وزارت صنايع و معادن دولت نهم را مي توان خبرسازترين وزارتخانه کشور دانست. در واقع با بحث هاي به وجودآمده در مورد ادغام وزارتخانه هاي دولتي با يکديگر و لزوم کوچک سازي ساختار دولت، احتمال ادغام دو وزارتخانه صنايع و معادن و بازرگاني چندان دور از ذهن به نظر نمي رسد.
اما در حالي که ممکن است علي اکبر محرابيان به عنوان آخرين وزير وزارتخانه صنايع و معادن در کشورمان لقب گيرد، در گفت وگو با ايسنا به شايعه هاي مربوط به انحلال سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران، حضور در دولت دهم، ضعف هاي وزارت صنايع طي چهار سال گذشته، سطح انتقادپذيري شخص وزير، باج خواهي خودروسازان، سياسي بودن تغييرات مديران ايران خودرو و سايپا و چندين و چند سوال ديگر پاسخ داد.
-گفته مي شود قرار است سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران در آينده نزديک منحل شود. چنين برنامه يي در دستور کار است؟
خير. سازمان هاي توسعه يي طبق قانون حفظ مي شوند و وظايف بسيار جدي نيز برعهده آنهاست.
-در دولت دهم حضور خواهيد داشت؟ چقدر احتمال حضور شما در کابينه دولت آينده وجود دارد؟
تاکنون هيچ گونه بحث و مذاکره يي در اين زمينه نداشته ايم.
-مهم ترين نقطه ضعف وزارت صنايع و معادن در دوره کاري شما چه بود؟ در بخش خودرو، در زمينه خدمات پس از فروش هنوز نظر من به طور کامل تامين نشده است.
-براي يک طرح صنعتي و توليدي اتفاق افتاد که به شما فشار بياورند تا اين طرح را به منظور تبليغات افتتاح کنيد؟ واضح بگوييد تاکنون کار تبليغاتي انجام داده ايد؟
به هيچ وجه.
-بسياري از کارشناسان صنعت خودرو تغييرات ايجادشده در ايران خودرو و سايپا را سياسي توصيف کرده اند. آيا اين موضوع را تاييد مي کنيد؟
در زمان حضور من در وزارت صنايع و معادن هم در سايپا تغييرات داشتيم و هم در ايران خودرو. در سايپا آقاي قلعه باني با پيشنهاد من به سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران رفت و بعد آقاي بذرپاش براي مديرعاملي شرکت سايپا انتخاب شد. در ايران خودرو هم 100 درصد انتخاب ما در يک شرايط کاملاً طبيعي بود و به نظر من هيچ کدام از اينها داراي ارزيابي سياسي نيست.
-با وزيران قبلي صنايع و معادن مشکل داريد؟ در چند وقت اخير صحبت هاي زيادي رد و بدل شد که بيشتر حالت تنش و درگيري داشت.
به نظر من يک اصل بايد رعايت شود و آن اين است که فردي که از جايگاه وزارت رفته، به طور طبيعي بايد تغييرات را بپذيرد؛ تغيير در رويکرد، تغيير در نگاه يا تسريع در اجرا. به طور طبيعي اگر بخواهيم با واقعيات طرف شويم، بايد عينک زمان مسووليت خود را برداريم. امروز در دولت نهم در اين وزارتخانه من وزير هستم و نگاه خاصي هم به اين حوزه دارم و اين حق قانوني و مسلم من است و فردا در دولت دهم هر کسي که باشد، همين حق و حقوق را دارد. به هر حال بايد اين تغييرات را بپذيريم، ولي اينکه من با وزيران قبلي صنايع و معادن مشکل داشته باشم، هرگز چنين نيست.
-با توجه به جوان و البته کم تجربه بودن تان، خودتان فکر مي کنيد فرد مناسبي براي وزارت صنايع و معادن بوديد؟
من هرگز نمي گويم بهترين فرد براي وزارت هستم، ولي بگذاريد در اين زمينه ديگران قضاوت کنند.
-از انتقاد استقبال مي کنيد؟ برخي مواقع در کنفرانس هاي مطبوعاتي يا در جمع خبرنگاران ديده شده که از سوالات انتقادي ناراحت مي شويد.
از انتقاد سازنده ناراحت نمي شوم. من هم مثل بقيه انسان ها هستم و ممکن است از انتقاد هم ناراحت شوم، اما سعي مي کنم از انتقادها در کارهايم استفاده کنم و دوست دارم انتقاد به جاي تخريبي، سازنده باشد.
-برخي از کارشناسان نسبت به آمار ارائه شده از سوي وزارت صنايع و معادن ابراز ترديد کرده اند. به آماري که به دست شما مي رسد اطمينان داريد؟ تاکنون اتفاق افتاده خودتان شخصاً آمار را به دست آوريد نه از زيرمجموعه خود؟
توليد، تفسير و استخراج آمار در وزارت صنايع و معادن از طريق مکانيسم هايي انجام مي شود که قبلاً نيز در اين وزارتخانه وجود داشته است. من تلاش کردم با حضور چند عضو هيات علمي دانشگاه آمار علمي تر شود. موضوعي که همواره مورد بحث بوده، موضوع صحت سنجي آمار بوده است که اول بايد صحت آمار مشخص و بعد آمار استخراج و منتشر شود.
-اگر وزير نبوديد، حاضر بوديد در بخش صنعت و معدن ايران کار کنيد؟ اگر پاسخ تان مثبت است در کدام بخش؟
بايد مقايسه کنيم. ممکن است براي من الزام هايي وجود داشته باشد که در جاي ديگري کار کنم، ولي صنعت شغلي است که هر کس در آن کار کند، بخشي از بار جامعه را به دوش مي کشد. همه مشاغل اين طور نيستند. برخي از مشاغل به گونه يي هستند که جامعه بايد بخشي از بار آنها را به دوش بکشد. از اين نظر صنعت شغل مقدس و واقعاً دوست داشتني است و علاقه خاصي به آن دارم.
-دوست داريد در کدام بخش صنعت کار کنيد؟
به صنايع معدني علاقه بيشتري دارم زيرا ارزش افزوده آن بالاست.
-از کدام يک از زيرمجموعه هاي خود ناراضي هستيد؟
قبلاً به اين سوال پاسخ دادم. خدمات پس از فروش خودرو. صادقانه بگويم که برآورد من از افکار عمومي اين است که وضعيت خدمات پس از فروش خودرو در کشور مناسب نيست و بايد در اين زمينه بيشتر کار کنيم.
-از 15 نمره به خودتان چند مي دهيد؟ نگفتم 20 چون در هر صورت بايد پنج نمره از وزارتخانه شما را به دليل برخي ضعف ها کم کرد.
بايد اين 15 نمره را بشکنيم. به عنوان مثال در يک حوزه نمره بالا بوده و در يک حوزه ديگر پايين، ولي بگذاريد من نمره ندهم. بهتر است ديگران نمره بدهند.
-اقدام سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران به عنوان يک سازمان دولتي در انتشار روزنامه سراسري درست است؟ سازمان تامين اجتماعي نيز به عنوان يک نهاد دولتي چندي پيش اقدام به انتشار روزنامه کرد که در نهايت انتشار اين روزنامه متوقف شد.
اگر با رعايت مقررات باشد مشکلي ندارد، ولي رعايت مقررات و قانون در اين زمينه لازم است و بايد اين موضوع بررسي شود. البته اينکه بتوان گفتاري را به گوش صنعتگران از سوي يک دستگاه متولي بخشي از صنعت رساند، به نظر من در نوع خود کار خوبي است.
-با حضور ايران در سازمان تجارت جهاني به ويژه در شرايط کنوني موافق هستيد؟ صنايع کشور شرايط لازم براي حضور در بازار جهاني را آن هم به صورت آزاد دارند؟
پيوستن به سازمان تجارت جهاني مقدمات دارد و بدون رعايت اين مقدمات با اين کار مخالفم. اگر مقدمات و مراحل طي شود و الزامات پيوستن به اين سازمان در فرصت مناسب فراهم شود و بتوانيم خود را با آن تطبيق دهيم، مي تواند مفيد باشد، ولي به طور کلي قوانين سازمان تجارت جهاني يک طرفه است. امروز جهان به اين موضوع رسيده است. در اين سازمان تراز به نفع کشورهاي صنعتي و ثروتمند است. آنها بيشتر برخوردارند.
در يونيدو سال قبل من گفتم در 10 سال گذشته از زمان تاسيس سازمان توسعه صنعتي ملل متحد تاکنون، اگر نگاه کنيم متوجه مي شويم فاصله کشورهاي صنعتي با کشورهاي ديگر 10 برابر شده است. يعني در اين 10 سال به جاي کاهش فاصله، فاصله بين کشورهاي ثروتمند و غيربرخوردار بيشتر هم شده است. سازمان تجارت جهاني ابزاري بوده براي کنترل اقتصاد جهان از سوي برخي از کشورها و به طور طبيعي در چنين سازماني کشورهاي داراتر بيشتر منتفع مي شوند.
-در بين برخي رفتارهاي شما تناقض وجود دارد؛ شما قبلاً گفته بوديد از آلمان براي شما دعوتنامه فرستاده بودند، اما من نرفتم و در حال حاضر شرکت سايپا که به نوعي دولتي نيز محسوب مي شود، براي خريد کارخانه هاي خودروسازي آلماني با اين کشور اروپايي وارد مذاکره شده است.
چه ارتباطي ميان اين دو موضوع وجود دارد؟ به نظر شما آيا ارتباطي هست؟
-به نظر شما ارتباطي بين اين دو موضوع وجود ندارد؟
خير، اين مثل اين است که شما را به يک مهماني دعوت کنند و شما به آن مهماني نرويد، اما بعداً با صاحبخانه معامله کنيد. اين دو تا از دو جنس مختلف هستند. به هم ربطي ندارند. اين دو، دو رفتار هستند. ممکن است اولي علل سياسي و ديپلماتيک داشته باشد و دومي علل اقتصادي. در اين نوع تعاملات من منافع ملي کشور را در نظر مي گيرم.
-ديده شده است خودروسازان در بسياري از مواقع تصميم ها را در وزارت صنايع و معادن به نفع خود تغيير داده اند. آيا خودروسازان لابي قوي در وزارت صنايع و معادن دارند و وزارتخانه به خودروسازان باج مي دهد يا برعکس؟
صادقانه مي گويم، خير.
-لابي شان چطور، آيا قوي است؟
نمي دانم. در حد وزير که روابط با خودروسازان عادي است، ولي در سطوح پايين تر مانند معاونت وزير ممکن است گفت وگو و بحث شود. ولي تصميم گيري واقعاً بدون توجه به لابي انجام مي شود.
-ديده شده باشگاه هاي ورزشي صنعتي با بازيکنان فوتبال قراردادهاي ميلياردي مي بندند. اين از نظر شما درست است که پول صنعت و توليد اين طور خرج شود؟ نظارتي روي اين روند داريد؟
به صورت کلان کنترل مي کنيم. بازرسان شرکت ها کنترل مي کنند و هزينه هايي که بابت ورزش مصرف مي شود، بايد در حد مقررات باشد. يعني اگر هزينه ها بيش از مقررات باشد، تخلف بزرگي بوده و بايد مسوولان باشگاه ها پاسخگو باشند. ما از اين باشگاه ها خواستيم قراردادهاي بازيکنان را در حدود معقول و مطابق با شرايط ديگر باشگاه ها منعقد کنند تا شرايط فوتبال در کشور به صورت همگون و يکپارچه باشد.
-قرار است اين کار از فصل جاري ليگ برتر انجام شود؟
علي القاعده بايد اين طور باشد.
-در طول سال در همايش هاي زيادي شرکت مي کنيد. آيا فکر مي کنيد اين کار لازم است؟ به نظر شما برگزاري اين همه همايش و شرکت وزيران در آنها درست است؟
همايش ها اگر کاربردي باشند و هدف گذاري شوند، خوب است. اما اينکه افراد سالي يک مرتبه دور هم جمع شوند، اگر هدف فقط گردهمايي باشد، به نظر من همايش موثر و مفيد نخواهد بود.