاتشان زیر فشار گذاشته‌اند.