قمار در بورس

فرارو- "سیاست‌های دولت باعث رشد سفته‌بازی و نوسان گیری در بورس است." یک کارشناس بازار سرمایه بابیان این مطلب گفت: ریسک بالای سرمایه‌گذاری سبب شده است که فعالان بازار به دنبال کسب سودهای کوتاه‌مدت و سفته‌بازی بروند.

بازار سرمایه در یک ماه و نیم گذشته عملکردی برخلاف انتظار داشته است. به عبارتی آن‌طور که انتظار می‌رفت بعد از توافق هسته‌ای شاهد رشد شاخص و افزایش معاملات و استقبال سرمایه‌گذاران نبودیم. سرمایه‌های موجود در بازار کمی دست‌به‌دست شد و بالا و پایین‌های شاخص نیز چندان قابل‌توجه نبود. علاوه بر این مشاهده می‌شود که گرایش فعالان بازار بیش از آنکه به سمت سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت باشد به‌سوی نوسان گیری و سفته‌بازی است.

به عقیده کارشناسان و به گزارش رسانه‌های اقتصادی از جذابیت تحلیل‌های بنیادی که عموماً روندهای طولانی‌مدت تری را پیش‌بینی می‌کنند، کاسته شده است و بسیاری از معامله‌گران به سمت تحلیل‌های تکنیکال و کسب سودهای کوتاه‌مدت روی آورده‌اند. این درحالی‌که است که این نوع معامله‌گری در جهان عموماً توسط حرفه‌ای‌های بازار انجام می‌شود که البته آنان نیز، عمدتاً در بازه بلندمدت با زیان‌های بزرگی مواجه می‌شوند؛ اما در بورس تهران، بسیاری از سهامداران حقیقی و بعضاً نوپا اقدام به نوسان گیری روزانه می‌کنند. این مسئله نه‌تنها ممکن است زیان فردی سهامداران را در آینده به همراه داشته باشد، بلکه با افزایش جمعیت افراد زیان‌دیده، می‌تواند بی اطمینانی به بازار سهام را تشدید کند.

علیرضا عسگری مارانی مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران در گفت‌وگو با فرارو در این خصوص توضیح داد: تفاوت بین قمار، سفته‌بازی و نوسان گیری و سرمایه‌گذاری در حکومت زمان است و این سه در همه اقتصادهای دنیا وجود دارد. قمار یک دقیقه یا کمتر طول می‌کشد، در نوسان گیری زمانی یکی‌دوروزه موردنیاز است و در سرمایه‌گذاری باید برای سودهی زمان بیشتری صرف کرد.

وی افزود: سفته‌بازی و نوسان گیری با علوم و دانش و پذیرش ریسک مدیریت‌شده کار نمی‌کند درحالی‌که سرمایه‌گذاری به‌صورتی است که وجوهی را در بخش‌های تولید صرف کرده و در بلندمدت به سود می‌رسید.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقش سیاست‌گذاری‌های دولت در بازار سرمایه گفت: دولت‌ها از طریق سیاست‌گذاری‌های خود مردم را از قمار و سفته‌بازی دور کرده و به سمت سرمایه‌گذاری هدایت می‌کنند. به‌عنوان‌مثال در دنیا اگر ملکی که خریده‌اید ظرف یک سال بفروشید باید مالیات بیشتری نسبت به آنکه ظرف پنج سال بفروشید، بپردازید. در خصوص سهام همین‌طور است. مثلاً معافیت مالیاتی را به سرمایه‌گذاری در بخش‌های توسعه‌ای اختصاص می‌دهند.

عسگری مارانی در خصوص شرایط کنونی بازار سرمایه گفت: تکذیب نمی‌کنم که نوسان گیری و سفته‌بازی صورت می‌گیرد. سیاست‌های دولت و شرایط اقتصادی کشور سبب شده است که علی‌رغم میل باطنی دولت برخی از صاحبان سرمایه به سمت نوسان گیری و سفته‌بازی بروند زیرا ریسک سرمایه‌گذاری افزایش‌یافته است و آنها با روش‌هایی که بلد هستند در کوتاه‌مدت به سود می‌رسد.

وی در توضیح بیشتر پیرامون نوسان گیری گفت: من معمولاً این را مثال می‌زنم که در جنگل گله حیوانات حتی می‌تواند به شیر هم حمله کند زیرا شیر تنها است و آنها تعداد بیشتری دارند. در بازار هم به همین شیوه عمل می‌شود. هفت، هشت سفته‌باز به سمت یک سهامی که ارزش کم و شناور آزاد پایین دارد تمایل نشان می‌دهند و ظرف دو، سه روز قیمت را بالا می‌برند زیرا مردم از این اقدام مطلع نیستند. معمولاً شایعه‌ای مثل‌اینکه کارخانه یا زمین خود را می‌فروشد راه می‌اندازند و چند سایت اجتماعی هم به خبر دامن می‌کنند. درنتیجه جوی که به راه می‌افتد به سود می‌رسند.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران ادامه داد: این اتفاق چندان زیاد هم نیست و در خصوص شرکت‌های بزرگ مانند نفتی‌ها انجام نمی‌شود. اخیراً در خصوص یکی از شرکت‌های کابلی این اتفاق افتاد.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به اینکه پیامد ترویج این شیوه در بازار چیست، گفت: قداست بازار سرمایه که همان سوق دادن مردم به سمت تولید و رشد و توسعه است از بین می‌رود و بازار سرمایه کارکرد خود را از دست می‌دهد.

وی ادامه داد: اکنون به خاطر عدم توجه دولت و مجلس به بازار سرمایه شاهد این شرایط هستیم. اگر نگویم که دولت با بازار سرمایه ستیزه‌جویی می‌کند باید بگویم که با بازار قهر است. سیاست‌های نادرستی وجود دارد که باید اصلاح شود. توجه داشته باشید که در بررسی مشکلات بازار سرمایه نباید سراغ سازمان بورس رفت زیرا فقط بستر کار است. در حقیقت سیاست‌گذاران هستند که شرایط را تغییر می‌دهند. مقصود از دولت نیز رییس‌جمهور، معاون اول وزیر دارایی و رییس سازمان برنامه است زیرا وزرای دیگر هر یک به فکر حفاظت از جزیره خود هستند و کاری با اقتصاد کشور به‌صورت کلان ندارند.

عسگری مارانی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چشم‌انداز بازار سرمایه با توجه به شرایط و سیاست‌های موجود چیست، گفت: به اعتقاد من اگر دولت همین امروز تصمیم بگیرد که اصلاحاتی انجام دهد و با همان شهامتی که در سیاست خارجی به خرج داد به مسائلی اقتصادی ورود کند. اگر به بازار سرمایه و صندوق‌های بازنشستگی که سرمایه مردم در آن است توجه بیشتری شود، اگر معافیت‌های مالیاتی را از سود بانکی بردارند، اگر صادرات را تشویق کنند، اگر تعرفه‌های وارداتی را اصلاح کنند، اگر بهره مالکانی از صنایع و معادن نگیرند و ... تا آخر سال 95 طول می‌کشد که شاهد بهبود اوضاع اقتصاد کشور و به‌تبع آن بازار سرمایه باشیم.