دیروز پشت درهای بسته مجلس، گرانی کالاهای اساسی و دلایل آن بررسی شد؛ نشستی غیرعلنی بین نمایندگان مجلس و سه عضو کابینه. وزرای صنعت، جهاد کشاورزی و رییس‌کل بانک مرکزی، میهمان مجلسی‌ها در نشست گرانی بودند؛ نشستی که در آن گرانی‌ها به گردن بازار و از گردن بازار به گردن افزایش قیمت‌های ارز افتاد.
خانه ملتی‌ها پس از برگزاری این نشست از تناقض گزارش‌ها و اظهارهای دولتی‌ها درباره گرانی خبر دادند و در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها از مباحثی گفتند که در جلسه غیرعلنی و علنی دیروز، مطرح شد و در‌نهایت، به تناقض‌گویی و قانع‌کننده‌نبودن پاسخ‌ها رسید.
می‌گویند، آغازگر جلسه دیروز پس از طرح سوال از سوی علی لاریجانی، میهمانان بودند. محمود بهمنی، رییس‌کل بانک مرکزی، که در نشست‌های گذشته دولت و مجلس غایب بزرگ بود، گزارشی در مورد علت افزایش قیمت کالاهای اساسی برای مجلس خواند و در حالی که انگشت اتهامات بسیاری را درباره عدم تامین ارز مورد نیاز برای بعضی کالاهای اساسی به‌خصوص دارو را به سمت خود می‌دید، گفت: «در حد مقدورات ارز کالاهای اساسی را تامین کرده‌ایم و باز هم پیگیریم که ارز را با قیمت مرجع برای کالاهای اساسی در نظر بگیریم.»
همچنین گفته می‌شود که بهمنی با اشاره به این‌که در تخصیص ارز کوتاهی نکرده، گفته است که «در بازار گران‌فروشی اتفاق می‌افتد.»این در حالی است که عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به این‌که در این نشست آقایان مصباحی‌مقدم و شهریاری نسبت به تخصیص‌نیافتن ارز مرجع به دارو اعتراض داشتند، گفت: «بهمنی زیربار نرفت و گفت به میزان کافی ارز به دارو اختصاص یافته است.»
عزت‌الله یوسفیان‌ملا اظهار داشت: «واردات کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی، دارو، خودرو و سایر کالاها مواردی بود که از سوی نمایندگان مجلس از مسئولان سوال شد و مسئولان هم به مشکلات خود در این راستا اشاره کردند.»هر‌چند که از اظهارات بهمنی، خبر چندانی به گوش نمی‌رسد، اما به گفته بعضی از نمایندگان مجلس، مطالب مطرح‌شده توسط بهمنی مورد موافقت نمایندگان قرار نگرفت و واکنش رییس مجلس و بعضی نمایندگان را به دنبال داشته است.
قیمت‌های واقعی از قیمت‌های وزیر بالاتر است گزارش بازاری وزیر جهاد کشاورزی، گزارشی بود که صدای انتقاد نمایندگان مجلس را بلند کرد. به گفته عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، وزیر کشاورزی در صحن علنی مجلس از عرضه روغن مایع با قیمت کیلویی سههزار و 700 تومان، شکر 950 تومان، قند سههزار تومان و روغن جامد دوهزار و 800 تومان در بازار خبر داد.
وی که می‌خواست نامش فاش نشود به مهر گفته است که «وزیر کشاورزی مدعی شده از ابتدای امسال یک‌میلیون و 600هزار تن روغن وارد کردیم که این واردات نسبت به سال گذشته 30درصد افزایش داشت.» عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ادامه داد: «براساس اظهارات خلیلیان برداشت گندم از نیمه فروردین‌ماه آغاز شده و قیمت خرید تضمینی از کشاورزان 750تومان است که نسبت به سال گذشته 111درصد قیمت خرید تضمینی گندم رشد داشته است.»وی ادامه داد: «این اظهارات خلیلیان باعث اعتراض نمایندگان شد زیرا قیمت واقعی این کالاها در بازار بسیار بالاتر است.»
هیچ‌یک از حرف‌های غضنفری قابل‌توجه نبود وزیر صنعت دیگر میهمانی بود که با ارائه گزارشی از دلایل گرانی‌ها سعی کرد نمایندگان مجلس را مجاب کند که قیمت‌ها بیش از این میزان افزایش نخواهد یافت. گفته می‌شود که غضنفری درباره واردات برنج، مرغ و دیگر اقلام مورد نیاز به نمایندگان گزارش‌هایی را در صحن غیرعلنی ارائه کرد و گفت: «از صد‌هزار کالایی که وارد کشور می‌شود 15رقم ارز مرجع دریافت کرده و الباقی یا ارز مبادله‌ای می‌گیرند یا ارز دولتی دریافت نمی‌کنند.»
وزیر صنعت همچنین از درخواست سرمایه‌گذاران برای تسهیلات 50هزار‌میلیارد تومانی جهت سرمایه در گردش کارخانه‌ها خبر داد که دولت توان پرداخت آن را نداشته و صنایع به همین دلیل دچار مشکلات فراوانی هستند و در ادامه تصریح کرده که باوجود تحریم‌ها، از آغاز تحریم‌ها تا امروز 230فروند کشتی کالای اساسی وارد کشور شده است. اظهارات وزیر صنعت و گزارشش از وضعیت، مورد توجه نمایندگان مجلس قرار نگرفت و در همین باره نماینده آستارا به ایلنا گفته است: «غضنفری در گزارش خود تنها نمایندگان را توجیه کرد و بیان داشت که نگران نباشید قیمت‌ها از این بالاتر نخواهد رفت.»
صفر نعیمی ادامه داد: «وزیر صنعت، معدن و تجارت پیرامون ماموریت‌های خود در دولت در صحن غیرعلنی امروز مجلس گزارشی را مطرح کرد که هیچ‌یک از بیاناتش جالب و قابل‌توجه نبود.»
وی افزود: «به قدری غضنفری توجیهی حرف زد و آمار و ارقام ارائه کرد که هیچ‌یک از مطالب وی، در ذهنم باقی نمانده است.»
تناقض اظهارات اعضای کابینه گزارش وزرا با بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس مغایر بود و حتی اظهارات اعضای کابینه نیز درباره دلایل گرانی‌ها با یکدیگر همخوانی نداشت. این ماحصل نشست مشترک مجلسی‌ها با سه عضو کابینه بود. به گفته یکی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه، رییس مرکز پژوهش‌ها در صحن علنی مجلس گفته که «اظهارات وزرا مغایر با بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است.» جلالی اعلام کرده است: «بررسی‌هایی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی درباره علل افزایش قیمت کالاهای اساسی ارائه داده است با اظهارات وزرا مغایرت دارد.»تناقض اظهارات وزرا با بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس در حالی بود که محمدرضا پورابراهیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، از تناقض‌گویی دولتی‌ها درباره دلایل گرانی در جلسه غیرعلنی دیروز خبر داده است و به فارس گفت: «صحبت‌هایی را که وزیر صنعت، وزیر جهاد و رییس‌کل بانک مرکزی درباره دلایل گرانی داشته‌اند، همراه با تناقض بوده به طوری که بانک مرکزی معتقد است در تخصیص ارز کوتاهی نکرده، اما در بازار گران‌فروشی اتفاق می‌افتد، اما از طرف دیگر وزیر صنعت می‌گوید نظام کنترل بازار کار خودش را انجام می‌دهد و افزایش قیمت‌های صورت گرفته در سطح بازار ناشی از افزایش قیمت ارز است و ارز مرجع به طور کافی در اختیار ما قرار نگرفته است.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا غضنفری دلیلی برای حذف ارز مرجع روغن‌نباتی بیان کرد یا خیر، گفت: «دولتی‌ها معتقدند که حذف ارز مرجع در راستای رسیدن به ارز تک‌نرخی بوده که نظر مشترک دولت و مجلس است، اما سوال مجلس این است که آیا امروز زمان حذف ارز مرجع بوده است، آیا برنامه‌ریزی و نظارت کنترل مناسب برای این تصمیم از قبل انجام شده یا تصمیمات یک‌شبه باعث بروز چنین مشکلاتی شده است.»پورابراهیمی پیشنهاد داد «برای حل مشکلات ارزی و همچنین سیاست‌های مالی و سیاست‌های پولی، مالیات‌ها، افزایش حجم نقدینگی، شبکه‌های توزیع و کنترل نظارت بر بازار باید مجددا کارگروه مجلس و دولت تشکیل شود تا به یک نتیجه و تصمیم مناسب برای حل مشکلات مردم برسیم.»
وی افزود: «بیان مشکلات خوب است، اما این‌که به راه‌حل و تصمیم مناسبی نرسیم خوب نیست و باید کارگروهی تشکیل شود تا به تصمیم درستی برسیم.»
توکلی و پیشنهاد نسل جدید کوپن دیروز، روز شلوغی برای اعتراض به گرانی‌ها و فشاری که بر مردم وارد می‌کند بود، 90نماینده برای بیان نظرات خود ثبت‌نام کردند که از میان آن‌ها 11نفر با قرعه انتخاب شدند. احمد توکلی که همواره یکی از منتقدان عملکرد اقتصادی دولت و برنامه‌هایش است هم یکی از سخنرانان نشست مشترک بود. وی در این نشست پیشنهاد بازگشت کوپن - آن هم نسل جدید کوپن - را مطرح کرد و به گفته عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات، احمد توکلی در سخنرانی خود با ارائه پیشنهادی از دولت خواست تا توزیع کالاهای اساسی که با نرخ ارز مرجع وارد کشور می‌شوند را به دلالان نسپارد.
قاسم عزیزی افزود: «توزیع کالاهای اساسی با کارت هوشمند پیشنهادی بود که آقای توکلی در نشست غیرعلنی مجلس به مسئولان دولتی پیشنهاد کرد تا از این به بعد شاهد دلال‌بازی و رانت‌خواری بعضی از این منبع‌ها نباشیم.»
نماینده شازند در مجلس ادامه داد: «در این جلسه رییس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز نسبت به مدیریت نامناسب دولت در بخش واردات و تاخیر بانک مرکزی در تزریق ارز انتقاد کرد.»
به گفته این نماینده مجلس در این نشست، نمایندگان به توزیع کالاهای اساسی وارداتی توسط دولت از سوی دلالان به جای شرکت بازرگانی دولتی انتقاد کردند.
نقدینگی در سال 91 نسبت به 90 دو‌برابر شد هر‌چند که نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با خبرنگاران از قانع‌کننده‌نبودن اظهارات اعضای کابینه خبر دادند اما این جلسه نیز به تعهدات و وعده‌های تازه‌ای ختم شد. عبدالرضا مصری، سخنگوی هیات‌رییسه مجلس، از تعهدات رییس بانک مرکزی، وزیر صنعت، معدن، تجارت و وزیر کشاورزی در صحن علنی مجلس برای مهار تورم و نقدینگی خبر داد و گفت: «نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این جلسه نمودار و اسناد مدارکی را درباره افزایش قیمت‌ها ارائه دادند و بحث‌های اساسی درباره افزایش قیمت در بازار ارز، کالاهای اساسی و خودرو مطرح کردند.»نماینده کرمانشاه ادامه داد: «نمایندگان خواستار تامین ارز لازم برای تامین دارو، ارز و کالاهای اساسی شدند.»
وی تصریح کرد: «دولت علاوه بر تامین ارز مورد نیاز دارو باید بر توزیع دارو هم نظارت کرده و این امر را مدیریت کند.»مصری با تاکید بر لزوم ثبات قیمت ارز به مهر گفت: «در این جلسه از وزرا خواستیم دستورالعمل‌هایی صادر نشود که ثبات کمی دارد و باعث زلزله در بازار و به عبارتی دیگر آشفتگی بازار می‌شود، در ماه‌های اخیر شاهد تغییرات مکرر در تصمیمات دولت برای تنظیم بازار بودیم.»
وی با بیان این‌که در این جلسه درباره لزوم رسیدگی به واحدهای تولیدی نیز بحث‌هایی صورت گرفت، یادآور شد: «پیش از این واحدهای تولیدی با 30درصد گشایش اعتبار می‌کردند که امروز این رقم به 130درصد افزایش یافته و به عبارتی از خرید نقدی هم بالاتر رفته است، باید بازگشایی ال‌سی‌ها به مسیر اصلی خود بازگردد.»
سخنگوی هیات‌رییسه با بیان این‌که در جلسه غیرعلنی درباره راهکارهای مهار تورم و نقدینگی نیز گفت‌وگو کردیم، اظهار داشت: «نقدینگی در سال 91 نسبت به سال 90 دو‌برابر شده است. مقرر شد در سال 92 نقدینگی متناسب با ضریب رشد در کشور افزایش یابد.»
وی نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی را از مباحث مهم جلسه غیرعلنی خواند. مصری درباره اظهارات وزیر کشاورزی نیز گفت: «در موضوع کشاورزی نیز مقرر شد دولت گندم را به قیمتی خریداری کند که متناسب با قیمت‌های خارجی گندم باشد.»وی ادامه داد: «کشتی‌های بسیاری در دریا داریم که کالاهای اساسی حمل می‌کنند. باید این کشتی‌ها سریعا تخلیه شود.»وی تاکید کرد: «در کشور ذخیره بسیار مناسبی از کالاهای اساسی وجود دارد.»وی تاکید کرد: «وزرای دولت در مجلس تعهد دادند که این کارها را انجام دهند ما نیز به تعهدات آن‌ها اعتماد داریم.»
به این ترتیب، با وجود تمامی گلایه‌ها از قانع‌کننده‌نبودن اظهارات سه‌عضو کابینه، دلیل گرانی‌ها به گران‌فروشی‌های بازار و افزایش قیمت‌های ارز رسید؛ دلایلی که از نظر مجلسی‌ها قابل‌قبول نیست اما قرار است در ابتدای جلسه علنی امروز (چهارشنبه) جمع‌بندی حاصل از نتیجه جلسه غیرعلنی در مورد دلایل افزایش قیمت کالاهای اساسی و گرانی‌های اخیر توسط علی لاریجانی، رییس مجلس، ارائه شود.