فرارو- قاسم توکلی؛ دولتهای رانتی (دولتهایی که بیش از 40 درصد درآمد سالانه آنها از طریق فروش مستقیم منابع خام تامین می شود) بدلیل برخورداری از درآمدهای بادآورده ناشی از فروش این منابع خدادادی هیچگاه درگیر مناسبات واقعی اقتصاد جهانی نمی شوند و به همین دلیل معمولا فاقد درک درستی از جایگاه و نقش خود در معادلات جهانی هستند. این «آگاهی کاذب» بویژه در دوره های افزایش قیمت مواد خام بشدت تحریک شده و می تواند دردسر ساز باشد.
به عناون مثال «دوپینگ نفتی» و افزایش شدید قیمت نفت در اواسط دهه 1970 باعث شد شاه ایران خودش را در جمع 5 قدرت برتر جهان حس کند و حتی به تحقیر نظام سیاسی کشورهای غربی بپردازد.
محمدرضاشاه وامهای هنگفتی به کشورهای اروپای شرقی می داد، حوزه امنیت کشور را اقیانوس هند تعریف کرده بود و با مداخله نظامی چندساله و پرهزینه در کشور عمان خود را به عنوان «ژاندارم منطقه» به شیخ نشینهای حاشیه خلیج فارس تحمیل کرده بود. اما کاهش قیمت نفت در سالهای منتهی با انقلاب 1357 دولت را با کسری بودجه شدیدی مواجه کرد و رؤیای دستیابی به «دروازه های طلایی تمدن» به یکباره نقش بر آب شد. عوارض «توسعه وابسته» و ناموزون و همچنین توهم تبدیل شدن به ابرقدرت جدید جهانی (که همراه با صرف هزینه های میلیارد دلاری در بخش نظامی بود) دولت پهلوی را زمین گیر کرد و در نهایت منجر به سقوطش گردید.
دولتهای رانتی از مهمترین معضلات فراروی توسعه مدنی و سیاسی در خاورمیانه هستند. قذافی خود را قهرمان مبارزه با امپریالیسم و نظام سرمایه داری می پنداشت، آن هم با پولی که از فروش نفت خام به همان جهان سرمایه داری به دست می آورد! پادشاه عربستان سعودی در سال 2011 تلاش کرد تا با پیشنهاد 120 میلیارد دلاری به مارک زاکربرگ (موسس فیس بوک) کل این شبکه اجتماعی را یکجا بخرد و خیال خود و همپیمانانش را از انقلابهای موسوم به «بهار عرب» خلاص کند!
عربستان با اعطای بسته های کمک میلیارد دلاری به استانهای ناآرام عملاً معترضان به حکومت آل سعود را خرید و با پشت سر گذاشتن آن خطر اکنون پول هنگفتی را صرف تغییر معادلات سیاسی در منطقه، از سوریه تا بحرین و پاکستان، می کند. در ایران نیز افزایش ناگهانی قیمت نفت (هر بشکه بیش از یکصد دلار) بویژه در دولت دهم باعث شد که احمدی نژاد و تیم همراه وی به ناگاه از پایگاه سنتی خود گسسته و ادعای «مدیریت جهانی» کنند.
سرفصل پیشنهادات تیم مذاکره کننده هسته ای در دوره احمدی نژاد به کشورهای پنج بعلاوه یک «همکاری برای حل معضلات جهانی» بود و احمدی نژاد، سرمست از سیل دلارهای نفتی، فروپاشی عنقریب نظام سرمایه داری را همچون یک پیامبر بشارت می داد: «امروز كه نظام سرمايه‌داری در حال فروپاشی است بايد كشورهای مستقل خودشان را برای تحولات بزرگ جهانی آماده كنند و ايران و كنگو (!) امكانات و ظرفيت‌های لازم براي تبديل شدن به كشوری پيشرفته و مقتدر در دنيا را در اختيار دارند.» (سخنان احمدی نژاد در دیدار با رئیس مجلس جمهوری دموکراتیک کنگو. 3 اسفند 1388. فرارو)
دولت بانشاط از دوپینگ نفت که فریاد «زنده باد بهار» سر می داد قطعنامه های سازمان ملل را کاغذ پاره خواند و خطاب به جامعه جهانی این چنین داد سخن سر داد: « اگر بدخواهان به حقوق ملت ایران تجاوز کنند این ملت با چاقوی زنجان دست و پای آنها را قطع می‌کند.» (سخنان احمدی نژاد در سفر استانی به زنجان. آبان ماه 1387. فارس)
اکنون اما آن کاغذ پاره هایی که «بدخواهان ملت ایران» تصویب کرده بودند درآمد کشور از محل فروش نفت خام را به یک سوم کاهش داده و سیستم بانکی و مراودات مالی با جهان خارج نیز عملا زمین گیر شده است. احمدی نژاد به خانه اش در نارمک رفته و قرار است «در رجعتی دیگر، همراه با امام عصر(عج) حکومتی مطلوب را پیگیری کند. » (غلامحسین الهام. 3 تیر 1392. فرارو)
احمدی نژاد رفته است اما هنوز هواداران او در مجلس و جریان فکری که وی بدان تعلق داشت با قدرت در عرصه سیاسی کشور حضور دارند. این جریان که مخالف عادی شدن رابطه کشور با جهان خارج هستند هر از چندگاهی در کار دولت جدید اشکال تراشی می کنند. توافق هسته ای را «جام زهر» می خوانند و تیم مذاکره کننده را متهم به وادادگی در برابر دشمن می کنند و بر این اساس ضمن توهین به وزیر خارجه (سخنان وزیر سابق اطلاعات، حیدر مصلحی، در فومن. 14 آذر. فارس) خواهان برکناری ایشان از مقام خود هستند (نامه کتبی نمایندگان مخالف دولت در مجلس. 17 آذرماه جاری).
متاسفانه تصمیم گیرندگانی که تصورشان از توسعه و قدرت کشور هنوز در حال و هوای دوران جنگ سرد قرار دارد کم نیستند. از نظر این عده صرف دست یابی به توسعه نظامی و تکنیکی کافی است تا ایران در ردیف ابرقدرتهای جهانی قرار گرفته و نظم مطلوب خود را در منطقه و جهان مطالبه کند. و چنانچه کسی در این میان «قدرت دفاعی ایران را دست کم بگیرد» او را «نفهم» خطاب می کنند.
این عده به سهم نیم درصدی ایران از تجارت جهانی، رشد اقتصادی منفی 6 درصد، بیکاری بالای 30 درصد (در برخی استانها 50 درصد) و تورم 40 درصدی توجهی ندارند. آنها حتی قادر به درک جایگاه ایران در نظام اقتصاد جهانی نیستند و نمی دانند امضای توافق نامه ژنو پس از ماراتن سنگین مذاکرات به معنای پذیرفتن شرایط غرب از سوی ایران برای بازگشت به چرخه اقتصاد جهانی سرمایه داری است.
کشور (همچون اغلب کشورهای تولید کننده نفت در خاورمیانه) به عنوان یک دولت رانتی، بدون درآمدهای نفتی، برای ادامه حیات با مشکل جدی روبروست. ایران در نظام اقتصاد جهانی به عنوان تولید کننده مواد خام شناخته می شود و نه قطب تولیدی و صنعتی که سایر کشورها بدان وابسته باشند. خروج ایران از چرخه تولید نفت هیچ شوکی به بازارهای نفتی ایجاد نکرد چرا که بلافاصله عربستان و امارات و عراق جای ایران را پر کردند.
ایران پس از تحریمهای فلج کننده چند سال اخیر از جایگاه دومین کشور تولید کننده نفت به مقام پنجم افت کرده است. اکنون امارت، عراق و کویت جای ایران را گرفته اند و حتی اگر تحریمها همین فردا لغو شود باز هم بدست آوردن بازارهای از دست رفته و کنار زدن رقیبان تازه نفس بشدت دشوار خواهد بود.
کشورهای خاورمیانه عموماً در نظام سرمایه داری جهانی جایگاه حاشیه ای دارند. امریکا و اتحادیه اروپا به تنهایی بیش از نیمی از نفت تولید شده در جهان را مصرف می کنند و مراودات تجاری و صنعتی بسیار سودآوری با سایر اقتصادهای بزرگ همچون چین، ژاپن، کره جنوبی و روسیه دارند به نحوی که روابط تجاری با ایران در مقابل آن رقم بسیار ناچیزی محسوب می شود. در این شرایط بدیهی است که اصطکاک با نظم موجود بین الملل و قواعد الزام آور آن برای کشورهایی که مهمترین منبع ارتزاقشان اتصال به قاعده این هرم است بسیار هزینه بر خواهد بود.
شهروندان ایرانی وقتی به ادارات دولتی مراجعه می کنند از رشد تصاعدی هزینه خدمات دولتی شگفت زده می شوند، خزانه دولت خالی است و شهروندان باید جور آن را بکشند. از این روست که چشم امید شهروندان این روزها به تیم سیاست خارجی روحانی است. اما مواضع اخیر برخی از نمایندگان که اتفاقاً حقوق و وامهای نجومی شان از محل فروش نفت تامین می شود نشان از آن دارد که بخش پرنفوذی از تصمیم گیرندگان کشور هنوز قادر به درک واقعیتهای تلخ داخلی و خارجی نیستند.
این جریان نه تنها تلاش دولت برای رفع تحریمها و خروج کشور از انزوا را مورد سرزنش قرار می دهد که حتی توجه به معیشت و نان مردم را هم «انحطاط فکری» می خواند: «جای تأسف دارد که جامعه ما این‌گونه دچار انحطاط فکری شود که بالا‌ترین خدمت به مردم، رفع تحریمها و توسعه نان و معیشت باشد.» (سخنان آیت الله مصباح یزدی. 16 آذرماه جاری. خبرگزاری رسا)
1- اینکه ظریف خودش بدون مترجم انگلیسی صحبت میکنه نشان از سواد وی داره در حالی که خوداحمدی نژاد و هیچ کدوم از دارودسته اش سواد نداشتن
2- خدا نگذره از کسایی که دوباره میخوان به اینا رای بدن یا بیارنشون مجلس
3- همه گشنه های و بیسوادهای دوربروی احمدی نژاد آدم شدن و استخدام دیگه چه باکشون
4- خداجوابشون رو بده که با این اقساط کمرشکن و حقوق کم حتی من کارمند پول خرید مای بیبی بچه موندارم چه برسه به هر چندسال یه لباس نو خریدن
ممنون از نویسنده و فرارو.
بسیار مقاله روشنگرانه و قابل ناملی بود یک زمانی نه چندا ن دور محمد رضا پهلوی گمان میکرد کورش رسالتی داشته است و اینک این رسالت به وی رسیده است که دایره نفوذ ایران را از شرق تا غرب بگستراند اینک گرهی گمان میکنند این رسالت را بگونه ای دیگر باید به انجام برسانند در حالیکه تمام ثروت و امکانات مادی و معنوی را بقربانگاه میبرند
خداوند تو را محفوظ بدارد.
اینکه ایران به لحاظ سیاسی و فرهنگی یک قدرت منطقه ای است شکی نیست، البته این هم به مدد اصول گرا ها نیست بلکه به خاطر بزرگی ایران، تعدد اقوام، موقعیت ژئوپولتیکی کشور، تاریخ ایران و ... است،
اما در اینکه ما به لحاظ اقتصادی و رفاه نسبت به استحقاقمان بسیار عقب هستیم هم نباید شکی کرد، خصوصاً آنکه عامل این عقب افتادگی ها عمدتا جریانات اصول گرای تند هستند.
به امید ایرانی آزاد و اسلامی (اسلام علوی و نه صفوی)
آقای قاسم توکلی
انقلاب شد تا از نظام سرمایه داری فاصله بگیریم نه اینکه به آغوش نظام سرمایه داری برگردیم.
لطفا به چند موضوع زیر مراجعه کن تا جواب سوالت رو بگیری:
1. جنش ضد سرمایه داری معروف به جنبش وال استریت
2. اقتصاد اسلامی
3. بانکداری بدون ربا
متاسفانه اقتصاد ما هم داره به سمت نظام سرمایه داری پیش میره و برخی از افراد با شعار خوندن مبارزه با نظام سرمایه داری به کمک نظام سرمایه داری میرن و وقتی زیر چرخ هاش له میشن میگن که به دادمون برسید!!!!
تنها راه موفقیت ایران در سالهای آینده آگاهی دادن به مردم به دور از تعصبهای حزبی و سیاسی هستش.
سعی کنید نه به نظام سرمایه داری وابسته باشید و نه به نظام مقاومتی با رویکرد چوب بستنی!!!!
در آخر اگر با مطالعه ی موارد معرفی شده بالا به جواب سوالت نرسیدی در همین سایت به اسم خودت نظر بذار تا اگه فرصتی پیش اومد برات کامل توضیح بدم.
موفق باشی هموطن
دو دقیقه
من تنها چیزی که اینجا دیدم ی عده آدم هستن که اظهار نظر الکی میکنن،همین
1.جنبش وال استریت : برادر من اسم این مورد رو خودشه؛ جنبش! یعنی افرادی که به هر دلیلی نسبت به شرایط موجود اعتراض دارن و اجتماع اعتراضی تشکیل میدن. حالا این جنبش نظام جایگزینی هم پیشنهاد کرد؟ کافیه به خاموش شدن این جنبش بعد از چند ماه و پناه بردن همین افراد به آغوش نظام سرمایه داری نگاه کنید تا جوابتونو بگیرید.
2.اقتصاد اسلامی و مورد سوم بانکداری بدون ریا که عملا هر دو یه موضوع هستن(بانکداری بدون ربا زیر مجموعه اقتصاد اسلامی) : وقتی میگم شعار تو خالی منظورم دقیقا همینجاست؛ مگه چندین و چند سال گفته نشده که ما داریم به عنوان اولین اقتصاد اسلامی منطقه و جهان بر مبنای بانکداری کاملا اسلامی جلو میریم؟؟ خب نتیجش؟ شاید در جواب بگید هنوز اون نظام اسلامی مورد نظر ما تو اقتصاد پیاده نشده. میشه بفرمایید دقیقا کودوم کشور پیشرفته این نظام رو داره و نتیجش چی بوده؟ یا شایدم ما باید طبق معمول از طریق سیستم آزمون و خطای رایج این سیستم رو اجرا کنیم تا از شکست یا موفقیت احتمالیش با خبر بشیم؟ واقعا اقتصاد ما پتانسیل یه شکست دیگه رو داره؟
در مورد اقتصاد مقاومتی هم که در واقع همون اقتصاد ریاضتیه نظام سرمایه داریه که طبق معمول فکر کردیم با یه پسوند اسلامی اونو کاملا بومی سازی میکنیم!
و همچنین نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه و آمریکای جنوبی
یک رئیس جمهور اونقدر کم فهم نیست که ندونه چی داره میگه
اذعان خانم کلینون به نفوذ ایران در آمریکای جنوبی ، اذعان فابیوس به قدرتمند بودن ایران در منطقه ( با توجه به حضور ایران در مستعمرات فرانسه - لبنان و سوریه )
اذعان ویلیام هیگ به قدرت ایران و همچنین دراز بودن 6 ساله دست اوباما به سمت ایران جهت ارتباط خود گواه این موضوع است .
شکار سالم rq170 و اسکن ایگل و همچنین دستیابی به تکنولوژی آن و تمایل کشورهای چین و روسیه به مشاهده ان و همچنین درخواست اوباما از ایران برای بازگشت هواپیمای یاد شده ، فقط قدرت راداری ایران را نشان می دهد نقطه ضعفی که عراق را وادار به شکست کرد.
عدم خروج امریکا از افغانستان به دلیل عدم همراهی ایران و همچنین تعیین نخست وزیر عراق با همکاری ایران و اذعان کشورهای حاشیه خلیج فارس به قدرت تاثیرگذاری ایران در کشورهایشان همگی گواهانی هستند که همگی خارجی اند و دشمن ما.
ربطی به نفت ندارد ایران با پیش روندگی و افزایش قدرت نرم توانسته کشورهای غربی را در منطقه زمین گیر کند و اگر کمی به خودتان زحمت بدهید میبینید چقدر وزاری سابق امریکا و اعضای دولت فعلی آن از توافق با ایران خشنودند و از اینکه توانستند با ایران کنار بیایند به خود میبالند . آنها خاوریمانه را بدون ایران نتوانستد ببیند و امروز دیدید که برای آینده خاوریمانه جا برای ایران باز شده و هژمونی منطقه در حال تغییر است.
بزودی اردوغان رفته جایش را حسن روحانی میگیرد و همین که ترکیه و عربستان از توافقنامه ژنو ابراز ناراحتی می کنند خودش نشان از بی نشان دارد
ضمنا این توافقنامه شبیه همانی است که در ترکیه 1 نوشته شد ولی به دلیل سنگ اندازی مجدد امریکا موضوع لغو شد
ولی هیچوقت از حقم نمیگذرم و همیشه نظر میدم و به امید آینده ی بهتر با این کج اندیشی ها میجنگم.
نظر شما منطقی و درست است و بنده هم تایید میکنم ولی مطمئنم خیلی ها به شما منفی میدهند چون بر خلاف نظر یک سایت اصلاح طلب نظر خود را نوشته اید.
البته نباید از این سوال نتیجه به وادادگی در مقابل قدرتمندان جهان گرفت. فقط باید حواسمان باشد که بی عقلی و بی علمی سر آدمو به باد میده.
یه نگاهی به آمارهای منفی اقتصادی و اجتماعی کشور بکن، عزیزم.
خواهش می کنم به واقعیت نگاهی دوباره نکیند.همه اینا که داریم خوبند. کاش چارتا دیگه اسکن ایگل هم می گرفتیم، کباب می کردیم. البته به شرطی که منابع مستقل، البته به جز منبع مستقلی چون صدا و سیمای راستگوی خودمان هم تأیید کند، ولی همه اینا جای رشد منفی 5 و تورم بالای 4. و بیکاری بالای 30 درصد را نمی گیرد. از خودمون در دنیا تصویر واقعی داشته باشیم. خیال و توهم ما را به جایی نمی رسونه. عزت زیاد
با تشکر از نویسنده و فرارو
این جمله رو باید به منشور کوروش اضافه کرد!!!!!!!!
هم با مزه بود هم گویا و صحیح
ولی پایگاه اینا همینه
و البته یه شیر هم باقی بمونه به اینا میرسه
شیوه نگارش هم هنرمندانه بود
باید بگم الان به طور کامل فهمیدم منظور دکتر عارف رو در مناظره که به قالیباف گفتن:
چگونه بدون توسعه سیاسی میخواهید توسعه اقتصادی داشته باشید؟
دلیل این سخنان فاصله گرفتن به اصطلاح علما از جامعه است برخی چنان شیفته بیتشان شده اند و سرشان شلوغ است که فرصت رفتن به میان مردم را ندارند
السفر من الحق الی الخلق
این آقا چی شد؟؟؟؟؟؟؟
میشه فقط اونا حرف بزنن شماها گوش کنید دست از سر بقیه ملت بردارین؟؟ ما شماها رو نمیخواهیم میفهمین؟؟؟
خدا رو شکر بعلت موافقت با تمامی جرییات قدرت همه تون و اطرافیانتون شاغلید و غصه ندارید