دندان برخی افراد به طور ناگهانی به صورت عمودی می‌شکند. چرا گاهی چنین اتفاقی می‌افتد؟
خوب است بدانید فشار های ناشی از جویدن به صورت متعادل و مناسب به دندان ها وارد می شود و دندان ها نیز این فشار را به فک بالا و پایین منتقل می کنند، اما در صورتی که شخصی به هر دلیل چند دندان خود را از دست بدهد، نیرویی که هنگام جویدن به وسیله عضلات جونده به دندان های باقیمانده وارد می شود، بیشتر از حالت طبیعی خواهد بود و سهم هر دندان از فشار جویدن، بیش از حد طبیعی بالا می رود. در چنین شرایطی شکستن عمودی دندان که معمولا تا ریشه نیز ادامه می یابد انتظار می رود.
البته دکتر آنیتا عیوض لو، دندانپزشک عمومی درباره دلایل شکستن عمودی دندان توضیح می دهد: این حالت در دندان هایی که به دلیل پوسیدگی وسیع، درمان ریشه شده اند یا دارای پرکردگی وسیع هستند، بیشتر دیده می شود. همچنین ممکن است فشار وارد شده به دندان از حد تحمل آن بالاتر باشد و باعث شود ترک بخورد که با گذشت زمان، این ترک به شکستگی وسیع تبدیل می شود.
حساسیت دندانی را نادیده نگیرید
شکستگی تاج یا لب پریدگی از موارد شایع شکستگی دندان محسوب می شود. با این تفاسیر چه تفاوتی میان شکستگی عمودی دندان با چنین مواردی وجود دارد؟
دکتر عیوض لو در پاسخ می گوید: نشانه برخی ترک هایی که در مینای دندان ایجاد می شود، حساسیت به سرما و گرما و مواد غذایی شیرین است. نشانه برخی ترک هایی که در ریشه دندان ایجاد می شوند نیز این است که وقتی دندان هایتان را روی هم فشار می دهید، دندان درد می گیرد. بیشتر موارد می توان ترک های ایجاد شده روی تاج دندان را بخوبی ترمیم کرد، اما اگر ترک در ریشه دندان اتفاق افتاده باشد، در بیشتر موارد قابل درمان نیست. بویژه اگر شکستگی عمودی ریشه اتقاق افتاده باشد، درمان آن در طولانی مدت نیز موفقیت آمیز نخواهد بود اما آیا بروز این اتفاق به جنس دندان، اعمال دندانپزشکی انجام شده روی دندان مثل پر کردگی و عصب کشی بستگی دارد؟
دکتر عیوض لو پاسخ می دهد: شکستگی عمودی ریشه دندان یک پیشامد ناگوار در درمان کانال ریشه است که اغلب سبب خارج کردن دندان می شود. علائم و نشانه های کلینیکی آن نیز اغلب مشابه درمان های ناموفق کانال ریشه است.
نشانه های این نوع شکستگی
به گفته دکتر عیوض لو شکستگی عمودی ریشه، از تاج دندان و سطح جونده آغاز می شود و تا ریشه دندان امتداد پیدا می کند و در نهایت باعث دو نیم شدن دندان خواهد شد. البته علائم شکستگی عمودی ریشه در دندان های دارای عصب و دندانی که در اثر التهاب و عفونت شدید یا عصب کشی، عصب ندارد، متفاوت است. به طوری که در دندان های زنده (دندان سالم و بدون عصب کشی) ضمن این که دندان به محرک های سرما و گرما حساس خواهد شد، حساسیت به درد نیز حین جویدن احساس می شود.
عوارض بی توجهی به درمان
بی توجهی به درمان هر بیماری، عوارضی را برای شخص به همراه دارد. در حوزه دندانپزشکی نیز به تاخیر افتادن تشخیص و درمان با بروز مشکلات درمانی یا عوارض دیگری برای شخص از جمله شکستگی عمودی دندان همراه است. دکتر عیوض لو همچنین تاکید می کند: از آنجا که این دندان ها اغلب قابل نگهداری نیستند، اصلاح و ترمیم شان ممکن نیست و تنها درمان آنها کشیدن و جایگزین کردن شان با ایمپلنت یا پروتز دندانی است.
تشخیص آسان نیست
آیا ممکن است شکستگی عمودی دندان، بدون علامت اتفاق بیفتد؟
دکتر عیوض لو با اشاره به این که افراد باید علائم این نوع شکستگی ها را بشناسند و آن را نادیده نگیرند، می گوید: بروز این مشکل در دندان های عصب کشی شده با علائمی چون آبسه دندانی همراه است. به این صورت که باکتری ها از محل شکستگی به بافت های اطراف ریشه دندان نفوذ می کنند و می توانند باعث ایجاد التهاب، عفونت لثه و ایجاد حفره شوند. در چنین شرایطی دندانپزشک ابتدا به بررسی های کلینیکی می پردازد، سپس با بررسی های بیشتر از طریق رادیوگرافی به دنبال کشف علت ناراحتی بیمار خواهد بود. البته تشخیص این نوع شکستگی برای دندانپزشک کار آسانی نیست. دندانپزشک در مواردی که به علت ماهیت دوبعدی رادیوگرافی، این نوع شکستگی در عکس قابل مشاهده نباشد، می تواند از ابزارهای جدیدتری برای تشخیص استفاده کند. بی شک با تشخیص زودهنگام ترک دندانی، دندانپزشک می تواند از تبدیل آن به شکستگی و ایجاد درد و ناراحتی بیشتر جلوگیری کند.