فرارو- مرتضی
پاشایی، خواننده پاپ، جمعه (23 آبان) درگذشت. رسانههای اجتماعی و خبری پر از "او" شد. غم و اندوه و سوگواری برای خواننده پاپ از فضای مجازی به خیابانهای شهرهای مختلف کشیده شد. تشیع جنازهاش تهران را قفل کرد و ازدحام جمعیت مانع از تدفیناش شد.
مرگ مرتضی پاشایی خیلیها را غافلگیر کرد. این همه ازدحام و ابراز احساسات برای درگذشت خواننده جوان قابل پیشبینی نبود. سوال بزرگی ذهنها را به خود مشغول کرد: چرا جامعه ایران در برابر مرگ یک خواننده جوان پاپ چنین واکنشی از خود بروز داد؟
طیف پاسخهای مردم از "تراژدی مرگ در جوانی بر اثر سرطان" آغاز و تا "جوزدگی!" به پایان میرسید.
جوانانی که سوگوار خویشاند
افشین داورپناه مردمشناس در گفتگو با فرارو، میگوید: سوگواری برای هنرمند جوان مرتضی
پاشایی را زمانی بهتر میتوان درک و تفسیر کرد که آن را با عنوان پدیده
اجتماعی «مرتضی پاشایی» مورد توجه و بررسی قرار داد؛ پدیدهای با زمینهها،
دلایل و کارکردهای اجتماعی گوناگون.
عضو هیئت علمی پژهشکده فرهنگ،
هنر و معماری، گفت: یقینا بخشی از کسانی که برای مرتضی پاشایی سوگواری
کردند، جزو علاقمندان صدا، آهنگها، متن ترانهها یا شخصیت او بودند اما
همان گونه که شاهد بودیم، دایره کسانی که در روزهای اخیر در «فضای سوگواری»
این هنرمند قرار گرفتند، رفتهرفته گستردهتر شد؛ این گستردگی را به ویژه در
مراسم تشییع او میتوان مشاهده کرد. گروههای سنی(جوانان، نوجوانان و
بزرگسالان)،جنسی (زنان و مردان) و گروه های اجتماعی گوناگون در تشییع او
شرکت کرده بودند، از جوانان و نوجوانانی که به مدرسه نرفته بودند تا در
مراسم تشییع او شرکت کنند و کارمندانی که برای حضور در تشییع پاشایی مرخصی
گرفته بودند، تا زنان خانهدار، دانشجویان، برخی افراد سن و سالدار. و
البته از طبقات اجتماعی مختلف با پوششهای مختلف! حتی افرادی از شهرستانها
آمده بودند!
داورپناه با اشاره به اینکه سوگواری برای مرتضی
پاشایی، صرفا سوگواری برای یک هنرمند نبود، گفت: توجه داشته باشیم که
سوگواری برای مرتضی پاشایی، در چینن شرایطی دیگر صرفا سوگواری برای یک
هنرمند نیست. از این رو شکوه و ازدحام جمعیت در تشییع او را نباید با تشییع
بسیاری از هنرمندان دیگر مقایسه کرد، اگر چه تشییع برخی هنرمندان دیگر نیز
در شرایط اجتماعی کم و بیش مشابه، چنین بوده است ـ البته تشییع هیچکدام از
هنرمندان ایرانی تا کنون چنین با حضور انبوه جمعیت همراه نبوده است- این
دیگر رخدادی است که حیثیتی اجتماعی به خود گرفته است.
وی گفت:
کارکرد مناسکی مراسم سوگواری با تمرکز بر یک نقطه وحدت بخش(سوگ مرتضی
پاشایی: هنرمندی بدون حاشیه)، که روحیه همبستگی و انسجام گروههای مختلف
اجتماعی را تقویت میکند، باعث شد تا مراسم سوگواری و تشییع این
هنرمند جوان، محملی برای گردهمآمدن گروههای مختلف اجتماعی شود! گروههایی
که البته به دلیل قرار گرفتن در فضای ایجادشده، نسبت به پاشایی و هنرش نیز
علقههایی در خود پیدا میکردند.
این مردم شناس ادامه داد: واقعیت
این است که برخی از جوانان شرکتکننده در تشییع جنازه مرتضی پاشایی، از
شنوندگان و طرفداران پر و پا قرص او نبودند؛ آنها در یک متن و فضای اجتماعی
و با محوریت (بهانه) درگذشت غمگینانه این خواننده، وارد مناسکی شدند که
احساس میکردند به حضور در آن تجربه آن نیازمندند! آنها مرتضی پاشایی را
آیینه تمام نمای نسل خود میدیدند؛ با شرایط و وضعیتی مشترک!
افشین
داورپناه با اشاره به این که، این خواننده نمادی از نسل جوان ایرانی است، گفت: مرتضی پاشایی، نماد بخش عمدهای از نسل جوان
ایرانی به شمار میرود؛ نسلی با ترانههایی غمگین (مسائل و مشکلات اجتماعی
اجتناب ناپذیر) و در مواجهه با بیماری لاعلاجی که علیرغم معالجات
گوناگون و سخت و حتی دعا و توکل، گویی سرنوشتی محتوم در برابر خود میبیند،
جوانانی که سوگوار خویشاند. مادران و پدران شرکتکننده در این سوگواری
نیز، گویی با چنین موضوعی، همذات پنداری میکنند و برای نسل جوانی سوگواری
میکنند که در وضعیتی دشوار گرفتار آمده و ناکامی را تجربه میکند. آنها
سوگوار فرزندان خویشاند! بهانه گریستن برای نسلی که آینده او دلهره دائم
خانوادههاست. عموم گروههای اجتماعی در این سوگ همراهی کردند.
وی
ادامه داد: توجه داشته باشیم که فضای سوگواری برای مرتضی پاشایی از سال
گذشته و به تدریج مهیا شد؛ این خواننده جوان و خوش ذوق، در مقایسه با
بسیاری از هنرمندان دیگر موسیقی پاپ، هنوز آثار پرتعدادی ارائه نکرده بود و
عمر هنری چندانی نداشت اما از سال گذشته و با آشکار شدن خیر بیماری او،
گروههایی از مردم، به ویژه جوانان، کم و بیش خبرهای مربوط به بیماری
مرتضی پاشایی را دنبال میکردند؛ گویی داستان مبارزه ای سخت را دنبال می
کردند و با یک همذات پنداری دسته جمعی، و البته با آرزوی پیروزی بر بیماری،
منتظر تماشای پایان این مبارزه بودند؛ پایان داستان از مدتی پیش برای
بسیاری قابل پیش بینی بود ـ از زمانی که به طور مشخص اطبا درمان بیماری را
غیر ممکن میدانستند ـ و این به داستان زندگی پاشایی، وجهی تراژیک میداد؛
این فضای اجتماعی در طول یکسال اخیر و به تدریج ایجاد شده بود. بنابراین خیر
درگذشت این هنرمند، صرفا داستان زندگی او را وارد مرحله سوگواری میکرد؛
این سوگواری محملی شد برای سوگواری اجتماعی عظیمتری که در رگهای جامعه
نفس میکشد!
داورپناه در انتها و با اشاره به اینکه فضای سوگواری
برای مرتضی پاشایی بهسرعت فروکش میکند، نتیجه گرفت: این فضا، فضایی است
مناسکی که به سرعت فروکش میکند اما سوگواری پنهان جامعه ایرانی همچنان بر
جای خود برقرار خواهد ماند!
در ورای آن عزیز رفته از میان ما
دیدی آنچه را که می خواستی ببینی
آن فریاد ها آن اشک ها و آن هم آغوش شدن با روح آن کس که می گفت یکی هست . آه جوانانم کو اکبر من کو اصغر من از قاسمم خبری نیست کجایند آن شب زنده داران بی ادعا کجایند آن زاهدان شب و شیران روز جوانانم به خود آیید به کجا می روید حراسان کعبه معشوق همین جاست بیایید.
مرتضی هم بنظر ما یه انسان واقعی بود
که تعدادشان در حال حاضر بسیار کم است
بنابراین این همه اشک و استقبال میتونه همین مسئله باشه
حرف شما کاملا درسته این جمعیت عظیم از غم و غصه ی پر کشیدن مرتضی پاشایی نبود که جمع شده بودن
یعنی فقط دلخوشم به سیگارم و حقوقی که همش صرف خرید سیگار میشه و نفسم بنده به صدای رپی که متن خاطراتمه . . .
و منی که ظرفیت شکست رو ندارم و نا امید نمیشم و برای رویاها و آرزوهایی که قسمت نشد داشته باشم میجنگم تا ایران و نسل بعد روزای خوبی به خودش ببینه . . .
مرگ حق است نظریات درست بدهید
جامعه مردپرست
خدايا!!!!!!
شاید صحبتاشون مورد پسند و خوشایند اکثر مردم باشه، ولی واقعا ساده انگارانه هست.
اینکه مردم حال ایشون رو پیگیری میکردن یکی از دلایله.
از نظر من مهمترین دلیل همین جو و فضاییه که بخصوص با کمک شبکه های اجتماعی تشدید شد.
اصلا قابل تصور نیست که یک عده بخاطر غم ها و مشکلاتشون به مراسم تشییع یک نفر دیگه برن. یا پدر و مادری بخاطر نگرانی و ناراحتی از سرنوشت فرزندانشون و نسل جوان از کار و زندگی بزنن و در این مراسم شرکت کنن!
مگه فیلم هندیه؟
عامل محرک بسیاری از حرکت های جوانان ایرانی رو میشه در احساس اجبار به شرکت در چنین تجمع هایی جست و جو کرد.
اینکه اگر شرکت کنند میتواند برای دوستانشان تعریف کنند که ما هم بودیم و اگر شرکت نکنند، به مرور جایگاه اجتماعی خودشون رو در گروه دوستان، بخاطر شرکت نکردن در حرکتی که دوستانشون حضور داشتن، از دست بدن یا اینکه احساس خجالت از عدم حضورشون داشته باشن.
من به عنوان یک جوان، این رو علت میدونم و علاقه ای هم به داستان سرایی ندارم.
تحلیل هایی انقدر سطح پایین و عامیانه باعث برخورد و مواجهه نادرست با مشکلات اجتماعی هست.
ولی خودمونیم تو عکسها گوشیهای آیفون خوب رخی دارن :D
درود بر افشین درود بر فرارو
میدونی.. وقتی میام اینجا میخوام بالا بیارم. حالم از این سایت متعفن به هم میخوره. اگرم میام اینجا فقط بخاطر اینه که بدونم چه انگلهایی با چه افکار پست و حقارت باری تو کشور هستند..
مسئله همزاد پنداریه.
نکته سوم : مرتضی پاشایی نظام و کشور و رهبر و مردمش را دوست می داشت و پدر محترم و داغدار او هم در مراسم تشییع جنازه پسرش مشت محکمی بر یاوه سرایان شیاد زد و نوحه خواند و از عشق پسرش به انقلاب گفت .
نکته چهارم : خیلی ها شهوت خود بینی و ولع من هم هستم دارند . یک عقده بزرگ در شهرهای بزرگ . مخصوصا تهران . از ارایش غلیظ دختران بد حجاب بگیر تا مدلهای ماشینها و تبلت ها که حتی به جنازه پاشایی عزیز هم رحم نکردند . انگار فراموش می کنند که شاید لحظه ای بعد خود آنها هم خواهند مرد . برخی ها دنیا را خیلی جدی گرفته اند ..
و با سپاس از فرارو به خاطر این تحلیل
روحت هزاران بار شاد
خداحافظت
حالا این بنده خدا که پاپ میخوند
جوونا یک چیزایی گوش میکنن که نگو و نپرس
اما این همه ادم مخل اسایش امنیت مردم شدن واسه چی چرا جو زده شدیم یکم فکر بخدا خودمون پشیمون میشیم
دهه هفتاد که سوسولن
جوانان : جوان باید خودش عاقل باشه
اینها دو گروه هستند که هر دو گروه هم ناراحتن از اینکه چرا مردم برای آنها سینه نمیزنند. گروهی از سیاسیون اعم از انقلابی و ضد انقلابی و دلواپسان مذهبی
مردمى كه واقعى هستن ، درد كشيدن ، عزيز از دست دادن ، نخواسته مقاومت كردن ، دلواپس نيستن ولى هـمچنان ايستاده هـستن و قدر هـنرمند و ورزشكارى كه با مردمش بوده رو خوب مى دونن
ما هـستيم و ديده هـم مى شيم ولى نمى خوان صدامون رو بشنون …
فرارو خواهش مى كنم منتشر كن
ما سايت شما رو مردمى مى دونيم
مردمى كه واقعى هستن ، درد كشيدن ، عزيز از دست دادن ، نخواسته مقاومت كردن ، دلواپس نيستن ولى هـمچنان ايستاده هـستن و قدر هـنرمند و ورزشكارى كه با مردمش بوده رو خوب مى دونن
ما هـستيم و ديده هـم مى شيم ولى نمى خوان صدامون رو بشنون …
آنها "امید همراه با دلهره" را نمایندگی میکنند.
آنچه دیده شد، انرژی آرزوهای یک نسل است، که هنوز آنگونه که باید به نتیجه نرسیده است.
در غیرمنصفانه ترین حالت اگر این حضور بزرگ و غم و اندوه رو به پای جو زدگی و بیکاری ملت هم بگذاریم باز هم خواست خدا بوده که این بنده محبوبش اینطور بدرقه بشه. و الا چرا همین مردم جو زده برای بقیه این کارو نمی کنن؟
روحش شاد
اتفاقا خیلی از هنرمندان خودشون رو برتر نمیدونند ولی این ماییم که می ترسیم بریم نزدیکشون.
پرویز پرستویی هر صبح جمعه میره کوه خیلی از مردم هم باهاش سلام علیک میکنن. و شاید خیلی موارد دیگه باشن که ما بی خبریم.
ولی مرگ آقای پاشایی اتفاق های عجیبی به دنبال داشت که مسئولین باید در آینده وقت کافی گذاشته و این پدیده رو مطالعه کنند، از همه ابعاد.
آن اشکها بر مزار بغض فرو خورده ی جوان ایرانی بود که ریخته میشد...
باز هم بگم ؟؟
بگم بگم ؟؟؟
" تابوت آرزوهای جوانان ایرانی" بهترین جمع بندی از سخنان جناب کارشناس
احسنت هزاران لایک ++++++++++++++++
هیچ چیزی برای دل خوش کردن نیست
نسل به نسل بدتر میشه تا انفجار
اون زمان که جنگ بود قحطی بعدشم که کنکور پشت کنکور
بعد هم خدمت
حالا که موقع تشکیل زندگیه کار دو زاری داریم
دهه 60 واقعا فدا شده
چقدر با اهنگ های مرتضی پاشایی گریه کردم تا حالا ...
من دهه شصتی هستم و واقعا همیشه هم خودم هم خانوادم نگران آیندم بودیم، خداروشکر اوضام بد نشد ولی واسه این وضع کل 30 سال اول زندگیمو از همه چیزم زدم...