در جریان 5 سال جنگ داخلی نام دمشق پایتخت سوریه بیش از هر زمان دیگری در رسانه‌های بین المللی شنیده شده است؛ شهری که حملات داعش و معارضین بسیاری از نقاط آن را ویران کرده و تنها خاطره‌ای از آن "پایتخت فرهنگی جهان عرب" بر جای گذاشته است.
به گزارش مجله تاریخ فرادید، دمشق پایتخت سوریه یکی از کهن‌ترین شهرهای جهان به شمار می‌رود که از 8 تا 10 هزار سال قبل سابقه شهرنشینی در آن وجود داشته است. بسیاری مورخان این شهر را اولین پایتخت جهان دانسته‌اند و برخی دیگر لقب دروازه تاریخ به آن داده‌اند. این شهر در دوره‌های مختلفی پایتخت و مرکز حکومت سلسله‌ها و امپراطوری‌های مختلف بود و پس از آنکه در زمان خلافت امویان به سال 636 میلادی پایتخت جهان اسلام شد به مهمترین شهر مسلمانان مبدل شد.
اگرچه خلافت امویان بر اعتبار و شکوفایی دمشق افزود اما این شهر خیلی پیشتر از آن یکی از کانون‌های فرهنگی و سیاسی خاورمیانه به شمار می‌رفت. در تاریخ آمده است که هزار و صد سال قبل از میلاد مسیح این شهر پایتخت آرامیان بوده و ثروت و اعتبار آن تا قرن هفتم قبل از میلاد تداوم داشته است. پایتخت سوریه امروز گرچه با سقوط آخرین شاه آرامی جایگاه خود را از دست داد اما همچنان یکی از شهرهای مهم جهان بود تا اینکه در عصر خلافت امویان بار دیگر به دوران اوج خودبازگشت. این شهر از آن پس یکی از مهمترین شهرهای تمدن اسلامی بود و در سال 2008 میلادی به عنوان پایتخت فرهنگی جهان عرب انتخاب شد.
امروز اما پس از 5 سال جنگ داخلی در سوریه بسیاری از نقاط دمشق ویران شده، مردم با هراس موشک و خمپاره زندگی می‌کنند و تنها خاطره‌ای از قدیمی‌ترین پایتخت جهان از آن برجای مانده است؛ این در حالی است که این شهر پیش از شروع جنگ مقصد سفر بسیاری از جهانگردان و شرق شناسان در سفر به خاورمیانه بوده است؛ "ژول کارتلمون" یکی از همین گردشگرانی است که 90 سال قبل یعنی در سال 1925 از دمشق دیدن کرده و آلبومی منحصر به فرد از این شهر عکاسی کرده است.
این عکاس فرانسوی اهل پاریس که بیشتر به خاطر عکس های رنگی اش از جبهه جنگ جهانی اول در جهان شناخته شده است پس از آنکه در سال 1894 به دین اسلام گروید عازم ملکه شد و از آن پس برای عکاسی از ممالک شرق به خاورمیانه و بعدها شرق دور رفت.
پروژه شخصی کارتلمون یعنی شناخت و ثبت زندگی مردمان شرق باعث شد او در طول 15 سال به کشورهایی چون ترکیه، مصر، تونس، هند، مراکش و چین سفر کند و عکس های منحصر به فردی از زندگی شرقی بردارد. وجه منحصر به فرد عکس های این عکاس فرانسوی از آن جهت است که او با یک دستگاه دوربین "اتوکروم" سفرهای خود را انجام داده است. دوربین اتوکروم که در سال 1907 میلادی برای اولین بار توسط برادران لومیر در فرانسه ساخته شده بود در واقع اولین نسل دوربین عکاسی بود که می شد با آن عکس رنگی گرفت و کارتلمون یکی از عکاسانی بود که کار با دوربین اتوکروم را به عکاسی سیاه و سفید ترجیح داد. او از اولین کسانی بود که در تاریخ عکاسی فرانسه عکاسی رنگی را آغاز کرده و از این جهت مجموعه ای که او در سفرهایش عکاسی کرده است قابل توجه است. مجموعه زیر عکس های دیده نشده ای است از سفر این عکاس به دمشق که هم از جهت تاریخی و هم از جهت هنری حائز اهمیت است.
عابران و رهگذران در کوچه های دمشق
نمایی از بیرون مسجد "اموی" در دمشق
بالکن خانه ها در محله مسیحیان دمشق
مردان در حال کشیدن قلیان در کافه ای در مرکز دمشق
زنان دمشقی با لباس محلی
دختران دستفروش در خیابان های دمشق هندوانه و انگور می فروشند.
یکی از ساختمان های دولتی در مرکز دمشق
دو نوجوان دمشقی با لباس اعراب
کارگاه بافندگی در بازار دمشق
مغازه میوه و سبزی در بازار قدیمی دمشق
مسافرت با شر و الاغ در بیابان های اطراف دمشق
یک زن مسیحی در محله مسیحیان دمشق
قبرستان مسلمانان در دمشق
پرتره یک امیر عرب در دمشق
جریان آب رودخانه "برادا" در کانالی که از وسط دمشق گذشته است.
قبرستان مسلمانان در دمشق
بساط فروش زیتون در خیابان های دمشق