منطقه ٢٢ مدرسه ندارد!

کمبود مدرسه دولتی از گذشته تا امروز اغلب مربوط به مناطق روستایی دورافتاده و محروم بود؛ اما حالا در یکی از توسعه‌یافته‌ترین و بزرگ‌ترین منطقه‌های جغرافیایی تهران این مشکل به شکل دیگری بروز کرده است. منطقه نوپای ٢٢ تهران روز‌به‌روز به تعداد ساختمان‌های مسکونی و جمعیت آن افزوده می‌شود؛ اما از ساخت مدرسه جدید برای این میزان جمعیت خبر چندانی نیست.

به گزارش شرق، علاوه‌بر‌این به دلیل ارزش‌پیداکردن زمین در این نقطه از تهران، بخشی از مدارس منطقه ٢٢ از بین رفته است؛ به‌طوری‌که چند سال پیش مدرسه شهید خرازی در شهرک دانشگاه شریف در این منطقه به دلیل اینکه مالک این مدرسه تصمیم گرفت آن را تخریب کند و به‌جای مدرسه ساختمان مسکونی بسازد، از بین رفت و همچنین حیاط مدرسه سپیده کاشانی به دلیل قرارگرفتن در طرح راه‌سازی بزرگراه شهید حکیم تخریب شده است، مدرسه دیگر نیز در شهرک امید دژبان به یک مجتمع خصوصی واگذار شد. 

در‌این‌بین پرسش این است که چه کسی مسئول ساخت مدرسه برای این منطقه است؟ عده‌ای معتقد‌ند که آموزش‌وپرورش متولی ساخت مدرسه است، از سوی دیگر آموزش‌وپرورش توپ ساخت مدرسه را به زمین انبوه‌سازان مسکن و شهرداری منطقه می‌اندازد، از طرفی دیگر انبوه‌سازان نظر دیگری دارند. آنها ساخت مدرسه را برعهده شهرداری می‌دانند و ادعا می‌کنند شهرداری ٧٠ درصد زمین‌های‌شان را برای ساخت محیط‌های آموزشی و خدماتی گرفته است و فقط ٣٠ درصد این زمین‌ها را توانسته‌اند بسازند؛ اما در آن سوی ماجرا شهرداری نیز می‌گوید وزارت آموزش‌وپرورش متولی ساخت مدرسه است و باید در‌این‌خصوص پاسخ‌گو باشد.

حالا کمبود مدرسه در این محدوده کلان‌شهر تهران به جایی رسیده است که آموزش‌و‌پرورش از شهرداری منطقه ٢٢ به دستگاه قضائی شکایت کرده و آن‌طور که اسفندیار چهاربند، مدیر‌کل آموزش‌وپرورش شهر تهران، اعلام کرده بود اداره آموزش‌وپرورش از شهرداری منطقه ٢٢ به دلیل تبدیل فضای آموزشی به برج، به دادسرای انقلاب شکایت برده و همچنین برای هفت انبوه‌ساز مسکن در این منطقه حکم قضائی گرفته است.

تخلف از سوی شهرداری
برای اینکه از جزئیات این موضوع به شکل کامل آگاه شویم سراغ «هوشنگ میر‌شفیعی» مدیر اداره آموزش‌و‌پرورش منطقه ٥ که مدارس محدوده منطقه ٢٢ تهران را نیز پوشش می‌دهد، رفته‌ایم. او می‌گوید: «طبق ماده ١٨ قانون شوراهای آموزش‌وپرورش که در سال ١٣٧٢ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، تعاونی و شهرک‌های مسکونی بخش خصوصی و دولتی که اقدام به ساخت بیش از ٢٠٠ واحد مسکونی کنند، باید یک محیط آموزشی به‌عنوان سرانه آموزشی برای ساکنان واحدهای مسکونی طرح‌های‌شان در نظر بگیرند و بعد از ساخت محیط آموزشی، شهرداری آن منطقه باید محیط آموزشی‌ای را که انبوه‌سازان ساخته‌اند‌، تحویل بگیرد و سپس اقدام به صدور پایان کار طرح‌های ساختمانی انبوسازان کند و شهرداری آن محیط آموزشی‌ را در اختیار آموزش‌و‌پرورش قرار دهد؛ اما متأسفانه تاکنون توجهی به این قانون نشده است».

او ادامه می‌دهد: «واحد حقوقی اداره آموزش‌وپرورش منطقه پنج به‌دلیل بی‌توجهی انبوه‌سازان مسکن تصمیم گرفته است که از ١٧ انبوه‌ساز منطقه ٢٢ به دادگاه شکایت کند که توجهی به ساخت مدرسه نکرده‌اند. در‌این‌خصوص نیز بخشی از انبوه‌سازان در دفاع از خود در دادگاه مطرح کرده‌اند که در زمان صدور مجوز ساخت شهرک‌های‌شان، شهرداری٧٠ درصد زمین آنها را بابت سرانه‌های آموزشی و خدماتی گرفته است و هیچ‌گونه تعهدی برای ساخت مدرسه ندارند؛ البته تعدادی از انبوه‌سازان نیز توسط دادگاه محکوم شده‌اند که آنها به‌دلیل اینکه واحدهای مسکونی‌شان را به شهروندان فروخته‌اند و اموالی دیگر به نام انبوه‌سازان نیست، اداره آموزش‌و‌پرورش نمی‌تواند حکم دادگاه را اجرا کند؛ با وجود این اداره آموزش‌و‌پرورش منطقه ٢٢ دست‌ روی ‌دست نگذاشته است و کمبود مدرسه در منطقه ٢٢ را به مسئولان کشوری، ازجمله دفتر مقام معظم رهبری، معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری، دیوان محاسبات، استاندار تهران، شورای شهر، وزارت آموزش‌و‌پرورش، فرمانداری تهران و دادستان تهران اعلام کرده است تا اقدامی برای ساخت مدرسه جدید در این منطقه نوپا انجام شود.

بر‌‌‌ همین اساس دادستانی تهران و دیوان محاسبات به‌عنوان مدعی‌العموم شکایتی از شهرداری منطقه ٢٢ ثبت کرده است که در جلسه ابتدایی این پرونده، شهرداری منطقه، حاضر به شرکت نشده است.
مدیر اداره آموزش‌و‌پرورش این منطقه از شناسایی ٤٠ انبوه‌ساز مسکن جدید در منطقه ٢٢ که اقدامی برای ساخت مدرسه در طرح‌های عمرانی‌شان نکرده‌اند، اشاره می‌کند: «به‌تازگی در بررسی‌های ما ٤٠ انبوه‌ساز در منطقه ٢٢ اقدام به ساخت‌وساز ساختمان‌های مسکونی کرده‌اند که بیش از ١١١ هزار واحد مسکونی توسط آنها یا در حال اتمام است یا در حال اجرا، بنابراین برای این تعداد جمعیت که می‌خواهند ساکن شوند، باید ١٢٠ مدرسه ساخته شود که هنوز یک مدرسه نیز ساخته نشده است».

میرشفیعی به آمار تکان‌دهنده دیگر اشاره می‌کند و می‌افزاید: «اگر ١١١ هزار واحد مسکونی را که در حال ساخت است، در این منطقه ضرب در سه نفر دانش‌آموز در هریک از واحد‌های مسکونی کنیم، عددی حدود ٣٣٣ هزار نفر دانش‌آموز و طبق استانداردهای موجود سرانه هر سه دانش‌آموز ٤/٥ مترمربع بنا و هفت مترمربع زمین نیاز دارد که باید برای این تعداد دانش‌آموز یک‌میلیون‌و ٥٩٠هزارو ١١١ مترمربع بنای آموزشی و دومیلیون‌و ٣٤٧ هزارو ٥٠٦ مترمربع زمین برای محیط آموزشی باید در نظر بگیرند، که با یک حساب سرانگشتی این مساحت‌ها را جمع کنیم و ضربدر هزینه خرید زمین در این منطقه کنیم، آن وقت عددی بیشتر از ١٧ هزار میلیارد ریال می‌شود که شهرداری و انبوه‌سازان مسکن باید آن را پرداخت کنند.

نگرانی برای آینده این منطقه داریم
به‌گفته مدیر آموزش و پرورش منطقه ٥ درحال‌حاضر ٣٤ مدرسه دولتی و ١٩ مدرسه غیرانتفاعی در این منطقه فعالیت می‌کنند و مدارسی که وجود دارند زمانی ساخته شده‌اند که محدوده جغرافیایی منطقه ٢٢ توسط شهرداری منطقه ٥ اداره می‌شد و آن زمان شهرداری منطقه ٥ انبوه‌سازان را موظف می‌کرد به تعهداتشان برای ساخت مدرسه عمل کنند و سپس پایان کار به آنها می‌داد، اما از زمانی که شهرداری منطقه ٢٢ در این محدوده از شهر تهران راه‌اندازی شده است، به این روش عمل نکرده است. 

همچنین درحال‌حاضر ١٧٠‌ هزار نفر ساکن این منطقه هستند و اگر در نظر بگیریم ١٠ درصد جمعیت این منطقه دانش‌آموز باشند، حدود ١٧‌ هزار دانش‌آموز ساکن این منطقه هستند، این در حالی است که تا سال ١٣٩٧ جمعیت این منطقه به ٦٠٠ هزار نفر می‌رسد که با این جمعیت انبوه، نیازمند اقدام ضربتی برای راه‌اندازی مدرسه در این محدوده از پایتخت هستیم. 

او در پاسخ درباره اینکه شهرداری زمین‌هایی را به آموزش و پرورش اهدا کرده است، اما آموزش و پرورش اقدامی برای ساخت مدرسه نکرده است؟ پاسخ می‌دهد: «منظور مسئولان شهرداری ٣ قطعه زمینی است که متعلق به آموزش‌وپرورش است، اما چون سند این زمین‌ها را شهرداری به نام آموزش و پرورش واگذار نکرده است، بنابراین خیران مدرسه‌ساز و آموزش‌وپرورش نمی‌توانند اقدام به ساخت زمینی کنند که سند آن به نامشان نیست. 

وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه چرا اداره آموزش‌وپرورش مستقل برای این منطقه شهر تهران راه‌اندازی نمی‌شود؟ پاسخ می‌دهد: به دلیل اینکه در اصل ٤٤ قانون اساسی عنوان شده دولت نباید گسترش پیدا کند، وزارت آموزش‌وپرورش نمی‌تواند اداره آموزش و پرورش دیگری برای شهر تهران راه‌اندازی کند، مگر اینکه این موضوع در هیأت دولت به تصویب برسد و سپس در یک لایحه به مجلس شورای اسلامی اعلام شود و آن وقت مجلس مجوز راه‌اندازی اداره آموزش‌وپرورش منطقه ٢٢ را صادر کند.

شهرداری ٧٠ درصد زمین‌ها را برای فعالیت خدماتی می‌گیرد
اما انبوه‌سازان که در منطقه ٢٢ مشغول به فعالیت هستند، نظر دیگری درباره ساخت مدرسه در محدوده طرح‌های مسکونی‌شان دارند؛ آنها مسئولیت ساخت مدرسه را برعهده شهرداری می‌دانند و معتقدند شهرداری زمانی که برای جواز (مجوز) ساخت طرح‌های مسکونی اقدام به صدور آن می‌کند، ٧٠ درصد از زمین‌های انبوه‌سازان را به‌عنوان سرانه معابر شهری، فضای سبز، مسجد، مدرسه، درمانگاه و محیط‌های دیگر می‌گیرد و اجازه ساخت‌وساز را تنها در ٣٠ درصد زمین می‌دهد که در این خصوص «محمد تبریزی» یکی از انبوه‌سازان این منطقه می‌گوید: «اگر برای ساخت یک مجتمع، انبوه‌ساز بخواهد در یک زمین١٠هزارمترمربعی اقدام به ساخت کند، شهرداری تنها اجازه ساخت در محدوده سه هزار متر را می‌دهد و هفت هزار مترمربع دیگر را شهرداری در قالب ساخت محیط‌های خدماتی از انبوه‌ساز می‌گیرد، این در حالی است که قیمت هر مترمربع زمین حدود هفت میلیون تومان است».

«علی نصیری» از دیگر انبوه‌سازان این منطقه دلیل کمبود مدرسه در منطقه ٢٢ را مربوط به تحویل‌گرفتن ٧٠ درصد زمین‌های انبوه‌سازان از سوی شهرداری برای ساخت سرانه‌های خدماتی می‌داند و می‌گوید: «اگر شهرداری ٥٠ درصد از زمین انبوه‌سازان را برای ساخت معابر و فضای سبز در نظر بگیرد و اجازه ٥٠ درصد دیگر زمین را برای ساخت ساختمان بدهد، آن وقت انبوه‌سازان تمایل به ساخت محیط آموزشی دارند، اما نمی‌شود با این شرایط که ٣٠ درصد زمین را انبوه‌ساز بسازد و ٧٠ درصد دیگر را در اختیار شهرداری قرار دهد، انتظار داشت که انبوه‌ساز مدرسه، مسجد، محیط تجاری و خدماتی نیز در طرح ساختمانی‌اش در نظر بگیرد».

نصیری در پاسخ به سؤال خبرنگار ما که تمامی مناطق شهرداری‌های شهر تهران به شکل ٣٠درصد ساخت و ٧٠ درصد برای راه‌اندازی محیط‌های خدماتی در نظر می‌گیرد؟ پاسخ می‌دهد: «این نسبت تنها در منطقه ٢٢ است چراکه این منطقه هنوز به شکل کامل ساخته نشده است و زمین‌های زیادی برای طرح‌های ساختمان‌سازی انبوه دارد و در مناطق دیگر به دلیل کمبود زمین، این قانون اعمال نمی‌شود».او ادامه می‌دهد: در صورتی که اعضای شورای شهر تهران و مسئولان دیگر قانونی را به تصویب برسانند که سهم بیشتری از زمین‌های انبوه‌سازان کاربری ساخت مسکن داشته باشد، آن وقت انبوه‌سازان با اشتیاق اقدام به ساخت مدرسه می‌کنند، همان‌طور که در گذشته شاهد ساخت مدرسه توسط انبوه‌سازان این منطقه بوده‌ایم.

زمین رایگان برای ساخت مدرسه
کمبود مدرسه در بسیاری از محله‌های مسکونی منطقه ٢٢ احساس می‌شود؛ یکی از این محله‌ها، محله امید دژبان واقع در شمال بزرگراه شهیدهمت غرب است که چند وقت پیش اهالی این محله برای راه‌اندازی مدرسه در این محله به سراغ «قاسم مولایی» شهردار منطقه به‌عنوان بالاترین مقام اجرائی این محدوده از پایتخت رفته‌اند. او در جمع ساکنان این محله گفت: «شهرداری مسئول ساخت‌وساز مدرسه نیست و تنها به دلیل کمبود مدرسه در این منطقه به یاری آموزش و پرورش آمده است و تاکنون پنج زمین در محلات گوناگون منطقه را به آموزش‌وپرورش تحویل داده که متأسفانه آموزش و پرورش اقدامی به ساخت آن نکرده است».

او این موضوع را هم مطرح کرد که شهرداری کمک‌هایی به شکل مالی و تجهیزاتی به مدارس موجود منطقه می‌کند و درصورتی‌که آموزش‌وپرورش درخصوص ساخت مدرسه نیز همیاری بخواهد این کار را انجام می‌دهیم، اما وزارت آموزش و پرورش حتی تمایلی به این موضوع ندارد که آموزش و پرورش مستقلی برای این منطقه راه‌اندازی کند تا مطالبات دانش‌آموزان ساکن این منطقه از سوی آموزش و پرورش منطقه ٢٢ پیگیری و رسیدگی شود. 

شهردار این منطقه در حاشیه حضور اهالی شهرک امید دژبان در پاسخ به سؤال «شرق» درباره اینکه چرا برای انبوه‌سازان مسکن که اقدام به ساخت مدرسه نکرده‌اند، پایان کار صادر کرده‌اید؟ می‌گوید: «قانون ساخت مدرسه توسط انبوه‌سازان در سال‌های گذشته از سوی مجلس شورای اسلامی به دلیل رونق در بازار مسکن لغو شده است و دیگر نیازی نیست انبوه‌سازان مدرسه‌ای برای طرح‌های ساختمانی‌شان بسازند».