«بعد از ایتالیا، فرانسه و امریکا این بار قرعه به نام «ژاپن» افتاده و قرار است این کشور در کمتر از دو سال آینده حدود 20 فروند هواپیمای نو به ایران تحویل دهد.»
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با بیان این مطلب در گفت‌و‌گو با «ایران» به تشریح جزئیات مذاکرات برای خرید هواپیما از ژاپن پرداخت و گفت: برخلاف ادعای منتقدان دولت که معتقدند «مذاکرات با بوئینگ و ایرباس منتفی شده است به همین خاطر اکنون دست به دامن ژاپن شده ایم»، خرید هواپیما از ژاپن جایگزین هواپیماهای ایرباس و بوئینگ نیست بلکه این مذاکرات، بخشی از راهکار نوسازی ناوگان هوایی ایران است.
در حال حاضر تنها ۱۵۰ فروند هواپیما از مجموع ۲۵۰ هواپیمای موجود در کشور فعال است و ۱۰۰ هواپیما باید اوراق شود لذا برای نوسازی ناوگان هوایی به ۵۰۰ فروند هواپیمای نو نیازمندیم که به گفته اصغر فخریه کاشان مطابق با برنامه ریزی‌های انجام شده این تعداد هواپیما طی 7 الی 8 سال آینده وارد ناوگان هوایی کشور خواهد شد.
فخریه کاشان در ادامه تأکید کرد: مذاکرات با دو قطب هواپیماسازی یعنی بوئینگ و ایرباس ادامه دارد و اگر ما اقدام به خرید 20 فروند هواپیمای جدید از ژاپن کرده‌ایم به معنی پایان مذاکرات با دیگر شرکت‌های هواپیمایی نیست چراکه ما به بیش از 500 فروند هواپیما نیاز داریم.
خرید 20 فروند هواپیمای نو از میتسوبیشیژاپنیها بعد از چند دهه تلاش در صنعت هواپیماسازی اکنون خود را برای به دست آوردن بخش بزرگی از بازار صنعت هوانوردی جهان آماده کرده‌اند و در این میان بازار ایران با توجه به نیاز بالای خود برای خرید هواپیماهای جدید یکی از جذاب‌ترین بازارهای هدف برای این کشور به شمار می‌رود. اشتیاق این کشور در کنار نیاز ایران به ناوگان نو هوایی موجب شده تا در سفر اخیر مقام های ایرانی به ژاپن مذاکرات برای تبادل هواپیما با جدیت بیشتری دنبال شود و به نتایج مثبتی نیز برسد.
در این زمینه فخریه کاشان گفت: در این سفر با مسئولان شرکت میتسوبیشی دیدار و مذاکره کردیم که طرف مذاکره از بابت همکاری با ما بسیار خشنود بود.
وی ادامه داد: مذاکرات در خصوص خرید 20 فروند هواپیمای کوچک برای مصارف کوتاه برد داخلی است به طوری که تعداد سرنشین این هواپیماها حدود 70 الی 100 نفر است.
هواپیماهای مدنظر ایران ازمدل MR خواهد بود.این هواپیما که پس از سال‌ها بررسی و سنجش شرایط از سوی ژاپن در سال 2015 رونمایی شد ظرفیت مسافرگیری حدود 70تا90 مسافر را دارد و سهام آن در اختیار چند شرکت تجاری ژاپنی است.
بر اساس اطلاعاتی که از شرایط شرکت میتسوبیشی ارائه شده، این شرکت در طول سال‌های گذشته بخشی از بال‌های هواپیماهای بوئینگ را تأمین می‌کرده و با افزایش توان تکنولوژیک خود به ساخت هواپیمای مسافرتی (MRجت میتسوبیشی) دست یافته است.
هواپیماهای ژاپنی در راه شرکت آسمانقائم مقام وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه دولت به دنبال تقویت بخش خصوصی است ،اظهار کرد: در نظر گرفته‌ایم این 20 فروند هواپیمای ژاپنی را به شرکت آسمان بدهیم که یکی از بخش‌های خصوصی صنعت هواپیمایی کشور است. ما به عنوان دولت مذاکرات را انجام می‌دهیم تا روند خرید هواپیما سریع‌تر انجام شود.
اشتیاق بوئینگ و ایرباس به معامله با ایرانفخریه کاشان از ادامه روند مذاکرات با بوئینگ و ایرباس خبر داد و گفت: شرکت امریکایی بوئینگ با وجود مخالفت‌های انجام شده از سوی کنگره امریکا هنوز برای فروش هواپیما به ایران مذاکره می‌کند و مذاکرات با ایرباس نیز همچنان ادامه دارد.
وی با بیان اینکه هر دو شرکت برای معامله با ایران اشتیاق دارند، تصریح کرد: اما قراردادهای مربوط به این دو قطب هواپیماسازی پیچیده است و طرفین همچنان در حال بررسی‌های مالی و فنی هستند که امیدواریم بزودی به نتیجه برسد.
ایتالیا، ضلع چهارم مذاکراتقائم مقام وزیر راه و شهرسازی، مذاکره با ایتالیایی‌ها برای خرید هواپیماهای کوچک و راه‌اندازی خطوط هوایی جدید بین شهرهای نزدیک به هم در کشور را یکی دیگر از بخش‌های مذاکرات بین‌المللی برشمرد و گفت: مذاکرات برای خرید هواپیماهای ATR از این کشور نیز هنوز نهایی نشده است.
مذاکره برای 270 هواپیمافخریه کاشان با بیان اینکه مطمئن هستیم هر 4 مذاکره انجام شده با ایتالیا، فرانسه، امریکا و ژاپن به نتیجه خواهد رسید، اظهار کرد: در مجموع با این 4 قرارداد 270 هواپیمای نوساز به صنعت هوایی کشور وارد خواهد شد.
سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلاری ژاپن برای انجام پروژه‌های مشترکالبته مذاکرات با ژاپنی‌ها به خرید هواپیما ختم نمی‌شود و در سفر اخیر مقام های وزارت راه و شهرسازی به ژاپن مباحث دیگری نیز مطرح شد.
در این باره قائم مقام وزیر راه و شهرسازی گفت: ژاپنی‌ها با سرمایه‌گذاری دو تا سه میلیارد دلاری، پروژه‌های مشترک دو کشور را آغاز می‌کنند. وی اظهار کرد: از مدت‌ها قبل قرار بود گروه کاری تشکیل دهیم که این گروه کاری ،پروژه‌ها و زمینه‌های همکاری دو کشور را تعیین کند و بر همین اساس قرار شد تا به عنوان نماینده وزارتخانه در سفر به ژاپن هدایت کننده این گروه کاری باشم.
وی با اعلام اینکه در سفر به ژاپن به دنبال زمینه‌های مشترک همکاری در حوزه وزارت راه و تعیین نقشه راهی برای همکاری درازمدت بین دو کشور بودیم، تصریح کرد: بحث بر سر انجام پروژه‌های ریلی عمده گفت و گوی ما در این سفر بود. پروژه ریلی چابهار به زاهدان و در ادامه مشهد، پروژه ریلی تهران به همدان، پروژه حومه‌ای تهران و قطار سریع السیر حومه‌ای زیرگذر تهران که شامل چهار خط می‌شود و پیش‌تر در وزارتخانه بررسی شده بود که از جمله پیشنهادهای ما به طرف ژاپنی برای آغاز سرمایه‌گذاری و مشارکت بود.
فخریه کاشان با اعلام اینکه براساس تفاهم نهایی بین طرفین ظرف چند ماه ٖآینده گروه کاری تشکیل شده به تعریف دقیق و مبادله و تعیین نوع همکاری می‌پردازد و امکاناتی را که ژاپن می‌تواند در این پروژه‌ها فراهم کند مشخص می‌کند، تصریح کرد: این یک دستاورد بود که در یک سند همکاری برای تشکیل کارگروه بین دو کشور تفاهم کردیم. بر همین اساس در ماه دسامبر هم معاون وزیر راه ژاپن به تهران می‌آید تا پیشرفتی که درباره شناسایی و تبیین پروژه‌های قابل انجام توسط دو کشور حاصل شده است را در تهران بررسی نمایند.
فخریه کاشان ادامه داد: موضوع دوم هم تأمین مالی این پروژه‌ها بود. ژاپنی‌ها بر اساس توافقنامه‌ای که با وزارت اقتصاد امضا کرده اند متعهد شده اند، 10 میلیارد دلار اعتبار صادراتی به ایران بدهند و درعین حال علاقه‌مند هستند از این10 میلیارد برای پروژه‌هایی که انتخاب می‌شود استفاده نمایند. در مقابل موضع طرف ایرانی این بود که زمینه‌هایی هست که در برخی پروژه‌ها نیازی به ضمانت دولت ندارد مثل خرید هواپیما یا ساخت فرودگاه که می‌تواند به صورت BOT اجرا شود. قرار بر این شد که این موضوع در کارگروه بررسی و معلوم شود چقدر از آنها باید از رقم 10 میلیارد و چقدر با شیوه‌های دیگر بدون تضمین دولت باشد. البته ژاپن پذیرفت که هواپیماها بدون تضمین دولت تأمین مالی شود.
وی با بیان اینکه بحث دیگر ما در زمینه همکاری‌های آموزشی در رشته‌های مربوط به وزارت راه و بحث‌های مطالعاتی مثل بحث قطار حومه‌ای تهران یا قطارسریع السیر بود، توضیح داد: پروژه‌های تفاهم شده یک کار مطالعاتی دارد یک کار اجرایی، قرار ما با ژاپنی‌ها این است که پروژه‌های مطالعاتی را از محل وام‌های دولتی ژاپن که عمدتاً به صورت کمک است، انجام دهیم. ما درخواست خود را برای این منظور به ژاپنی‌ها داده‌ایم تا پس از تعریف پروژه مشخص شود آیا می‌توان از وام‌های بلاعوض استفاده کرد یا برای انجام مطالعه باید خودمان تأمین بودجه کنیم.
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی توضیح داد:همچنین ژاپنی‌ها در قالبی که خودشان نام آن را «جایکا» یعنی سازمان کمک‌های اقتصادی و همکاری‌های دولت ژاپن می‌گذارند کلاس‌های آموزشی و انتقال تکنولوژی در بخش‌های آموزش در دریا، راه‌آهن، هوا، ریل، مسکن و ساختمان با ایران برگزار می‌کنند.