با توزیع قسمت نهم سریال «شهرزاد» در شبکه نمایش خانگی همان اندک نگرانی که به خاطر دیالوگی درباره سفر به کرمان ایجاد شده بود منتفی شده و کارگردان هم البته توضیح داده عجله نکنید و منتظر قسمت های بعد باشید تا بدانید قضاوت بازیگر نقش منفی تا چه اندازه نادرست بوده است.
پس از حرف و حدیثهایی که مطرح شد نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی در تذکری به وزیر ارشاد این موضوع را مطرح کرد:
«اخیرا سریالی با عنوان "شهرزاد" به کارگردانی شخصی به اسم "ح. ف" در شبکه نمایش خانگی آمده که توهین جدی به مردم ولایتمدار و بصیر دیار کریمان، شهر کرمان است.»
وی که در دولت اول محمود احمدی نژاد وزیر علوم و تحقیقات و فناوری بوده گفته است: «این مسئله جای تاسف دارد که اجازه پخش چنین سریالهایی را میدهند و لازم است نسبت به جمعآوری آن اقدام کنند و ما نیز شکایت به قوه قضائیه را در دست پیگیری داریم».
ماجرا از این قرار است که در یکی از قسمتها شخصیت منفی سریال، توصیفی درباره کرمان 60 سال پیش دارد و کارگردان نیز توضیح داده همانگونه که دیگر سخنان و قضاوت های این شخص (شیرین/ دختر بزرگ آقا) نادرست است در قسمتهای بعد میبینیم که در روایت این سفر نیز درست نگفته است و چند قسمت دیگر این سوءتفاهم رفع میشود.
جدای این که این امکان وجود داشت که آن دیالوگ قدری دقیقتر بیان شود و مثلا اشارهای به کرمان نکنند چند نکته را میتوان یادآور شد:
اول: با نزدیک شدن به انتخابات مجلس شورای اسلامی برخی نمایندگان میکوشند از این طریق محبوبیت و مقبولیتی برای خود کسب کنند و در این میان دیواری کوتاه تر از هنرمندان پیدا نمیکنند. البته از آقای محمد مهدی زاهدی میتوان پرسید مگر مدام نمیگویید که پیش از انقلاب به شهرها و روستاها رسیدگی نمیشد و مگر این توصیف مربوط به سالهای پس از کودتای 28 مرداد و پیش از پیروزی انقلاب و از زبان یک شخصیت منفی نیست؟
پس چرا احساس توهین به شما دست داده است؟ از کجای توصیف شرایط و وضعیت 60 سال پیش آن هم از زبان شخصیت منفی سریال - که میتواند مثل دیگر قضاوتهای او نادرست باشد- احساس توهین به شما دست داده است؟ آیا جز این است که استانداردهای زندگی در 60 سال قبل با اکنون بسیار متفاوت بوده است؟
روایت استاد دکتر محمد علی اسلامی ندوشن از دوران کودکی خود را در کتاب «روزها» بخوانید تا بدانید 80 یا 90 سال قبل امکانات زندگی در مناطق مرکزی ایران چیزی در حد صفر بوده است و شاید صفر مطلق. البته که در دهه 30 به نسبت 20 سال قبل از آن تفاوت کرده بود اما با دهه 50 قابل قیاس نیست که درآمد نفت فوران کرد.
بهترین مرجع و منبع برای این مقایسه کتاب « تاریخ ایران مدرن» نوشته «یرواند آبراهامیان» است و اگر نقل اطلاعات مختلف از آن موجب اطاله کلام نمیشد شاخصهایی را می آوردیم که نشان میداد ایران در این شصت هفتاد سال چه تغییرات شگرفی به خود دیده است.
دوم: از نماینده کرمان که بالطبع داعیهدار دوستداری کرمان و کرمانیهاست میتوان پرسید در چهار سالی که وزیر علوم بوده برای نکوداشت مشهورترین کرمانی پژوهشگر و نویسنده دانشگاهی ایران – مرحوم باستانی پاریزی- چه کاری انجام داد و آیا اصلا اثری از او را خوانده است؟!
ما کرمان را با شخصیتهای فرهنگی آن مانند مرحوم باستانی پاریزی و هوشنگ مرادی کرمانی و محمد جواد حجتی کرمانی و با صنعت گرانی چون همایون صنعتیزاده و سیاسیون مشهور آن می شناسیم ولی این حساسیت را در تجلیل از آنان ندیدیم. شاید چون انتخابات مجلس نزدیک نبوده است.
سوم: «ح.ف» دیگر کیست؟ اگرمنظورتان«حسن فتحی» کارگردان مطرح سینما و تلویزیون ایران است که او حسن فتحی است نه ح.ف. متهم پرونده و بابک زنجانی نیست که با نامهای اختصاری نام او را میآورید! کارگردانی است که دارد پا جای پای علی حاتمی فقید می گذارد. چی را جمع آوری کنند؟ مگر با سرمایه و هنر مردم می توان این گونه بازی کرد؟!
مگر وقتی شما وزیر بودید مسوول تک تک کلماتی بودیدکه همه اعضای هیات علمی در همه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی بر زبان می آوردند که وزیر ارشاد را مسوول همه دیالوگ های تمام فیلم هاس سینمایی و شبکه نمایش خانگی میدانید؟!
چهارم: نشد این جماعت حرفی بزنند و کلماتی مانند «برخورد» و«شکایت» در آن نباشد! برخورد کنند که چی بشود؟ تا مردم بروند سریال علیرضاخان و لطیفه را از ماهوارهها دنبال کنند؟! چطور آن 4 کلمه دیالوگ را که نپسندیدید، شنیدید اما آن همه تصویر زیبا را ندیدید؟ تا به حال در کدام فیلم کودتای 28 مرداد این قدر تاثیر گذار و رسا به تصویر کشیده شده بود؟
«ح.ف» دیگر یعنی چه؟ واقعا موانست و مجالست و مصاحبت 4 ساله با آقای احمدی نژاد تا این اندازه باید بر روی ادب انسان تاثیر بگذارد؟
تا «تق»ی به توقی می خورد می گویند شکایت میکنیم. شما نماینده مجلس هستید و از همان تریبون هم می توانید اعتراض خود را مطرح کنید. چرا مدام می خواهید پای قوه قضاییه را به میان بکشید؟ چرا تصور می کنید شکایت از کارگردان محبوب و مطرحی چون حسن فتحی برای شما اعتبار آفرین و رای آور است؟
شمار بازدید کنندگان از صفحه مجازی ترانه علیدوستی بازیگر نقش «شهرزاد» از یک میلیون نفر فراتر رفته است. آخر کیست که دوستدار کرمان و کرمانی نباشد؟ اما دفاع هایی از جنس باستانی پاریزی و روایت های او درباره کرمان کجا و حساسیت نشان دادن هایی از جنس آقای زاهدی کجا؟
مردم کرمان در گستره تاریخ به سعه صدر شهرت دارند و این خصوصیت مردمان کویری است که دنیا را بسیارفراخ می بینند و کرمان و یزد و دیگر شهرهای کویری از این رو باصفاتی چون بزرگ منشی شناخته می شوند و کسی که افتخار نمایندگی مردم این سامان را دارد نیز مانند خود آنان باید بزرگ منشانه برخورد کند نه این که تقاضای برخورد داشته باشد و تهدید کند.
کرمان شخصیت های برجسته و صاحب قلمی دارد اما هیچ یک این گونه برنیاشفتند که آقای زاهدی و همین می تواند گواهی باشد بر این که مشکل هرگزبه آن حادی که آقای زاهدی تصور می کند نیست. در این سریال، دختر از دماغ فیل افتاده بزرگ آقا، جمله ای گفته که اگر از زبان شخصیت مثبت فیلم (شهرزاد) بیان شده بود قابل انتساب به کارگردان بود و نه از جانب خود او.
جالب این که کسانی که در حق شخصیت های بزرگ کرمان بالاترین جفاها را روا می دارند حالا به خاطر دیالوگی سینه چاک کرمان و مردم کرمان شده اند غافل از آن که بارزترین ویژگی مردمان کویر بلند نظری و سعه صدر آنان است و به اسم خیرخواهی آنان نمی توان بدِ دیگران را خواست.
کرمان و کرمان دوستی را با نوشته های باستانی پاریزی و سرمایه گذاری های همایون صنعتیزاده و قلم شیوای مرادی کرمانی و سیاست مداران ملی آن می شناسیم و بهانه گیری به خاطر گفته های یک نقش را نمی توانیم در این مجموعه قرار دهیم. چه کنیم؟ شاید این ناتوانی به خاطر این باشد که ما ریاضی دان منتخب جهان نشده ایم.
سریال شهرزاد خوشساخت است.خیلی. به خاطر آن زحمت کشیدهاند. خیلی. علی نصیریان بازی بسیار روانی دارد. بازیهای ترانه علیدوستی و شهاب حسینی هم درخشان است. صدای محسن چاووشی هم خوش نشسته است. این همه نکته خوب را رها کنیم و تنها به خاطر یک دیالوگ پروژهای را که میتواند ده ها میلیارد تومان فروش داشته باشد متوقف کنیم؟! هر چند که خوشبختانه این اتفاق نیفتاده است و عرضه ادامه دارد.
کاش آقای زاهدی هم اهل تماشا بود و این قدر به دنبال برخورد و شکایت نبود. راستی وقتی باستانی پاریزی درگذشت (هم او که بیش از نیم قرن برای کرمان و درباره کرمان نوشت و استاد بازنشسته و نامدار دانشگاه تهران هم بود) نماینده کرمان با سابقه تصدی وزارتخانه متصدی دانشگاهیان چقدر از او یاد کرد؟!
( شهروندی ار استان کرمان و نه شهر کرمان)