فرارو- در شرایط عادی حمل 50 هزار پوند مرغ یخ زده به عراق برای تورفان آیدین یک کار روزمره است و این راننده ترک سال ها است که در این مسیر کار می کند. اما تجارت میان مرزی ناگهان متوقف شده و این مسیر توسط مهاجمان شورشی در عراق که 80 شهروند ترک را ربوده اند، بسته شده است.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از نیویورک تایمز، زمانیکه این مرز کاملا باز بود، ترکیه به گروه های شورشی از هر درجه و رتبه ای اجازه دسترسی آسان به میدان نبرد در سوریه را می داد و هدفش سرنگون کردن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه بود. اما این مسئله زمینه توسعه و پیشرفت گروه های شبه نظامی سنی که طی ماه جاری حملات رعدآسایی در عراق داشتند را در سوریه فراهم کرد.
آیدین با نگاه به صدها کامیون عراقی که در یک خط ردیف شده اند می گوید: «سه سال است که پرچم های داعش را در سوریه می بینیم و این به خاطر ترکیه است، ترکیه به آنها اجازه ورود داد.»
حال با خیزش داعش دولت ترکیه تاوان سنگینی را برای کمک به شکل گیری این آشوب می پردازد.
سولی اوزل، استاد روابط بین الملل دانشگاه کادیرهاس در استانبول می گوید: «سقوط موصل بیانگر شکست سیاست خارجی ترکیه طی چهار سال گذشته است.» وی در ادامه افزود: «نمی توانم آنچه در موصل اتفاق افتاد را بی ربط به آنچه در سوریه جریان داشت بدانم، و باید گفت سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه غیرواقع بینانه، ایدولوژیک، ستیزه جویانه و متکبرانه بوده است.»
طی سال های گذشته سیاست «مشکل صفر با همسایگان» به ترکیه کمک کرد تا نمونه تحسین برانگیز دموکراسی اسلامی و رشد اقتصادی باشد. این کشور سود سرشاری از گشایش بازار عراق کسب کرده و تنها طی سال گذشته 12 میلیارد دلار صادرات به این کشور داشته است؛ این رقم برای صادرات ترکیه پس از صادرات به آلمان در جایگاه دوم قرار دارد. به عقیده تحلیل گران ترک اگر درگیری ها گسترش یابد، این رقم یک چهارم یا حتی بیشتر کاهش خواهد یافت.
این شکست ها پس از آن رخ داد که جنگ داخلی در سوریه توانایی این کشور برای خرید کالاهای ترک را از بین برد و صدها هزار پناهنده را راهی مرزها کرد. ترکیه تاکنون یک میلیارد و 500 میلیون دلار برای این پناهندگان هزینه کرده و هنوز پایان این وضعیت مشخص نیست.
درگیری های جدید در عراق نیز شکست دیگری در زنجیره سیاست های داخلی و خارجی رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه و حزب عدالت و توسعه است.
موفقیت چشمگیر اردوغان که طی 10 سال گذشته تداوم داشته، به واسطه اعتراضات خیابانی اخیر، فاجعه ویرانگر معدن و رسوایی فساد لکه دار شده است. حمایت دولت وی از ناآرامی های عربی بیش از پیش باعث کناره گیری از متحدان سابق این کشور شد. در حال حاضر بسیاری از کارشناسان در ترکیه دولت این کشور را عامل تسهیل روند خیزش افراطی ها در سوریه می دانند.
مقامات ترکیه در مورد خیزش جهادی ها در نزدیکی مرزها ابراز نگرانی کرده اند و می گویند گام هایی در جهت مقابله با افراطی ها صورت می دهند اما ابراز نظر چندانی در مورد شبه نظامیان ستیزه جویی که در عراق هستند، نمی کنند.
آنکارا اخیرا اقداماتی داشته که بیانگر تلاش ترکیه برای هماهنگ شدن با تغییرات در منطقه است. ترکیه طی ماه جاری – یک سال و نیم پس از آمریکا- جبهه النصره را در لیست سازمان های تروریستی قرار داد. روز سه شنبه بود که اردوغان از کشورهای اروپایی خواست که مانع از سفر جهادی ها به ترکیه شوند. و مقامات ترکیه حتی در مورد تصرف شهر عراقی کرکوک توسط نیروهای دولت منطقه ای کردستان سکوت کردند.
سینان اولگن، محقق ترک در موسسه کارنگی برای صلح بین‌المللی معتقد است این سکوت می تواند بدین معنا باشد که ترکیه کردهای عراق را تنها شریک قابل اعتماد در کشوری می داند که در آستانه جنگ داخلی میان سنی و شیعه قرار گرفته است.
این در حالی است که اتفاقات اخیر در عراق قسمت جنوب شرقی ترکیه کاملا مشهود است که بیشترین سود را از تجارت گسترده با عراق کسب می کرد و در صورت فروپاشی این کشور بیشتری آسیب را خواهد دید.
این خطر را مسئله ربوده شدن 80 تن از شهروندان ترکیه توسط داعش در زمان اشغال موصل تشدید می کند. این افراد شامل سرکنسول ترکیه، سه کودک و 31 راننده کامیون می شدند. از آن زمان هیچ خبری در مورد آنها نیست. مقامات ترکیه اعلام کرده اند که در تلاش برای حل این مشکل هستند اما رسانه ها را از گزارش در این مورد منع کرده اند.
خدایا کمک کن به همه