فرارو- ظاهر مدرسه ابتدایی خبات مملو از زندگی است. بچه ها در اتاق های این ساختمان در جنب و جوش هستند و در میان نیمکت های روی هم انباشته شده مدرسه چرخ می زنند و در مقابل نقاشی های دیواری رنگارنگ بازی می کنند.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از نیویورک تایمز، اما این مدارس امسال به موقع باز نمی شوند. گروه های چند نفری کودکان که در مدارس بازی می کنند، جزو صدها هزار عراقی آواره ای هستند که طی تابستان در پی پیشروی های داعش در بخش های شمالی عراق مجبور به فرار شدند.
بیش از 130 هزار تن از مردم این منطقه که هیچ اردوگاهی برای پناه نداشتند، در 650 مدرسه در شهرستان کردنشین خبات در شمال عراق ساکن شده اند و در دفاتر و کلاس های این ساختمان ها برای خود منزلی دست و پا کرده اند و دولت را در بازگشایی مدارس طی سال تحصیلی جدید با مشکل روبرو کرده اند. همین حالا هم دولت کردستان عراق آغاز سال تحصیلی را یک ماه به تاخیر انداخته است. اما تقریبا هیچ کس مطمئن نیست که در تاریخ جدید مدارس کار خود را آغاز کنند، حتی وزیر آموزش و پرورش که روز چهارشنبه را به عنوان زمان جدید بازگشایی مدارس اعلام کرده نیز هیچ اطمینانی ندارد.
پشتیوان صادق، وزیر آموزش و پرورش اقلیم کردستان در اینباره گفت: «ما دست کم به دو ماه زمان نیاز داریم اما این فقط حدس شخصی من است.»
در حال حاضر هیچ جای دیگری برای سامان دادن این خانواده های آواره یا کودانی که تحصیل شان به تاخیر افتاده، وجود ندارد. سازمان های کمک رسانی، مقامات دولتی و اتحادیه معلمان همگی بر این گمان هستند که یافتن یک راه حل برای این مسئله به ماه های بسیار بیشتری زمان نیاز دارد.
فرهاد آتروشی، نماینده حزب ائتلاف کردستان عراق و فرماندار دهوک در اینباره گفت: «در واقع ما هیچ گزینه ای نداریم.»
در شرایطی که درگیری ها همچنان تشدید می شود، تاخیر در زمان گشایش سال تحصیلی جدید بیانگر کشمکش دولت در تامین خدمات اصلی شهروندان در شمال عراق است.
بخش عمده برق دهوک به واسطه سوزاندن سوخت تامین می شود و این شهر پیش از ورود موج پناهندگان که اکثرشان اقلیت های ایزدی هستند، روزانه چند میلیون دلار صرف تامین برق خود می کرد. این منطقه با مشکل آب نیز روبرو است. این شهر پیش از آمدن پناهندگان بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر جمعیت داشت و با مشکل آب روبرو بود. حال با توجه به اینکه حدود نیم میلیون نفر دیگر از منابع آب دهوک استفاده می کنند، خشکی آینده این شهر را تهدید می کند.
دولت عراق برنامه هایی برای ساخت اردوگاه های پناهندگی جدید دارد اما زمان آماده شدن آن مشخص نیست. این دولت فاقد منابع مالی لازم برای تامین غذا، آب و خدماتی مانند برق و بهداشت این افراد است. یکی از دلایل کمبود اردوگاه، پیشروی نیروهای داعش تصرف مناطق بیشتر است.
به همین دلیل است که آواره هایی که به تازگی وارد دهوک می شوند باید محل اقامت جدیدی بیابند؛ ساختمان های نیمه کاره، مراکز اجتماعی، مدارس، زیرزمین های متروکه و پارکینگ ها مملو از محرومان شده است. پراکندگی مردمی که از مناطق جنگ زده می گریزند، امکان تشخیص تعداد دقیق آواره ها و نیازهایشان را سخت کرده است.
آتروشی که به دلیل واکنش اش به این بحران، از سوی سازمان های کمک رسانی و پناهجویان مورد تحسین قرار گرفته، با اشاره به اینکه حتی در صورت پایان جنگ، ترغیب آوارگان به بازگشت به خانه هایشان دشوار خواهد بود گفت شاید مجبور شوند خانواده ها را از مدارس خارج کنند و به فضاهای باز، ساختمان های متروکه پرجمعیت یا خیابان ها ببرند.
خانواده هایی که در مدارس هستند، وضع بهتری نسبت به آوارگان مستقر در اردوگاه ها دارند. راهروهای طولانی، فضایی خنک و دور از گرمای شدید را ایجاد می کند. در محوطه مدارس نیز آب و برق و توالت های استاندارتری برایشان فراهم است.
همین امکانات بسیاری از خانواده های ایزدی را طی ماه جاری به مدرسه خبات کشاند. در حال حاضر 174 نفر در این ساختمان زندگی می کنند. در میان خانواده های ایزدی 42 کودک در مدارس شنگال مشغول به تحصیل بودند و حال این امید وجود دارند که آنها بتوانند به 150 دانش آموز دیگری که در مدرسه خبات درس می خوانند، به تحصیل ادامه دهند.