ایران از آمریکا چه می‌خواهد؟

فرارو- روزنامه نیویورک تایمز آمریکا در گزارشی تحلیلی به قلم راجر کوهن به مسئله رابطه ایران و آمریکا پرداخته و به اوباما توصیه می کند مسئله ایران را در اولویت برنامه های سیاست خارجی خود قرار دهد.

این نویسنده با بیان اینکه هنر دیپلماسی چند صباحی است در میان هیاهو‌های سیاسی گم شده است تاکید می کند: در مسئله ایران دیپلماسی باید به سرعت احیاء شود.

 کوهن می نویسد: به کارگیری دیپلماسی با ایران ضروری است. دیپلماسی به این معنی است که در مقابل آنچه که می‌خواهی باید چیزی بدهی. حال سوال اساسی اینجاست که: "ما از رقیبمان چه می‌خواهیم و در قبال آن چه چیزی برای ارایه داریم؟"

وی در ادامه می افزاید: فشار و تحریم به تنهایی قادر به جلوگیری از برنامه‌ی هسته‌ای ایران نیستند. همان‌طور که نیکسون برای برقراری رابطه تاریخی با چین به جوسازی های منفی در این باره وقعی ننهاد، اوباما نیز باید بی‌توجه به دروغسازی های لابی اسراییل (آیپک) این سوال را بپرسد که "ما چه می‌خواهیم، آن‌ها چه می‌خواهند، و چه چیزهایی را هر دوی ما می‌خواهیم؟" و سپس بر روی حوزه‌های مشترک کار کند. چنین کاری نیازمند شجاعت فوق‌العاده اوباما و مصلحت‌اندیشی از سوی ایرانی هاست.

کوهن در ادامه به خواسته های آمریکا از ایران می پردازد و می نویسد: گشودن تاسیسات هسته‌ای، کنار گذاشتن غنی‌سازی 20 درصدی، کاهش تهدیدات علیه اسرائیل، تلاش برای بهبود وضعیت حقوق بشر، تغییر سیاست‌ها در قبال حزب‌الله و حماس و رویکردی سازنده در قبال مسئله‌ی سوریه مسائلی است که آمریکا از ایران انتظار دارد.

وی در ادامه با بیان اینکه در مقابل ما چه برای ارائه به ایران داریم؟ می نویسد: لغو بخشی از تحریم‌ها، توقف عملیات‌های پنهانی، دست برداشتن از پروژه‌ی تغییر نظام، به رسمیت شناختن حق هسته‌ای یران و قبول این کشور به عنوان یک بازیگر مهم منطقه، مسائلی است که آمریکا می تواند به ایران ارائه کند.

هر چند مسائل فوق گزارش یک روزنامه در آمریکا می باشد و موضع رسمی دولت آمریکا نمی باشد، اما مشخص بودن خواسته ها و مطالبات این کشور از ایران و امتیازاتی که می تواند بدهد قابل توجه و تامل است.

این موضوع را با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در میان گذاشتیم تا ببینیم واکنش آنها به این مطالبات و امتیازات چیست و متقابلا خواسته های ایران از آمریکا چیست و چه مواردی را می تواند در مذاکرات احتمالی با این کشور ارائه دهد.

در ادامه نظرات نمایندگان مجلس را می خوانید با ذکر این نکته که اکثر پرسش شوندگان اذعان داشتند که مسئله رابطه با آمریکا در حیطه اختیارات رهبری نظام می باشد و آنها تنها از بُعد نظری به تبیین این موضوع می پردازند.

پاسخ اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به سوالات فرارو را بخوانید.

مهدی دوات گری نماینده مراغه:
1- اگر بنایی بر مذاکره باشد، آمریکا باید حق ما در دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای را به رسمیت بشناسد. البته ما اعلام کردیم بنایی برای دستیابی به سلاح هسته ای نداریم. همچنین اجرایی شدن قرارداد الجزایر که در سال 1359 میان ایران و آمریکا منعقد شده بود، از دیگر خواسته های ایران است. همچنین عدم مخالفت با جمهوری اسلامی در مجامع بین المللی از دیگر خواسته های ایران است.

2- قطعا سیاست خارجی ما بر اساس سه اصل عزت، حکمت و مصلحت می باشد و قاعدتا ما نمی توانیم اقدامی خارج از این چارچوب انجام دهیم. بحث اسرائیل خط قرمز ما است. آمریکا باید در گام نخست حسن نیت خود را نشان دهد. اینکه ایران چه امتیازاتی می تواند بدهد از اختیارات رهبری است و ایشان باید تصمیم بگیرند.

سید حسین نقوی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و نماینده ورامین و پیشوا:
1- آمریکا رویکرد تجاوزگری، سلطه گری و مداخله گری خود در سیاست خارجی را کنار بگذارد. آمریکا باید خیانت ها و ظلم هایی که از سوی خود بر کشور ما رفته و احساساتی که از ملت ما جریحه دار شده است را جبران کنند.

مثلا در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون، آمریکا نیمچه گامی در این زمینه برداشت و از بابت دخالت در کودتای 1332 از ایران عذرخواهی نمود و این کار درستی بود. لذا باید در برابر عملکردی که در طول 33 سال گذشته علیه ملت ایران داشته عذرخواهی کند.

آمریکا باید سیاست دوگانه خود را کنار بگذارد. یعنی از یکسو عنوان می کنند آماده مذاکره مستقیم با ایران هستند؛ اما از سوی دیگر تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال می کنند و اخیرا اوباما تحریم های قبلی را هم تمدید نمود. این مسئله اعتماد ملت ایران به آمریکا را از بین می برد. لذا آمریکا باید گام های اعتمادساز بردارد.

2- ما که در آمریکا حقی از کسی از بین نبردیم، ما که سلطه گر نبودیم، ما که به آمریکا تجاوز نکردیم و یا در این کشور کودتا نکردیم. ما چکار باید بکنیم؟ همین طرح مطالبات از ملت ایران طرح ظالمانه و سلطه گرایانه است. آمریکا کیست که بخواهد حق هسته ای ایران را به رسمیت بشناسد؟ این مسئله جزء حقوق ملت ایران به شمار می رود.

آنها ابتدا مطالبات ما را برآورده کنند و آن تغییراتی که عرض کردم را در رفتار و سیاست خارجی خود انجام دهند، آنگاه ما به عنوان یک کشور مستقل در خاورمیانه، با آمریکا هم مانند کشورهای اروپایی و آسیایی رابطه عادی برقرار کرده و مراودات اقتصادی و تجاری خواهیم داشت.

منصور حقیقت پور نماینده اردبیل:
1- آمریکا در ابتدا باید بپذیرد که هر دو کشور دارای حقوق مساوی هستند و اینطور نیست که آمریکا گمان کند ابرقدرت است و کشور ما هم همچون زمان پهلوی حلقه به گوش وی است. دوم اینکه آمریکا باید تمام حقوق ما را به رسمیت بشناسد. سوم اینکه آمریکا باید مسیر 34 ساله سراسر فتنه و توطئه ای که علیه ایران داشته را کنار بگذارد و رسما عنوان کند که اشتباه کرده است.

2- ما چه چیزی را باید برای آمریکا قائل شویم؟ ما قائل می شویم که آمریکا در جغرافیای سیاسی خود با همه کشورها از مسیر درست دیپلماتیک ارتباط برقرار کند و در یک شرایط متعادل با همه کشورها رابطه داشته باشد. اگر آمریکا خواسته های ما را برآورده کند به نظر می رسد شاید مراحل بعدی غنی سازی قابل مذاکره باشد. یعنی آنها اورانیوم بیست درصد غنی شده را به ما بدهند و ما تنها تا 5 درصد غنی سازی انجام می دهیم.

محمد صالح جوکار نماینده مردم یزد و صدوق:
1- در صورت مذاکره با آمریکا یا ما باید دیگر خودمان نباشیم یا آمریکا دیگر باید آمریکا نباشد. اگر آمریکا دست از سلطه گری و روحیه تجاوزی گری خود بردارد و نخواهد بر دنیا تسلط داشته یا رهبری دنیا را در دست بگیرد، آنگاه قابل قبول است. یعنی در شرایطی که آمریکا بپذیرد رفتارش از ابتدا تاکنون با ایران و با همه کشورها اشتباه بوده می توان با این کشور در چارچوب مسائل منطقه ای یا مسئله هسته ای مذاکره کرد.

لذا آمریکا باید از خوی تجاوزگری خود دست بردارد و در مسائل کشورهای اسلامی دخالت نکند. تحریم های ظالمانه علیه ایران را بدون هیچ پیش شرطی لغو کند. به رسمیت شناختن حقوق هسته ای ایران نیز از دیگر خواسته های ایران است. خلع سلاح هسته ای نیز باید انجام شود. ما قبول نداریم برخی کشورها سلاح هسته ای داشته باشند و برخی دیگر نداشته باشند. آمریکا باید حمایت های خود از رژیم صهیونیستی را کنار بگذارد و سرزمین فلسطینی ها را به آنها بازگرداند.

2- ما با آمریکا کاری نداریم. آمریکا حق و حقوق ما را بدهد ما با این کشور کاری نداریم. اگر خواسته آمریکا این است که ما از آرمان های خود دست برداریم، این مسئله قابل مذاکره نیست. ما در حل بحران های منطقه ای مانند بحرین و در بحث دزدان دریایی می توانیم با آمریکا مذاکره کنیم. البته در بحران های منطقه ای باید خواسته های مردم آن سرزمین ها مبنا قرار گیرد.

ابراهیم آقامحمدی نماینده مردم خرم آباد:
1- آمریکا باید بپذیرد که در امور داخلی ما دخالت کرده و دیگر نباید دخالت کند. همچنین حق دانش صلح آمیز هسته ای ما را به رسمیت بشناسد و تحریم های ضد بشری علیه ایران را لغو کند. اموال بلوکه شده ما را آزاد کند. و اینکه دو کشور از حقوق انسانی و بین المللی برابر برخوردار هستند و اینطور نباشد که آمریکا کدخدا باشد و ما رعیت باشیم. لذا آمریکا باید اشتباهات خود را بپذیرد.

2- ما چیزی از آمریکا نگرفتیم که بخواهیم چیزی بدهیم. بحث اسرائیل بحث اعتقادی ما است و قابل مذاکره نیست. ما نه در امور داخلی آمریکا دخالت کردیم و نه این کشور را تحریم کردیم؛ چه کاری علیه این کشور کردیم که اکنون بخواهیم لغوش کنیم؟ آمریکا ستمگر است و باید دست از ستمگری خود بردارد.

اسماعیل کوثری نماینده مردم تهران:
1- آمریکا کاری به ملت ایران نداشته باشد و جنایت هایی که علیه ما کردند را پاسخ دهند و اموال بلوکه شده ایران را بازگردانند. ما کاری به آمریکا نداریم و آمریکا است که به ما نیاز دارد. آمریکا می خواهد نظام جمهوری اسلامی نباشد، اسلام و ولایت فقیه نباشد و هر کس غیر این فکر کند ساده لوحی است. اما مگر ما انقلاب کردیم که اختیار خود را دست آمریکا بدهیم؟

اصلا نیازی به مذاکره نیست. آمریکا در عمل تغییر رفتار خود را نشان دهد ما هم در عمل نشان خواهیم داد. خواسته های ما دهها بار به آمریکا گفته شده است؛ اینکه آمریکا فکر نکند با ملت ایران به صورتی برخورد کند که مانند حاکم و محکوم باشد.

اصلا آنها به داخل ایران چکار دارند و اگر مسئله ای هم باشد سازمان ملل رسیدگی می کند؛ آمریکا چکاره است؟ آنها پایبند به قانون باشند ما هم پایبند به قانون خواهیم بود که تاکنون هم بوده ایم و در عمل هم نشان دادیم. آمریکا در عمل نشان دهد که با ایران کاری ندارد و خود را صاحب دنیا نداند.

2- ایران؟ هیچی. ایران کاری با آمریکا ندارد. ایران خلافی نکرده است که بخواهد امتیازی بدهد. ایران فقط مظلوم واقع شده است. ما این مسئله را در مجلس بررسی می کنیم و جواب می دهیم. این مسئله موضوعی نیست که فی البداهه بتوان درباره آن صحبت کرد.