نمایشگاه خودروی ایران با چهره‌ای جدید و متفاوت

صنعت خودرو در هفته گذشته روزهای شلوغی را سپری کرد. چرا که سرمایه‌گذاران خارجی از کشورهای مختلف به بهانه همایش و نمایشگاه صنعت خودرو به ایران آمده بودند تا آخرین مذاکرات و لابی‌های خود را انجام دهند. شرکت‌های مختلف بسته‌های پیشنهادی خود را آورده بودند تا بتوانند در یک قالب تعریف شده شراکت خود را آغاز کنند. شرکت‌های ایرانی نیز از اینکه پیشنهاد دهندگان زیادی دارند نسبت به آینده خوشبین شدند و می‌گویند این صنعت از کم کاری رها می‌شود و می‌تواند در عرصه منطقه‌ای حضور پررنگ‌تری داشته باشد و حتی پیش‌بینی می‌کنند جایگاه هجدهم ایران با رشد شراکت در سرمایه‌گذاری به 16 می‌رسد.

از این‌رو ایران برای آنکه بتواند در حاشیه همایش بین‌المللی خودرو به نتیجه مثبتی برسد تصمیم گرفت هر آنچه در صنعت خودرو طی این مدت به دست آورده است را یکجا در قالب نمایشگاه عرضه کند. بدین جهت نمایشگاه توانمندی‌های صنعت خودرو ایران 9 اسفند ماه در نمایشگاه بین‌المللی تهران افتتاح شد. نمایشگاهی که در نوبه خود بی‌نظیر بود. هنگام ورود به این نمایشگاه انواع خودروهای تولید داخل با رنگ‌های مختلف به صف شده بودند تا بازدید‌کنندگان از نزدیک تمام محصولات را ببینند. با چند دقیقه پیاده روی می‌توانستیم به غرفه‌هایی برسیم که در آن انواع خودروهای داخلی، وارداتی و مونتاژ، همچنین ماشین‌آلات و دستگاه‌های مربوط به طراحی داخلی، برش شیشه، قطعات خودرو و... وجود داشت. این نمایشگاه برخلاف سایر نمایشگاه‌های صنعتی بخوبی توانسته بود پتانسیل‌های ایران را در این بخش به رخ بکشاند. روبات‌هایی که به نمایشگاه آورده شده بود نیز از دیگر موضوعاتی بود که از سوی بازدید‌کنندگان مورد استقبال قرار گرفت.

نکته دیگری که برای بازدید‌کنندگان جذاب بود تنوع خودروهای عرضه شده بود. تمام شرکت‌های خودروساز، مونتاژ و وارداتی خودروهای خود را به نمایش گذاشته بودند. حتی خودروهایی که قرار است ماه‌های آینده هم به بازار بیایند در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده بود. شرکت‌های ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو، کرمان موتور، عظیم خودرو، مزدا و...  جدیدترین خودروها را عرضه کرده بودند و برای آنکه بتوانند مشتریان خود را تثبیت کنند از ویژگی و آپشن خودروها صحبت می‌کردند. بازدید‌کنندگان نمایشگاه به این موضوع اذعان داشتند که نمایشگاه خودرو نشان داد که در دوران تحریم ایران بیکار نبوده و برای ارتقای این صنعت کارهای مهمی انجام داده است. در این میان بازدید‌کنندگان خارجی از کشورهای فرانسه، سوئد، ژاپن، کره، چین، ترکیه، ایتالیا و... هم دست کمی از بازدید‌کنندگان داخلی نداشتند. آنها نیز تعجب کرده بودند که در زمان تحریم چگونه ایران توانسته به تکنولوژی‌های جدید صنعت خودرو دست پیدا کند.

از بازار ایران نباید غافل شد
کیم یونگ گئون رئیس انجمن جهانی خودروسازان هم که بازدیدی کوتاه از نمایشگاه خودرو داشت در گفت‌وگو با <ایران> سرمایه‌گذاران و خودروسازان جهان را مورد خطاب قرار داد و گفت: از بازار ایران غافل نشوید. این بازار بسیار بکر است. ایران کشوری در حال توسعه است که به خودروهای جدید نیاز دارد. در برخی از کشورها سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو اشباع است و نمی‌توان به سوددهی رسید ولی در ایران به دلیل نیروی کار و پتانسیلی که دارد سرمایه‌گذاری جای تردید ندارد و نباید فرصت پیش آمده را از دست داد. وی ادامه داد: صنعت خودرو مانند سال‌های پیش خیلی سودده نیست. بخصوص در شرایطی که استاندارهای زیست محیطی و ایمنی افزایش قابل توجهی داشته است. لذا این امر از میزان سود خودروسازان می‌کاهد. لذا گزافه نیست که بگویم خودروسازی مانند گذشته صندوق پول نیست. وی با بیان اینکه صنعت خودروی ایران در شرایط جدیدی قرار گرفته است گفت: بازار ایران در آینده بازار بزرگی در صنعت خودرو به شمار آمده و شرکت‌های خارجی باید از این پتانسیل استفاده کنند.

وی اظهار داشت: فروش خودرو در سال گذشته میلادی 89 میلیون دستگاه بوده است که پیش‌بینی می‌کنیم با توجه به کاهش قیمت نفت در اروپا و امریکا تقاضا 9/1 درصد افزایش و فروش خودرو به 91 میلیون دستگاه برسد. وی با بیان اینکه خودروسازان فرانسوی، آلمانی و اسپانیایی به همراه خودروسازان اروپای شرقی به رونق خوبی دست پیدا کرده‌اند، افزود: در منطقه خاورمیانه 43 میلیون تقاضای خرید وجود دارد. اما به دلیل مسائل مالی امکان خرید به‌وجود نیامده است. حال اگر این شرکت‌ها شرایط فروش متنوعی داشته باشند میزان فروش سیر صعودی پیدا می‌کند. رئیس انجمن جهانی خودروسازان خاطرنشان کرد: امروز علی رغم تمام مشکلات صنعت خودروی ایران در شرایط جدیدی قرار گرفته است و در مسیر مناسب حرکت می‌کند. سال گذشته یک میلیون و 300 هزار دستگاه در این کشور به فروش رسیده است که این موضوع نشان می‌دهد بازار ایران در آینده بازار بزرگی در صنعت خودرو به شمار آمده و شرکت‌های خارجی باید از این پتانسیل استفاده کنند.

در مدت 2 سال می‌توان 3میلیون خودرو تولید کرد
محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت هم که برای بازدید از نمایشگاه توانمندی‌های صنعت خودروی ایران به نمایشگاه بین‌المللی آمده بود این نمایشگاه را متفاوت از سایر نمایشگاه‌ها دانست و گفت: این نمایشگاه به سرمایه‌گذاران خارجی نشان داد که پتانسیل ایران خیلی بیشتر از آن چیزی است که در سطح جهانی عنوان می‌شود. خیلی از کشورها نمی‌دانند که ایران به لحاظ تولید و طراحی خودرو پیشرفت کرده است. برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند یکی از عوامل جذب سرمایه‌های خارجی شود. طبق سند چشم‌انداز 20 ساله ما باید به تولید 3 میلیون خودرو برسیم اما من می‌گویم اگر میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی و همکاری با شرکای جدید افزایش پیدا کند و از طرفی خودروسازان ایرانی با سرعت بیشتری کار کنند طی مدت دو سال می‌توان به تولید 3 میلیون خودرو رسید.

وی با اشاره به اینکه در طول سال‌های گذشته صنعت خودرو کم‌کاری‌هایی را انجام داده و با تبلیغات دیگران مظلوم واقع شده است، اظهار داشت: می‌خواهیم با ارتقای صنعت خودروسازی کشور توانمندی این صنعت را نشان دهیم. باید هرچه زودتر چهره خودروسازی کشور در نزد آحاد مردم اصلاح شود. با اصلاح این موضوع مشارکت در تولید و عرضه خودرو در سطح بازار رونق پیدا کرده و صنعت مسیر پیشرفت را طی می‌کند. نعمت‌زاده با اشاره به اینکه در مسیر تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی باید از توانمندی داخلی بهره‌گیری کافی را داشته باشیم، گفت: در غالب سیاست‌های وزارت صنعت همکاری شرکت‌های داخلی با خارجی‌ها در حال گسترش است.

در دوران تحریم مراودات ایران با کشورهای غربی قطع شده بود، وکشور چین در این دوره همراهی مناسبی را با شرکت‌های خودروساز داخلی داشت، طبیعی بود که در آن دوران خودروسازان نیاز خود را از این کشور تأمین کنند البته باید بگویم کشور چین هم‌اکنون با استانداردهای اروپایی فعالیت کرده و در صنعت خودروسازی پیشرفته است. این موضوع نشان می‌دهد محصولات چینی آن چنان که صحبت می‌شود بی‌کیفیت نیستند. نعمت‌زاده به حضور شرکت‌های خودروساز خارجی در ایران اشاره کرد و اظهار داشت: الان فضا به سمت رقابتی شدن حرکت می‌کند. در مورد قراردادها نیز علاوه بر پژو که با ایران‌خودرو قرارداد همکاری خود را منعقد کرد با 3 یا 4 گروه دیگر نیز در حال مذاکره هستیم.

چینی‌ها باید به سمت داخلی‌سازی بروند
محسن صالحی نیا معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت که برای بازدید از غرفه‌های نمایشگاه توانمندی‌های صنعت خودروی ایران به نمایشگاه بین‌المللی آمده بود در پاسخ به سؤال خبرنگار «ایران» مبنی بر اینکه چینی‌ها طی این مدت خیلی خوب توانستند در بازار ایران نفوذ کنند و با توجه به پررنگ شدن نقششان چه پیش‌بینی برای سال آینده از حضور آنها خواهید داشت گفت: چینی‌ها در صورتی می‌توانند ادامه حیات دهند که درصد داخلی‌سازی خود را در ایران افزایش دهند. اگر ساخت داخل با آهنگ تندتری دنبال شود آنها مزیت قیمتی خود را حفظ خواهند کرد و این امر به آنها امکان ادامه حیات می‌دهد. ولی اگر عکس این امر اتفاق بیفتد به مرور زمان شرکت‌های چینی کمرنگ و حذف خواهند شد.

تعرفه‌های گمرکی به گونه‌ای است که برای آنها داخلی‌سازی محصول به صرفه است. سؤال دیگر این بود که ایران با کدام خودروساز دیگر مذاکره خواهد کرد. صالحی نیا پاسخ داد: مذاکرات با فولکس واگن، کیا و هیوندای بسیار جدی شده است. ممکن است این شرکت‌ها با خودروسازان خصوصی هم همکاری خوبی داشته باشند. همچنین قرار است فیات با ایران خودرو گفت‌و‌گو کند. البته هنوز مذاکره‌ای صورت نگرفته است. رنو نیز تا سه ماه آینده با سایپا به توافق می‌رسد. توافق دو مجموعه منجر به استفاده از یکی از سایت‌های خودروسازی سایپا (پارس خودرو یا سایپا کاشان)خواهد شد. در حقیقت دو طرف قراردادی مانند پژو را دنبال می‌کنند. از آنجا که در جزئیات اختلاف‌های وجود داشت این قرارداد امضا نشد. اما چارچوب قرارداد طی چند روز اخیر نهایی خواهد شد.
 
رنو با ایران خودرو تولید مشترک انجام نمی‌دهد
مهدی جمالی مدیرعامل سایپا نیز در هنگام بازدید از نمایشگاه خودرو به چند سؤال ما جواب داد. هر چند جواب‌ها کوتاه بود اما توانست بخشی از ابهام‌ها را مرتفع کند. وی درباره مدل قرارداد سایپا با رنو گفت: قرارداد ما با رنو به صورت صددرصدی مانند ایران خودرو با پژو نخواهد بود. سعی تیم مذاکره‌کننده سایپا این است که امتیازات بیشتری از خودروساز فرانسوی بگیرد. حتی ما میزان سهام را 51 درصد به نفع سایپا و 49 درصد برای رنو تعریف کردیم. ما با رنو شریک خوبی خواهیم شد و این احتمال وجود دارد که اصلاً رنو با ایران خودرو در تولید خودرو مشارکتی نکند و تنها با سایپا شریک شود. همانگونه که قرار نیست سایپا با پژو وارد مذاکره شود و تنها با شرکت سیتروئن مذاکره خواهیم کرد.

وی اظهار داشت: مرکز طراحی این شرکت در حال تهیه دو پلتفرم است تا روی آن 20 محصول جدید را تولید کند. وی با بیان اینکه در بدو ورود خود به این شرکت با زیان انباشته شده 1066 هزار میلیارد ریالی روبه‌رو بودم، افزود: این زیان باعث شده بود که بسیاری از شرکت‌های زیرمجموعه به سمت ورشکستگی بروند اما با اصلاح ساختار توانستیم این زیان انباشته شده را کنترل کنیم. امروز شاهد این هستیم که شرکت سایپا و زیرمجموعه‌های آن بعد از تأیید بورس روزهای نویی را آغاز کنند. مدیرعامل سایپا با بیان اینکه شرکت سایپا در سال آینده با سود روبه‌رو خواهد شد گفت: 25 اسفند ماه امسال این شرکت سومین شرکت پرسرمایه در کشور بعد از فولاد مبارکه و بانک صادرات خواهد شد.
 
سه محصول جدید عرضه می‌کنیم
هاشم یکه زارع مدیرعامل ایران خودرو نیز در حاشیه بازدید نمایشگاه توانمندی‌های صنعت خودروی ایران هم گفت: نمایشگاه خودرو در سال‌های گذشته به صورت بین‌المللی و برای نمایش محصولات شرکت‌های خارجی بود، اما نمایشگاه فعلی با حضور خودروسازان داخلی، جایگاهی برای نمایش و ارائه دستاوردهای صنعت خودرو است. در این نمایشگاه گروه صنعتی ایران خودرو محصولات خود را عرضه کرده و با توجه به قراردادهایی که در سطح بین‌المللی دارد، تولید محصولات داخلی و محصولات شرکای خارجی مختلف با اختصاص 30 درصد از آن برای صادرات را برنامه‌ریزی کرده است. وی هدف گذاری برای صادرات 30 درصدی محصولات تولیدی را نشان دهنده جدیت خودروسازان برای ارتقای کیفیت قطعات و خودروها عنوان کرد و گفت: خودروها در صورت داشتن کیفیت مناسب قابلیت صادرات خواهند داشت.

وی افزود: نمایشگاه کوتاه‌ترین مسیر برای برقراری ارتباط با مخاطبان و مشتریان است و بی‌شک می‌تواند ما را در رسیدن به مهمترین هدف، ‌یعنی افزایش رضایتمندی مشتریان یاری رساند. مدیرعامل ایران خودرو تولید با ساخت داخل بالا را از جمله سرفصل‌های قراردادهای ایران خودرو با شرکت‌های خارجی دانست و گفت: باید ظرف چهار سال پس از تولید، میزان داخلی‌سازی به 70 درصد برسد. وی افزایش توانمندی‌ها و ارتقای سطح تکنولوژی قطعه سازان را از نتایج همکاری‌های بین‌المللی برشمرد و تأکید کرد: مجموعه سازها در زنجیره تأمین باید برای ادامه همکاری‌ها توان و ظرفیت تولید خود را افزایش دهند.

یکه زارع تحقق برنامه حوزه صنعت خودرو در برنامه 1404 را مؤثر در رشد شاخص‌های اقتصادی کشور دانست و گفت: ‌سرمایه‌گذاری در بخش خودروسازی و قطعه‌سازی حتماً منجر به اشتغال و رونق اقتصادی کشور خواهد شد. شرکت‌های خارجی استقبال زیادی برای حضور در بازار ایران دارند و پتانسیل این بازار را برای سرمایه‌گذاری و تولید محصول مناسب ارزیابی می‌کنند. وی برنامه تولید این شرکت را با تکیه بر برند ملی و داخلی، تولید محصولات شرکت‌های مشترک با بنز، پژو، سوزوکی، فیات و رنو دانست و گفت: در سال آینده سه محصول جدید با برند ایران خودرو و چند برند حاصل از همکاری مشترک با خودروسازان خارجی را به بازار عرضه خواهیم کرد.
 
جبران سال‌های تحریم
در کنار این نمایشگاه، سومین همایش بین‌المللی خودرو نیز برگزار شد. همایشی که بزرگان خودروسازی جهان گرد هم آمدند و با ارائه راهکارهای مختلف از شراکت‌هایی صحبت کردند که می‌تواند با سرعت عملیاتی شود. در شماره‌های بعدی روزنامه ایران گفت‌و‌گوی ما با برخی از مدیران خودروسازی می‌آید. خودروسازانی که دیگر مانند گذشته به ایران نگاه نمی‌کنند و تنها هدفشان این است که فرصت پیش آمده از دست نرود. آنها در مصاحبه‌هایشان خواستار این موضوع بودند که در مدت تحریم به‌اندازه کافی فرصت‌ها از بین رفت و حال باید 4 سال گذشته را در مدت یکسال احیا کرد. آنها نسبت به همکاری با ایران خوشبین هستند و گفتند ایران یک مدل منحصر به فرد است و آنقدر ویژگی دارد که بتوان با تمام سختگیری‌هایش به نتیجه مطلوب رسید.
 
نگاه مردم نسبت به خودروهای چینی تغییر کرده است
لی پن: یکی از بازدید‌کنندگان از کشور چین در هنگام بازدید از نمایشگاه خودرو گفت: تصور می‌کردم در این نمایشگاه محصولاتی ارائه شود که بسیار قدیمی باشد. اما ایران با مهندسی معکوس توانسته از عهده خیلی از کارها بر آید. ماشین‌آلاتی که در این نمایشگاه ارائه شده در سطح خوبی است و این گویای آن است که ایران می‌تواند خودروساز خوبی شود. موضوع دیگری که در این نمایشگاه به چشم می‌آمد نگاه مردم به خودروهای چینی بود. چند سال پیش که در ایران، نمایشگاه خودرو برگزار شده بود مردم نسبت به خودروهای چینی نگاه خاصی داشتند و معتقد بودند که به این خودروها نمی‌توان تکیه کرد اماحال به غیر از آنکه در خیابان‌های تهران خودروهای چینی به وفور دیده می‌شود در این نمایشگاه استقبال مردم از خودروهای چینی بیشتر شده است لذا می‌توان گفت کشور من در مورد حضور در ایران موفق عمل کرده است. مطمئناً سطح قیمت و کیفیت محصولات چینی به گونه‌ای است که مردم رضایت دارند.

همکاری مشترک ایران و ترکیه
محمد اورگل: یکی از بازدید‌کنندگان ترکیه‌ای که در تولید خودرو فعال است این‌گونه اظهار نظر کرد: ترکیه قرار است بعد جدیدی از همکاری‌ها با ایران را آغاز کند. همکاری در زمینه تولید خودرو از چند روز پیش کلید خورده است. لذا دو کشور قرار است در تولید و طراحی خودرو بزودی به جمع بندی‌های خوبی برسند. اگر ایران و ترکیه بتوانند در مرز مشترکشان سایت خودروسازی دایر کنند می‌توانند در منطقه به بیشترین حجم صادرات برسند. از زمانیکه تحریم‌های ایران برداشته شده است خیلی از کشورها برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کردند اما دولت ایران باید با کشورهایی مذاکرات خود را نهایی کند که در زمان تحریم همکاری خوبی داشته‌اند. بدین جهت معتقدم در همکاری مشترک اتفاق‌های خوبی خواهد افتاد که این امر به نفع دو کشور خواهد بود. وی اعتقاد داشت که ایران خودرو و سایپا در زمینه تولید خودرو به توانمندی‌های خوبی رسیده‌اند.

بازار و تکنولوژی منتظر نمی‌ماند
مارکو فابیانی: یکی دیگراز بازدید‌کنندگان ایتالیایی که در غرفه ایران خودرو می‌خواست خودروی دنا را مورد تست قرار دهد، گپی کوتاه با خبرنگار ما زد و یادآور شد: در گذشته ایران تنوع خودرو نداشت و محدودیت‌های مختلفی وجود داشت. اما طی چند سال اخیر خودروهای متعددی عرضه شده است. نه تنها بر تنوع خودروهای ایرانی افزوده شده بلکه خودروهای وارداتی هم اجازه پیدا کردند در این بازار حضور پیدا کنند. لذا همین امر باعث شده که سرمایه‌گذاران خارجی به ایران بیایند و بخواهند در این عرصه رقابت کنند. وی که در بخش قطعه‌سازی فعال است گفت: صنعت قطعه‌سازی ایران توانسته همپا با قطعه سازان جهانی پیشرفت کند. حتی زمانیکه شرکت‌ها قصد داشتند با یکدیگر مذاکره کنند قطعه سازان ایرانی اظهار داشتند که در مدت خیلی کوتاه می‌توانند قطعات حساس و سخت را تولید کنند. از این‌رو همکاری با ایران برای هر دو سودآور است. وی افزود: تنها مشکلی که در همکاری با ایران وجود دارد از دست دادن زمان است. شرکت‌های ایرانی در تصمیم گیری‌های خود بسیار کند عمل می‌کنند. این در حالی است که بازار و تکنولوژی منتظر نمی‌ماند.

ایران می‌تواند فرانسه را شریک اول خود کند
پیر لوگان: بازدید‌کننده فرانسوی که در شرکت پژو فعال بود گفت: شرکت پژو از اینکه تحریم‌ها برداشته شده خیلی خوشحال است چرا که طی سال‌های گذشته دو شرکت همکاری خوبی داشتند و توانسته بودند به فکر مشترک برسند. حال در این مقطع بهتر است که ایران، فرانسه را به عنوان شریک اول خود انتخاب کند تا سطح همکاری‌ها بیشتر شود. وی ادامه داد: متأسفانه سرعت رشد صنعت خودروی ایران به دلیل تحریم کم شد اما این چیزی نیست که قابل جبران نباشد.
خیلی از کشورها در مقطعی با چالش مواجه شدند اما با سرمایه‌گذاری و انتخاب شریک مناسب توانستند کاستی‌های خود را جبران کنند.