فرارو- آمار ازدواج رو به کاهش و آمار طلاق رو به افزایش دارد. احمد تویسرکانی –رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور- چند روز پیش اعلام کرد "آمار ازدواج در سال 93 با 6 درصد کاهش همراه بوده، درحالی‌که آمار طلاق در همین سال افزایشی 2.9 درصدی داشته است." بنابر گفته تویسرکانی تعداد 712 هزار و 875 ازدواج و 163 هزار و 228 طلاق در سال گذشته رخ دادند که موجب نگرانی است.
تهران در صدر!
به گزارش فرارو، این آمار در شهرهای مختلف کشور متفاوت‌اند. این تفاوت به اعتقاد کارشناسان به بافت‌های اجتماعی و فرهنگی شهرهای مختلف بازمی‌گردد. در این میان نقش تهران، مانند سال‌های گذشته، در درصد طلاق، پر رنگ‌تر است. پیش از این سیاوش شهریور –مدیرکل امور اجتماعی استانداری تهران- گفته بود که طلاق در تهران، تنها در 9 ماهه اول سال 93، 20درصد افزایش داشته است. همچنین آمار ازدواج نیز در همین روند، با کاهشی چشمگیر روبرو بوده است. طبق آمار مرکز آمار در سال 90، بیشترین آمار ازدواج به ترتیب به استان‌های اردبیل و خراسان شمالی بازمی‌گردد و کم‌ترین آمار ازدواج در استان تهران است. در این میان، آنچه اهمیت دارد، روند سریع تغییرات در ازدواج و طلاق همه شهرهای کشور است.
بنابر آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در دی‌ماه 1393
چند درصد از زنان و مردان در سن ازدواج تاکنون ازدواج نکرده‌اند؟
|
جنسیت
|
روستا
|
شهر
|
|
زن
|
30.5 درصد
|
30 درصد
|
|
مرد
|
38.6 درصد
|
37.8 درصد
|
آمار طلاق و ازدواج در سال‌های 90، 91، 92 و 93
|
آمار طلاق
|
آمار ازدواج
|
سال
|
|
142,841
|
874,792
|
1390
|
|
151,420
|
791,656
|
1391
|
|
155,369
|
774,513
|
1392
|
|
163,228
|
712,875
|
1393
|
به طور کلی و در کل کشور، روزانه 434 طلاق در کشور رخ می‌دهد؛ یعنی چیزی حدود 18 طلاق در هر ساعت! این آمار، این روزها بدل به موضوع نگران‌کننده‌ای شده است، تا جایی که از آن یک خطر بی سابقه نام می‌برند. بیکاری و مشکلات اقتصادی، مسائل فرهنگی، تغییر در سبک زندگی، افزایش استفاده از رسانه‌های جمعی و ارتباطی، تفکیک جنسیتی و... بخشی از دلایلی است که در پی چرایی کاهش ازدواج و افزایش طلاق آورده می شود.
چرا کاهش ازدواج و افزایش طلاق؟
بهمن 1393، روزبه کردونی –مدیرکل دفتر آسیب‌های اجتماعی وزارت کار و رفاه اجتماعی- از تاثیر معنادار شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روی خانواده و طلاق سخن گفت. که با توجه به عوامل مختلف و پیچیدگی مسائل اجتماعی در ایرن در نوع خود اظهار نظر جنجالی و سطحی بود. در ابتدای سال جاری محمود گلزاری –معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان- تفکیک جنسیتی را بر کاهش ازدواج در جامعه موثر خواند. بیکاری و مسائل اقتصادی نیز از دلایلی بودند که همواره از سمت مسئولان و برنامه‌ریزان به آن اشاره شده است. همچنین راه‌اندازی سایت‌های همسریابی و اجباری‌کردن مشاوره‌های قبل از ازدواج از راه‌کارهایی بوده‌اند که مسئولین به آن‌ها تاکید کرده‌اند.
جامعه‌شناسان و کارشناسان اجتماعی اما تلاش کرده‌اند تا فراتر از آمار و دلایلی این‌چنینی حرکت کنند. دکتر حمیدرضا جلائی‌پور –جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران- معتقد است "آمارها و هشدارها نسبت به بحران در خانواده ایرانی به معنای فروپاشی و وضعیت وخیم آن نیست و ارائه این آمارها از سمت مسئولین و برنامه‌ریزان بدون پژوهش‌های دقیق صورت می‌گیرد. وضعیت طلاق و ازدواج در جامعه ما باید مورد واکاوی‌های عمیق‌تری قرار بگیرند... ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که افراد آن برای ازدواج آماده نشده‌اند، بنابراین در چنین شرایطی باید شاهد رشد طلاق در جامعه نیز باشیم." به گفته جلائی‌پور" یکی از عوامل طلاق در نپخته‌بودن ازدواج‌ها نهفته است".
دکتر عالیه شکربیگی –جامعه‌شناس و عضو گروه خانواده انجمن جامعه‌شناسی ایران- نیز دلایل مختلفی را برای افزایش آمار طلاق در جامعه برمی‌شمرد؛ تعجیل در ازدواج قبل از شناخت دقیق زوجین از یکدیگر، ترویج فضای نادرستی و بی‌اعتمادی در جامعه، تشویق و ترغیب زودهنگام و ناکارا برای ازدواج، تحمیل هزینه‌های اقتصادیِ غیرقابل پیش‌بینی برای زوجین و... از عواملی است که این جامعه‌شناس به آن‌ها توجه کرده است.
دکتر سعید معیدفر جامعه‌شناس معتقد است "یکی از دلایل کاهش ازدواج و همچنین شکل‌گیری ازدواج‌های نادرست، نبود فضاها و عرصه‌های عمومی برای آشنایی عمیق زوج‌ها با یکدیگر است."
رشته گم شده
اما متخصصان اجتماعی اعتقاد دارند که موضوعی مهمی در پشتِ پرده آمار طلاق‌ها و ازدواج‌ها نهفته است، که کمتر کسی به آن اشاره می‌کند. آن موضوع تفکیک طلاق‌های طبیعی و بیمارگونه از یکدیگر است. دکتر معیدفر، یکی از متخصصانی است که در گفتگو با فرارو تصریح کرده "طلاق را باید به دو وجه طبیعی و غیرطبیعی تقسیم کنیم و بدانیم که جلوی طلاق طبیعی را نباید بگیریم. اما ما باید بیش از همه به بعد آسیب‌گونه طلاق که در بعد غیرطبیعی آن نهفته است، توجه کنیم. این بعد از طلاق، حاصل شرایط نامناسب جامعه است؛ شرایطی مانند فقر، تورم، بیکاری، عدم شناخت دو جنس از یکدیگر و غیره. شرایطی که می‌تواند به نظام خانواده آسیب وارد کند." معیدفر معتقد است هرچند که این بعد از طلاق نیازمند پیشگیری است، اما ما باید بتوانیم در بخش زیادی، طلاق را به عنوان راه‌حلی که منجر به بهبود شرایط خانواده می‌شود –مانند کشورهای غربی- بپذیریم. این استاد دانشگاه همچنین سخت بودن جدایی‌ها در ایران را یکی از دلایل خیانت‌های زناشویی می‌داند.
دکتر باقرساروخانی –استاد دانشگاه تهران و جامعه‌شناس- در همین رابطه و در واکاوی مسائل ازدواج و طلاق در جامعه می‌گوید" میزان طلاق کم، لزوما نشانه سلامت آن جامعه نیست. برای مثال در زمان قاجار میزان طلاق و جدایی خیلی پایین بود، چرا که زنان به «شروع زندگی با لباس سفید و پایان زندگی با کفن سفید» باور داشتند. در نتیجه افراد خود را مجبور به تحمل زندگی مشترک می‌کردند.
باقر ساروخانی همچنین در تحلیل موضوع طلاق و ازدواج در ایران، جامعه پراگماتیست (یا عملگرا) را معرفی می‌کند و می‌گوید: «جامعه پراگماتیست، جامعه‌ای است که در آن انسان به تعریف تازه‌ای از زندگی رسیده است. در این جامعه افراد بر این باورند که زندگی بازگشت‌پذیر و تکرارپذیر نیست و باید از آن استفاده کرد و لذت برد، در نتیجه هنگامی که الزامی به ماندن در یک خانواده وجود ندارد، فرد باید خانواده خود را تغییر دهد تا به خانواده‌ای برسد که نیازهایش در آن به طور کامل ارضا شود.»
حمیدرضا جلائی‌پور -جامعه‌شناس- نیز در این رابطه به نظر آنتونی گیدنز -جامعه‌شناس انگلیسی- رجوع می‌کند و می‌گوید: به اعتقاد گیدنز بهتر است به‌جای تاکید بر روی کاهش آمار طلاق، بر ازدواج مجددِ پس از طلاق توجه بیشتری نشان دهیم. این کار سبب می‌شود تا آسیب‌های خانواده کاهش پیدا کند و اهمیت خانواده و ازدواج نیز حفظ گردد.
تا امکانات و شرایط نباشه کل مدارس رو هم مختلط کنیم باز ازدواج بیشتر نخواهد شد !!!
جوون کار و سرمایه نداره ، افسرده شده ، بعد انتظار دارید ازدواج کنه ??
خب این موضوعه کاملا درسته، تفکیک جنسیتی کار صحیحی نیست،چون فرصت های زوج گزینی را از بین می برد و همچنین افراد، فرصت تمرین آداب اجتماعی مرتبط را از دست می دهند. بسیاری زنان و مردان هستند که به واقع، ساده ترین رفتارهای ارتباط با جنس مقابل خود را نمیدانند. کجا بیان شده که زنان و مردان از هم جدا شوند ؟ اگر اینطور بود که باید عبادتِ درونِ خانه خدا از صدر اسلام هم جداسازی می شد !! از رسول خدا مسلمان تر هستیم ؟!؟ اینچنین نیست که محرمیت ها و محارمت ها با جداسازی و تفکیک، فراهم شود. محارمت ها و محرمیت ها موضوعی آدابی و اخلاقی و آموزشی است. نیاز به اکتساب دارد، نیازی به صلبیت نیست. نیازی به دیوار کشیدن نیست. واقع بین باشیم. و البته صد مرتبه حرفتان صحیح است که اقتصاد سهمِ بلا شکی دراین موضوع دارد.