نشان دادن توانایی‌ها و اهمیت نقش سازهای کوبه‌ای در موسیقی ایرانی، دغدغه بسیاری از کوبه‌ای نوازان بوده و هست، اما این دلمشغولی‌ها، برای آن‌که به نتیجه‌ای مطلوب برسد نیازمند تلاش و ارائه آثاری است که ابعاد گسترده توانایی این سازها را به خوبی و آشکارا نشان دهد.
گروه «کلون زمان» به سرپرستی حمید قنبری با همین هدف شکل گرفت و حالا دومين اجرای خود را روز جمعه ٩ بهمن ماه در تالار رودکی روی صحنه می‌برد.
حمید قنبری، فارغ‌التحصیل رشته موسیقی است و بیش از 20 سال در زمینه تدریس، اجرا و پژوهش درباره سازهای کوبه‌ای تجربه‌اندوزی کرده است. انتشار کتاب، مقالات، آلبوم‌ها و اجراهای متعدد ـ به تنهایی و در کنار برجسته‌ترین هنرمندان موسیقی ـ حاصل تلاش‌های اوست.
به بهانه کنسرت پیش رو، با ایشان به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
محوریت کار شما در گروه «کلون زمان» ریتم است؛ چه کمبودی در این زمینه حس کردید یا چه چیز انگیزه‌ای شد تا چنین گروهی را تشکیل دهید؟
انتشار آلبوم‌های «کوتاه» و «پرهای زمزمه» در زمینة ریتم و سازهای کوبه‌ای که با همکاری دوستان هنرمندی چون پدرام خاورزمینی و فرشاد محمدی صورت گرفت برای من تجربیاتی بود که به ایجاد زاویه دیدی جدید در نحوة استفاده از سازهای کوبه‌ای منجر شد. در این راستا و در ادامه این روند تصمیم گرفتم یک گروه کوبه‌ای نواز را گرد هم جمع کنم تا ایده‌های جدیدتری را در زمینه اجرای متفاوت ریتم‌های ایرانی و سازهای کوبه‌ای ارائه کند.همچنين آلبومي در همين زمينه با نام (( در دام ريتم )) آماده انتشار مي باشد كه در روز ٣٠ بهمن ماه آيين رونمايي خواهد داشت.
آلبوم «پرهای زمزمه» با استقبال خوبی مواجه شد و بسیاری از قطعات آن را در کنسرت‌ها اجرا کردید.
بله، این آلبوم، دستاورد تلاش‌های جمعی گروه زمزمه بود. اعضای اصلی این گروه را ما سه نفر، یعنی من و پدرام خاورزمینی که نوازنده سازهای کوبه‌ای بودیم و فرشاد محمدی که سنتور می‌نواخت، تشکیل می‌دادیم. این گردهمایی در اصل، سه زاویه دید متفاوت را در کنار اشتراکاتی که با هم داشتیم، به تصویر می‌کشید. به همین علت، اگرچه آن آلبوم طرحی بود با موضوع اصلی ریتم، اما دارای تنوع و جذابیت هایی بود که طیف وسیعی از مخاطبان را در‌بر می‌گرفت.
ما در ابتدا به بهانه کنسرت در دانشگاه «کینگ» لندن کنار هم قرار گرفتیم که اجرای بسیار موفقی بود و در واقع استقبال خوب مخاطبان در آن کنسرت انگیزه‌ای شد برای اجراهای بعدی در کشورهای فرانسه، آلمان و ترکیه با حضور نوازندگانی از این کشورها و در نهایت ضبط آلبوم پرهای زمزمه سرانجام خوبی برای این همکاری‌ها شد.
از نظر خودتان ویژگی گروه کلون زمان یا تفاوت و تمایزش نسبت به گروه‌های مشابه چیست؟
این گروه همان طور که شما نیز اشاره کردید، با محوریت ریتم کار می‌کند اما این دلیل نمی‌شود که از سازهای ملودیک بهره نگیرد بلکه نوع نگاهش نسبت به ملودی و ریتم با آنچه تاکنون مرسوم بوده، متفاوت است. به این معنی که همیشه ریتم پیرو خط ملودی بوده ولی ما اینجا سعی کردیم برعکس آنچه متداول است، نقش اصلی را به دوش سازهای کوبه‌ای بگذاریم و نقش فرعی به عهده سازهای ملودیک باشد. این امر سبب می‌شد تا سازهای کوبه‌ای، به ویژه سازهای ایرانی بیش از پیش توان خود را به کار گیرد. ناگفته نماند که تک‌تک اعضای گروه و تلاش‌های آنها در شکل‌گیری این قطعات مؤثر بوده است.
از چه نوع سازهای کوبه‌ای در این گروه استفاده کرده‌اید؟
این سازها همگی سازهای کوبه‌ای ایرانی است از جمله تنبک، دف، دمام و دهل اما در مواردی ناگزیر شدیم از ساز بندیر که البته آن هم یک ساز شرقی است، استفاده کنیم؛ به این دلیل که کیفیت ساخت و صدای موسیقایی خوبی دارد. این ساز در کشورهای همسایه ساخته می‌شود ولی متاسفانه در ایران هنوز با کیفیت و صدادهی مطلوب ساخته نشده است.
گروه کلون زمان خواننده ندارد، آیا حضور خواننده خللی در اهداف و کارهای شما وارد می‌کرد؟
به هیچ وجه. همان طور که اشاره کردم گروه کلون زمان هدفش این نیست که صرفا از سازهای کوبه‌ای استفاده کند بلکه قرار است به سمت استقلال ریتمیک حرکت کند و ملودی مکمل آن باشد. بنابراین حضور خواننده نیز مانند وجود سازهای ملودیک در این گروه می‌تواند منتهی به خلق آثار زیبایی باز هم با محوریت ریتم شود اما دلیل این که این برنامه بدون کلام و خواننده اجرا می‌شود، ویژگی قطعاتی است که فعلاً در این مرحله شکل گرفته اما در مراحل بعدی و اجراهای دیگری که امیدواریم در آینده‌ای نزدیک صورت گیرد به احتمال زیاد از خواننده و موسیقی با کلام نیز بهره خواهیم گرفت اما با در نظر گرفتن هدف اصلی گروه یعنی نقش عمده و اساسی سازهای کوبه‌ای.
تمدید کنسرت «کلون زمان»
جمعه 9 بهمن
ساعت 20
تالار رودکی
فروش بليت در سايت ايران كنسرت
www.iranconcert.com
بخش اول: کلون زمان به سرپرستی حمید قنبری.
بخش دوم: چهارگان (چهارنوازی زهی ایرانی) به سرپرستی احسان ذبیحی فر.