صدای مخالفان توافق هسته ای در مجلس ایران

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از واشنگتن پست، علیرغم حمایت گسترده عمومی و تصویب بلوک های مهم سیاست مداران و روحانیون، طیف وسیعی از مخالفان که اکثرا در مجلس ایران هستند، نگرانند که در صورت حل مناقشه هسته ای بدون مشارکت آنها در مذاکرات، نفوذ خود را از دست دهند.

رویکرد سختگیرانه قانونگذاران ایرانی آینه موضع جمهوری خواهان در کنگره آمریکا است که به دنبال افزایش تحریم ها بر تهران هستند. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا متعهد شده که هرگونه تحریم جدید را در شرایطی که مذاکرات جریان دارند، وتو خواهد کرد.

روز دوشنبه جواد ظریف، وزیر خارجه ایران طی سخنانی در شورای روابط خارجی آلمان گفت که «با حسن نیت می‌توانیم ظرف شش ماه به توافق نهایی در موضوع مذاکرات اتمی برسیم.»

اما افراد بدبین در تهران و واشنگتن در مورد عجله در نهایی کردن توافقی که می تواند به نفع طرف مقابل باشد، محتاط هستند.

با توجه به اینکه مذاکرات جدید 18 فوریه در وین آغاز خواهد شد، این شخصیت ها به طور روزافزونی از تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی انتقاد می کنند.

وحید احمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز دوشنبه در نشست مجلس گفت: «غربی ها هنوز به صورت جدی، عزمی برای حل مشکل هسته ای ایران که خودشان ایجاد کرده اند، ندارند.» وی در ادامه افزود: «اگرچه ما به تعهدات خود پایبندیم، اما هیچ گاه از خطوط قرمزمان که حفاظت از دستاوردهای هسته ای است، عبور نمی کنیم.»

از زمانی که پرونده هسته ای ایران، چندی پس از روی کار آمدن حسن روحانی به وزرات امور خارجه منتقل شده، مطبوعات تندرو و اعضای محافظه کار مجلس ایران به دنبال افزایش نظارت خود بر ادوار آتی مذاکرات هسته ای بوده اند و بزرگترین شکایت شان عدم شفافیت این مذاکرات است.

مهدی کوچک زاده، قانونگذار و منتقد جدی دولت فعلی روز دوشنبه در مجلس شورای اسلامی گفت: «من می‌خواهم به مردم ایران بگویم که ما نه در جریان تدبیرهای خارجی این دولتیم و نه در جریان تدبیرهای داخلی آن. آنها هر چه می‌خواهند می‌کنند.»

روز یکشنبه اعضای کمیسیون سیاست خارجی ایران گفتند با دولت توافق کرده اند که یک عضو مجلس را به تیم مذاکره کننده هسته ای اضافه کنند که مطمئنا بخشی از شدیدترین انتقادات در این زمینه را تعدیل خواهد کرد. این امر نشان می دهد که شاید محافظه کاران در حال بازپس گیری بخشی از قدرت سیاسی که از زمان انتخاب روحانی به عنوان رئیس جمهور از دست داده بودند، هستند.

به عقیده تحلیل گران، آن عده از اعضای تشکیلات سیاسی ایران که مدت ها است عادی سازی روابط با آمریکا را با چند دهه سیاست ضدغربی این کشور در تناقض می دادند، درصورت دستیابی به مصالحه بیشترین شکست را خواهند خورد.

فریده فرهی، استاد دانشگاه هاوایی و تحلیلگر مسائل ایران در آمریکا که اخیرا از سفر چند ماهه خود به ایران بازگشته است گفت:«برای این تندروها، رسیدن به یک توافق، بحران ایدئولوژیکی بزرگی ایجاد خواهد کرد.»

ورای عرصه سیاسی، افرادی هم هستند که از تحریم های ایران بهره مالی می برند و اگر شرایط عادی شود، منافع بسیاری را از دست خواهند داد.

محمد علی شعبانی، یک تحلیل گر مسائل سیاسی در تهران گفت: «منافع مقرر بسیاری وجود دارد که سود اندکی از گشایش درهای ایران به روی جهان کسب می کند. این منافع هم سیاسی و هم اقتصادی و در مواردی سیاسی- اقتصادی است.»

یکی از معروف ترین نمونه های این مسئله، بابک زنجانی است که توانست با فروش نفت که تحریم ها را دور می زد میلیاردها دلار کسب کند. زنجانی در حال حاضر به اتهام فساد مالی در زندان اوین تهران است.

به علاوه اتحادیه های صنفی، بازیگران کوچکتر بیشماری هستند که به دلیل قاچاق کالا- از خودرو گرفته تا مواد غذایی- سودی سرشار عایدشان می شود. دلالان ارز نیز جزو این گروه هستند و از اختلاف میان نرخ رسمی و نرخ بازار سود بسیاری برده اند، ضمن اینکه مردم نگران سقوط ارزش ریال هستند.

شناسایی بسیاری از افراد و شرکت هایی که از تحریم ها سود غیرقانونی می برند، دشوار است اما شرکت های ایرانی بسیاری وجود دارند -از جمله خودروسازی ها، تولیدکنندگان مواد غذایی و شرکت های پتروشیمی- که از عدم وجود رقابت به دلیل تحریم ها سود می برند.

با وجود این صداهای مخالف با مصالحه، در میان اکثریت بدنه سیاسی و همچنین جامعه تجارت خصوصی ایران این اجماع وجود دارد که یافتن راه حل برای مناقشه هسته ای یک دهه ای، منافع کشور را تامین خواهد کرد.

محمد مرندی، مفسر سیاسی و استاد دانشگاه تهران در این باره گفت: «ایرانیان واقعا می خواهند که به توافق برسند اما در عین حال نیز نمی خواهند حق حاکمیت خود را به خاطر یک توافقنامه از دست بدهند.»