شاید بتوان داوران را پردردسرترین مردان مستطیل سبز نامید. کسانی که کمتر از بازیکنان نمی‌دوند اما هر سوت آنها می‌تواند با واکنش منفی یکی از دو تیم یا هواداران آنها مواجه شود.
به نوشته روزنامه دنیای اقتصاد، داوران اتفاقا دیوار کوتاهی هم دارند. کم نیستند مربیانی که ضعف‌های فنی خود را بعد از شکست نادیده می‌گیرند و تقصیرها را به گردن ایشان می‌اندازند. ستاره‌هایی که بر سرشان فریاد می‌زنند و تماشاگرانی که گهگاه شعارهای تندی را نثارشان می‌کنند. داوران در همه جای دنیا به محض وقوع یک اشتباه تاثیرگذار در جریان بازی مورد هجمه‌های زیادی قرار می‌گیرند که این مورد در کشور ما بیشتر است. کافی است نگاهی به مصاحبه‌های مربیان در پایان بازی‌ها داشته باشید تا متوجه شوید که در هر باختی حتما پای یک داور هم در میان است.
در چند ماه گذشته بود که موضوع تبانی در جامعه داوری ایران جنجال بسیار بزرگی به راه انداخت که در این بین قطعا شرایط برای داورهای دیگر هم سخت خواهد شد. همین مسائل نشان‌دهنده آن است که در ایران قواعد داوری با دیگر جاهای دنیا متفاوت است و در شرایط فعلی افزایش دستمزدها امری طبیعی جلوه می‌کند.
حال این مردان سیاهپوش که در مسند قاضی هم قرار دارند چقدر دستمزد در عوض این فشار دریافت می‌کنند و اصلا هر مسابقه فوتبال چه میزان هزینه برای تیم داوری دارد؟
فصل قبل هر بازی 650 هزار تومان
رسیدگی به حق‌الزحمه، اصلی‌ترین درخواست و دغدغه داوران فوتبال در ایران است. آنها معتقدند دستمزد آنها در شرایط کنونی مناسب نیست و فدراسیون و سازمان لیگ باید در این ارتباط تجدیدنظر کنند.
داوران وسط یا داوران اصلی در نیم‌فصل اول لیگ سیزدهم برای قضاوت در هربازی 500 هزار تومان دریافت می‌کردند که این مبلغ با تلاش‌های کمیته داوران و سازمان لیگ در نیم‌فصل دوم به 650 هزار تومان رسید. در این میان داوری که بالاترین قضاوت را داشت و در 25 مسابقه سوت زده بود با کسر مالیات به زحمت درآمدش به 10میلیون تومان در سال رسید.
در شرایطی که به گفته کارشناسان داوری در طول یکی دوسال اخیر در گرایش افراد به سمت داوری سیر نزولی داشتیم بالا رفتن دستمزد می‌تواند سبب ایجاد انگیزه در بین داوران شده و به ارتقای سطح داوری‌ها نیز کمک کند.
به‌طور کلی در کشورهایی که لیگ‌های پیشرفته و توسعه‌یافته‌ای دارند، یا اینکه حقوق داوران هم بالا است، همچنان فاصله دستمزدشان با دستمزد بازیکنان بسیار زیاد است. به‌طور متوسط دستمزد بازیکنان در اروپا 50 برابر دستمزد داوران است. علاوه بر آن، با وجود آنکه دستمزد داوران در خیلی از کشورها برای چرخاندن زندگی کافی است، اما به جز اسپانیا، در سایر کشورها داوری هنوز یک شغل حرفه‌ای محسوب نمی‌شود.
به هر صورت بحث دستمزد داوران به یکی از موضوعات تکراری و کلیشه‌ای تبدیل شده و هر بار با اعتراض داوران در نهایت 100 تا 150 هزار تومان به دستمزد قبلی اضافه می‌شود.قیاس دستمزد داوران با فوتبالیست‌های میلیاردی هم خنده‌دار است. دستمزد 600 هزارتومانی کجا و درآمدهای میلیاردی کجا؟
درخواست رشد صددرصدی دستمزدها
اما اصفهانیان، رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال با ابراز نارضایتی از پرداخت دستمزد‌های کنونی به داوران در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» گفت: «اگر بر فرض هر داور در همه هفته‌های لیگ برتر قضاوت داشته باشد، با رقم فعلی 650هزار تومان برای هر بازی، 2میلیون و 600هزارتومان در ماه دریافت می‌کند که برای این شغل مبلغ ناچیزی است. متوجه باشید که کمتر پیش می‌آید یک داور در تمام هفته‌های لیگ برتر قضاوت کند و این بازی‌ها فقط 9 ماه از سال در جریان است.»
درشرایط فعلی داوران وسط 650 هزار تومان و کمک داورها 470 هزار و داورهای چهارم برای هر قضاوت 200 هزار تومان دریافت می‌کنند.حالا جناب رئیس درخواست افزایش چشمگیر این ارقام را دارد: «ما درخواست افزایش 100 درصدی حقوق و مزایای داوران را به فدراسیون و سازمان لیگ داده‌ایم. نظر سازمان لیگ و فدراسیون هم در خصوص این افزایش کاملا مثبت است و مورد موافقت قرار گرفته است اما چون فدراسیون با مشکل منابع مالی روبه‌رو است این افزایش صد درصدی منوط به رسیدن منابع مالی مناسب به فدراسیون است.»
فریدون اصفهانیان با گفتن این موضوع که «ما قبول داریم که داوری‌ها در ایران به‌صورت کاملا حرفه‌ای برگزار نمی‌شود» ادامه داد: «اما داورها نیازهایی مثل شرایط تمرین، دکتر تغذیه مناسب و از همه مهم‌تر آموزش را دارا هستند تا سطح داوری خود را ارتقا دهند و بزرگ‌ترین مساله‌ای که این افزایش در پی خواهد داشت این است که انگیزه داوران زیاد خواهد شد.»
سهم‌خواهی از قرارداد تبلیغات محیطی
با توجه به امضای قرارداد مناسب تبلیغات محیطی توسط سازمان لیگ داوران هم انتظار دارند که سطح دستمزد آنها هم افزایش پیدا کند. رئیس کمیته داوران با بیان این مطلب خاطرنشان کرد: «با توجه به اسپانسر‌هايي که فدراسيون جذب کرده، دستمزد داوران بايد افزايش يابد چون در فوتبال ما جايگاه داوران اينجا نيست. وقتي اين همه هزينه براي فوتبال مي‌شود، چرا داوران نبايد سهمي داشته باشند؟ داوران نيز مانند بازيکنان فوتبال به تغذيه، فيزيوتراپ و رفاه احتياج دارند.»
اصفهانیان به پیشنهادی که کمیته داوران به فدراسیون فوتبال کرده است تا برای همیشه این مشکل برطرف شود اشاره کرد و گفت: «تا زمانی که فدراسیون بودجه جداگانه‌ای را به داوران اختصاص ندهد این مشکلات هر سال به‌وجود می‌آید. ما به فدراسیون پیشنهاد دادیم برای سال آینده هیات رئیسه، بندی را به اساسنامه اضافه کند که یک ردیف بودجه مشخص برای داوران در آن در نظر گرفته باشد. به این شکل این بودجه هر سال بسته به تورم و نیاز‌های داوران اضافه خواهد شد.»
او در پاسخ به این سوال که اگر به شکل گذشته چند درصد به حقوق داوران اضافه شود واکنش کمیته داوران به این موضوع چه خواهد بود، گفت: «از آنجا که عملکرد داوران تاثیری مستقیم روی تیم‌هایی می‌گذارد که میلیاردها تومان در جریان رقابت‌های لیگ هزینه می‌کنند لذا دستمزد آنها باید متناسب با پرداخت‌هایی باشد که به بازیکنان و کادر فنی صورت می‌گیرد. متاسفانه از ابتدا دستمزدهایی که برای داوران در نظر گرفته می‌شد، پایین بوده است، پس با افزایش 20 یا 30درصدی دردی از آن دوا نمی‌کند.»
رئیس کمیته داوران در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به این موضوع که مطالبات معوق ما از فدراسیون فوتبال چیزی حدود 2میلیارد تومان است که اگر این مبلغ هم پرداخت شود کمی از مشکلات ما کم خواهد شد درخصوص هزینه‌های یک داور برای یک قضاوت در لیگ ادامه داد: «اگر داور مقدار مسافتی که برای قضاوت طی می‌کند بیشتر از 1000 کیلومتر باشد 3 روز ماموریت کاری به او تعلق می‌گیرد و اگر این مسافت پایین‌تر باشد به ازای یک روز رفت و یک روز برگشت 2 روز ماموریت به وی تعلق می‌گیرد. در این شرایط یک داور هزینه‌هایی مانند ایاب و ذهاب، اسکان، غذا و... را دارد که هر چند تمامی این هزینه‌ها بر عهده فدراسیون فوتبال است اما بسته به استفاده از این شرایط چیزی بین 500 تا 800 هزار تومان را شامل می‌شود.»
اصفهانیان به افزایش این رقم خوش‌بین است: «کفاشيان و تاج تمام تلاش خود را برای این افزایش انجام مي‌دهند و ما در مورد به نتیجه رسیدن این مهم خوش‌بین هستیم.»
732 میلیون دستمزد داوران
اما هزینه‌ای که سازمان لیگ باید برای داورانش به‌عنوان دستمزد کنار بگذارد در صورت تصویب پیشنهاد کمیته داوران، قابل محاسبه است. گفته می‌شود رقم مورد توافق فدراسیون یک میلیون تومان برای داور وسط،850 هزارتومان هر یک از کمک‌ها و 350 هزار تومان برای داور چهارم است. یعنی چیزی حدود دو برابر فصل قبل و نه دقیقا دو برابر. به این ترتیب برای هر بازی لیگ باید3میلیون و50 هزارتومان دستمزد برابر تیم داوری در نظر گرفت. هر هفته از مسابقات لیگ 8 مسابقه برگزار می‌شود که با یک حساب سر انگشتی 24 میلیون و 400 هزارتومان و برای کل لیگ که 240 بازی در آن انجام می‌شود رقم 732 میلیون تومان برای کل دستمزد داوری‌ها باید کنار گذاشت.