صفحه نخست

سیاست

ورزشی

علم و تکنولوژی

عکس

ویدیو

راهنمای بازار

زندگی و سرگرمی

اقتصاد

جامعه

فرهنگ و هنر

جهان

صفحات داخلی

کد خبر: ۱۴۸۹۲۳
تاریخ انتشار: ۰۲:۴۳ - ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۲
سعید حجاریان- اکنون که کارنامه دولت مهرورز بسته می‌شود و هرکس از جوانب مختلف به ارزیابی آن می‌پردازد، بد نیست که نگاهی به گفتمان این دولت و تفاوت آن با گفتمان محافظه‌کاری در ایران بیندازیم.

بهترین واژه‌ای که می‌توان برای این دولت برگزید، دولت «معجزه هزاره سوم» است.

من لازم می‌دانم که تک‌تک عناصر این اصطلاح را بکاوم. اولا، این دولت چه حدوثا و چه بقائا معجزه بود، معجزه امری خارق عادت است، یعنی روتین‌ها را می‌شکند و خلق می‌کند، بنابراین این دولت استثنایی است. کارل اشمیت درباره دولت استثنایی می‌گوید: «کاملا شبیه معجزه است.»

دولت استثنایی در زمان‌هایی پیدا می‌شود که نیروهای اصلی جامعه به موازنه رسیده باشند و هیچ‌کدام نتوانند از پس یکدیگر برآیند و در ایران این نیروی راست سنتی بود که با یک عقب‌نشینی تاکتیکی، قدرت را به یک جریان تندرو از بین خودش سپرد.

اما اکنون وظیفه تاریخی این جریان تمام شده است و باید قدرت را دوباره به راست سنتی بازگرداند تا دوباره سرمایه‌داری سنتی ایرانی روتین شود.

اما به لحاظ روبنایی و ایدئولوژیک چه تفاوتی بین این دو گرایش وجود داشت.

من گرایش اول را موعودگرا می‌خوانم و دولت معجزه را میعادگرا. در میعادگرا، میعاد به معنای از زمان رسیدن منجی، در موعودگرایی1 اصل بر ویژگی فردی موعود است یعنی به خصوص در شیعه اینکه موعود، منجی و مهدی چه کسی است و چه نسبی دارد و چه ریشه‌ای دارد، چه اسم و لقبی دارد، برجسته می‌شود، اما زمان ظهورش معلوم نیست (کاملا مبهم است.) اما در میعادگرایی اصل بر زمان است و نه شخصیت و زمان پیدایش منجی و چندان روی شخصیت ‌منجی تمرکز نمی‌شود.

در موعودگرایی شیعی، علما قایل به این هستند که هرکس زمانی برای ظهور تعیین کند، باید وی را تکذیب کرد، اصطلاحا می‌گویند که «قد کذب الوقاتون» هر نوع توقیت، ولو در بازه زمانی دور و بزرگ ممنوع است.

مثلا گفته می‌شود که منجی عالم بشریت که ممکن است در روز جمعه ظهور کند، حتی ممکن است در «نوروز» ظهور کند و عده‌ای گفتند که «عاشوراست»، حتی اگر تقارن این سه نیز باشد، باز هم ممکن نیست و نباید اعتنا کرد. این قرائت رسمی شیعه از موعودگرایی است.

اما میعادگرایی چیست؟ میعادگرایی یک ریشه زرتشتی‌گرایی دارد که بنا بر اعتقاد زرتشتیان در راس هر هزاره (میلینیوم)2 یک سوشیانت ظهور و تجدید می‌کند دین زرتشت را و قایل به سه سوشیانت هستند. مثلا مهدی اخوان‌ثالث که اسم خودش را «سوم بردار سوشیانت» گذاشت، (ناظر به همین معناست)؛ اما در بین مسیحیان نیز میعادگرایی رایج است، آنان نیز با رجوع به کتاب دانیال و یا مکاشفه یوحنا تلاش کرده‌اند که زمانی را برای ظهور مسیح درآورند. «زمانی و زمانی و نیمی از زمانی» در مکاشفه آمده است و گفتند در حدود 1250. عده‌ای، ادعا کردند که ما منجی هستیم. اما بعدها با ورود به هزاره سوم، سال 2012 این بحث‌ها برجسته شد و بار دیگر رجوع به مکاشفات زیاد شد.

منتها در شیعه تعجب‌آور است که جریانی پیدا شود و از زرتشتی‌گری و مسیحیت، میعادگرایی را بگیرد و معجزه هزاره سوم شود و معجزه شیعه را با زمان میلادی در هم آمیزد و آنگاه می‌گوید که ما پی برده‌ایم که آمریکایی‌ها هدفشان از اشغال عراق نه فقط بردن نفت عراق و سرکوب «بعث» و «القاعده» که هدفشان ممانعت از ظهور منجی بوده است و بعد هم بیایند و جاده بکشند و یا بیایند و در بهار بدمند و بهار را برجسته کنند و بگویند «زنده‌باد بهار» این همیشه در ادبیاتشان برجسته است و یا پخش سی‌دی «ظهور نزدیک است».

پس در مقابل قرائت رسمی شیعی که علما آن را نمایندگی می‌کنند و برای مهدی زمان خاصی را تعیین نمی‌کنند که راه باز باشد برای حاکم بودن نواب عام (فقها) در مقابل دولتیانی هستند که می‌خواهند خود را مستقیما نماینده معصوم بدانند و وی را حی و حاضر ظاهر بنمایانند و با طرح مقوله ظهور صغری به این امر اهتمام می‌ورزند.

پی‌نوشت‌ها:‌
1-موعودگرایی ترجمه مسیانیتی
2-میعادگرایی ترجمه میلینیوم (هزاره‌گرایی)

ارسال نظرات
اکباتان
۱۴:۳۸ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
حالا می فهمیم که چرا متحجران و قدرت طلبان مغز این دانشمند را نشانه رفتند
پدرام
۱۴:۱۴ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
توروخدا این روزها یکی بااین خانم فاطمه رجبی (خالق معجزه هزاره سوم )یه مصاحبه ای بکنه. خیلی دلم می خواد نظر فعلی اش رو در باره معجزه اش بشنوم...
راستگو
۱۴:۰۷ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
راستي حال ضارب آقاي حجاريان،چطوره خبري ازش نيست!
ناشناس
۱۴:۰۵ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
ظاهرا دوران معجزه هم به پایان رسید به لحاظ جامعه شناسی بعدا چه اتفاقی می افته.
ناشناس
۱۳:۳۱ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
عالی بود. خوش به حال صاحب این تحلیل و بد به حال جامعه‌ای که از این منبع استفاده و بهره نبرد که هیچ خفه‌اش هم بکند.نخبه‌کشی را ..........
احمد
۱۳:۱۵ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
وقتی آدم بعضی متون رو میخونه میفهمه چرا بعضیهارو ترور کردن.
به طور قطع میگم اگه الان شهید مطهریها بهشتیها و... هم تونسته بودن مثل آقای حجاریان جون سالم به در ببرند در بهشت روی زمین زندگی میکردیم
جعفر
۱۲:۱۲ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
خدایت حفظ کناد . باید تو را قلم طلا نامید.
ناشناس
۱۱:۴۲ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
اتفاقا از یک جنبه های این دولت معجزه هزاره سوم بود
ناشناس
۱۱:۰۶ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
حرفهای خوبی بود ولی در حد اینکه تحلیل جالب حجاریان باشه نه
چون این حرفها رو افرادی که تا حدودی به مسائل روز اطلاع دارند هم میدونند
ناشناس
۱۰:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
به نظر مي آيد كه مطلب ادامه داشته باشد و ناقص است!!!!
ناشناس
۱۰:۳۳ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
حجاريان وحجاريارنها اعتقادي به توان بيش از حد انساني خود ندارند و اكثر قدرتشان را در عقلانيتشان مي بينند و به همين دليل بر قلوب حاكمند كامنتها گوياي اين مطلب است تمسخر مثل دروغ هميشه ممنوع
امید
۱۰:۲۸ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
این اقا می فهمه واقعا
کاوه
۱۰:۱۷ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
جداً عمرمون حروم شد با این لاتائلات روزمره.
ناشناس
۱۰:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
تو خودت هم معجزه‌اي...!
مغز به اصطلاح متفكر اصلاحات
معجزه تو بود اين معجزه!
کاوه
۱۰:۴۵ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
به همین خاطر خفاشان طالبانی مغز ایشان را هدف قرار دادند
ناشناس
۱۰:۵۰ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
اگر مغز متفكر نبود شما به فكر ترورش نبودين ! عسگري ها !!
احسان
۱۰:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
خدارو شکر بلاخره معنی معجزه رو فهمیدیم
علیرضا روشنی
۰۹:۵۷ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
مفبد بود ممنونم
بی طرف
۰۹:۴۵ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
.به خدا مخالفان دولت از تحریم ها بیشتر از امریکا ییها سود بردند.و و اگر فشار تحریم ها وصعود ارز بر اقتصاد ما نبود در بهترین وضع ممکن پس از انقلاب به سر می بردیم زیرا مشوران اقتصادی دولت از بدنه دانشگاه و جزو بهترینهای کشور بودند و طرح هدفمندی را که دولت های پیشین از انجام ان عاجز بودند این دولت با شجاعت و به بهترین نحو انجام دادند .
با نشکر بی طرف
موسی
۱۱:۲۸ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
با طرف ، چشم باز کن و از خواب بیدار شو !!
محمد
۱۲:۰۳ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
اكنون زماني است كه بايد بگويند چه كار كردند! بايد كارنامه عملكرد ارائه دهند. نه اينكه اگر آن مي‌شد چه مي‌شد!
ناشناس
۱۳:۲۹ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
از دانشگاه کدوم دانشگاه بی طرف جان من دارم زیر پایان نامه ارشد فیزیولوژی پزشکی از پا درمیام این برادرا با اینهمه کار چطوری همشون دکتر شدن
محمد
۰۹:۲۳ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
ای بابا این دولت برای اینکه به مقاصدش برسه هممونو گذاشته سر کار
ناشناس
۰۹:۱۱ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
خیلی چرت بود فکر کردم حالا چه تحلیلی ارائه میده
مجتبی257
۰۹:۱۱ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
جالب بود
ناشناس
۰۸:۴۶ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
بیچاره حجاریان، برای حفظ اصلاحات و رای آوردن، به چه مطالب سطحی رو آورده است!
ناشناس
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
عاقا من اشتباهی منفی دادم بخشید.
ناشناس
۱۱:۵۷ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
اصلآ وابدا اگر متوجه شده باشي چي گفته ناشناس جان.
ناشناس
۱۴:۰۱ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
مطمئنا متوجه نشدی برای همین آن را سطحی عنوان کردی اخوی
ناشناس
۱۴:۳۲ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
مگه اینکه اشتباهی یه کار خوب کنی
ناشناس
۰۸:۳۶ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
الان دیگه اعتراف واجب شدی خودت با پای خودت برو صدا و سیما .
ناشناس
۰۸:۳۳ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
تحلیل جالبی بود واقعا - این است تفکر دوستان سید محمد خاتمی براساس عقل و منطق و با سند نظر می دهند نه چشم بسته دهان بگشایند و هرچه خوشایند روزگار و مراد و مرید باشد گویند
ناشناس
۱۰:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
چقدر مستند!!! پاچه خواری ممنوع
ناشناس
۰۷:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
همه ما سرما خورده یک زمستانیم و به امید آمدن بهار در خوابی سخت فرو رفته ایم غافل از اینکه بهار در دستان خود ماست.
Foad
۰۳:۰۵ - ۱۳۹۲/۰۲/۱۷
خيلي سنگين بود
لطفا ترجمه كنيد!