حاج مرتضی باقری ار مدیران باسابقه حج که سالهای متوالی تجربه حضور در مناسک حج را داشته و عمدتا کاروان حجاج ایرانی مقیم خارج از کشور را مدیریت می کند، در گزارشی به مشاهداتش از حادثه خونین منا و ارزیابی آن بر اساس تجربیات گذشته اش پرداخت.
به گزارش مهر، متن کامل این گزارش بدین شرح است:
باسمه تعالی
امروز عید قربان ۲ مهر ۱۳۹۴ طبق معمول، حاجیان از مشعرالحرام بسمت منی حرکت نموده و سپس بسمت جمرات محل سنگ زدن به شیطان راهی انتهای منی شدند.
علیرغم اینکه امسال تعداد حاجیان کمتر از سنوات گذشته است ولی طبق تجربه بیش از ۳۰ سفر حضور در حج احساس کردم شرایط غیر عادی است و ازدحام کاملا غیر طبیعی است. در مسیر جمرات در چند نقطه بخاطر ازدحام متوقف شدیم. گرمای شدید هم مزید بر علت بود. بنده سریعا نفرات حاجی گروهم را بقطار کرده و با شکافتن جمعیت بجلو حرکت کردیم و در واقع از معرکه خارج شدیم.
وقتی به جمره عقبه(شیطان بزرگ) رسیدیم شرایط خیلی سخت تر از سنوات قبل نبود یعنی اینکه ازدحام مسیر یک اتفاق غیر عادی و ناهماهنگ با اطراف جمرات بوده است ...
در خیابانی که عمدتا ایرانیها، افریقاییها. هندی ها. پاکستانی ها به سمت جمرات حرکت میکنند کاملا وضعیت غیر عادی محسوس بوده و بهم خوردن حال حجاج از ازدحام، ترافیک، نبود آب اشامیدنی و بسته بودن راههای خروجی خیابان بسمت جمرات شرایط ایجاد اتفاق وحشتناک کشتار حجاج را رقم زد.
علیرغم انکه عربستان از نیروی هوایی و هلیکوپتر برای خدمات رسانی به حج بهره می برد هیچگونه نظارتی بر این بخش که مهمترین و شلوغ ترین بخش مناسک حج است صورت نگرفت والا با نظارت هوایی وقتی ازدحام جمعیت مشاهده شد می توانستند عقبه جمعیت را قطع و جمعیت را به خیابانهای اطراف و همچنین محل کاروانهای مصری و افریقایی اطراف خیابان هدایت کنند.
تمام نیروهای پلیس از افراد با سن کم تشکیل شده و فقدان تجربه و پختگی در برخورد به بحران مشهود بود.
کمترین آمادگی در نیروهای عربستانی مشاهده نمی شد، بطوریکه با تاخیر چند ساعته صرفا بانتقال کشته ها پرداختند و بسیاری از مجروحین در بین کشته ها زنده زنده مرگ دلخراش را تجربه کردند.
سخنان افرادی که عصر برای شناسایی جنازه ها به مناطق مختلف رفته اند از نفس کشیدن مجروحان و استفراغ خون حکایت دارند.
اتفاق تقریبا ساعت ۸ و ۴۵ دقیقه صبح رخ داد ولی ساعت ۴ عصر نبض مرده ها و مجروحان را می گرفتند.
عربستان سابقه مختومه ساختن چنین پرونده هایی را دارد از جمله سال ۱۳۶۶ کشتار مکه و ۱۳۶۸ کشتار در تونل معیصم در منی.
بعد از ظهر نیروهای باتجربه و مسن تر وارد صحنه شدند که البته کمی به جمع کردن صحنه کمک کرده است.
جو عمومی مکه و در بین حجاج بشدت خراب و ترس و استرس حاکم شده است احتمال اتفاقات بعدی از جمله در مسجدالحرام می رود.
یعنی با مختصر سر و صدا مردم وحشت زده پا بفرار گذاشته و له و کشته شدن زیر دست و پا اتفاق مورد توقع است.
بنظر حقیر حداقل ماجرا از اهمال کاری و عدم دقت نیروهای عربستان با توجه به تلاقی شرایط گرمی هوا با ازدحام در شلوغ ترین بخش اعمال حج صورت گرفته و پوشش دادن این نقض حرمت شهر مکه و منی که جزء حرم محسوب می شود به قضا و قدر الهی فقط یک خیانت است.
حقیر امروز بر جنازه هایی اشک ریختم که دیروز در سرزمین عرفات در مقابل خداوند سبحان دست به تضرع بودیم ...
اگه هر کدومشون یه هارد اکسترنال هم داشتن با یه حرکت سریع کات و پیست از صحنه کاملا خارج میشدن