فرارو- یک کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به کاهش شاخص بورس در روزهای اخیر گفت: «تا زمانی که رشد قابل توجه اقتصادی در بخش واقعی اقتصاد شکل نگیرد، امکان رشد شاخص بورس وجود نخواهد داشت.»
بورس اوراق بهادار تهران در آخرین روز معاملات هفته دوم خرداد ماه نیز سیر نزولی گرفت و تا مرز کانال 76 هزار واحد سقوط کرد. در این میان برخی کارشناسان معتقدند این کاهش شاخص طبیعی نیست و دستکاری هایی در شاخص بورس صورت می گیرد.
علت کاهش شاخص بورس چیست؟ آیا رکود و افت شاخص بورس عمدی است؟
فرایند کنونی بازار سرمایه طبیعی است
حسین خزلی خرازی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با فرارو گفت: «درباره دستکاری در شاخص بورس نمی توان به سادگی نظر داد چرا که فرایند کشف دستکاری در شاخص بورس بسیار پیچیده است و اطلاعات وسیع می خواهد و در دنیا نیز نرم افزارهای بسیار پیچیده ای برای این کار وجود دارد.»
وی ادامه داد: «من معتقدم فرایند کنونی بازار سرمایه طبیعی است چراکه طی دو سه ماه اخیر به دلیل جو هیجانی خوش بینی ناشی از برجام و آمد و رفت خارجی ها رشد شدید کرد و اکنون که پیش بینی های سال 95 آمده باعث عقب گرد شده است.»
وی افزود: «برای رشد اصولی در بازار سرمایه مانند موشک های قاره پیمای چند مرحله ای نیاز به موتورهای متعدد داریم. یعنی وقتی شاخص بورس بعد از برجام همچون موشک اوج گرفت موتور هیجانات و احساسات و مثبت اندیشی عمومی تا یک مرحله ای این موشک را بالا برد، اما بعد از آن باید به واقعیت های اقتصادی، عینی و مالی تکیه می شد.»
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «وقتی اطلاعیه های پیش بینی سال 95 منتشر شد و صورت های مالی سال 94 آمد مشاهده شد خیلی اتفاق آنچنانی رخ نداده که انگیزه ای برای رشد قیمت ها باشد. به طور مثال در صنعت خودرو مدام اخبار مثبت برای بالا نگاه داشتن این صنعت می آید اما اتفاق بنیادین و واقعی در این صنعت هنوز رخ نداده یا ما مطلع نیستیم.»
خزلی خرازی تاکید کرد: «لذا به نظر من کاهش شاخص بورس کاملا طبیعی است و تا زمانی که شاهد رشد سود شرکت ها و اطلاعیه های سودآوری شرکت ها نباشیم این کاهش ادامه خواهد یافت که این موضوع نیز در رابطه متقابل با رشد اقتصادی ایران و حل و فصل عینی مناسبات بین المللی ایران قرار دارد.»
وضعیت کنونی در بازار بورس ماندگار نخواهد بود
اما دکتر هادی حق شناس کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «آنچه ما در بازار بورس شاهد هستیم صرفا نمی تواند منتج به یک یا چند صنعت باشد. واقعیتی در اقتصاد ایران طی چند سال گذشته وجود داشته و آن بحران رکودی است. بورس آیینه بخش واقعی اقتصاد است. وقتی بخش واقعی اقتصاد تحرک جدی ندارد آثار آن در بورس دیده می شود.»
وی ادامه داد: «وقتی مسکن در رکود است و به تبع آن بیش از هفتاد صنعت مرتبط در رکود قرار می گیرد طبیعی است که این آثار بخش واقعی اقتصاد در بخش غیرواقعی اقتصاد که نماد آن بورس است نشان داده شود.»
این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: «در سال های قبل اگر بورس وضعیت نسبتا مطلوب داشت به دلیل افزایش نرخ ارز بود چراکه وقتی قیمت ارز سه برابر شد ارزش سهام بخشی از کالاهای صادراتی نیز افزایش یافت. همچنین با استقرار دولت یازدهم نوعی امید در میان فعالین اقتصادی شکل گرفت که منجر به بهبود موقت شرایط بازار بورس شد.»
وی ادامه داد: «از اواخر سال گذشته این انتظار وجود داشت که بخش واقعی اقتصاد آثار خود را در بازار بورس منعکس کند که با توجه به اینکه نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته تقریبا 1 بوده که عدد مطلوبی نیست، نوسانات امروز و کم تحرکی در بازار بورس در واقع انعکاس رکود حاکم بر بخش واقعی اقتصاد است.»
وی افزود: «اما با توجه به پیش بینی صندوق بین المللی پول و بانک جهانی و نیز پیش بینی نهادهای داخلی که رشد اقتصادی تا 5 درصد را برای امسال پیش یینی کرده اند در نیمه دوم سال به نظر می رسد بازار بورس وضعیت بهتری را تجربه خواهد کرد و وضعیت کنونی در بازار بورس ماندگار نخواهد بود.»
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: «با این حال تا زمانی که رشد قابل توجه اقتصادی در بخش واقعی اقتصاد شکل نگیرد، امکان رشد شاخص بورس وجود نخواهد داشت.»
حق شناس گفت: «از سوی دیگر دولت نرخ تورم را کنترل کرده و دیگر حبابی در قیمت ها وجود ندارد و اگر به طور مثال نرخ تورم مانند سال 91 یا 92 بود این انتظار وجود داشت که شاخص بورس رشد کند تا ارزش واقعی سهام حفظ شود. در حالی که اکنون نرخ تورم ماهانه در اردیبهشت منفی چهار دهم درصد شده است که در چند دهه اخیر سابقه نداشته است و لذا ضرورتی برای ایجاد حباب در شاخص بورس وجود ندارد.»