پایگاه خبری سیکینگ آلفای آمریکا، در گزارشی به بررسی این مساله پرداخت که چه کشورهایی از کاهش قیمت نفت بیشترین سود را می برند و چه کشورهایی از آن به شدت متضرر می شوند.
این پایگاه خبری نوشت: همزمان با کاهش تقاضای نفت، قیمت نفت نیز در رابطه معکوس با افزایش عرضه آن، کاهش پیدا کرده است.
در طرف عرضه، افزایش مازاد عرضه نفت در بازارها، پیش از هر چیز، معلول تولید چشمگیر نفت شیل در آمریکا است.
آمریکا بزرگ ترین مصرف کننده نفت در جهان است و کاهش واردات آن به خاطر تولید داخلی نفت، تاثیر بسزایی در ایجاد مازاد عرضه در بازارهای جهانی دارد، لیکن عرضه نفت اوپک نیز برغم کاهش شدید صادرات نفت ایران به واسطه تحریم های بین المللی، بسیار بالا است.
در طرف تقاضا، تقاضای نفت بازارهای نوظهور در حال افزایش است، در صورتی که تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه یا او.ایی.سی.دی (متشکل از کشورهای غربی) تغییر چندانی نداشته و راکد مانده زیرا تقاضای نفت آمریکا افزایش و تقاضای نفت اروپا کاهش پیدا کرده است.
نفت، فصل اشتراک اقتصاد جهانی و در پنج سال گذشته گران بوده است.
زمانی که درنتیجه مازاد عرضه، قیمت نفت کاهش می یابد، مانند یک سیاست تحریک اقتصادی عمل کرده و رشد اقتصادی جهان را تقویت می کند و سودی که مصرف کنندگان نفت از کاهش قیمت این کالا می برند، بیش از ضرری است که متوجه کشورهای صادرکننده نفت می شود.
برندگان و بازندگان بالقوه کاهش قیمت نفت
کشورهایی که به طور خالص واردکننده انرژی هستند، شامل کشورهای نوظهور آسیایی به جز مالزی (از جمله هند، چین و ترکیه)، کشورهای واردکننده نفت اروپا، خاورمیانه و آفریقا به جز روسیه و برزیل، شیلی و پرو از کاهش نفت سود می برند.
کشورهای بازنده؛ روسیه، مالزی، کلمبیا، اندونزی و مکزیک هستند. بیشتر این اقتصادها به جز روسیه در مصرف انرژی بسیار متنوع هستند.
صادرات کشورهای مکزیک و مالزی به طور چشمگیری کارخانه ای محور است و از وضعیتی که در آن رشد اقتصادی جهان بهبود یابد، منتفع می شوند. بنابراین بازنده واقعی در میان کشورهای نوظهور، روسیه است.
اما برحسب اینکه بدهی خارجی بخش خصوصی و دولتی چقدر است و چقدر زمینه این انعطاف پذیری وجود دارد که با افزایش تولید بتوان تاثیر افت قیمت را کاهش داد، باید گفت: در کشورهای بدهکار، صرف نظر از اینکه این بدهی مربوط به بخش دولتی باشد با خصوصی، افت درآمدهای نفتی به بدتر شدن وضعیت نقدینگی و اعتباری منجر می شود. روسیه از این نظر نیز وضعیت آسیب پذیری دارد.
ونزوئلا به دلیل حجم نسبتا بالای بدهی خارجی و وجود بی ثباتی سیاسی در داخل این کشور در مقابل کاهش قیمت نفت ، بی پناه ترین کشور است.
برای امارات متحده عربی نیز زنگ خطر به صدا درآمده زیرا بیشتر بدهی این کشور مربوط به دوبی است، در صورتی که درآمد نفت که وثیقه نهایی است به ابوظبی مربوط می شود.
از میان صادرکنندگان کوچک تر نفت، آذربایجان و قزاقستان نیز وضعیت شکننده ای دارند.
ایران از نظر ظرفیت مازاد، وضعیت مناسبی دارد و اگر تحریم ها برداشته شود می تواند با افزایش تولید، از شدت تاثیر کاهش قیمت نفت بر اقتصاد خود بکاهد.