مجلس با «عربستان» چه کند؟

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد که روابط ایران و عربستان متاثر از حادثه فرودگاه جده نباید تحت تاثیر فضای هیجانی در میان افکار عمومی قرار گیرد چرا که به گفته او برخورد هیجانی با این رابطه می‎تواند برای ایران در حوزه روابط منطقه‎ای مشکل ساز شود.

مجلس شورای اسلامی در صدد بررسی روابط با عربستان است. بررسی‌هایی که یادآور تجربه قطع رابطه با انگلستان و دردسرهای ترمیم آن است.

بعد از اتفاقی که هفته گذشته برای دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده افتاد، احساسات ضد عربی گسترده‎ای در میان افکار عمومی کشورمان ایجاد شده است.

تجمع – بدون مجوز – مقابل سفارت عربستان و همه متن‌های جدی و طنزی که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود حاکی از این است که این احساسات به سادگی فروکش نخواهد کرد.

در این فضا که واکنش و برخورد رسمی ایران از سوی وزارت خارجه نیز نتوانسته است که هیجانات جامعه را کنترل کند، مجلس شورای اسلامی قصد دارد سطح روابط ایران و عربستان را مورد بررسی قرار دهد. مداخله مجلس در این فضای هیجانی یادآور روند کاهش روابط ایران و انگلستان است.

در دوره ای پس از حوادث سال 88 پس از یک تجمعات اعتراضی البته سازمان یافته مقابل سفارت انگلیس، مجلس کاهش روابط با این کشور را تصویب کرد که مصوبه مجلس به مجوزی برای اشغال سفارت انگلستان تبدیل شد.

با گذشت چند سال از این ماجرا و تجربه سختی کار در بازگرداندن ارتباطات و هزینه بر بودن این قبیل رفتار‌ها در عرصه بین الملل به نظر منطقی نیست که اقدام مشابهی صورت گیرد.

به هرحال سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز گذشته از بررسی روابط ایران و عربستان در جلسهٔ امروز این کمیسیون خبر داده است و انتظار می‌رود که رویکرد مجلس شورای اسلامی در این بررسی‌ها کاملا اصولی و منطقی باشد.

فلاحت پیشه: مجلس منطقی و به دور از هیجان به رابطه با عربستان ورود کند
حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده پیشین مجلس، در گفت‌و‌گو با فرارو در خصوص اینکه آیا بررسی روابط ایران و عربستان در مجلس می‌تواند تجربه روابط ایران و انگلستان را تکرار کند، گفت: به اعتقاد من این دو موضوع را نمی‌توان با هم مقایسه کرد زیرا در مساله عربستان همه موضع گیری‌ها، هیاجانات افکار عمومی و سیاست‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران در تلاقی با هم قرار گرفته است.

وی با تاکید بر اینکه مجلس حق دارد به همه مسایل کشور ورود کند، گفت: این پاسخ مجلس به شرایطی است که در کشور ایجاد شده اما بهتر است که منطقی و به دور از هیجان و برخوردهای احساسی باشد.

نماینده پیشین مجلس ادامه داد: به خاطر دارم در مجلس هشتم که مسئولیت گروه دوستی ایران و عربستان را به عهده داشتم پیرو شکایات واصله در خصوص توهین و بی‌حرمتی به زائران ایران در عربستان تقاضایی تحقیق و تفحصی را مطرح کردیم که به دلایلی ناقض ماند لذا اگر نمایندگان مجلس نهم اقدامات انجام شده در مجالس گذشته که به دلایل مختلف به نتیجه نرسیده است را پیگیری کنند حتما به نتایج خوبی خواهند رسید.

فلاحت پیشه با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی از جنبه‌های مختلف مالی، اعتقادی و حیثیتی در مساله حج و روابط با عربستان متضرر می‌شود و بار این ضرر بر دوش مردم است، گفت: متاسفانه منافع برخی در داخل باعث شده است که ضررهای ایران در مساله حج مورد توجه قرار نگیرد لذا مجلس حتما باید در این مساله موضع گیری کند.

وی افزود: لازم است که مجلس این مساله را در قالب یک بسته تحقیقی کامل شامل موضوع حج، سیاست‌های تهاجمی عربستان در منطقه و حمایت از تروریسم، روابط منطقه‎ای ایران و مقتضیات زمان ببیند.

این کار‌شناس مسایل سیاسی در پاسخ به این پرسش که آیا قطع روابط با عربستان مغایر با سیاست‌های کلی دولت یازدهم و تلاش‌های صورت گرفته برای بهبود این روابط نیست؟ گفت: به اعتقاد من عربستان تاکنون به سیاست‌های دولت یازدهم پاسخ مناسب نداده است. آقای روحانی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود بعد از پیروزی در انتخابات از تنش زدایی در روابط خارجی صحبت کرد و مشخصا از عربستان نام برد. سفر وزیر امورخارجه و تلاش‌های صورت گرفته از سوی کسانی مانند آقای هاشمی رفسنجانی که سابق تنش زدایی از این روابط را دارند نیز اقدامات مهمی بود که از سوی ایران انجام شد اما عربستان تاکنون در مقابل هیچ یک از این علائم برخورد مبتنی بر تمایل به بهبود را رابطه نداشته است و حتی روز به روز بد‌تر هم عمل کرده است.

وی ادامه داد: عربستان - طی دوازده سال اخیر که در راس برنامه‌های ایران هراسی قرار گرفته و حتی با دشمنان دنیای اسلام یعنی رژیم صهیونیستی همنشین شده است – همواره از ایران منطقی ترسیده است لذا این تصور که فکر کنیم آن‌ها به دنبال ایجاد رابطه منطقی با ایران هستند نگاه بسیار خوشبینانه‎ای است.

فلاحت پیشه همچنین با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری تاکنون موضع گیری‌هایی مبنی بر مدارا در خصوص عربستان داشته‌اند اما اینکه بعد از جنایت اخیر در مورد دو نوجوان ایرانی به نحوی دیگر موضع گیری کردند حاکی از لبریز شدن کاسه صبر مقامات ایرانی در مقابل این کشور است.

وی افزود: طی روزهای اخیر هیچ خبری مبنی بر عزم عربستان برای مجازات دو پلیس خاطی خود شنیده نشده است درحالی که بر اساس قوانین داخلی عربستان باید اعدام شوند. از همین رو کاملا درست و بجا است که مجلس به مساله ورود کند اما باید توجه داشت که این برخورد تحت تاثیر فضای هیجانی در میان افکار عمومی نباشد و برای ایران در حوزه روابط منطقه‎ای مشکل ساز نشود.