در روزهای اخیر خبر افزوده شدن روغن پالم به محصولات پر چرب لبنی که توسط وزیر بهداشت اعلام و توسط مدیران صنایع شیر تکذیب شد خبر اول حوزه سلامت تغذیه بود.
البته این بار اول نیست که در صنایع غذایی ایران چنین اتفاقی می افتد هنوز یادمان نرفته جنجال ورود وایتکس به شیر که عاقبت آن هنوز معلوم نشده است.
در دنیای تجارت محصولات غذایی نیز از این جنجالها و خبرهای بد کم نبوده است در این گزارش مروری داریم به چند ماده غذایی که در سالیان اخیر خبر ساز شدند.
گوشت اسب در بهترین رستورانهای اروپا
داستان غذاهای آماده و منجمد تهیه شده از گوشت اسب در اروپا یکی از مهمترین اتفاقات صنایع غذایی بود کشورهایی از جمله فرانسه و بریتانیا، هلند نیز کشورهایی بودند که گوشت اسب را به جای گوشت گاو در غذاهای آماده یافتند روز 12 آوریل امسال، سازمان نظارت بر بهداشت هلند هشدار داد ۵۰ هزار تن گوشت گاو توزیع شده توسط شرکت "سلتن" در سراسر اروپا می تواند با گوشت اسب مخلوط شده باشد.
این سازمان، همچنین این موضوع را به بیش از ۳۸۰ شرکت خریدار آلمانی، فرانسوی و اسپانیایی را که گوشت خود را از شرکت "سلتن" تهیه می کرده اند، اطلاع داده است.
جنجال گوشت اسب در حالی ادامه دارد که کمیسیون اروپا، روز 16 آوریل2014، گزارش خود را در مورد نتایج آزمایشات صورت گرفته به روی "دی ان آ" ی این گوشت ها منتشر کرد. بر اساس این آزمایش ها، تنها 6 درصد از نزدیک به 50 تن گوشت آزمایش شده حاوی ماده ای به نام "فنیلبوتازون" است که نوعی دارو برای اسب های بیمار بوده است. این دارو برای انسان مضر است.
بحران پیدا شدن گوشت اسب در بسته های غذایی منجمد به جای گوشت گاو، برای نخستین بار در فرانسه آغاز شد. یک شرکت تهیه مواد غذایی به نام "اسپانگرو" به عنوان منبع توزیع و فروش غذاهای آماده با استفاده از گوشت اسب به جای گوشت گاو معرفی شد. در ان هنگام ، شرکت "اسپانگرو"، فروشندۀ اصلی این گوشت ها که یک شرکت دامداری رومانیایی بود را به تعویض برچسب های بسته های گوشت متهم کرد.
توزیع بسته های گوشت اسب به جای گوش گاو و غذاهای تهیه شده با گوشت اسب دامنۀ گسترده ای در اروپا داشت. حتی دامن موسسات بزرگی نظیر "ایکه آ"، که در کشورهای زیادی شعبه دارد را گرفت. رستوران فروشگاه "آیکه ا" در پراگ بدون اطلاع، مدتها گوشت اسب به مشتریان خود توزیع کرده بود.
مدیر ایکه آ در جمهوری چک می گوید: " گوشت هایی که در این رستوران ها به مردم عرضه می کنیم، از راه کاملا قانونی وارد شده اند. این ما را از سلامت این گوشت ها برای مصرف انسانی مطمئن می کند. مشکل این است که توزیع کننده این گوشت ها را به نام گوشت گاو عرضه کرده که خوب نادرست بوده است."
ترس از تکرار موارد مشابه با جنون گاوی که در سال 1996 اتفاق افتاد و بیش از 200 قربانی گرفت، موجب شده که نهادها و کشورهای اروپایی در تلاش برای پیشگیری از تکرار این اتفاقات باشند.
با اینحال، جریان سرآوردن گوشت اسب از بسته های غذایی آمادۀ طبخ، موجب شده که شرکت های تهیه و توزیع مواد غذایی با خسارات زیادی روبرو شوند.
عسل چینی و بازار آمریکا
چندی پیش دولت آمریکا 11 مدیر موسسه بازرگانی و شش شرکت تجاری را به واردات غیر قانونی عسل از چین به آمریکا متهم کرد.
وزارت دادگستری آمریکا در گزارشی اعلام کرد که بخشی از عسل‌های وارداتی چینی آلوده به آنتی بیوتیک‌های غیر مجاز بوده، اما هیچ گزارشی از بیمار شدن مصرف کنندگان نرسیده است.متهمان از جمله مدیرانی از شرکت بزرگ مواد غذایی آلفرد وولف آلمان و شعب آن در پکن و هنگ کنگ هستند.
این افراد مظنون به توطئه برای سرازیر کردن عسل چینی به ارزش بیش از 40 میلیون دلار به بازارهای آمریکا از طریق وارد کردن آن با مارک کشورهای دیگر از جمله روسیه، هند و اندونزی بودند.
مقامات آمریکایی می‌گویند متهمان می‌کوشیدند از پرداخت 80 میلیون دلار عوارض ضد قیمت شکنی بگریزند.
کره بادام زمینی مسموم در آمریکا
در سال 2004 کره های بادام زمینی که در آمریکا به عنوان یک صبحانه محبوب محسوب می شود جنجال آفرین شد.
اولیای امور بهداشت غذای امریکا طرح جمع آوری کره‌های بادام زمینی پیترپان و اسکیپی که باعث شیوع سالمونلا شد را اجرا کردند.
اداره کل غذا و داروی آمریکا، ابتدا مراکز ساخت این نوع کره‌های بادام زمینی را منحل کرد و به مردم هشدار داد، افرادی که از اکتبر 2004 این محصول را خریداری کرده‌اند آن را دور بیاندازند.
سالمونلا می‌تواند باعث ایجاد حالت تهوع، اسهال و دیگر علائم بیماری شود، ولی به طور معمول علائم آن پس از یک هفته از بین می‌رود. شیوع سالمونلای کره بادام زمینی صدها نفر را در دهها ایالت امریکا دچار مشکل کرد و صنایعی غذایی که به نحوی با کره بادام زمینی در ارتباط بودند با بحران مواجه شدند.
شیر خشک چینی و مرگ نوزادان
رسوایی شیر چینی در سال 2008 یک رویداد در حوزه سلامت مواد غذایی در جمهوری خلق چین بود. این رسوایی در پی پیدا شدن ملامین در شیر، شیر خشک نوزاد و دیگر مواد غذایی تقلبی رخ داد. مواد شیمیایی افزوده شده به شیر برای تظاهر به پروتئین بالاتر در شیر استفاده شده بود.
این مساله تا نوامبر سال 2008 در چین 300 هزار قربانی گرفت. شش نوزاد در اثر بیماری سنگ کلیه و آسیب‌های دیگر کلیه جان باختند و 860 نوزاد در بیمارستان بستری شدند. یک حادثه جداگانه در چهار سال قبل، مرگ و میر 13 نوزاد در اثر سوء تغذیه را در پی داشت. این رسوایی در پی مبتلا شدن 16 نوزاد به سنگ کلیه در استان گانسو در اثر مصرف شیر خشک یک شرکت چینی به نام Sanlu Shijiazhuang در 16 ژوئیه برملا شد. پس از بررسی مشخص شد تولیدات 21 شرکت دیگر نیز مشکل دارد.
با این رسوایی صادرات محصولات شیر چین دچار مشکل شد، به طوری که 11 کشور واردات لبنیات از چین را کلاً قطع کردند.
در طی حکم دادگاه دو نفر اعدام شدند، سه تن حبس ابد و دو نفر 15 سال حبس گرفتند. 7 تن از مسوولان دولتی اخراج یا مجبور به استعفا شدند.
در اواخر اکتبر 2008، بار دیگر ملامین در تخم مرغ و خوراک دام کشف شد. ملامین در گلوتن گندم و پروتئین غنی شده از برنج که توسط کشور چین صادر شده و برای خوراک حیوانات مورد استفاده قرار می‌گرفت دیده شد. تا ژوئیه 2010 همچنان گزارشهایی از عواقب استفاده از ملامین در مواد خوراکی گزارش شده است
شکلات کادبری و جنجال حرام بودن در کشورهای مسلمان
جنجال بر سر شکلات‌های "Cadbury" از آنجایی آغاز شد که درماه می 2014وزارت بهداشت مالزی دستور جمع‌آوری دو نوع از شکلات‌های این شرکت را به دلیل پیدا شدن دی‌ان‌ای خوک در آنها، صادر کرد. شکلات‌های مورد نظر، یک نوع شکلات شیری با فندق و نوع دیگری با بادام بوداده بودند.
شکلات‌های این شرکت در چارچوب نظارت بر مواد غذایی در مالزی و اطمینان خاطر از حلال بودن آنها، به طور تصادفی مورد آزمایش قرار گرفته بودند.محصولات "Cadbury" در مالزی دارای برچسب حلال بوده‌اند.
اعلام این خبر موجی از نگرانی و تردید را در میان مسلمانان مالزی به همراه آورد. گروه‌های مختلف در این کشور فراخوانی را صادر کردند که در آن از مردم خواسته شده بود تا تمامی محصولات شرکت تولید مواد غذایی "کرفت" را تحریم کنند.
مقامات اندونزی نیز اعلام کردند که کار بررسی شکلات‌های "Cadbury"، موجود در بازارهای این کشور آغاز کرده اند این امر در حالی است که دو محصول جنجالی این شرکت در میان محصولاتی که "Cadbury" در اندونزی به فروش می‌رساند، نبودند
کادبری پیش ازاین نیز در حدود چهار سال پیش با اتهام استفاده از شیرخشک غیر مجاز مواجه بود و مدتها این شکلات و نوع تقلبی چینی آن در بازار بعضی از کشورها محصولات غیر مجاز را به خورد مردم دادند.
خاویار آذربایجان در بازار ایران!
گرچه محصولات تقلبی چینی در ایران کم نیستند اما یک نوع خاویار تولید آذربایجان از همه جالب توجه تر است.
در حالی که هر بسته 50 گرمی خاویارفشرده اصیل ایران در بازار زیر 100 هزار تومان نیست اما در سالیان اخیر یک بسته 50 یا 100 گرمی به نام خاویار آذربایجان وارد کشور شده است که ترکیب نفرت انگیزی از ژلاتین و پارافین و نمک رنگ سیاه است.
ترکیبی که مضر بودنش از نگاه اول پیداست و بعضی از سوپر داران آنرا بین 10 تا 30 هزار تومان می فروشند.
گرچه برخی در همین بازار تخم ماهی قزل آلا را جای خاویار طلایی به خلق الله می فروشند اما باز هم در مقابل این تقلب عجیب باید به آنها جایزه افتخاری داد.