فرارو- "جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان و جمعی از فعالان حقوق کودک" به مناسبت روز مبارزه با "کار کودک" بیانیه ای صادر کرده است که به این شرح است:
در گیرودار رقابت انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری، مساله‌ای که برای ما فعالان لغو کار کودک و مدافعان حقوق کودک مطرح است، عدم تبیین جایگاه حقوق و منافع کودکان در برنامه‌ها و سیاست‌های پیشنهادی کاندیداها -هم‌چون سایر دوره‌ها- است.
ما کودکان را آینده و آینده‌سازان جامعه می‌دانیم، اما هیچ یک از کاندیداها برنامه و سیاست هایشان را مبتنی بر منافع و حقوق کودکان ترسیم نکرده اند. آنچه تاکنون شاهد آن بوده-ایم این است که درهیچ جاییاز برنامه ها و سیاست های پیشنهادی، سخنی به صراحت از حقوق و منافع کودکان و یا به عبارتی آیندگان فردای جامعه به میان نیامده‌است.
در این میان برای ما فعالان لغو کار کودک، مبانی و اساسی وجود دارد که بیانگر و ضامن حقوق پایه‌ای و انسانی کودکان است.
به اعتقاد ما رفع معضلات و مشکلات زندگی کودکان، وظیفه‌ی دولت‌هاست. وظیفه‌ای که در میان منافع و مصالح سیاسی و اقتصادی، دفن شده‌است و کمتر جایی به آن پرداخته می‌شود. کتمان مساله‌ی کار کودک و شانه خالی کردن دولت‌ها از پذیرش مسئولیت در قبال این پدیده‌ی اجتماعی، بسیاری از مدافعان حقوق کودکان را بر آن داشت تا با تاسیس سازمان‌های غیردولتی و مردمی صدای این قشر را به گوش جامعه و مسئولان برسانیم و قدمی هرچند کوچک در راه تغییر وضعیت کودکان برداریم.
در آستانه‌ی انتخابات یازدهم و روز جهانی مبارزه با کار کودک (22 خرداد، 12 ژوئن)،این حق ما و کودکان ماست که حقوق پایه ای کودکان را از کسی که می‌خواهد سکان سیاست و برنامه‌های چهارسال آینده‌یکشور را در دست داشته باشد،مطالبه کنیم و دغدغه هایمان را به شکل چند سوال اساسی با کاندیداها در میان بگذاریم.
آقای رئیس جمهور آینده، بحران‌های اقتصادی اخیر، اکثریت عظیم جامعه را به جدال برای زندگی کشانده‌است. کودکان از اولین قربانیان این جنگ ناعادلانه اند و پرسش حقیقی این است که شما چه ضمانت های اجرایی را برای احقاق حقوق پایدار و انسانی آحاد جامعه و به ویژه کودکان ارائه می دهید؟
آقای رییس جمهور آینده، مطابق آماری که توسط دستگاه‌های دولتی منتشر می‌شود، مساله ی کار کودک هر ساله و با افزایش نرخ تورم شدت بیشتری به خود می-گیرد. با توجه به این مساله، دولت موظف است در قبال شرایط کودکان کار، برنامه‌ای عملیاتی تعریف کند. با وجود تاکید برنامه‌ی چهارم توسعه بر پی‌گیری سیاست تعدیل ساختاری، برنامه‌ی شما چه فرم و محتوایی خواهد داشت؟
آقای رییس جمهور آینده، سیاست وبرنامه‌ی شما جهت تدقیق و اجرای قوانین مربوط به منافع کودکان چیست؟
به طور مثال، اصل 79 قانون کار به صراحت اذعان می دارد که کار کودکان زیر 15 سال ممنوع است ولی متاسفانه از سوی دیگر، ماده قانونی وجود دارد که کارگاه‌های زیر ده نفر و مشاغل خانگی را از شمول قانون کار خارج می‌کند. این ماده ی دوم خود مسیر نادیده گرفتن ماده ی اول را ایجاب می‌کند. آیا در برنامه های شما تدابیری برای از بین بردن چنین تناقضاتی و یا به عبارتی ضمانت اجرایی برای جلوگیری از کار کودک در نظر گرفته‌شده‌است؟
آقای رییس جمهور آینده، برنامه شما برای بازگرداندن بیش از هفت میلیون کودک در سن آموزش دور مانده از تحصیل به چرخه آموزش چیست؟
لازم به ذکر است که این کودکان جهت بازی و تفریح و توسعه اوقات فراغت خویش از تحصیل باز نمانده اند بلکه علت اصلی ریزش این کودکان از این چرخه فقر و کم درآمدی خانواده ها است و متاسفانه درصد بالایی از این کودکان جذب بازار کار می شوند.
آقای رئیس جمهور آینده، از زاویه سیاست، برنامه ها و نیز دیدگاه شخصی شما، آیا انسان هایی که به دلیل فقر و شرایط بد اقتصادی، بلایای اجتماعی مثل جنگ و بلایای طبیعی مثل زلزله، سیل و خشک‌سالی مجبور به مهاجرت شده اند،نباید از حقوق برابر انسانی برخوردار باشند؟
همانطور که تحقیقات و پژوهش های سازمان های غیردولتی و آمار ارگان هایی نظیر شهرداری و بهزیستی و آموزش و پرورش نشان می‌دهد، مهاجرین افغانستانی، پاکستانی، عراقی و... بخش قابل توجهی از آمار کودکان کار را تشکیل می دهند. این کودکان به دلیل عدم صدور اوراق هویتی از هرگونه حق تحصیل، بهداشت، تسهیلات اجتماعی و به طور کلی حقوق شهروندی محروم مانده اند.
درصورتی که طبق پیمان‌نامه‌ی حقوق کودکان که به امضای جمهوری اسلامی ایران نیز رسیده است، همه ی کودکان از حق تحصیل و آموزش اجباری و رایگان برخوردارند. این مهم به دلیل نداشتن ضمانت‌های قانونی و خلاء موجود در قانون تاکنون میسر نشده‌است. این امر نقض آشکار حقوق کودک است و در بسیاری موارد سلب این حقوق بنیادین موجب بازتولید کار کودکان شده‌است. لذا سوال ما این است که آیا دولت شما راهکاری برای حل پایدار این معضل در نظر گرفته‌است؟ برنامه‌های اجرایی شما در این زمینه چیست؟
آقای رییس جمهور آینده، آیا تأمین شرایط زیستی متناسب با دوره های مختلف زندگی کودکان در برنامه و سیاست های شما جایی دارد؟
این سوال از آن رو مطرح می‌شود که بخش عمده‌ای از کودکان در ایران از ابتدایی‌ترین حقوق و ضروریات زندگی محروم اند. این معضل از محلات حاشیه‌ای شهرهای بزرگ تا شهرهای دور و محروم نظیر شهرهای مرزی و روستاهای دورافتاده، مشاهده می شودکه بسیاری از ساکنین آن‌ها نه تنها از آموزش و بهداشت، بلکه از حداقل نیازهای اساسی مانند تغذیه و آب آشامیدنی سالم نیز محروم اند.در این شرایط، یکی از سیاست-های مهمی که مطرح است، سیاست افزایش جمعیت است که دولت، نهادِ مسئول تحقق آن خواهدبود. حال با وجود این فاکتورهای تهدیدکننده‌ی حیات و هستی کودکان، این پرسش بسیار کلیدی است که آیا برای آحاد موجود، برنامه‌ی حفظ بقا و شرایط رفاهی مناسب و متناسب با شرایط زیستی شان دارید؟
آقای رئیس جمهور آینده، با وجود معضلات و مشکلات عدیده و رو به تزاید اجتماعی و اقتصادی، افراد و گروه هایی از جامعه در صدد مقابله با عواقب و اثرات آن در قالب سازمان ها و تشکل های مردمی هستند. اما طی سال های اخیر شاهد برخورد های غیرمسئولانه و بی‌توجهی به دیدگاه ها و مطالبات آنان بوده ایم. آیا شما سیاست یا برنامه ای برای ارتقائ شخصیت و جایگاه حقیقی و حقوقی سازمان های مردمی و غیردولتی و حمایت و حفاظت از حقوق و فعالیتشان دارید؟
آقای رئیس جمهور آینده، این پرسش‌ها دو سویه‌ی مشخص دارند. اول اینکه، این پرسش‌ها، حدود حقوق و مطالبات بخش عظیمی از کودکان را بیان می دارد و از سوی دیگر تکلیف جامعه را با کسی که به این مطالبات متعهد و یا بی‌تعهد است، روشن می سازد.
به امید پایان بی‌حقوقی و محرومیت کودکان، به ویژه کودکان کار
جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان و جمعی از فعالان حقوق کودک