معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر ضمن ابراز نگرانی از افزایش 33 درصدی مرگ و میر زنان معتاد، توضیحاتی درباره دو داروی شبه مخدر «بوپرونورفین» و «آکسی کدون» ارائه کرد.
دکتر پرویز افشار در مراسم افتتاحیه چهارمین همایش بین المللی دانش اعتیاد با بیان اینکه در این همایش حدود 2000 نفر ثبت نام و حداقل 1500 نفر شرکت می‌کنند، گفت: سخنرانان بین المللی از کشورهای اروپایی، آمریکایی و غیره نیز در این کنگره حضور دارند. این کنگره یک همایش عام است و به همه جنبه‌های جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی اعتیاد می پردازد. همچنین درباره مداخلات اعتیاد، درمان آن و سیاستگذاریهای لازم برای اعتیاد و غیره را در پنل‌های تخصصی دنبال می‌کنیم.
وی در پاسخ به اینکه مشکلات عمده در زمینه اعتیاد در کشورمان چیست؟ اظهار کرد: دو مشکل اساسی در این زمینه وجود دارد؛ اول تغییر الگوی مصرف است که در طول پنج سال گذشته از مصرف مواد سنتی به سمت مصرف مواد صنعتی می‌رود و این نگران کننده است. دومین نگرانی این است که گروههای آسیب پذیر مانند زنان و کودکان از این تغییر الگوی مصرف متزلزل می شوند به طوری که در حال حاضر شاهدیم که شیوع اعتیاد بین زنان طی 10 سال گذشته حدود دو برابر شده است.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: شیوع اعتیاد در بین زنان در سال 1380 پنج درصد بوده اما این میزان در سال 90 به 9 درصد رسیده است؛ بنابراین لازم است در گروههای نوجوانان و جوانان به ویژه در دوران بلوغ مصونیت ایجاد کنیم چرا که اگر مداخلات مناسب در این زمینه انجام شود می‌تواند میزان آسیب پذیری در این گروه‌ها و سنین را کاهش دهد.
افشار با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی آموزش و پرورش برای آموزش مهارتهای پیشگیری از اعتیاد، گفت: البته بضاعت آموزش و پرورش برای این امر کفایت نمی کند و به همین دلیل اصرار داریم بخش غیردولتی نیز وارد گود شود تا بتوانند مداخلات خوبی را در وزارت آموزش و پرورش و مدارس شکل دهند و توسعه آموزش در این حوزه را داشته باشیم.
وی با اشاره به راهکار دیگری در این زمینه افزود: تفاهمنامه‌ای را با دانشگاه تربیت مدرس امضا کردیم تا از طریق این تفاهمنامه بتوانیم افرادی را که وارد این دانشگاه می شوند آموزش دهیم و مهارتهای پیشگیری از اعتیاد و آسیبهای اجتماعی را به آنها یاد دهیم تا بتوانند معلمی دوگانه باشند و علاوه بر درس این مهارتها را نیز به دانش آموزان ارائه دهند.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر ریاست جمهوری در خصوص شایع ترین موادمخدر مصرفی در کشور، گفت: بر اساس آخرین آمار، شایع ترین ماده مصرفی در کشور تریاک است اما باید بگوییم که تغییر الگوی مصرف شتابان بوده به طوریکه در سال 80 یک تا سه درصد از مصرف کنندگان، مواد صنعتی مصرف می کردند اما در حال حاضر این میزان به 25 تا 30 درصد رسیده است و خطرات جدی را به دنبال دارد و ممکن است مصرف کنندگان را به سمت مصرف چنددارویی و مصرف داروهایی مانند "ترامادول" سوق دهد که در این صورت هم درمان را پیچیده می کند و هم رفتارهای پرخطر را افزایش داده و مرگ و میر در این گروه را نیز بالا می برد.
افزایش 33 درصدی مرگ و میر زنان معتاد در سال 93افشار ادامه داد: بعد از مواد صنعتی شیشه، روان گردانها و قرص‌هایی مانند ترامادول در ردیف سوم و چهارم مصرف هستند.
وی در پاسخ به سوالی درباره میزان مرگ و میر ناشی از اعتیاد در کشور، گفت: اعلام آمار مرگ و میر بر عهده سازمان پزشکی قانونی است که هر ساله بر اساس بررسی جنازه‌ها این آمار را اعلام می کند. طبق آمار اعلام شده در سال 93 نسب به 92 افزایش مرگ و میر معتادان را به میزان زیاد نداشتیم و این افزایش حدود یک درصد بود اما این در حالی است که میزان مرگ و میر در بین معتادان زن در سال 93 نسبت به سال 92، 33 درصد افزایش داشته و این عدد نگران کننده است.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره بر لزوم اطلاع رسانی در این مورد، گفت: اعتیاد زنان بیشتر از طریق آرایشگاههای زنانه، سالن‌های زنان و غیره ایجاد می شود به طوریکه با استفاده از داروهای کاهش وزن یا داروهایی دیگر آنها را به سمت اعتیاد سوق داده و بعد به سمت سوء مصرف می روند بنابراین این سوء مصرف در زنان ناشی از مصرف چند دارویی است.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره ورود دو داروی جدید شبه مخدر «بوپرونورفین» و «آکسی کدون» به چرخه دارویی کشور، گفت: ما درباره ورود هر دارویی که کاربرد دوگانه دارد به چرخه دارویی کشور نگرانیم و باید اطمینان داشته باشیم که هر دارویی که وارد این چرخه می شود نشت نمی کند. این موضوع را با سازمان غذا و دارو مطرح کردیم و قرار شد بخشنامه این دو دارو مسکوت بماند و در دو هفته آینده جلسه‌ای در این مورد داشته باشیم و بعد از آن تصمیم گیری شود.
افشار افزود: اگر بنا باشد دارویی وارد چرخه دارویی کشور شود وزارت بهداشت باید آن را کنترل کند تا شاهد نشت آن نباشیم. نگرانی که در زمینه ترامادول داشتیم این بود که این دارو ابتدا به عنوان ضد درد وارد چرخه دارویی شد اما در حال حاضر شاهد سوء مصرف آن هستیم. البته در مورد ترامادول با کنترل وزارت بهداشت عرضه آن به شدت کم شده اما هنوز اعتیاد آن از بین نرفته و شاهدیم که از کشورهایی مانند پاکستان به کشور وارد می شود چرا که تقاضا و نیاز آن وجود دارد بنابراین عرضه هم وجود دارد.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: امیدواریم یک مساله مشابه اینچنینی برای داروهای ضددرد ایجاد نشود بنابراین اگر مطمئن باشیم نشت نمی کند و تضمینی در این مورد وجود داشته باشد، مشکلی نداریم.
وی با بیان اینکه باید نشت این داروها را به حداقل برسانیم، افزود: باید مطمئن باشیم که سیستم از طریق هولوگرام و سیستمهای هوشمند روی این داروها نظارت دارد و این نظارت قابل پیگیری باشد و مطمئن باشیم که این داروها فقط به دست بیماران نیازمند برسد.