دریاچه قربانی آلبالو؟!

 آلبالوکاران شهرستان شبستر امسال با تولید چهار هزار و 200 تن آلبالو، بیشترین تولید این محصول در آذربایجان شرقی را به خود اختصاص دادند.

به گزارش ایسنا، شهرهای تسوج، بندر شرفخانه، کوزه کنان و روستاهای علی بیگلو کوشک و کافی الملک از جمله روستاهای حاشیه دریاچه ارومیه هستند که کشت آلبالو بیش از سایر روستاهای استان در آن رواج دارد و چند سال متمادی است که کاشت این میوه به عنوان یکی از محصولاتی که بیشترین آب را مصرف می کند در روستاهای استان افزایش یافته است.

مدیر عامل تشکل زیست محیطی انجمن سبز اندیشان تبریز با بیان اینکه کاشت محصولاتی از قبیل آلبالو و هلو به دلیل نیاز به آب فراوان نباید در حوزه دریاچه انجام شود گفت: متاسفانه کاشت این دو محصول به ویژه در منطقه شبستر در حال افزایش است که باعث کاهش آب موجود در منطقه شده است.

مهناز اسلامی ابراز کرد: نوع کشاورزی موجود در این منطقه نیز اکثرا به صورت غرقابی است و از سیستم جدید و پایدار کشاورزی استفاده نشده است.

کاشت آلبالو و هلو در حوضه دریاچه ارومیه با نیاز آبی منطقه همخوانی ندارد
وی با بیان اینکه مساحت زیر کشت دو محصول آلبالو و هلو در شبستر بسیار بالاست و روز به روز نیزافزایش می یابد، ادامه داد: به عقیده اکثر فعالان زیست محیطی و کارشناسان این حوزه، کاشت های ذکر شده با نیاز آبی حوضه دریاچه ارومیه همخوانی ندارد و باعث افزایش بی رویه آب کم موجود شده است.

وی تصریح کرد: متاسفانه برخی مسئولان و مردم برداشت چهار هزار و 500 تن آلبالو را جزو افتخارات کشاورزی استان و کشاورزان استان می دانند!.

اسلامی اظهار کرد: پیشنهاد می کنیم مسئولان دردرجه اول برای تحقق کشاورزی اصلاح شده و پایدار، بیش از پیش تلاش کنند. باید نحوه آبیاری و کل سیستم کاشت و داشت و برداشت تغییر یافته و به سیستم نوین و پایدار تبدیل شود.

وی ادامه داد: استفاده از آبیاری تحت فشار، کنترل برداشت آب از منابع آبی، استفاده از سوپر جاذب ها برای تامین نیاز آبی محصولات و به ویژه کاشت محصولات منطبق بر اکوسیستم منطقه با درجه مقاومت کم آبی باید از مهم ترین اولویت های حوزه کشاورزی برای نجات دریاچه ارومیه باشد.

آیا حاضرید به خاطر سود و منافع خودتان با زندگی حداقل شش میلیون نفر بازی کنید؟

وی خطاب به کشاورزان سایت دریاچه ارومیه گفت: آیا حاضرید به خاطر سود و منافع خودتان با زندگی حداقل شش میلیون نفر بازی کنید؟ آیا به قیمت نابودی منطقه حاضرید خانه خود را آباد کنید؟ مسلما هرگز راضی به این کار نیستید...

وی ادامه داد: پس بهتر است که همه با هم از دولت و به ویژه ستاد احیای دریاچه ارومیه بخواهیم هرچه سریعتر سیستم آبیاری نوین و تمامی بسترهای لازم را فراهم کند تا هم کشاورزان بتوانند به حیات و فعالیت خود ادامه دهند و هم بتوانیم سهم آب دریاچه را به آن بازگردانیم چرا که میزان مصارف بی رویه آب در حوزه کشاورزی یکی از مهم ترین عوامل نابودی دریاچه بوده و تغییر بهینه الگوی مصرف آب هم در حوزه کشاورزی و هم در حوزه فضای سبز شهری و هم در مصارف خانگی از مهم ترین راهکارهای احیای دریاچه است.

اسلامی همچنین خطاب به دولتمردان گفت: ما خواستار جدیت بیش از پیش دولتمردان در اجرای مصوبات نجات دریاچه ارومیه هستیم و استفاده از حضور و توان نهادهای مدنی و مشارکت مردم را شرط قطعی موفقیت در این برنامه می دانیم.

وی افزود: دولت باید با برنامه های قاطعانه و حتی آمرانه، سهم آب دریاچه را از زیاده طلبان منطقه که به سهم خود باعث خشک شدن دریاچه شده اند بگیرد، احیای دریاچه تنها با مدیریت صحیح و دلسوزانه در خود منطقه و با استفاده از پتانسیل خود حوضه مقدور است و نیازی به پیشنهادات مختلف انتقال آب که باعث اتلاف وقت و انرژی می شود نیست.

توسعه باغات در شهرستان ها و روستاهای حوضه دریاچه ارومیه ممنوع است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه توسعه باغات در شهرستان ها و روستاهای حوضه دریاچه ارومیه ممنوع است، گفت: طبق هماهنگی هایی که با شرکت آب منطقه ای استان و فرمانداران شهرستان ها به عمل آمده، کشاورزان متخلف در حوضه آبریز دریاچه به مراجع قضایی معرفی می شوند.

ایرانی فام افزود: برخورد با افرادی که باعث تغییر کاربری اراضی می شوند نیز از مهم ترین اولویت های ما در راستای حفظ وضعیت موجود و تلاش در راستای بهبود وضعیت دریاچه است.

حذف باغات موجود، نه منطقی است و نه قانونی
وی در واکنش به این سوال که " چرا نباید کاشت محصولاتی همچون آلبالو و هلو که بیش از حد، آب مصرف می کنند در اولویت اهداف نهادهای مسئول قرار گیرد" ادامه داد: حذف باغات موجود، نه منطقی است و نه قانونی. ولی در حال حاضر به هیچ کشاورزی در این حوضه، اجازه کاشت جدید محصولاتی همچون آلبالو و هلو داده نمی شود. کشاورزان سابق این محصولات نیز حق دارند از سرمایه خود استفاده کرده و سود ببرند.!

وی تصریح کرد: برای کشاورزانی که از سال های گذشته و به صورت قانونی، کاشت محصولات فوق الذکر رادر اراضی خود انجام می دهند، راهکارهای صرفه جویی در مصرف آب و مدیریت بهینه را آموزش می دهیم.

کاهش سالیانه 5 درصد از حق آبه کشاورزان
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نصب کنتورهای حجمی در اراضی کشاورزی را بهترین راهکار برای کنترل مصرف آب در حوزه کشاورزی دانست و ادامه داد: کاهش پنج درصد از حق آبه موجود به صورت سالیانه یکی از مهم ترین اولویت های متولیان امر کشاورزی است و تا پنج سال آینده، بیش از 40 درصد پروانه ها اصلاح می شوند.

ایرانی فام با اشاره به طرح اصلاح الگوی کشت در حوضه دریاچه ارومیه ابراز کرد: اصلاح الگوی کشت، به صورت دستوری امکان پذیر نیست و باید یکسری بسترسازی های لازم در این خصوص انجام گیرد.

وی با انتقاد از عملکرد برخی از کشاورزان حوضه دریاچه تصریح کرد: متاسفانه در برخی موارد، تعدادی از کشاورزان توجهی به آموزش های ارائه شده از سوی سازمان جهاد کشاورزی در خصوص استفاده بهینه از منابع آبی و اصلاح الگوی کشت نمی کنند و متناسب با نیاز بازار، به کشت محصولات کشاورزی هرچند پر مصرف اقدام می کنند.

کاشت محصولات کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه نیازمند بازنگری است
شهروز افخمی، نماینده مردم ملکان در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: آلبالو و هلو از محصولات بومی حوزه دریاچه ارومیه و بخصوص در غرب آن است که از چند سال گذشته کاشت آن انجام می شود ولی در شرایط فعلی که بحران آب در استان وجود دارد باید در کاشت محصولات در این بخش بازنگری کرد.

وی ادامه داد: تغییر نوع محصول کاشتنی و کنترل اضافه برداشت آب در منطقه می تواند بسیاری از مشکلات موجود در حوزه کشاورزی را بهبود بخشد که این امر می تواند در احیای مجدد و سریع دریاچه ارومیه نقش مهمی داشته باشد.

وی گفت: متولیان امر کشاورزی باید نظارت بر برداشت آب و کاشت محصولاتی همچون بادام و گردو و سایر محصولاتی را که نیاز کمی به آب دارند در سر لوحه اهداف و برنامه های خود قرار دهند.

نماینده مردم ملکان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم جلوگیری از احداث و توسعه باغات جدید در حوزه دریاچه ارومیه تصریح کرد: بی توجهی به اصلاح الگوی کشت در منطقه و عدم استفاده بهینه از مصرف آب می تواند صدمات جبران ناپذیری در آینده دریاچه ارومیه و کشاورزی منطقه داشته باشد.

بر اساس این گزارش؛ وضعیت منابع آبی در حوضه دریاچه ارومیه بحرانی است چرا که در اثر استفاده بیش از حد از آب های سطحی و زیر زمینی موجود در منطقه، میزان آب، کاهش و غلظت نمک آن افزایش یافته است که اگر سیاست های عملی در این خصوص اتخاذ نشده و کشاورزان به اهمیت موضوع، پی نبرند در آینده ای نه چندان دور، شاهد نابودی کشاورزی در حوضه دریاچه و سرایت آن به سایر شهرستان ها خواهیم بود.