وزیر امورخارجه با تاكید بر این‌كه تحریم‌ها در شرایط فعلی به حداكثر شدت خود رسیده است، گفت: غربی‌ها به قله تحریم‌ها رسیده‌اند و از حالا به بعد باید از این قله پایین بیایند.
علی‌اكبر صالحی در گفت‌وگو با روزنامه جام‌جم با طرح این سوال كه غربی‌ها بیشتر از این تحریم‌هایی كه بر ما اعمال كردند چه چیزی را می‌خواهند تحمیل كنند، افزود: تقریبا ابزار تحریم به نقطه اوج خود رسیده است و تصور آنها این بود كه با این وسعت و شدت تحریم یقینا چرخه اقتصادی ایران فلج خواهد شد.
وی تصریح كرد: البته برداشت آنها به یك معنا درست بود و هر ملت و دولتی اگر با چنین تحریم‌هایی روبه‌رو می‌شد، نمی‌توانست بیش از مدتی دوام بیاورد، اما جمهوری اسلامی ایران به اعتبار این‌كه از پایگاه مردمی برخوردار است، توانست با ابتكارهایی كه به كار گرفت و با استفاده از صبر و استقامتی كه مردم از خود نشان دادند و پشتیبانی معنوی كه از نظام صورت دادند، آثار مخرب تحریم‌ها را كاهش دهد.
صالحی با تاكید بر این‌كه غرب به این نتیجه رسیده است كه بیش از این نمی‌تواند كاری كند، گفت: آنها اگر یك قدم دیگر هم بردارند، می‌دانند كه ما هم یك قدم دیگر برمی‌داریم و ساكت نمی‌نشینیم.
وی افزود: یكی از كارهای عمده وزارت امورخارجه به‌كارگیری ابتكارات مختلف است و هر بار كه آنها با یك حیله‌ای پیش می‌آیند، جمهوری اسلامی ایران هم با ابتكارات خودش سعی می‌كند آن را باطل كند.
وزیر امورخارجه در پاسخ به پرسشی درباره مذاكرات ایران و 1+5 در آلماتی، این مذاكرات را نقطه عطفی در میان هشت دور مذاكره ایران و 1+5 خواند و گفت: در دوره‌های قبل، طرفین بیشتر اعلام مواضع می‌كردند و هیچ طرفی از مواضع خودش كوتاه نمی‌آمد اما این بار تا حدودی مذاكرات، مفهوم گفت‌وگو را به خود گرفته بود.
صالحی گفت: در مذاكرات مواردی بود كه غربی‌ها تا جلسه آلماتی بر آن اصرار داشتند اما این بار منطقی‌تر جلو آمدند. البته این‌طور نبود كه اتفاق چشمگیری روی داده باشد اما همین كه رویكرد آنها عوض شده، مهم است.
وی با بیان این‌كه در این دور از مذاكرات، فرآیند گفت‌وگو به مفهوم گفت‌وگو شروع شده است، افزود: این امر، نقطه عطفی است و اگر آنها با همین رویه جلو بروند، یقیناً به نتایجی كه هر دو طرف آن را بپذیرند، خواهند رسید.
می‌توان درباره فردو به تفاهم رسید
وزیر خارجه در مورد نظر طرف مقابل درباره سایت فردو هم گفت: وقتی صحبت از تعطیلی یك سایت می‌شود، باید از نظر تكنیكی بررسی كنیم كه تعطیلی به چه معناست.
وی این موضوع را یك بحث تكنیكی خواند و تصریح كرد: از روز اول هم وقتی می‌گفتند كه سایت فردو باید بسته شود یك عبارت غیر حرفه‌ای و غیر تكنیكی را مطرح كرده‌اند اما اكنون آنها این عبارت را حرفه‌ای‌تر مطرح می‌كنند.
صالحی افزود: سایت و امكانات آن بر سر جای خود قرار دارد و ما این سوال را داریم كه چه باید بكنیم؟
وزیر خارجه گفت: می‌شود ضمن این‌كه سایت فردو برقرار است و كار خود را انجام می‌دهد به یك تفاهمی رسید و نگرانی‌های آنها را در ارتباط با سایت فردو برطرف كرد. این یك بحث فنی است كه از راه‌های مختلف می‌شود آن را مدیریت كرد و ان‌شاءالله در گفت‌وگوی كارشناسان در استانبول، این مساله یكی از مواردی است كه طرح می‌شود و بررسی خواهد شد كه به چه نحوی سایت فردو را مدیریت كنند كه نگرانی طرف مقابل ـ كه البته ما برای آن توجیهی نمی‌بینیم ـ برطرف شود.
پیشنهاد آمریكا این بار فرق میكندصالحی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به پرسشی درباره مذاكره مستقیم ایران و آمریكا و پیشنهادهای چندی قبل مقامات آمریكایی گفت: پیشنهاد آمریكا و علاقه‌مندی به مذاكره دوجانبه درباره فعالیت‌های هسته‌ای با ایران مساله تازه‌ای نیست. در دوره‌های قبلی هم آمریكایی‌ها، مذاكره را پیشنهاد كرده بودند اما این پیشنهاد این بار فرق می‌كند.
وزیر خارجه با بیان این‌كه شرایط و شیوه ارائه این پیشنهاد متفاوت است، تصریح كرد: مجموعه مقامات آمریكایی كه برای این مذاكره اشتراك نظر دارند، وسیع‌تر هستند البته این به آن معنا نیست كه اكنون از حیث مفاهیم، چارچوب‌های سیاست خارجی دولت اوباما عوض شده است بلكه به این معناست كه تاكتیك‌ها در حال تغییر است.
وی با بیان این‌كه افراد هم در پیاده كردن چارچوب سیاسی موثرند، گفت: اكنون به نظر می‌رسد كه آمریكایی‌ها به دلایل مختلف، متفاوت رفتار می‌كنند و آمادگی خود را در این‌باره اعلام كرده‌اند.
صالحی با طرح این پرسش كه چرا چنین اتفاقی افتاده است افزود: دلایل مختلفی را می‌شود در این‌باره مطرح كرد؛ یكی از این دلایل شرایط، بحران و التهاب منطقه است.
صالحی تصریح كرد: ایران به عنوان با ثبات‌ترین، مستقل‌ترین، نقش‌آفرین‌ترین و مقتدرترین كشور منطقه، به طور یقین نقش بسیار مهمی در برقراری صلح و ثبات در منطقه دارد و اگر مجموعه كشورهای دیگر، راغب به برقراری و استقرار صلح و امنیت در منطقه هستند باید با ایران در تعامل باشند.
وزیر خارجه گفت: نفوذی كه ایران در منطقه دارد و موضعگیری‌های بدون تغییر و برحقی كه در برابر كشورها اتخاذ می‌كند، اعتبار زیادی برای جمهوری اسلامی در میان كشورهای منطقه و عرصه بین‌المللی فراهم كرده است.
وی اضافه كرد: نظر مردم، افكار عمومی و وضع اقتصادی آمریكا از یك‌سو و تجربه تلخ دو جنگ عراق و افغانستان از سوی دیگر باعث شده این كشور شیوه گریز از جنگ را پیش‌بگیرد. آمریكا در شرایطی نیست كه یك ماجراجویی دیگر را آزمایش كند و چالش جدیدی را پیش روی خود بیاورد و مردم آمریكا آن را نمی‌پذیرند.
وزیر خارجه گفت: مسائل اقتصادی نیز در این زمینه دخیل است و ترس مردم از بحران‌های اقتصادی نتایج روانی به دنبال دارد و مردم به دلیل این ترس، رویكرد نظامی را از سوی آمریكا نمی‌پذیرند. اكنون جهان از جمله آمریكا و غرب از بحران اقتصادی رنج می‌برد و اگر این پرونده تصنعی جمهوری اسلامی ایران از طرف آنها به گونه‌ای مدیریت شود كه آرامش روانی در محیط بین‌المللی ایجاد كند، می‌تواند موجب تحرك اقتصادی را نیز فراهم آورد.
صالحی عامل دیگر را قضیه رژیم صهیونیستی و موضوع فلسطین خواند و افزود: این موضوع بسیار بغرنج تر از چیزی شده است كه بخواهند وضع را ملتهب‌تر از آنچه كه هست بكنند. آخرین دلیل هم این است كه عواقب درگیری با ایران برای آنها ناشناخته است.
وی با بیان این‌كه مجموعه این عوامل باعث شده آمریكایی‌ها این بار در گفت‌وگو و تعامل با ایران جدی‌تر باشند، گفت: ما هم از روز اول گفته‌ایم كه ملت صاحب‌فكر و اندیشه هستیم و رهبر معظم انقلاب در این باره فرمودند كه ملت ما اهل منطق است.
وزیر خارجه گفت: اگر صداقت در كلام آنها دیده شود و این‌بار صادقانه پیش آمده باشند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد كه این موضوع را به طور جدی بررسی كند اما این‌كه زمان این امر كی برسد، بحثی جداگانه است و در زمان مناسب اطلاع‌رسانی خواهد شد.
وی تصریح كرد: رهبر معظم انقلاب این گفت‌وگوها را منع نفرمودند اما شرط این گفت‌وگوها را به وضوح مشخص كردند.
صالحی گفت: یكی از دلایلی كه باعث شده ما فكر كنیم آمریكایی‌ها نسبت به گذشته صادقانه‌تر این پیشنهاد را مطرح می‌كنند، این است كه در نشست آلماتی، آمریكایی‌ها رویكرد سازنده‌تری را پیش گرفته بودند.
اعتقادی به بازی سیاسی نداریم
صالحی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره اظهارات چندی قبل معاون وزیر خارجه روسیه درباره مذاكرات احتمالی ایران و آمریكا مبنی بر این‌كه روسیه خواستار این است كه از توافق احتمالی تهران و واشنگتن مطلع باشد تا مطمئن شود هیچ تصمیمی در این زمینه به زیان منافع روسیه گرفته نخواهد شد، گفت: اكنون ما بهترین روابط سیاسی را با روس‌ها داریم و با توجه به این‌كه من در بحث هسته‌ای نیز از مسائل مطلع بودم، واقعا به سهم خودم از ملت و دولت روسیه تشكر می‌كنم كه همكاری موثری در ساخت نیروگاه بوشهر با ما داشتند.
وی گفت: اگر همكاری روس‌ها نبود، ما نمی‌توانستیم این نیروگاه را به سرانجام برسانیم و این جای قدردانی و تشكر از ملت روسیه دارد، اما در مورد نظر آقای ریابكوف كه من هم آن را در رسانه‌ها خواندم، نمی‌دانم آیا به همین صورت، بیان شده باشد یا نه.
وزیر خارجه افزود: گاهی اوقات در روزنامه‌ها و مطبوعات ابتدا و انتهای جمله را نادیده می‌گیرند و مطلبی را منتشر می‌كنند كه شاید اصل موضوع نباشد. ولی اگر موضوع همان‌گونه باشد كه بیان شده، جوابش این است كه در این 34 سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان یك جمهوری مستقل نشان داده كه دوستی دیگر كشورها را پاس می‌دارد و دوستی‌اش با هر كشوری به حساب كشور دیگر یا ضد آن نیست.
صالحی تاكید كرد: ما اعتقادی به بازی سیاسی نداریم بلكه صادقانه در تعاملاتمان گام بر می‌داریم. ما آن بازی معمول سیاسی را كه از برگ این كشور و آن كشور در جهت منافع كشورها استفاده می‌شود نمی‌پسندیم و به این مفهوم، منفعت‌طلبی نمی‌كنیم. از این رو اگر روابطمان را با هركشوری تقویت كنیم و توسعه بدهیم این اقدام یقینا با این هدف كه ضد كشور دیگری به كار گرفته شود، انجام نمی‌شود.
وی افزود: ما چنین كشوری نیستیم و اگر دیگران این‌گونه هستند این موضوع بحث دیگری است. امیدوارم كه صحبت ایشان این‌طور كه نقل می‌شود نبوده باشد، در غیر این صورت برای ما تعجب‌آور است.
صالحی گفت: ما بهترین رابطه را با روسیه داریم و همواره به روس‌ها گفته‌ایم كه برای روابط استراتژیك آمادگی داریم. رهبر معظم انقلاب هم بر این نكته تاكید دارند كه یك روسیه مقتدر و ایران مستقل می‌توانند مكمل یكدیگر باشند. این سیاست ما نسبت به روس‌هاست و آنها هستند كه باید سیاست خود را تعیین كنند. وزیر خارجه تصریح كرد: ما اگر روزی بخواهیم با هر كشوری كه حالا می‌تواند آمریكا یا هر كشور دیگری باشد، گفت‌وگو كنیم یقینا این امر به ضرر دیگران نیست. ما به فكر كشور و منافع خودمان هستیم و همیشه برای دیگر كشورها طلب خیر می‌كنیم. سیاست خارجی ما بر اساس خیرخواهی است، نه منفعت‌طلبی.