فرارو- اثرات لغو تحریم ها زمانی در بازار سرمایه منعکس می شود که در دیگر بخش های اقتصاد کشور نقش خود را ایفا کرده باشد لذا برای ترسیم تصویری صحیح از آینده بورس باید به واقعیات اقتصاد توجه داشت.
به گزارش فرارو، طی یک ماه اخیر تحولات گوناگونی در عرصه سیاسی و اقتصادی کشور اتفاق افتاده که موجب اثرگذاری بر بورس و بالا و پایین رفتن شاخص شده است. بسياري از سهامداران حقيقي و حقوقي انتظار داشتند که پس از اعلام توافق هسته‌اي بازار سرمایه صعود قدرتمندی داشته باشد. به همين دليل و با خوشبيني مردم و سهامداران، بازار قبل از توافق با استقبال از خروجي مذاكرات رشد خوبي را تجربه كرد اما با اعلام توافق ورق برگشت و روند نزولي بازار آغاز شد.
به این ترتیب شاهد بودیم که خوشبینی های ایجاد شده به افت چشمگیر شاخص منتهی شد و فعالان بازار را تقریبا متعجب کرد. پس از آن لغو تمامی تحریم‌های ایران در سازمان ملل و سفر وزاری خارجه آلمان و فرانسه به همراه هیات‌های تجاری به ایران باعث شد روند که نزولی شاخص قطع شده و رشد اندکی داشته باشد.
با وجود اینکه روند صعودی نیز خیلی قابل توجه و ادامه دار نبود اما بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه همچنان به آینده آن امیدوار هستند و همین که هر روز حجم قابل توجهی از سهام شرکت‌ها بین معامله‌گران دادوستد می‌شود نشان از افق روشن بازار در بلندمدت دارد.
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند، افت بازار سهام که طی 20 ماه اخیر اهالی تالار شیشه‌ای را به بازار بدبین کرده و باعث شده باوجود حصول توافق بازار به آن واکنش منفی نشان دهد؛ تا مشخص شدن تاثیر مثبت مذاکرات بر اقتصاد کشور ادامه‌دار باشد تاثیر مثبت رفع تحریم‌ها بر اقتصاد کشور از نیمه دوم سال مشهود شود. از همین رو ورود به بازار سهام برای بازه زمانی میان‌مدت و بلندمدت به سهامداران توصیه می‌شود.
برخی دیگر از کارشناسان نیز تاکید دارند که بازار بورس هنوز وضعیت دقیقی از بازار سرمایه را به ما نشان نمی دهد. بر اساس نگاه این گروه اگر گذري بر واقعيت بازار داشته باشيم و بپذیریم که بورس دماسنج اقتصاد كشور است، مي‌توان گفت با تمامي اين اتفاقات مثبت و منفي؛ هنوز هم اين دماسنج عدد درست را به ما نشان مي‌دهد.
از طرفی هم طبیعی به نظر می رسد که در شرایط کنونی اقتصاد ما كه تمامي بازارهاي آن با ركود دست به گریبان است و صنايع آن در فروش كالا و گردش نقدينگي با مشكل مواجه هستند؛ نتوان انتظار رشد و بهره‌وري از بازار سرمايه داشت زیرا بورس نیز متاثر از کل اقتصاد و اوضاع و احوال صنايعی است كه در همين شرایط فعاليت مي‌كنند.
ناگفته نماند که از شواهد و قراين نیز اين طور به نظر ميرسد كه دولت نيز خيلي علاقه‌مند به رشد بازار سرمايه و خروج نقدينگي از بانك‌ها به بازار بورس ندارد. احتمالا این بی میلی دولت به خاطر آن است که چنین تغییر رویکردی بانک ها را با مشکل کمبود نقدینگی مواجه می کند و در ادامه نیز می تواند موجب آزاد شدن پتانسيل پول‌هاي سرگردان و افزايش تورم در سطح جامعه مي‌شود.
نگاهی به واقعیات بازار در بخش های مختلف می تواند تصویری بهتری از آینده بورس برایمان ترسیم کند. به عنوان مثال در گروه خودرويي اخبار مذاكرات اين شركت‌ها با خودرو‌سازان خارجي تا حدودی برای خریداران سهام جذابیت ایجاد کرده است اما می دانیم که از حرف تا عمل فاصله زيادی است و همان طور که کارشناسان این بخش تاکید می کنند شروع همكاري، راه‌اندازي خطوط توليد در ايران و دستيابي به بازارهاي هدف و رسیدن سود به سهامداران پروسه ای زمان بر است.
در گروه بانکی باید توجه داشت که حتي رفع تحريم‌ها و از سرگیری فعاليت‌هاي آنها در خارج كشور نیز همه مشکلات حاصل از سيستم ناكارآمد و قوانين دست و پا‌گير در نظام بانکی را حل نمی کند و تا زماني كه با نظام بانكداري مدرن و استاندارد دنیا فاصله داشته باشیم نباید منتظر جهش فوق‌العاده در این بخش بود.
در گروه پتروشيمي ها هم می دانیم که افت قيمت نفت جهاني – بنا بر پیش بینی كارشناسان روند کاهشی ادامه دارد- باعث كاهش نرخ محصولات صادراتي شده است و همين امر پيامدهايي چون كاهش سود پتروشيمي‌ها را رقم زده است. در عین حال نرخ خوراك فعلی نیز بیش از توان سرمایه گذاران این بخش است.
برای درک بهتر اوضاع اقتصادی باید نگاهی هم به بازارهای موازی بورس داشت. طی این مدت قیمت جهانی طلا به پایین‌ترین حد خود طی پنج سال اخیر رسید و تا زیر یک‌هزار و یکصد دلار افت کرد. به اعتقاد کارشناسان افزایش تولید و کاهش میزان تقاضا دو دلیل اصلی افت قیمت این فلز گران‌بها هستند. همزمان با لغو تحریم‌های نفتی ایران، قیمت جهانی طلای سیاه نیز دچار افت شد و تا محدوده 50 دلار کاهش یافت و انتظار می‌رود این روند کماکان ادامه داشته باشد.
فراموش نکنیم که نرخ نفت و دلار در صنعت پالايشي اثر مستقيمي بر سود سهام دارد و كاهش قيمت نفت و دلار نسبت به سال گذشته نتيجه‌اي جز كاهش سودآوري نمادهاي اين گروه نداشته است.
در صنعت سيمان نیز با مشکلات حاصل از بودجه انقباضی دولت و کمبود اعتبارات و دپوی محصولات اضافه بر تولید در انبار ها مواجه هستیم لذا رفع تحریم ها و شرایط اقتصادی بعد از توافق خیلی تاثیری در حل مشکلات این بخش ندارد. علاوه بر این صنايع معدني کشور نیز مشكلاتي دوچندان دارند. از يك سو بهره مالكانه و ركود در بازار ايران را و از سوی دیگر ركود در چين و كاهش سنگ آهن. در گروه‌هاي ديگر نیز با مشكلات بی شماری دست به گریبان هستیم که با توجه به آنها نمی توان انتظار معجزه داشت.
با این اوصاف باید منتظر ماند تا اثرات رفع تحریم ها به مرور زمان در اقتصاد کشور نمایان شده و بعد از حل و فصل مشکلات بخش های مختلف در تالار شیشه ای نمایان شود.