از اواسط مهرماه هرسال، هواي تهران، بزرگ‌ترين كلانشهر ايران، ار
حالت عادي‌اش خارج مي‌شود و آنقدر غيرعادي مي‌شود كه همه دست و پايشان را
گم مي‌كنند. سال‌هاي پيش كه روال بر اين بود كه كميته‌يي تشكيل مي‌شد و
اعضايي داشت از استاندار و شهردار تا رييس سازمان محيط زيست و معاونان ديگر
سازمان‌ها.
هواي شهر مانند بيماري سرطاني بود كه با فرو كردن آمپول‌هاي
آرامبخش و مسكن‌هاي قوي، سعي در آرام كردنش داشتند و مردم بينواي شهر كه
زماني قرار بود دادگاه شكايت عليه مسببان آلودگي هوا براي مصدومان اين
جريان تشكيل شود، دلخوشي‌اي بيش نبود، دلخوشي‌اي كه با مراجعه به دادسراي
جرايم پزشكي و پرس و جو درباره اينكه به كجا مي‌توان از اين هواي آلوده و
كساني كه مسبب‌اش هستند شكايت برد، آنهايي كه بايد پاسخ دهند، شانه بالا
انداختند و با پاسكاري به هم در نهايت روي دست بيمار تنفسي‌اي كه در عمرش
نفس تنگي را تجربه نكرده بود، آب پاكي را ريختند كه هرگاه كه فهميديم مقصر
اصلي كيست اعلام مي‌كنيم كه مردم بيايند و شكايت كنند.
معصومه ابتكار، رييس
سازمان محيط زيست، در گفت‌وگويي كوتاه با «اعتماد» از قدرت داشته و نداشته
سازمانش مي‌گويد، از قدرتي كه همه انتظار آن را دارند كه مقابل عوامل
آلودگي آفريني چون خودروسازان بايستد و استاندارد يورو4 را سروسامان دهد.
درباره آلودگي هواي تهران، تقريبا همه مسوولان بر اينكه خودروسازان يكي از
مقصران اصلي اين جريانند، اتفاق نظر دارند و معتقدند زور كسي به آنها
نمي‌رسد، از طرفي هم معتقدند تنها محيط‌زيست است كه مي‌تواند به عنوان
متولي اصلي اين جريان وارد شود و در واقع بايد محيط‌زيست براي آنها محدوديت
بگذارد، آيا زور شما به خودروسازان مي‌رسد؟
ما اصلا رويكردمان اين نيست كه زورمان برسد يا نرسد، ما رويكردمان قانون
است و قانون هم بايد اجرا شود، تا الان هم كه فرصت داده شده بيشتر مماشات
بوده، ما مماشات نمي‌كنيم ولي چون دولت تازه 100 روز است سر كارآمده و تا
الان خودروسازان برنامه نداشتند، به آنها فرصت مي‌دهيم ولي مماشات
نمي‌كنيم.
بگذاريد اين فرصت زماني را اول با خودشان نهايي و بعد اعلام كنيم.
فكر مي‌كنيد تا آخر سال عملي مي‌شود؟
الان زمان را اعلام نمي‌كنيم، اول بايد اين فرصت زماني را با خودشان نهايي
كنيم، يك فرصتي بدهيم، برنامه مشخص كنيم، بعد از آن اگر اتفاقي كه بايد
بيفتد، نيفتد، ديگر مماشات نمي‌شود. اين قول را مي‌دهيم. كما اينكه درآن
دوره هم مماشات نكرديم و پيكان را از رده خارج كرديم.
براي رسيدن به جايي كه بگوييم آلودگي هوا مهار شده است، چقدر زمان مي‌برد؟
براي حل اين معضل، براي اينكه به نتيجه برسد زمان مي‌برد. اصلا بحث چند ماه
و اينها نيست، حداقلش يك سال و نيم تا دوسال وقت مي‌برد كه برگرديم به
جايي كه بوديم.
يعني درباره آلودگي هوا بايد تا دو سال ديگر همين وضعيت را داشته باشيم؟
شايد هم بيشتر. بايد دعا كنيم كه اين اتفاق و برنامه‌هايي كه براي اين معضل
ريخته مي‌شود، بيفتد. اينها برنامه‌هاي بلندمدت هستند، اين برنامه 10 ساله
بوده، اگرهمان سال 84 اجرا شده بود، الان كلي جلو بوديم. از سال 79 تا 84
كه برنامه اجرا شد، ما توانستيم دو پله استانداردها را بالا ببريم. از سال
84 تا الان هيچ استانداردي ارتقا پيدا نكرده، درجا زديم، عقب رفتيم كه جلو
نرفتيم.
پس اينكه گفتند قرار شده يورو4 تا آخر امسال عملي شود، درست نيست؟
چرا ممكن است يورو4 درست شود، خودروسازان هم بايد درست شوند، بحث ريزگردها
هم هست، مسائل تاسيسات خانگي و استاندارد نبودن و بي‌ضابطه بودن مصارف
خانگي و دولتي هم هست. براي اينكه واقع‌بينانه گفته باشيم وعده و زمان
نمي‌دهم، ما همه تلاش‌مان را مي‌كنيم و مي‌خواهيم با برنامه حركت كنيم.
وقتي آن برنامه قطعي شد اعلام مي‌كنيم. وقتي زمان‌بندي مشخص شد، به
خودروسازان و مردم اعلام مي‌كنيم بعد از آن ديگر مماشات نمي‌كنيم.