دانشگاه پیام نور به‌عنوان بزرگترین دانشگاه دولتی کشور در چندسال اخیر قسمت عمده‌ای از بار متقاضیان تحصیلات دانشگاهی را در کشور به عهده داشته است. سیستم نیمه‌حضوری این دانشگاه و عدم الزام دانشجو برای حضور در کلاس‌های درس باعث شده تا تعداد چشم‌گیری از کارکنان ادارات و ارگان‌های دولتی، دانشگاه پیام نور را برای تحصیل انتخاب کنند. بنابر ادعای مدیران این دانشگاه اغلب فارغ‌التحصیلان سیستم آموزشی پیام نور به‌جهت کیفیت منابع، شیوه‌ی برگزاری آزمون‌ها و جدیّت موجود در سیستم در آزمون‌های تحصیلات تکمیلی و استخدامی عملکرد خوبی دارند.
دکتر علی جمشیدی رئیس دانشگاه پیام نور استان تهران در این گفتگو به تشریح وضعیت این دانشگاه پرداخته است و طی آن به سؤال‌های چالشی خبرنگار ما در زمینه‌ی برخی ایرادات گرفته‌شده به سیستم دانشگاه نظیر میزان اعتبار مدرک آن و نحوه‌ی ارتباط دانشجو و استاد، پاسخ داده‌اند.
ضمن عرض سلام و خسته نباشید، بسیار سپاس‌گزاریم که وقت خود را در اختیار ما گذاشتید.
در آغاز کلام از شما می‌خواهم معرفی کلی از دانشگاه پیام نور استان تهران داشته باشید؟
به نام خدا و با عرض سلام و ادب خدمت خواننده‌گان عزیز این مصاحبه، به عرض می‌رسانم دانشگاه پیام نور از جمله دانشگاه‌های مبتنی بر شیوه‌ی نیمه‌حضوری است که از سال 1367 در ایران تأسیس شد و به پرورش دانشجو مشغول شد.
دانشگاه پیام نور استان تهران هم از همان سال آغاز به کار کرده است و امروز با 18 مرکز و واحد در سطح استان و با حدود 77 هزار دانشجو در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری مشغول فعالیت است.
در چندسال اخیر دانشگاه پیام نور با شعار رشد کیفی، مسیر اعتلا را با سرعت طی کرده است و بحمدالله در جنبه‌های مختلف پژوهشی و آموزشی عملکردی درخشان داشته است. تا آنجاکه اخیرا براساس رتبه‌بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام این دانشگاه جزو یک‌درصد برتر دانشگاه‌های جهان قرار گرفته است و همچنین براساس رده‌بندی دیگری که همین پایگاه انجام داده، پیام نور جزو 10 دانشگاه برتر کشور شناخته شده است. در سال 93 نیز با کسب نمره‌ی 100 شاخص آموزشی، در کنار دانشگاه‌های شریف و علوم پزشکی ایران، رتبه‌ی یک کیفیت آموزشی را کسب کرده است.
درخصوص فعالیت‌های آموزشی علاوه بر رتبه‌بندی‌های رسمی که همواره دانشگاه پیام نور را در رتبه‌های مطلوب ارزیابی کرده‌اند، با کمی دقّت به کیفیّت فارغ‌التحصیلان، می‌توان ملاک‌های جدیدی مبنی بر موفقیّت آموزشی این دانشگاه پیدا کرد. به‌طورمثال هرساله تعداد قابل توجهی از پذیرفته‌شدگان دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکترا، از میان دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه پیام نور است. همین وضعیت در آزمون‌های استخدامی و آزمون وکالت و ... نیز قابل مشاهده است.
رتبه‌های خوبی هم در این زمینه وجود دارد؛ مثلاً نفر اوّل آزمون وکالت در سال 94 یعنی آقای علی‌اکبر غلامی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب است.
جناب دکتر به نظر شما دلیل این موضوع یعنی موفقیت فارغ‌التحصیلان دانشگاه پیام نور در چیست؟
کتاب‌محور بودن، منابع آموزشی کامل و به‌روز، آزمون‌های دقیق و مرتب، وجود اساتید توانا و استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز همچون اینترنت، همه و همه جزو دلایل توفیق دانشجویان این دانشگاه است. قابل ذکر است که دانشگاه پیام نور بر اساس رتبه‌بندی سایت 4ICU نهمین وب‌سایت برتر در بین دانشگاه‌های ایران را دارد. همچنین در بین دانشگاه‌های باز، دانشگاه پیام‌نور در آسیا دوم و در جهان ششم است.
اینکه شما در ذکر عوامل موفقیّت از اساتید توانا یاد کردید، می‌شود بفرمایید میزان و نحوه‌ی ارتباط استاد و دانشجو در دانشگاه پیام نور به چه شکل است؟
دانشگاه پیام نور دانشگاهی نیمه‌حضوری است. یعنی دانشجو در این دانشگاه الزامی برای حضور مداوم در کلاس ندارد؛ اما این موضوع به این معنا نیست که دانشجو و استاد ارتباطی با هم ندارند. اتفاقا این ارتباط در دانشگاه پیام نور به‌گونه‌ای است که دانشجو با یک برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند در کلاس‌های رفع اشکال گروهی شرکت کند و با صرف کمترین زمان بیشترین بهره را از وجود استاد ببرد. درحالی‌که در سایر دانشگاه‌ها دانشجو باید 16 جلسه 2 ساعته در کلاس حاضر شود روند هم به‌گونه‌ای است که استاد متکلم وحده است و آغاز تا پایان مباحث را بایستی در کلاس ارائه کند. در دانشگاه پیام نور، به‌عکس سایر دانشگاه‌ها محوریّت با منبع و دانشجوست؛ یعنی دانشجو خود منبع را می‌خواند و اگر به مشکل برخورد، می‌تواند با حضور در جلسات رفع اشکال، مشکل خود را با استاد در میان بگذارد.
به عنوان سؤال بعدی بفرمایید نحوه‌ی پذیرش در دانشگاه پیام نور چگونه است؟
دانشگاه پیام نور در حال حاضر از چند طریق دانشجو جذب می‌کند. از طریق آزمون سراسری که عمده‌ی داوطلبان تحصیل در دانشگاه با آن آشنا هستند و همچنین جذب دانشجو با توجه به سوابق تحصیلی یا همان بدون آزمون. البته در دوره‌ی کارشناسی‌ارشد روش دیگری وجود دارد که از آن با عنوان «پذیرش فراگیر» یاد می‌شود. در این روش داوطلب تحصیل در دانشگاه که از او با عنوان «دانشپذیر» یاد می‌شود، چند واحد از دروس اصلی رشته‌ی مورد علاقه‌ی خود را انتخاب می‌کند و بعد در آزمونی که سازمان سنجش متولی آن است شرکت می‌کند. اگر در این آزمون حائز نمره‌ی قبولی شود، بعد از آن دیگر از او با عنوان دانشجو یاد می‌شود و دروسی که با نمره‌ی قبولی گذرانده، جزو واحدهای پاس‌شده قلمداد می‌شوند.
یعنی الان دانشگاه پیام نور تنها در دوره‌ی کارشناسی‌ارشد از طریق فراگیر دانشجو می‌گیرد؟
بله. پیش از این در دوره‌ی کارشناسی هم همین روش وجود داشت؛ امّا در چندسال اخیر و با توجه به گسترش ظرفیت‌های موجود در دانشگاه، در این مقطع جذب دانشجو به‌صورت بدون آزمون اتفاق می‌افتد. این روزها هم اتفاقا امکان ثبت‌نام داوطلبان تحصیل در دانشگاه به صورت بدون آزمون از طریق سایت سازمان سنجش sanjesh.org مهیاست و علاقه‌مندان می‌توانند از مسیر یادشده نسبت به ثبت‌نام در دانشگاه اقدام نمایند.
آقای دکتر امکان دارد درخصوص میزات اعتبار مدارک دانشگاه پیام نور توضیح دهید.
حتماً. باید بگویم دانشگاه پیام نور در رده‌بندی دانشگاه‌ها جزو دانشگاه‌های دولتی محسوب می‌شود. همه‌ی رشته‌های فعال در این دانشگاه در تمامی مقاطع با مجوز شورای گسترش وزارت علوم راه‌اندازی شده‌اند و همه‌ی مسیرهای ورود به دانشگاه هم از شاهراه سازمان سنجش آموزش کشور منشعب شده‌اند. مدارک دانشگاه قابلیّت ترجمه‌ی رسمی دارند و در تمام دنیا از اعتبار برخوردارند. چندساال پیش هم معاون رئیس‌جمهور، براساس استعلام رئیس وقت دانشگاه، بخشنامه‌ای را به تمامی دستگاه‌های دولتی ابلاغ کرد که طی آن بر اعتبار مدرک دانشگاه پیام نور در همه‌ی استخدام‌های دولتی، تأکید شده بود.
در پایان سخن خاصی دارید؟
بله. بنده می‌خواهم خدمت همه‌ی داوطلبان تحصیل در دانشگاه عرض کنم که با خیال آسوده دانشگاه پیام نور را برای تحصیل انتخاب کنند چراکه این دانشگاه مزیّتهایی نسبت به سایر دانشگاه‌ها چه دولتی، چه غیردولتی دارد که می‌تواند انگیزه‌ای غیرقابل چشم‌پوشی برای انتخاب آن باشد.
مثلاً در این دانشگاه الزامی برای حضور دانشجو در دانشگاه وجود ندارد و این ویژگی می‌تواند راه‌گشای کارکنان ادارات و ارگان‌ها باشد که به‌جهت مشغله‌های کاری امکان حضور تمام‌وقت در دانشگاه ندارند. مزیّت‌های دیگری همچون امکان تحصیل هم‌زمان در دو رشته، شهریه‌ی مناسب، امکان انتخاب محل آزمون در تمامی شهرهای کشور، امکان انتقال، مهمان دائم و مهمان موقت به تمامی مراکز فعال در کشور، امکان انتخاب شیوه‌ی الکترونیک که در آن از بستر اینترنت برای آموزش استفاده می‌شود، اعطای انواع وام‌های شهریه، امکان تغییر رشته به تمامی رشته‌های زیرمجموعه‌ی گروه آموزشی، همگی امکاناتی است که تنها در دانشگاه پیام نور وجود دارد.
بی‌نهایت سپاسگزارم.