فرارو- یک کارشناس مسائل خاورمیانه می گوید: «بشار اسد و ارتش سوریه نمی تواند به این آسانی در روزهای آتی مسئله را فیصله دهد. یعنی بحران سوریه قطعا تا انتخابات آمریکا به طول خواهد کشید و این وضعیت ادامه خواهد یافت.»
صادق الحسینی کارشناس مسائل خاورمیانه
در گفتگو با فرارو گفت: «به بحران سوریه از چند بعد می توان نگاه کرد. یکی مشکل داخلی سوریه است که در سیستم سیاسی احتیاج به تغییر جدی دارد. در این موضوع هم شخص بشار اسد و نظام حاکم بر سوریه و هم اپوزیسیون و مخالفان اتفاق نظر دارند.»
وی ادامه داد: «یعنی دو طرف تاکید دارند که تغییر لازم است. اما در شیوه و چگونگی تغییر با هم اختلاف دارند. بخشی از اپوزیسیون که در داخل سوریه هستند معتقد به تغییر از طریق گفتگوی سیاسی و آشتی ملی یا تشکیل کنفرانس وسیع ملی هستند که شامل تمام عناصر جامعه سوریه می باشد.»
وی افزود: «اما بخشی دیگر از اپوزیسیون ترجیح دادند از طریق نظامی و ارتباط با خارجی ها از جمله آمریکا، اسرائیل، عربستان و قطر در پی اهداف خود باشند.»
وی خاطرنشان کرد: «در این میان ایران نظری داشت مبنی بر اینکه دو طرف بدون پیش شرط پای میز مذاکره بیایند تا بر اساس این مذاکرات بتوان مکانیسم تغییر را پیدا کرد. جهت موفقیت این طرح عمل به سه شرط لازم بود. اول عدم دخالت خارجی ها. دوم عدم استفاده از خشونت و سوم عدم تحریک به وسیله اختلافات مذهبی و تاریخی.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: «هر چند این طرح اجرا نشد اما ارتباط با اپوزیسیون حفظ شد تا زمان برگزاری اجلاس عدم تعهد رسید. در این زمان کوفی عنان را ساکت کردند چون گفته بود کلید حل بحران سوریه در ایران است و ایران جزئی از راه حل می باشد؛ در حالی که آمریکا معتقد است ایران جزئی از مشکل است.»
وی ادامه داد: «اما کوفی عنان که ساکت شد، ایران در کنفرانس تهران عملا با طرح مرسی که در کنفرانس کشورهای اسلامی در مکه و نیز در تهران مطرح شد جزئی از راه حل بحران شد. یعنی یک اجماع بین المللی در این باره که ایران جزئی از راه حل بحران سوریه است شکل گرفت.»
وی افزود: «حتی شخص دبیرکل سازمان ملل از مقام معظم رهبری درخواست کردند ایران در بحران سوریه دخالت کند که البته ایشان شرط کمک ایران به حل این بحران را توقف ورود سلاح به داخل سوریه عنوان کردند.»
الحسینی اظهار کرد: «در این میان اخضر ابراهیمی نیز این شرایط را قبول کرده و بر اساس کنفرانس ژنو که همان سه شرط ایران نیز در آن وجود دارد می خواهد عمل کند. اما جبهه گیری بین المللی هم در این بحران وجود دارد.»
وی ادامه داد: «روسیه و چین احساس می کنند که غرب تصویر کنفرانس ژنو را به نفع خود مصادره به مطلوب کرده است. در صورتی که آنها معتقدند هر دو طرف باید سلاح ها را کنار بگذارند و نه تنها دولت سوریه. روسیه و چین معتقدند این امر به این معناست که مخالفان همه شهرها را بگیرند.»
وی افزود: « لذا اکنون مشاجره روی این موضوع است که کدام کشور بتواند سوریه را در اختیار خود بگیرد و نه اینکه تلاشی برای شیوه تغییر و اصلاحات در سوریه باشد. یعنی در داخل سوریه اختلاف درباره شیوه و چگونگی تغییر و اصلاحات است اما در صحنه بین المللی اختلاف بر سر این است که کدام کشور بر سوریه مسلط بشود.»
وی خاطرنشان کرد: «این امر برای مردم و دولت سوریه امری خطرناک است و ایران هم این احساس خطر را دارد. لذا ایران راه حل این مشکل را در تشکیل گروه تروئیکای عدم تعهد عنوان کرده است. علاوه بر این همراه با ابتکار عمل عراقی ها اضافه بر تروئیکا کشورهای همسایه سوریه (اردن، عراق و لبنان) در حل این بحران شریک خواهند شد.»
الحسینی گفت: «مرسی هم طرحی دارد که می خواهد از کشورهای ایران، ترکیه و عربستان دعوت کند که به مصر رفته و درباره حل بحران مذاکره کنند.»
وی ادامه داد: «لذا من معتقدم اکنون جنگ بدین صورت است که کدام یک از طرفین، یعنی محور مقاومت که در راس آن ایران است موفق شود و راه حل سیاسی مطلوبی ایجاد کند و یا غربی ها موفق شوند و بتوانند بشار اسد را سرنگون کنند که به نظر من این اقدام دیگر به هیچ وجه عملی نیست؛ چون عملا این بحران را به جنگی بین المللی و یا حداقل به جنگ منطقه ای وسیعی خواهد کشاند.»
وی تصریح کرد: «ایران با طرح جدید خود قصد داشته ترکیه و عربستان که در طرح مرسی حضور دارند را از مذاکرات مربوط به حل بحران سوریه کنار بگذارد.»
وی ادامه داد: «به اعتقاد من این طرح به دو دلیل عملیاتی تر است. اول اینکه در طرح مرسی عملا وضعیت مذاکره کنندگان سه به یک خواهد شد. یعنی مصر، عربستان و ترکیه که درباره سوریه نظر مشابهی دارند در یک جبهه قرار می گیرند و ایران در جبهه دیگر. اما در طرح ایران گروه تماس واقع بینانه تر است و وضعیت مذاکره کنندگان یک به یک می باشد و یک کشور خنثی (ونزوئلا) نیز وجود دارد.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار کرد: «من معتقدم ایران دو اقدام انجام داده است. اول بازی شطرنج هندی که از قدیم یاد گرفته و در آن استاد شده است و دیگری حرفه قالی بافی که با بکار بردن این دو، طرح مصر را عملا به حاشیه رانده و عربستان و ترکیه را کنار گذاشته است.»
وی ادامه داد: «ایران سعی می کند از طریق ابتکار عمل عراقی ها در میدان جهان عرب طرحی از دل عدم تعهد و جهان عرب به نام گروه تماس ایجاد کند که تنها متشکل از کشورهای تروئیکای عدم تعهد نخواهد بود؛ بلکه علاوه بر آن کشورهای همسایه سوریه نیز وجود خواهند داشت.»
وی افزود: «بدین شکل ایران توانسته با بازی شطرنج و فن قالی بافی هم ترکیه را کنار بگذارد و هم طرح مرسی را به حاشیه براند و هم عربستان را که تمام تلاش خود را نمود با کنفرانس اسلامی در مکه اجلاس تهران را تحت الشعاع قرار دهد، کیش و مات کند.»
الحسینی درباره وضعیت نظامی بحران سوریه گفت: «در حال حاضر حدود هفتاد و پنج تا هشتاد درصد خاک سوریه در اختیار ارتش سوریه است. حدود بیست تا بیست و پنج درصد نیز خارج از سیطره ارتش می باشد و محل جنگ و گریز بین ارتش و گروههای مسلح به خصوص در حلب و حومه دمشق و بعضا در برخی شهرستان ها می باشد.»
وی ادامه داد: «این امر باعث شده یک توازن وحشت بوجود بیاید که روسیه و چین و همپیمانان منطقه ای آنها یعنی عراق، حزب الله و ایران اجازه نخواهند داد سوریه را با دخالت غربی ها که سعی دارند ترکیه، عربستان و قطر را به میدان بفرستند از کنترل دولت این کشور خارج کنند.»
وی افزود: «چنانکه دیروز مسئول تبلیغات سپاه عنوان کرده بود در صورت حمله به سوریه، ایران پیمان مشترک دفاعی خود با این کشور را فعال خواهد کرد. همچنین لاوروف گفته بود روسیه اجازه نمی دهد تغییرات در سوریه با زور و دخالت غربی ها صورت بگیرد.»
وی تصریح کرد: «اما در عین حال بشار اسد و ارتش سوریه نیز نمی تواند به این آسانی در روزهای آتی مسئله را فیصله دهد. یعنی بحران سوریه قطعا تا انتخابات آمریکا به طول خواهد کشید و این وضعیت ادامه خواهد یافت.»
وی در پایان تاکید کرد: «طرح های مختلف و پیشنهاد ایجاد گروههای تماس نیز برای زورآزمایی است و اینکه کدام طرف بتواند بر طرف دیگر غلبه کند و کفه سنگین ترازو معادله را به سمت خود بچرخاند.»
ان شاالله