مشاور امور بین‌الملل رییس مجلس شورای اسلامی با بیان این که حسن روحانی درباره مذاکره با آمریکا ریسک بزرگی کرده است، خاطرنشان کرد اگر رییس جمهور نتواند این روند را به نتیجه مثبتی برساند لطمه خواهد خورد.
حسین شیخ‌الاسلام در گفت‌وگو با روزنامه افیمریدا تون سینتاکتون یونان افزود: اختلاف نظر در داخل ایران درباره رابطه با آمریکا وجود دارد اما نباید فراموش کرد روحانی با کسب اکثریت بزرگی از آراء در انتخابات دمکراتیک با مشارکت چشمگیر رای دهندگان به پیروزی رسید.
متن این مصاحبه به این شرح است:
دیدار بین اوباما و روحانی در نیویورک انجام نشد اما رییسان‌جمهور ایران و آمریکا سرانجام گفت‌وگوی تلفنی با هم داشتند و تابویی که در دهه‌های گذشته شکل گرفته بود را شکستند. دو رییس‌جمهور در سخنرانی‌های خود در مجمع عمومی سازمان ملل گام‌های دیپلماتیک مهمی بر داشتند. آیا در آغاز رویکردی جدید قرار داریم؟
سخنرانی اخیر اوباما با سخنرانی‌های قبلی وی در مجمع عمومی متفاوت بود. صحبت‌هایی که در دیدار آقای ظریف، وزیر خارجه ایران با وزیران خارجه کشورهای 1+5 شد نیز متعادل‌تر بود. لحن عوض شده و فضای جدید ایجاد شده است. تماس تلفنی اوباما و روحانی نیز مثبت بود چرا که زمینه را فراهم کرد تا در آینده دو طرف اگر لازم شد در خصوص موضوعی صحبت کنند.
ارزیابی شما درباره نیت آمریکا چیست؟
همگی در آمریکا با رویکرد جدیدی که در قبال ایران پیش گرفته شده موافق نیستند. یک‌صدایی وجود ندارد. کسانی که منافع حکومت‌های سلطنتی عربی را تامین می‌کنند و هم‌چنین لابی صهیونیستی و جنگ طلبان می‌خواهند مانع از پیشرفت این رویکرد شوند. دستگاه‌های خود را به کار انداخته‌اند تا این سیاست جدیدی که بر ضد منافع‌شان است را نابود کنند. بستگی دارد اوباما تا کی بتواند در مقابل این طرح‌ها مقاومت کنند.
اما در داخل ایران نیز یک‌صدایی وجود ندارد.
درست است. دو نظر خوش‌بینانه و بدبینانه در داخل ایران وجود دارد. عده‌ای می‌گویند آن چه آقای روحانی و وزیر خارجه دادند بسیارکم‌تر از چیزی است که دریافت کردند. می‌گویند ما 30 سال با آمریکایی‌ها گفت‌وگو نکردیم و گفت‌وگو با آن‌ها نتیجه‌ای ندارد چرا که آمریکایی‌ها نمی‌توانند آن چه می‌خواهیم را به ما بدهند، یعنی لغو تحریم‌ها. می‌دانید که تحریم‌ها در کنگره به تصویب رسیده و اوباما به تنهایی نمی‌تواند آن‌ها را لغو کند. باید قانون جدیدی توسط کنگره به تصویب برسد و کنگره تحت نفوذ لابی صهیونیستی قرار دارد که هرگز اجازه نخواهد داد چنین تصمیمی به تصویب برسد. نظر خوش‌بینانه که ترجیح می‌دهم بر آن تاکید کنم این است که آمریکایی‌ها تغییر مسیر داده و با رویکرد متفاوتی به مسائل منطقه می‌پردازند، حامیان این نظر معتقدند باید وارد پروسه گفت‌وگو شده تا صداقت اوباما را ارزیابی کرد. این اختلاف نظر در داخل ایران وجود دارد. اما نباید فراموش کرد آقای روحانی با کسب اکثریت بزرگی از آراء در انتخابات دمکراتیک با مشارکت چشمگیر رای دهندگان به پیروزی رسید. آقای روحانی ریسک بزرگی کرده و آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی از وی حمایت کرده است. ایشان بودند که از "نرمش قهرمانانه" سخن گفتند. اگر رییس جمهور نتواند این روند را به نتیجه مثبتی برساند لطمه خواهد خورد.
پیشنهاد ایران و روسیه درباره تسلیحات دمشق که از حمایت چین و سوریه نیز برخوردار شد گام مهمی در بهبود، فضا ارزیابی می‌شود.
بله این پیشنهاد صحنه را تغییر داد و نقش روسیه به عنوان قدرت بزرگ جهانی را احیاء کرد. امروز روسیه کشوری است که در مسائل بین‌المللی به‌خصوص خاورمیانه نقش تعیین کننده‌ای دارد. ما در آغاز یک پدیده جدید هستیم. نقش پارلمان‌ها در بازدارندگی از جنگ بسیار مهم بود. اوباما مصمم به حمله بود اما پارلمان انگلیس رای منفی داد. اولاند نیز در مجلس سنای فرانسه تحت فشار بود و حتی اوباما نیز معلوم نبود بتواند رای اکثریت اعضای کنگره را کسب کند.
تسلیحات شیمیایی دمشق با حمایت ایران در پروسه نابودی قرار گرفته است. خیلی‌ها از موضع ایران معتجب شدند چرا که فراموش کردند ایران خود یکی از قربانیان سلاح‌های شیمیایی صدام است.
بدون تردید تجربه ما و اعتقادات مذهبی ما درباره استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی بر تصمیم ما تاثیر گذاشته است. رهبرمان آیت‌الله خامنه‌ای فتوا داده‌اند که در اختیار داشتن و استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی حرام است. البته خلع سلاح شدن سوریه درحالی که اسراییل هم‌چنان دارای سلاح‌های شیمیایی و هسته‌یی است خوب و درست نیست. باید تلاش شود تا اسراییل نیز از تسلیحات کشتار جمعی که در اختیار دارد خلع سلاح شود.
آیا معتقدید موضوع تسلیحات شیمیایی سوریه امید برای حل و فصل سیاسی و دیپلماتیک مساله سوریه را تقویت کرده است؟
آن چه همگی بر آن توافق نظر دارند حتی اوباما که تصمیم گرفته بود حمله نظامی انجام دهد این است که مساله سوریه راه‌حل نظامی ندارد و فقط گزینه سیاسی جواب می‌دهد. ما معتقدیم که باید مذاکرات بین سوری‌ها آغاز شده تا درباره نوع نظام کشورشان به توافق برسند. در ادامه انتخابات برای انتخاب اعضای مجلس موسسان برگزار شد. این مجلس قانون اساسی جدید را تدوین کرده و در ادامه قانون اساسی به همه پرسی گذاشته شود. پس از تصویب قانون اساسی انتخابات آزاد در حضور ناظران بین‌المللی برگزار شود. پیش شرط اجرای این نقشه‌راه، برقراری آتش بس است. آمریکا و متحدانش باید اراده سیاسی خود را ثابت کرده و اپوزسیون سوریه را متقاعد کنند تا به میز مذاکرات مراجعه کنند، راه حل سیاسی محقق شده و همگی حفظ آتش بس را رعایت کنند.
ما به‌عنوان ایران آماده هستیم همکاری کنیم چرا که حفظ صلح و ثبات در منطقه در راستای منافع استراتژیک ماست. غرب برخورد گزینشی با تروریسم دارد. تروریسم را به بد، خوب و قابل مذاکره تفکیک کرده است. در کشور مالی تروریسم بد است و با آن برخورد می‌شود. در افغانستان آمریکایی‌ها با طالبان مذاکره می‌کنند. در سوریه خود غربی‌ها تروریسم را به این کشور آوردند. اما نباید برخورد تاکتیکی با تروریسم داشت. تروریسم مساله‌ای استراتژیک است. اگر هرج و مرج پیروز شود و تروریسم دامن سایر کشورهای منطقه را بگیرد همگی متضرر خواهند شد. نباید اجازه دهیم گروه‌هایی که بر مبنای تحریف اعتقادات مذهبی به ترویج تروریسم می‌پردازند پیروز شوند. این چهره واقعی اسلام نیست. آن‌ها دروغ را به درون اسلام آوردند و دست به اقداماتی می‌زنند که در تضاد با اسلام است. آن‌ها فرهنگ جنایت را پرورش داده و به جنایات خود افتخار می‌کنند. از جنایات خود فیلمبرداری کرده و آن را در اینترنت می‌گذارند. باید زور و خشونت را منزوی کرد در غیر این صورت آینده هولناکی خواهیم داشت. فرهنگ الگوی منطقه ما بوده است. امروز فرهنگ تحت تهدید افراطیون قرار دارد. آن چه امروز شاهدیم تلاش خشونت برای پیروزی بر عشق است.