سرویس بین الملل فرارو:
روزنامه ی نیویورک تایمز امریکا ، از درگذشت خانم لوییز فیروز ، همسر یکی از نوادگان میرزا حسین فرمانفرما و پرورش دهنده ی اسب خزر ، خبر داده است.
گزارش را بخوانید:
لوييز فيروز آمريكايي و همسر يك ايراني كاشف نژاد منحصر به فرد اسبي در ايران كه تصور مي رفت نژاد آن منقرض گرديده، هفته گذشته در سن 74 سالگي در ايران درگذشت. اين اسب كه در منطقه درياي خزر كشف شد به اندازه يك كره اسب است و پيشگام اسب هاي جديد در مسابقات اسب سواري به شمار مي رود. خانم فيروز در شهر كوچكي در شمال ايران زندگي مي كرد و علت مرگ وي از كار افتادگي ريه و كبد اعلام شد.
الوين هارتلي ادواردز در دايره المعارف اسب در سال 1994 نوشت "كشف اسب خزر، كه از يك نژاد بسيار قديمي است، از اهميت علمي و تاريخي بسيار در مطالعات اسب شناسي برخوردار بود." تصور مي رفت نسل اسب خزر 1300 سال پيش منقرض شده است.
اسب خزر اسب كوجكي به اندازه 10 تا 12 دست (هر دست برابر با چهار اينچ) است و بنابراين به طور معمول قد آن از شانه ها تا زمين بيشتر از چهار پا نيست. خزر اسب كوچكي است ولي هيكل آن مثل يك كره اسب نمي باشد. اين اسب سه خصوصيت بارز دارد: استخوان آهيانه آن بزرگ است و در نتيجه داراي پيشاني برآمده مي باشد؛ داراي كتف پهن مي باشد؛ و دو دندان اضافي در آرواره بالا دارد.
آزمايش سلول هاي بنيادين اسب خزر در دهه 1990 توسط گاس كوتاران در دانشگاه كنتاكي نشان داد كه نژاد اين اسب مستقيما به نژاد اسب هاي مصر باستان و ايران باستان مرتبط است و نشان مي دهد كه اين اسب از اجداد اسب هاي عربي و ديگر اسب هايي به حساب مي آيد كه در طبقه بندي خون گرم قرار دارد كه نشان دهنده طبيعت گرم آن است.
فرانسي استال، يك نسل شناس و يكي از صاحبان مزرعه اسب هاي خزر در كنتاكي مي گويد "اسب هاي خون گرم نوعا اسب هاي سواري و اصيل هستند. اسب هاي عربي همانند اسب هاي خزر داراي صورت فرو رفته هستند به طوري كه اگر از پهلو به آنها نگاه كنيد، صورت آنها داراي انحناي فرو رفته است."
خانم فيروز در سال 1965 پس از كشف اولين اسب خزر، 30 رأس ديگر را در طول سه ماه جستجو در كوه هاي البرز واقع در جنوب درياي خزر پيدا كرد. وي پس از شنيدن در باره اسب هاي كوچك به كوه هاي البرز رفت به اميد آن كه با چند رأس از آنها براي مركز اسب سواري نوروزآباد كه يك فرهنگستان اسب سواري در تهران و متعلق به وي بود، باز گردد.
خانم استال مي گويد "اسب هاي عربي خيلي بلند هستند. او به دنبال اسب هايي بود كه براي سواري بچه ها مناسب تر باشند."
خانم فيروز در سفر اول خود سه اسب خزر پيدا كرد. در سفر بعد، او هفت اسب ماده و شش اسب نر با خود باز گرداند و بدين ترتيب پرورش اسب را آغاز كرد و اين خبر در ميان طبقه اشراف ايران در آن زمان صدا كرد. در سال 1971 فيليپ همسر ملكه انگلستان با شاه ملاقات كرد و دو اسب خزر به رسم هديه دريافت داشت. فيليپ كه مجذوب اسب خزر شده بود از فرهنگستان خانم فيروز بازديد به عمل آورد و او را ترغيب كرد برخي از آن اسب هاي نادر را به خارج صادر كند.
خانم فيروز ظرف هشت سال بعد 29 اسب خزر را صادر كرد و بدين ترتيب تكثير نسل اين اسب اصيل ايراني آغاز شد. بر طبق آمار مؤسسه آمريكايي "حفاظت از نسل احشام" در حال حاضر حدود 2000 اسب خزر در سراسر جهان وجود دارد.
خانم استال گفت خانم لوييز فيروز اولين كسي بود كه تحقيق در مورد اين اسب را آغاز كرد و دريافت كه آنها از نسل اسب هاي باستاني هستند. با وجودي كه هنوز يك گونه از حيوانات در معرض خطر نابودي به حساب مي آيند ولي بر اثر تلاش هاي وي در حال تبديل شدن به گنجينه اي در سراسر جهان مي باشند."
لوييز در سال 1993 در يك خانواده آمريكايي در ويرجينيا به دنيا آمد و از كودكي به اسب سواري علاقه داشت. پدر او يك وكيل بود و براي دولت وقت در ايران كار مي كرد. در سال 1956 لوييز به دانشگاه آمريكايي بيروت رفت. يك ديپلمات ايراني او را براي ديدار از تهران دعوت كرد . در آنجا بود كه با نارسي فيروز كه يك اشراف زاده ايراني بود آشنا شد و يك سال بعد و پس از فارغ التحصيلي در رشته پرورش جيوانات با وي ازدواج كرد.
خانم فيروز پس از فوت همسرش همچنان در شمال ايران به زندگي و سواركاري ادامه داد. چند سال پيش به هنگام سوار بر يك اسب بلند تركمن به زمين افتاد و شانه اش دچار در رفتگي شد. مردم به او گفتند كه بايد اسب سواري را كنار بگذارد. ولي او گفت "ببخشيد. اين من نبودم كه افتادم. اسب بود كه به زمين افتاد."