یادداشت دریافتی- محمد ماکویی؛ در تمامی سال‌های گذشته، بسیاری از آب‌های بطری شده «تحت نام و عنوان آب» معدنی به مردم فروخته می‌شدند بدون آنکه –انصافا- کسی معترض شده و یا از آن بد‌تر صدای شخصی در بیاید؟!
قطعا این سکوت و بی سرو صدایی نشات گرفته از نگرش مسئولین و دست اندرکارانی هم بود که به خوبی می‌دانستند که اغلب قریب به اتفاق هموطنانشان، بر خلاف مردمان سایر کشورهای دنیا، آب «معدنی» را به خاطر املاحش خریداری نکرده و آن را یا به خاطر آلودگی آبی که مزه‌اش زیر زبانشان رفته و یا به سبب شایعه ناپاکی آنکه صدایش به گوششان رسیده ابتیاع می‌نمایند!
چنین نگرشی ؛که متاسفانه چندان هم غلط نبود؛ موجب گردید که خریداران آب‌های معدنی، به تأسی از مسئولین و دست اندرکاران محترم، تمامی آب‌های بطری شده را هم به همان چشم آب معدنی ببینند!
این در حالی بود که حتی امروزه که قیمت تأمین و تصفیه و توزیع آب بالا رفته، متوسط هزینه تمام شده آب شرب؛ وفق فرمایشات مدیران محترم امور آب و فاضلاب؛ بیش از چیزی در محدوده ۷۰۰۰ الی ۱۰۰۰۰ ریال در ازای هر یک هزار لیتر نیست!
به عبارتی در حالی که هر لیتر آب آشامیدنی برای دولت دست بالا ده ریال آب می‌خورد، بخش خصوصی (یا احتمالاً شبه خصوصی) مجاز است آبی با همین کیفیت را داخل بطری کرده و در ازای چنین زحمتی، آب را به – دست پایین- هزار برابر قیمت تمام شده به فروش رسانیده و آن را بنا بر تمایل شخصی آب معدنی و یا آب بطری شده بداند و بنامد!؟؛ رقمی که برای آب معدنی زیادی بالاست و برای آب معمولی و یا همان آب شرب، به گونه‌ای باورنکردنی زیاد به نظر می‌رسد!
از این گذشته، در شرایطی که در تمامی نقاط دنیا ارزش آب معدنی به املاح آن است-که چه دارد و چه ندارد-برندهای آب معدنی توزیعی در داخل کشور ما تفاوت قابل ملاحظه قیمتی ندارند و این دقیقا به این می‌ماند که پیتزاهای هم اندازه یک رستوران بی‌توجه به اینکه مرغ و گوشت و سبزیجات و مخصوص و مخصوص سر آشپز باشند با یک قیمت به مشتری‌ها عرضه شوند!
عاملی که هم باعث می‌شود کسی خدای ناکرده به این فکر کند که با داشتن آشنا می‌تواند آب شیر داخل خانه‌شان را داخل بطری کرده و با برچسب زنی آن را به هزار برابر قیمتی که برایش آب می‌خورد به فروش برساند و هم سبب می‌گردد شخصی دنبال آن آب معدنی که املاحی بیش از سایر آب‌های معدنی موجود دارد و حتی می‌تواند در میان برندهای مشهور و شناخته شده جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد و یا نامی آشنا برای خود دست و پا نماید، نگردد!
از طرف دیگر اگر شما واقعا اهل آب معدنی باشید و بخواهید با در نظر گرفتن اطلاعات املاح مندرج در روی بطری‌ها، به انتخاب آب معدنی مورد علاقه‌تان دست بزنید، در نهایت کاری جز اینکه از خیرش بگذرید نخواهید کرد زیرا در حالیکه املاح درج شده بر روی بعضی بطری‌ها محدوده فلان قدر تا بهمان اندازه –که خیلی هم نزدیک هم نیستند-را در بر می‌گیرد، دیگر بطری‌ها املاح آب معدنی و یا آب بطری شده خود را رقمی ثابت و یا همان فیکس فرنگی‌ها اعلام کرده‌اند!) باز خدا پدر بعضی‌هایشان را بیامرزد که آگاهی داده‌اند که این عدد، متوسط بوده و بنابراین امکان اینکه رقم درج شده بالا و پایین شود موجود است!)
جدا از این موضوع، تنها با شمارش تعداد املاح مندرج در روی بطری‌ها که اطلاع از مقادیرشان برای مشتری‌ها مجاز دانسته شده، متوجه خواهید شد که برخی آب معدنی‌ها تعداد املاحی را شایسته اطلاع رسانی دانسته‌اند که به اصطلاح تومنی صنار با شمار املاح مندرج در بطری‌های دیگر برند‌ها توفیر دارد!
بگذریم از اینکه اگر در برندی مثلا جای خالی سدیم به شدت احساس می‌شود، برند دیگر ترجیح داده که از میان املاح، از نیترات اصلا و ابدا ذکر خیری به میان نیاورد! موضوعی که باعث می‌شود به این فکر کنیم که در زمینه اطلاع رسانی بایسته و شایسته دست تولیدکنندگان زیادی باز بوده است!
در کنار املاح و ارقام مندرج در روی بطری‌ها که همه‌مان ریز می‌بینیمشان!؟ و بنابراین تنها پس از خریداری کالا و در پی مطالعه‌ای خانگی می‌توانیم مطلع شویم که از میان آب معدنی‌ها کدام بهتر است، باید اذعان داشت که حتی واحد سنجش مقادیر نیز در اختیار تولید کنندگان بوده و به همین مناسبت برخی از آن‌ها توانسته‌اند مثلا با اعلام نیترات بر حسب ازت (نیترات در کشور ما عموما بر حسب نیترات عنوان می‌شود)، میزان آن را چهار و نیم برابر کمتر نشان مشتری دهند و این تازه در حالی است که نیترات برایشان در زمره محتویات ممنوعه‌ای که اطلاع از مقدارش برای مشتری‌ها لزومی ندارد، نباشد!
با این حساب است که در حالی که بسیاری از مردم به وزارت بهداشت دست مریزاد گفته و امیدوارند سخت گیری صورت گرفته در مورد آب معدنی و یا بهتر بگوییم آب بطری شده دماوند، گریبان سایر آب‌های بطری شده و معدنی را هم بگیرد.
هستند کسانی که معتقدند وزارت بهداشت و یا هر نهاد متولی دیگری می‌بایست قبل از هر اقدامی به آشفته بازار آب‌های معدنی و بطری شده توزیعی سامان داده و تولید کنندگان آن‌ها را ملزم نماید که با پیروی از استانداردی یکسان و دادن ظاهری مشخص به آب‌های معدنی و بطری شده که براحتی قابل تفکیک از هم باشند، دست مشتری‌ها را باز بگذارند که به انتخابی آگاهانه از میان برند‌هایشان دست بزنند.